InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Eliktiń laǵy
Sabaqtyń maqsaty:
1. Áńgimeniń mazmunyn meńgertý, negizgi oıdy anyqtaý.
2. Qaıyrymdylyqqa, tabıǵatty qorǵaýǵa, uǵymtaldyqqa, adamgershilikke baýlý.
3. Oı-órisin, tilin damytý. Tanym belsendiligin arttyrý.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq.
Sabaqtyń kórnekiligi: Sýretter.
Sabaqtyń ádis-tásilderi: Psıhologıalyq daıyndyq, suraq-jaýap.

Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý.
a) Psıhologıalyq daıyndyq.
- Balalar, búgingi sabaǵymyz kúndelikti sabaqqa qaraǵanda erekshe. Osy sabaǵymyzdy oıdaǵydaı etip ótkizip, óz bilimimizdi qonaqtarymyzǵa kórsete bileıik. Sabaqtyń barysynda óz-ózderińizdi jaqsy jaǵynan kórsete bilý úshin qandaı kedergiler kezdesýi múmkin? Osy kedergilerdi aldaryńyzdaǵy qaǵazǵa jaza qoıyńyzdar. (1 mın 1 sózben).
Mysaly: Asyǵystyq, klastyń aýasynyń tar bolýy t. s. s.
(Oqýshylardy tyńdaý).
- Endeshe osy kedergilerdi joıaıyq!
(qaǵazdy ýmajdaıyq)
Kedergi joıyldy!
- Sabaǵymyz sátti ótsin!

2. Úı tapsyrmasyn tekserý.
- Úıge qandaı tapsyrma berildi
(Aýyzsha tekseriledi)
- «Bulbul men toqyldaq» mysalyn rólge bólip oqý.
- Jatqa oqý
- Bulbul men toqyldaqqa minezdeme berý.
- Qosymsha suraqtar qoıý arqyly bekitý.
1. Qaısysy durys aıtty?
- Úı tapsyrmasyn bekitý.

3. Jańa sabaq.
- Balalar bizder «Tabıǵat – tirshilik besigi» bóliminde elimizdiń tabıǵaty, taý-tasy, jan-janýarlary týraly bilimimizdi tolyqtyramyz
- Endi myna qaǵaz qıyqtarynan mozaıkany qurastyraıyq.
a) «Qurastyrý»
- Munda neniń sýreti paıda boldy? Bul ne?
- Laq,...
- Olaı bolsa, búgin biz Mamytbek Qaldybaevtyń «Eliktiń laǵy» áńgimesimen tanysqaly otyrmyz. (Dápterge sabaqtyń taqyrybyn jazdyrý)
á) Avtor týraly maǵlumat berý.
Mamytbek Qaldybaev 1939 jyly Ońtústik Qazaqstan oblysy, Tóle bı aýdany, Qyzyl Jalaý aýylynda dúnıege kelgen – aqyn, jazýshy, fılologıa ǵylymdarynyń kandıdaty. Oqytýshylyq qyzmet atqarǵan. «Kópir», «Qanat qaqty», «Aına» t. b. óleńder jınaqtary, «Ol nege uıaldy?», «Mereı», «Aı týyp keledi», «Báıdibek baba armany» degen taqyryptarda áńgimeler, poves, romandar jazǵan.
- Búgin Mamytbek aǵamyzdyń «Eliktiń laǵy» áńgimesine toqtalamyz.
Aldymen elik degen qandaı janýar ekenin bilip alaıyq.
- Elik (kosýlá) – dene bitimi ádemi jáne jeńil kishkentaı janýar. Ózenderdiń jaıylma alqabynda, ormandy dalaly jerlerde ómir súredi. Bular kishigirim úıirimen júredi. Júrip kele jatyp, qaýipti sezse jelge qarsy jata qalady eken. Olar bir-birinen alshaqtap jatyp, jaýdyń kelgenin ýaqytynda bilý úshin úıirimen demalady.
Elikter kóktemde tóldeıdi. Balasyn laq deıdi. Eki laq keıde úsh laqty dúnıege ákeledi.
Toǵaılarda jasyrynýǵa yńǵaıly búıiri men arqasynyń júni sary tústi bolyp keledi, al quıryǵy aq tústi. Elikter – qorqaq janýarlar. Jaýlary kóp, negizgi jaýy – qasqyr. Qaýipti seze qalsa, zyta qashyp kele jatqanda quıryǵyn joǵary kóterip, aq jaǵymen laǵyn jasyrady. Laqtaryna jol siltep otyrady. Osylaısha olar 2-3 aı boıy anasynan ajyramaıdy.
Elikter shópter men aǵash butaly ósimdikter, jıdektermen, sańyraýqulaqtarmen qorektenedi, táttini jaqsy kóredi. 11-16 jyl ómir súredi. Oblysymyzdy soltústik bóligin mekendeıdi.

b) Oqýlyqpen jumys.
- Mátindi daýystap oqý.
- Mazmunyn taldaý (suraq-jaýap)
- Aýa-raıy qandaı edi?
- Jolmen kele jatqan kim?
- Ol nege myltyqty qolǵa aldy?
- Nege yzalandy?
- Túımebaı elikti nege atpady?
- Túımebaı elikti atqanda ne bolar edi?

Sózdik jumys.
Shoqy - tik, bıik tóbe.
Nysana – kózdep atatyn jer.
Qaraýyl – kúzet.
- Tizbektep oqý.
- Taýyp oqý.
- Mátinnen aýa raıyn sýrettegen jerdi taýyp oqy.

Sergitý sáti:
Kún bulttandy,
Jel turdy (ý-ý-ý)
Aǵash bastary qozǵalyp, terbele bastady.
Alǵashqy tamshylar,
Jańbyr quıyp ketti.
Jańbyr saıabyrsydy,
Jańbyr basyldy.
Aspan shaıdaı ashyldy,
Kókke kempirqosaq asyldy.

Tapsyrmalar:
1-qatar - Ańshyǵa minezdeme ber
2-qatar - Áńgime jelisi boıynsha sýret sal
3-qatar- Kúnniń shýaǵy jyly, Ananyń qushaǵy jyly

- Oqýshylardyń jumystaryn tyńdaý, taldaý.
- Jumbaqty sheshý.
- Jańyltpashty jańylmaı aıt.

Bekitý.
- Avtor shyǵarmasynda oqyrmandaryna ne aıtqysy keldi?
- Ańshynyń áreketin kózqarasyńdy bildir.

Baǵalaý.
Úıge 218-220 bet