InfoHub Logo

Ózin - ózi taný 3 synyp
Taqyryby: Eńbek - bárin jeńbek.

Eńbek – qýanysh,
Jalqaýlyq aıyrylmas azap. (Abaı)

Maqsaty: « Eńbek» adamgershilik qundylyǵy týraly túsinikterin keńeıtý.
Mindetteri:
• eńbektiń adam ómirindegi máni týraly túsindirý;
• eńbek etýge qyzyǵýshylyqtaryn damytý;
• eńbeksúıgishtikke tárbıeleý.
Kórneki quraldar: Sújetti sýretter, jemis aǵashtar dápter,
oqýlyq, túrli tústi qaǵazdar.

Shattyq sheńberi oqýshylar sheńber quryp turady, sálemdesedi. Óleń joldaryn hormen daýystap aıtady.
Bolaıyqshy osyndaı (A. Meńjanova)
Jaqsy bala eńbekshil
Er azamat bolady.
Q - y
Qıyndyqty jeńip kil,
Qushaǵy gúlge tolady.
Eńbekshil osyndaı,
Bolaıyqshy dosymaı.
- Aldyńǵy sabaqtarda biz óner men bilimdi ıgerý men aqyldy bolý úshin kóp eńbektený qajettigi týraly qyzyqty shyǵarmalarmen tanystyq. Adam eńbektiń dámin ter tókkende ǵana jaqsy sezinedi. Búgin biz osy týraly áńgimelesemiz.
Áńgimelesý
Avtor pikiri ------------------------------------ Oqýshy pikiri
Eńbek adamǵa ne úshin qajet?
Qandaı eńbek túrlerin bilesiń?
Eńbekqor dep qandaı adamdy aıtamyz?
Óziń qandaı eńbekti unatasyńdar?

Tapsyrma
Sýretterge qarap, eńbektiń túrlerin atańdar.
Oqýlyqpen jumys.
Eńbeksiz ómir - súreńsiz B. Ádilov
- Muǵalim mátindi mazmundaý.
- Oqýshylarǵa oqytý.
Suraq - jaýap alý.
- Mysaly mátindegi Qara pyshaq qandaı adamǵa uqsaıdy?
- Sary pyshaq qandaı isi senderge unady?
«Eńbek - túbi bereke» degendi ózderiń qalaı túsinesizder?
Jattyǵý – oılaný
Oqýshylardyń sabaqtan ukqan oılary jattyǵý - oılaný arqyly bekitiledi.
Bizde oılanyp eńbektenip kóreıik. Oqýshylar eki topqa bólinip jumys isteıik.

1. tapsyrma: Eńbek týraly maqal - mátel aıtý, maǵynasyn túsindiredi.
2. tapsyrma: N. Janaevtyń « Eńbek súıseń»óleńiniń bir shýmaǵyn túsindirip berý.
3. tapsyrma:
• Sergitý sáti. Eńbektiń mánin uǵyndyrý maqsatynda sergitý sáti uıymdastyrylady.
Eńbek.
N. Janaev
Gúl ósirseń, terlep,( Qoldaryn kezek – kezek joǵary kóteredi)
Munyń aty – Eńbek. (Eki qolyn jaıady.)
Keste tikseń, zerlep, (Oń qolymen ıne ustap, tikken qımyldy kórsetedi.)
Munyń aty – Eńbek. (Eki qolyn jaıady.)
Sabaǵyńa jóndep (Janyndaǵy kórshisine qarap sol qolyn jaıady.)
Ázirleseń – Eńbek.
Qıyndyqtyń bárin (Qushaǵyn ashady.)
Eńbek qana jeńbek ( Eki qolyn jaıady.)

Dáıeksóz
Taqtadaǵy dáıeksózdiń máni túsindiriledi.
Abaıdyń «Eńbek – qýanysh,
Jalqaýlyq aıyrylmas azap»
degen maqalynyń maǵynasy túsindiriledi.
Abaı atamyzdyń bes asyl isin ata
- Adam, eń bastysy, eńbektenýge, ıaǵnı adam bir iske kúsh - qýatyn, aqyl – oıyn jumsaýǵa erinbeýi kerek. Óıtkeni jalqaýlyq, erinshek adamnyń ózin jáne ómirin tozdyrady. Al erinbeı eńbek etseń maqsatyńa, armanyńa jetesiń. Armanyń oryndalsa, ózińdi baqytty sanaısyń.

