Ǵabıt Músirepov «Ananyń anasy»
Ǵabıt Músirepov «Ananyń anasy» (7 - synyp)
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdilik. Ǵ. Músirepov ómiri men shyǵarmashylyǵyna toqtalý, áńgimeniń mazmunyn meńgertý, taqyrybyn, ıdeıasyn ashý, ańyz týraly ádebı - teorıalyq uǵymdaryn keńeıtý; Damytýshylyq. Dúnıetanymyn, qabyldaýyn, qıalyn, obrazdy oılaýyn damytý. Tárbıelik. Analardy syılaýǵa, qurmetteýge, ataly sózge toqtaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: jańa bilimdi meńgertý.
Sabaqtyń túri: aralas
Ádis – tásili: baıandaý, taldaý, problemaly izdenis
Kórnekiligi: slaıd, maqal - mátelder
Pánaralyq baılanys: tarıh
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý.
Oqýshylarmen amandasyp, túgendeý. Sabaqqa nazar aýdartý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý.
S. Muqanov «Saıatshy Oraz» áńgimesin mazmundaý.
3. Ótken taqyrypty pysyqtaý.
Suraqtar arqyly.
1. S. Muqanov jaıly ne bilemiz?
2. Shyǵarmalaryn ata.
3.«Esil boıynda» áńgimesi ne jaıynda?
4.«Saıatshy Oraz» áńgimesi qaı shyǵarmadan alynǵan?
5. Áńgimeniń kompozısıasyn baıanda.
4. Sabaqtyń maqsatyn qoıý.
5. Jańa sabaq.
Kirispe.
Ǵabıt Mahmutuly Músirepov 1902 jyly 22 naýryzda Soltústik Qazaqstan oblysy, Jambyl aýdany, Ǵ. Músirepov aýylynda dúnıege keledi. 1908 - 1910 j aýyl mektebinen dáris alyp, dinı saýat ashqan. 1916 - 1918 j eki synyptyq aýyldyq orys mektebinde, 1918 - 1921 j joǵary bastaýysh mektebinde, 1923 - 26j Orynbor qalasynda rabfakta oqyǵan. Omby aýyl sharýashylyq ınstıtýtyn bitirgen. (1926). 1927 - 1928j Býrabaı orman shar. Tehnıkýmynda oqytýshy, 1928 - 32j Qazaqstan Memlekettik baspasynyń bas redaktory, 1933 - 34 j sol kezdegi Qazaq AKSR Oqý halyq komısarıatynyń oqý sektor meńgerýshisi, 1934 - 36 j «qazaq ádebıeti», «Sosıalısik Qazaqstan» gazetiniń bas redaktory, 1938 - 55 j biryńǵaı shyǵarmashylyq jumyspen aınalysqan.
Shyǵarmalaryn janrlyq túrlerine qaraı bylaısha toptastyrýǵa bolady.
Áńgimeleri: «Ananyń anasy», «Er ana», «Talpaq tanaý»
Povesteri: «Qos shalqar», «Týlaǵan tolqynda»
Romandary: «Qazaq soldaty», «Oıanǵan ólke», «Ulpan»
Dramalary: «Qyz Jibek», «Qozy Kórpesh - Baıan sulý»
Balladalary: «Japon balladasy»
Ǵylymı eńbekteri: «Zaman jáne ádebıet», «Sýretker paryzy», «Dáýir dıdary»
Sondaı - aq «Kezdespeı ketken bir beıne» prozalyq poemasy bar. Ǵ. Músirepov qoǵam qaıratkeri retinde 1932 jyly halyqtyń basyna tóngen ashtyq náýbeti jaıynda respýblıkaǵa tanymal adamdarmen birlesip, BKP qazaq ólkelik komıtetine «Beseýdiń hatyn» joldady. O. Genrıdiń, M. Gorkııdiń, M. Sholohovtyń, A. Safonovtyń pesalaryn qazaq tiline aýdardy.
Negizgi bólim.
Mátin mazmunymen tanystyrý. Kórkem tilmen baıandaý.
