GOSO mektepaldy daıarlyq synybyna
GOSO mektepaldy daıarlyq synybyna
Mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń memlekettik jalpyǵa mindetti standarty
1. Jalpy erejeler
1. Osy mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń memlekettik jalpyǵa mindetti standarty (budan ári – standart) «Bilim týraly» 2007 jylǵy
27 shildedegi Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańyna sáıkes ázirlendi jáne mektep jasyna deıingi balalardyń daıyndyq deńgeıine, mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń mazmunyna, oqý júktemesiniń eń joǵarǵy kólemine qoıylatyn talaptardy aıqyndaıdy.
Standartta «Bilim týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańyna sáıkes termınder qoldanylady. Olarǵa qosymsha mynadaı termınder men olardyń anyqtamalary engizildi:
1) ındıkator – balanyń damý deńgeıiniń kórsetkishi;
2) ıntegrasıa – mazmunnyń qurylymdyq bólikteri arasyndaǵy baılanysty jasaıtyn proses;
3) ınklúzıvti bilim berý – erekshe bilim berý qajettilikteri men jeke múmkindikteri eskerile otyryp, barlyq balalardyń tárbıe men oqytýǵa teń qol jetkizýin qamtamasyz etetin proses;
4) bilim berý ortasy – mektep jasyna deıingi balalardyń tıimdi tulǵalyq, emosıalyq, áleýmettik jáne zıatkerlik damýy úshin paıdalanylatyn perspektıvalyq mindetter men quraldar jıyntyǵy qısynynda qurylǵan mektepke deıingi uıymnyń ishki ómiriniń tutas sıpattamasy;
5) bilim berý traektorıasy – pedagogtiń ata - analarmen jáne basqa mamandarmen birlesip belgili bir maqsatqa qol jetkizý úshin mejelegen bala damýynyń úzdiksiz prosesi;
6) uıymdastyrylǵan oqý qyzmeti – pedagog uıymdastyrǵan jáne tájirıbede qoldanýǵa qajetti bilim, bilik, daǵdylardy meńgerýge baǵyttalǵan árekettiń bir túri;
7) mektepke deıingi uıymda balalardyń tirshilik áreketin
uıymdastyrý – balalardyń jas erekshelikterin eskerip, olardyń fızıkalyq, adamgershilik jáne zıatkerlik damýy úshin ýaqytty úılesimdi bólý jáne qolaıly jaǵdaılardy jasaý;
8) zattyq - keńistiktik damytýshy orta – bul mektep jasyna deıingi balalardyń tulǵalyq, emosıalyq, áleýmettik jáne zıatkerlik damýyn qamtamasyz etetin jaǵdaılardyń júıesi;
9) kún tártibi – bul balanyń qalypty damýyna jáne onyń densaýlyǵyn nyǵaıtýǵa múmkindik beretin táýlik boıǵy ýaqytty utymdy bólý jáne túrli áreket túrleri men demalystyń durys ózara sabaqtastyǵy;
10) úlgilik oqý jospary – standarttyń negizinde jasalǵan mektepke deıingi uıymdarda bilim berý prosesin qamtamasyz etetin memlekettik normatıvtik qujat.
2. Qazaqstan Respýblıkasynyń mektepke deıingi uıymdary bilim berý qyzmetin:
1) osy standartqa;
2) úlgilik oqý josparlaryna;
3) jalpy bilim beretin oqý baǵdarlamasyna;
4) Qazaqstan Respýblıkasynyń mektepke deıingi tárbıe men oqytý salasyndaǵy basqa da normatıvtik quqyqtyq aktilerine sáıkes júzege asyrady.
3. Mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń memlekettik jalpyǵa mindetti standarty:
1) mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń mazmunyn aıqyndaıdy;
2) oqý júktemesiniń eń joǵary kólemine, zattyq - keńistiktik damytýshy ortanyń mazmunyna, tárbıelenýshilerdiń daıyndyq deńgeıine, mektepke deıingi uıymdarda bilim berý prosesin uıymdastyrýǵa qoıylatyn talaptardy belgileıdi.
