Farızany oqysam, qanattanyp qalamyn
Ónerdiń basqa salalary sıaqty poezıada da talantty aqyndar sırek týady. Bizdiń qazaqtyń úlken poezıasynyń tarıhy da osyndaı iri aqyndardan jaralǵan. Sondyqtan da biz Abaıdan bastalatyn halqymyzǵa málim aqyndardy ataǵanda, olardyń eńbekterin áńgimelegende, sońǵy júz jyl boıyndaǵy qazaq tarıhynyń belesterin, qazaq poezıasynyń asarlaryn kóremiz. Men jasy elýge qadam basqan Farıza Ońǵarsynovany osy tarıhı tizimdegilerdiń qataryna qosamyn.
Bizdiń aqyndyq boıymyzdaǵy kemshilikterimizge qaramastan, ol kemshilikterimizdi kóre-bile tura, ózimizdi olqysynbaımyz ǵoı. Biz halqymyzdyń jan syryn, úmit-armanyn, qýanysh-kúlkisin, yzalyǵyn, mahabbatyn túgel jetkizetin poezıa jasadyq deımiz. Sol poezıanyń sońǵy jıyrma jyl boıyndaǵy aýyr júgin asa qıyn kúnderde qoryqpaı, tartynbaı kóterisken aqyndarymyzdyń biri — osy Farıza.
Tolqyn sońynan tolqyn jalǵasyp keledi. Qazaq tilin, qazaq poezıasyn kemeldendire beretin, onyń fılosofıalyq jáne estetıkalyq oı-sezimderin álemdik deńgeıge teńestire túsetin úmit-senimimiz jastar desek olardyń aldynda turǵan bastaýshy júırikterimizdiń biri — osy Farıza.
"Qarashy óz boıynda túgel me eken,
Ystyq júrek, oń shyraı, qýat pen kúsh" degendi Abaı kileń qulaǵymyzǵa quıady da turady ǵoı. Osyndaı ustazdyq sózdi ol turǵysynan - óz minbesinen Farıza qulaǵymyzǵa kóp quıady. Men onyń monologtarynan adam ózine ózi úńilmeı, ózine-ózi tórelik aıtatyn bolmaı turyp, adam emes eken degendi kóbirek jattaımyn.
Uıat-aıat degenimiz — árqaısymyzdy ishten tejeıtin kúsh. Abaı bizdi ózimizdi-ózimiz tejeı bilýge shaqyrǵan.
Farıza da búginge qazaqqa osy sabaqty ózinshe oqytady.
Biz Farızanyń mahabbat jaıly jyrlaryna da qulaq asyp úırengenbiz. Ol kóbinese alystap ketken, endi qolǵa qaıta túspeıdi-aý degen, bir kezde ózin ystyq qundaǵyna bólegen, qyzyqtyrǵan, qyzyqty bolǵan kezeńderin de jasyrmaı jyrlaıdy. Solardy saǵynǵan, ańsaǵan, keıde kúıreı jazdaǵan qasiretti sezimdermen aıtady. Aqyn mundaı jyrlarynda óz júregin oqýshy júregine ıaǵnı, myna meniń júregime jalǵaıdy. Men aqynmen qosyla óksımin, kóńilim nurlanyp, júregim jylyp, qanattanyp qalamyn.
"Ekeý-aqpyz, otyrmyz til qatyspaı,
Sen kúnshyǵys, men beıne kúnbatystaı" dep bastaǵan óleńin Farıza:
"Qoıshy, janym, paıda ne budan utqan,
Júdeý tartty dúnıe, qulazyp mań", — dep aıaqtaıdy. Bul aqynnyń muńly bir oıdan basyn kóterip alyp, alystardyń jaqyndasýy, aırylǵan egizderdiń qaıta tabysýy qajet ekenin túsingen shaǵy.
Men Farızanyń týǵan jerimizge degen mahabbatyn da asa bıik baǵalaıtyn oqýshysymyn. Sýy tartylǵan, jerin tuz basqan, azǵan-tozǵan dalasy úshin jan daýysy shyqqan aqynnyń ashshy úni ǵana emes, soǵan degen mahabbaty men úmiti de meni súısindiredi.
Biz búgin barlyq jaman qylyqtarymyzdy, barlyq buzyq ádetterimizdi qarǵap-silep otyryp, ólgenimizge, órtengenimizge jylap otyryp, poezıa dostaryn ilgeri bastyrýǵa, bıik kóterilýge bastaıtyn óleńder jazýymyz kerek. Poezıa hırýrgıasy jany kirlengenderdi, aýrýlardy, álsizderdi saýyqtyrý úshin kerek. Osyndaı qýat Farıza poezıasynda da bar.
Óleń uıqastyrý, tipti namysqa tıetin ótkir óleń jazý da ońaı. Biraq, aqyly men sezimi teń kelgen, óz ultyn da, ózge halyqty da súıe biletin, súıeı biletin uly gýmanızm týyn kóterisken aqyn bolý qıyn. Biz Farıza Ońǵarsynovany osy qıyndyqty jeńe bilgeni úshin súıemiz.
Farızada halyqtyq rýh bar, ol elimen birge, qazaǵynan bólinbeıtin aqyn. Onyń tili júırik, ótkirligi men tapqyrlyǵy, qanaǵattyǵy bárimizdi de qyzyqtyratyn, qýantatyn aqyn.
Abaı bastaǵan uly aqyndary bar elde qyzdan shyqqan Farızasy bolý da qazaq eli úshin keremet jarasym.
Men osy jarasymdy kórgenime baqyttymyn.
Jeltoqsan 1988 jyl.