«Ananyń anasy» áńgimesiniń taqyryby - búkil tirshiliktiń ıesi ananyń aldynda bas ıý. Ideıasy - analardy qadirleý, qurmetteý.
«Ananyń anasy» áńgimesiniń kompozısıasy:
Shyǵarmanyń ekspozısıasy. Oqıǵa aq bas, soqyr qart Áıtilestiń: «Oqyńdar, shýlap!» dep qoıyp, irkit sabasyndaı irkildegen molda men saýdager Ramazanǵa ertede ótken oqıǵany jańǵyrtyp aıtatyn áńgimesinen bastalady.
Baılanys: Jalpaq balýannyń Ergenekti elin shabýǵa attanýy, qalyń jylqyny barymtalaýy, tezek terip kele jatqan jas qyzdy oljalaýy.
Shıelenisý: İzdep kelip qyzyn arashalaı almaǵan jylqyshynyń mert bolýy, artynan qýyp kelgen qyz anasynyń barymtashylardyń aldyn orap alýy.
Sharyqtaý shegi: Áýmeser Keıkiniń úkimi - qyzdy sheshesimen birge at jalyna óńgertip, kúńdikke alyp ketý.
Oqıǵanyń sheshimi: Sózden jeńilip, oıǵa shomyp, tosylyp qalǵan Jalpaq balýan Ana men qyzyna bostandyq berýi.
Ádebı - teorıalyq uǵymdarǵa toqtalý.
Shyǵarmanyń arqaýy degenimiz – oqıǵa jelisi, onyń damýy.
Sújetti shyǵarmalar degenimiz - batyrlar jyry ertegiler, áńgime, hıkaıat, romandar. Sújetsiz shyǵarmalar - kóńil kúıge baılanysty óleń.
Ańyz. Epostyń kóne túrleriniń biri - ańyz. Bul da mıf sekildi, ásirese, qıal aralasqan fantasıkalyq hıkaıa. Biraq mıften ózgesheligi - ańyzdyń negizinde shyndyqqa janasymdy, kóbine tipti, ómirde bolǵan, halyq jadynda saqtalǵan oqshaý oqıǵalar jatady. ár halyqtyń tarıhyndaǵy áldebir abzal adamdar, asa kórnekti qaıratkerler haqynda da talaı ańyzdar týǵan.
Ǵ. Músirepovtyń bul áńgimesiniń ańyz dep aıtylýynyń bir sebebi - Áıtilestiń ańyzǵa aınalǵan adamdardyń basynan ótken ýaqıǵany áńgimeleýi.
Túsingenin tekserý.
Jalpaq batyrǵa, anaǵa úlgi boıynsha obrazdyq taldaý jasaý.
1. Keıipkerdiń portreti.
2. Keıipkerdiń minezi.
3. Unamdy nemese unamsyz is - áreketi.
4. Maqsaty.
Problemalyq oı tastaý.
1. Oqýshylar, áńgimeden tarıhı shyndyqqa laıyq salt - dástúrlerdiń qandaı túrlerin kezdestirdińder?
2. Jalpaq balýannyń ornynda ózińiz bolsańyz, ne ister edińiz?
3. Shyǵarmada qaı epızod sizge erekshe áser etti?
Dáptermen jumys. Mátindegi tirek sózderdi jazyp shyǵý.
Ana týraly qandaı maqal - mátelderdi bilemiz?
Ana taqyrybyndaǵy bir án shyrqaıyq.
6. Bilimdi bekitý.
«Sóılemdi jalǵastyr» oıyny
1. Ǵabıt Músirepov –
2. Ǵ. Músirepov shyǵarmalaryn...
3. «Ananyń anasy» áńgimesi -
4. Ańyz degenimiz –
5. Shyǵarmanyń tarıhpen baılanysý sebebi -
6. Shyǵarma keıipkerleri –
7. Baǵalaý.
Keri baılanystyń bolýy.
8. Úı tapsyrmasy.
a) Áńgimeni oqyp, mazmundaý.