4. Standart talaptary:
1) úlgilik oqý josparlaryn;
2) balanyń qyzyǵýshylyqtary men beıimdilikterin iske asyrýǵa baǵyttalǵan bilim berý baǵdarlamalaryn jáne qosymsha baǵdarlamalardy ázirleýge negiz bolyp tabylatyn mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń jalpy bilim beretin oqý baǵdarlamasyn;
3) mektepaldy daıarlyqtyń bilim berý baǵdarlamasyn;
4) mektepke deıingi uıymdarda olardyń vedimistik baǵynystylyǵyna, menshik nysanyna, tıpteri men túrlerine qaramastan bilim berý prosesin júzege asyrýdy;
5) mektepke deıingi uıymdarǵa arnalǵan oqý - dıdaktıkalyq quraldar men ádistemelik usynymdardy;
6) mektepke deıingi uıymdar men pedagogtardyń qyzmetin memlekettik atestattaý talaptaryn;
7) erekshe bilim berýge qajettilikteri bar (psıhıkalyq jáne fızıkalyq damýynda túrli aýytqýshylyqtary bar) balalarǵa arnalǵan bilim berý baǵdarlamasyn;
8) balalardyń qyzyǵýshylyqtary men beıimdilikterin damytý boıynsha qosymsha bilim berý baǵdarlamalaryn;
9) pedagog kadrlardyń biliktiligin arttyrý kýrstarynyń baǵdarlamalaryn ázirleý kezinde mindetti.
5. «Tárbıelenýshilerdiń daıyndyq deńgeıine qoıylatyn talaptar» degen bólimde árbir balanyń jetistikteriniń psıhologıalyq - pedagogıkalyq dıagnostıkasy negizinde uıymdastyrylǵan oqý qyzmeti men rejımdik prosester arqyly iske asyrylatyn bilim berý salalary boıynsha kútiletin nátıjeler kórsetilgen.
6. «Bilim berý mazmunyna qoıylatyn talaptar» degen bólimde mektepke deıingi bilim berýdiń maqsaty, jalpy bilim beretin oqý baǵdarlamalaryn ıgerýdiń normatıvtik merzimderi, tıpine, túrine jáne menshik nysanyna, sondaı - aq oqytý tiline qaramastan mektepke deıingi uıymdarda jáne jalpy bilim beretin mektepterdiń mektepaldy synyptarynda balalardyń mindetti túrde meńgerýi tıis mazmunnyń kólemi kórsetilgen.
7. «Oqý júktemesiniń eń joǵarǵy kólemine qoıylatyn talaptar» degen bólimde jas kezeńderine sáıkes uıymdastyrylǵan oqý qyzmetiniń uzaqtyǵy jáne olardy sanıtarıalyq qaǵıdalardyń talaptaryna sáıkes júrgizý kórsetilgen.