Qaıdan keldiń, baýyrsaq? Ó. Turmanjanov
Sahnalaý
Eńbektiń adam ómirindegi mánin róldik oryndalý arqyly túsindirý úshin sahnalaý tásilin qoldaný.
Úsh oqýshy ( avtor, qýyrshaq, baýyrsaq ) rólderge bólip oqıdy.

Tapsyrma
«Ózderińniń jaqyn adamdaryń qandaı eńbek túrlerimen aınalysady?» Áńgimelep ber.

Jańa aqparat.
Oqýshylarǵa eńbek, eńbekqorlyq sózderiniń maǵynasyn ashyp túsindirý.
«Adal eńbektiń nátıjesi adamdy qýanyshqa bóleıdi. Adam óz maqsatyna erinbeı eńbek etkende ǵana qol jetkize alady».

• Oıyn.
Balalardyń denesin sergitý men jumys isteýge daǵdylandyrý maqsatynda «Aralar» atty oıyn júrgiziledi. Bir top bala qol ustasyp, sheńber jasap turady da, úsh – tórt bala ortaǵa shyǵady.
- Baýdaǵy kim?
- Olar – aralar.
- Ara bolsań, yzyńda
- Z - z - z, j - j - j, z - z - z, j - j - j!
- Jumys iste, tyǵylma!
Aralar bir – birimen sóılese bastaıdy, qandaı jumys túrlerin kórsetkilerin keledi. «Jumys iste, tyǵylma!» - degen sózdi estigen kezde de toqyma toqyǵandaı, aǵash jarǵandaı, ony aralaǵandaı, eden sypyrǵandaı qımyl – qozǵalystar jasaıdy:
Top – top ara ushady,
Ústimen de butanyń,
Astymen de butanyń.
Ústimen de butanyń
Aralardyń qımylyn qaıtalaıdy da: «Tap bolsań bir jalqaýǵa, alyp kel ony ortaǵa!» - dep hormen ándetedi.
Aralar osy sózderdi aıta júrip, ózderiniń qımylyn qaıtalaı almaǵan «jalqaýlardy» ortaǵa shyǵarady da, ózderi solardyń ornyna baryp turady. Sheńber jasap turǵandardyń bári hormen daýystap aıtady.
Áı - áı, jalqaý bul qýlar,
Jalqaýdy tez qýyńdar!
Sóıtip, olar jalqaýlardy qýyp shyǵady.

Dáptermen jumys.
Dápterdegi tapsyrma oqýshylardyń eńbek týraly oılaryn tereńdetý maqsatynda túsindiredi.
«Eńbek baqyt bastaýy» taqyrybyna áńgime jazý.

Tynyshtyq sáti. Úntaspa tyńdaý
Balanyń óziniń ishki kúıine úńilýge, olardyń saıahattan alǵan áserlerin sezinýge múmkindik beretin tynyshtyq sáti tómendegideı uıymdastyrylady.

Balalar, denelerińdi túzý ustap, bastaryńdy joǵary kóterip yńǵaılanyp otyryńdar. Kózderińdi jumsańdar da bolady. Aýany tereń jutyp, erkin tynys alyńdar. Ózderińniń tynysalýlaryńdy oılanyp baqytty, mahabbat pen tynyshtyqqa toly taza shıpaly aýanyń tula boılaryńa tolǵanyn sezinińder. Al endi kózderińdi ashańdarda bolady.

Qorytyndylaý
- Adal eńbek adamdy qýanyshqa sezinýge, ózine degen senimdilikke jeteleıdi, baqytqa, baılyqqa jetkizedi. Eńbeksúıgish adam aınalasyna da syıly, bedeldi bolady. Árqashan óz isimizge adal bolyp, eńbektiń tátti dámin sezine bileıik. Adal eńbekti baǵalap, qadirleıik.

Júrekten júrekke
Sheńber quryp, kezektesip tilek aıtady.
Bir – birińe eńbekterińniń jemisti bolýyna tilek bildirińder.
Baqytty bol!
Densaýlyǵyń myqty bolsyn!
El maqtanyshy bol!
Eńbektiń tátti nanyn sezine bil. Jetistikterge jete ber!
Únemi adal bol!
Eńbekte jemisti bol!
Júzderińnen kúlki ketpesin!