á) 150 sózden turatyn «Ana mahabbaty» taqyrybynda oıtolǵaý jazý.
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdilik. Ǵ. Músirepov ómiri men shyǵarmashylyǵyna toqtalý, áńgimeniń mazmunyn meńgertý, taqyrybyn, ıdeıasyn ashý, ańyz týraly ádebı - teorıalyq uǵymdaryn keńeıtý; Damytýshylyq. Dúnıetanymyn, qabyldaýyn, qıalyn, obrazdy oılaýyn damytý. Tárbıelik. Analardy syılaýǵa, qurmetteýge, ataly sózge toqtaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: jańa bilimdi meńgertý.
Sabaqtyń túri: aralas
Ádis – tásili: baıandaý, taldaý, problemaly izdenis
Kórnekiligi: slaıd, maqal - mátelder
Pánaralyq baılanys: tarıh
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý.
Oqýshylarmen amandasyp, túgendeý. Sabaqqa nazar aýdartý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý.
S. Muqanov «Saıatshy Oraz» áńgimesin mazmundaý.
3. Ótken taqyrypty pysyqtaý.
Suraqtar arqyly.
1. S. Muqanov jaıly ne bilemiz?
2. Shyǵarmalaryn ata.
3.«Esil boıynda» áńgimesi ne jaıynda?
4.«Saıatshy Oraz» áńgimesi qaı shyǵarmadan alynǵan?
5. Áńgimeniń kompozısıasyn baıanda.
4. Sabaqtyń maqsatyn qoıý.
5. Jańa sabaq.
Kirispe.
Ǵabıt Mahmutuly Músirepov 1902 jyly 22 naýryzda Soltústik Qazaqstan oblysy, Jambyl aýdany, Ǵ. Músirepov aýylynda dúnıege keledi. 1908 - 1910 j aýyl mektebinen dáris alyp, dinı saýat ashqan. 1916 - 1918 j eki synyptyq aýyldyq orys mektebinde, 1918 - 1921 j joǵary bastaýysh mektebinde, 1923 - 26j Orynbor qalasynda rabfakta oqyǵan. Omby aýyl sharýashylyq ınstıtýtyn bitirgen. (1926). 1927 - 1928j Býrabaı orman shar. Tehnıkýmynda oqytýshy, 1928 - 32j Qazaqstan Memlekettik baspasynyń bas redaktory, 1933 - 34 j sol kezdegi Qazaq AKSR Oqý halyq komısarıatynyń oqý sektor meńgerýshisi, 1934 - 36 j «qazaq ádebıeti», «Sosıalısik Qazaqstan» gazetiniń bas redaktory, 1938 - 55 j biryńǵaı shyǵarmashylyq jumyspen aınalysqan.
Shyǵarmalaryn janrlyq túrlerine qaraı bylaısha toptastyrýǵa bolady.
Áńgimeleri: «Ananyń anasy», «Er ana», «Talpaq tanaý»
Povesteri: «Qos shalqar», «Týlaǵan tolqynda»
Romandary: «Qazaq soldaty», «Oıanǵan ólke», «Ulpan»
Dramalary: «Qyz Jibek», «Qozy Kórpesh - Baıan sulý»
Balladalary: «Japon balladasy»
Ǵylymı eńbekteri: «Zaman jáne ádebıet», «Sýretker paryzy», «Dáýir dıdary»
Sondaı - aq «Kezdespeı ketken bir beıne» prozalyq poemasy bar. Ǵ. Músirepov qoǵam qaıratkeri retinde 1932 jyly halyqtyń basyna tóngen ashtyq náýbeti jaıynda respýblıkaǵa tanymal adamdarmen birlesip, BKP qazaq ólkelik komıtetine «Beseýdiń hatyn» joldady. O. Genrıdiń, M. Gorkııdiń, M. Sholohovtyń, A. Safonovtyń pesalaryn qazaq tiline aýdardy.
Negizgi bólim.
Mátin mazmunymen tanystyrý. Kórkem tilmen baıandaý.
«Ananyń anasy» áńgimesiniń taqyryby - búkil tirshiliktiń ıesi ananyń aldynda bas ıý. Ideıasy - analardy qadirleý, qurmetteý.
«Ananyń anasy» áńgimesiniń kompozısıasy:
Shyǵarmanyń ekspozısıasy. Oqıǵa aq bas, soqyr qart Áıtilestiń: «Oqyńdar, shýlap!» dep qoıyp, irkit sabasyndaı irkildegen molda men saýdager Ramazanǵa ertede ótken oqıǵany jańǵyrtyp aıtatyn áńgimesinen bastalady.
Baılanys: Jalpaq balýannyń Ergenekti elin shabýǵa attanýy, qalyń jylqyny barymtalaýy, tezek terip kele jatqan jas qyzdy oljalaýy.
Shıelenisý: İzdep kelip qyzyn arashalaı almaǵan jylqyshynyń mert bolýy, artynan qýyp kelgen qyz anasynyń barymtashylardyń aldyn orap alýy.
Sharyqtaý shegi: Áýmeser Keıkiniń úkimi - qyzdy sheshesimen birge at jalyna óńgertip, kúńdikke alyp ketý.
Oqıǵanyń sheshimi: Sózden jeńilip, oıǵa shomyp, tosylyp qalǵan Jalpaq balýan Ana men qyzyna bostandyq berýi.
Ádebı - teorıalyq uǵymdarǵa toqtalý.
Shyǵarmanyń arqaýy degenimiz – oqıǵa jelisi, onyń damýy.
Sújetti shyǵarmalar degenimiz - batyrlar jyry ertegiler, áńgime, hıkaıat, romandar. Sújetsiz shyǵarmalar - kóńil kúıge baılanysty óleń.
Ańyz. Epostyń kóne túrleriniń biri - ańyz. Bul da mıf sekildi, ásirese, qıal aralasqan fantasıkalyq hıkaıa. Biraq mıften ózgesheligi - ańyzdyń negizinde shyndyqqa janasymdy, kóbine tipti, ómirde bolǵan, halyq jadynda saqtalǵan oqshaý oqıǵalar jatady. ár halyqtyń tarıhyndaǵy áldebir abzal adamdar, asa kórnekti qaıratkerler haqynda da talaı ańyzdar týǵan.
Ǵ. Músirepovtyń bul áńgimesiniń ańyz dep aıtylýynyń bir sebebi - Áıtilestiń ańyzǵa aınalǵan adamdardyń basynan ótken ýaqıǵany áńgimeleýi.
Túsingenin tekserý.
Jalpaq batyrǵa, anaǵa úlgi boıynsha obrazdyq taldaý jasaý.
1. Keıipkerdiń portreti.
2. Keıipkerdiń minezi.
3. Unamdy nemese unamsyz is - áreketi.
4. Maqsaty.
Problemalyq oı tastaý.
1. Oqýshylar, áńgimeden tarıhı shyndyqqa laıyq salt - dástúrlerdiń qandaı túrlerin kezdestirdińder?
2. Jalpaq balýannyń ornynda ózińiz bolsańyz, ne ister edińiz?
3. Shyǵarmada qaı epızod sizge erekshe áser etti?
Dáptermen jumys. Mátindegi tirek sózderdi jazyp shyǵý.
Ana týraly qandaı maqal - mátelderdi bilemiz?
Ana taqyrybyndaǵy bir án shyrqaıyq.
6. Bilimdi bekitý.
«Sóılemdi jalǵastyr» oıyny
1. Ǵabıt Músirepov –
2. Ǵ. Músirepov shyǵarmalaryn...
3. «Ananyń anasy» áńgimesi -
4. Ańyz degenimiz –
5. Shyǵarmanyń tarıhpen baılanysý sebebi -
6. Shyǵarma keıipkerleri –
7. Baǵalaý.
Keri baılanystyń bolýy.
8. Úı tapsyrmasy.
a) Áńgimeni oqyp, mazmundaý.
á) 150 sózden turatyn «Ana mahabbaty» taqyrybynda oıtolǵaý jazý.
You Might Also Like