2. Tárbıelenýshilerdiń daıyndyq deńgeıine qoıylatyn talaptar
8. Mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń jalpy bilim beretin oqý baǵdarlamasynyń mazmuny:
1) kútiletin nátıjeler túrindegi maqsattar júıesine jetý esebinen mektepke deıingi tárbıe men oqytý mazmunynyń sapasyn arttyrýǵa;
2) ulttyq dástúrlerge, sondaı - aq jalpy adamzattyq qaǵıdalar men normalarǵa negizdelgen rýhanı - adamgershilik jáne mádenı - áleýmettik qundylyqtardy qalyptastyrýǵa;
3) tárbıeleý, damytý jáne oqytýdyń maqsat - mindetterin eskere otyryp, mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń mazmunyna qoıylatyn talaptardyń, mektepke deıingi jáne bastaýysh bilim berý deńgeıleriniń arasyndaǵy júıelilik, tutastyq, sabaqtastyq jáne úzdiksizdik qaǵıdattarynyń birligin qamtamasyz etýge;
4) balalardyń, sonyń ishinde erekshe bilim berýge qajettilikteri bar balalardyń densaýlyǵyn saqtaý men nyǵaıtýdy qamtamasyz etetin psıhologıalyq - pedagogıkalyq jaǵdaılardy jasaýǵa;
5) mektep jasyna deıingi balalardyń jeke jáne jas erekshelikterin eskere otyryp, oıyn qyzmetinen oqý qyzmetine birtindep ótýge daıyndyqqa;
6) jeke tásilder negizinde balalardyń túrli is - áreketterinde olardyń qabiletterin, beıimdilikterin, talaptary men daryndylyqtaryn damytýǵa;
7) mektep jasyna deıingi balalardyń bastaýysh mektepte oqýyna teń múmkindik berýdi kózdeıtin qarapaıym qımyl - qozǵalys, kommýnıkatıvtik, tanymdyq, shyǵarmashylyq bilim, bilik jáne daǵdylaryn qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan.
9. Árbir jas toby boıynsha daǵdylardy meńgerý deńgeıi osy standartqa qosymshaǵa sáıkes 1, 2, 3, 4, 5 - kestelerde keltirilgen.
10. Balanyń qalyptasqan daǵdylary:
1) dene bitimi damyǵan;
2) bilýge qumar;
3) belsendi;
4) emosıalyq elgezek;
5) úlkendermen jáne qurdastarymen qarym - qatynas jasaý quraldary men ózara is - qımyl tásilderin meńgergen;
6) ózi, otbasy, qoǵam (jaqyn áleýmet), memleket (eli), álem jáne tabıǵat jóninde alǵashqy túsinikteri bar;
7) mektepte oqýǵa qajetti bilikter men daǵdylardy ıgergen mektepke deıingi uıym túleginiń modelin somdaıdy.
GOSO mektepaldy daıarlyq synybyna. júkteý
Mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń memlekettik jalpyǵa mindetti standarty
1. Jalpy erejeler
1. Osy mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń memlekettik jalpyǵa mindetti standarty (budan ári – standart) «Bilim týraly» 2007 jylǵy
27 shildedegi Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańyna sáıkes ázirlendi jáne mektep jasyna deıingi balalardyń daıyndyq deńgeıine, mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń mazmunyna, oqý júktemesiniń eń joǵarǵy kólemine qoıylatyn talaptardy aıqyndaıdy.
Standartta «Bilim týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańyna sáıkes termınder qoldanylady. Olarǵa qosymsha mynadaı termınder men olardyń anyqtamalary engizildi:
1) ındıkator – balanyń damý deńgeıiniń kórsetkishi;
2) ıntegrasıa – mazmunnyń qurylymdyq bólikteri arasyndaǵy baılanysty jasaıtyn proses;
3) ınklúzıvti bilim berý – erekshe bilim berý qajettilikteri men jeke múmkindikteri eskerile otyryp, barlyq balalardyń tárbıe men oqytýǵa teń qol jetkizýin qamtamasyz etetin proses;
4) bilim berý ortasy – mektep jasyna deıingi balalardyń tıimdi tulǵalyq, emosıalyq, áleýmettik jáne zıatkerlik damýy úshin paıdalanylatyn perspektıvalyq mindetter men quraldar jıyntyǵy qısynynda qurylǵan mektepke deıingi uıymnyń ishki ómiriniń tutas sıpattamasy;
5) bilim berý traektorıasy – pedagogtiń ata - analarmen jáne basqa mamandarmen birlesip belgili bir maqsatqa qol jetkizý úshin mejelegen bala damýynyń úzdiksiz prosesi;
6) uıymdastyrylǵan oqý qyzmeti – pedagog uıymdastyrǵan jáne tájirıbede qoldanýǵa qajetti bilim, bilik, daǵdylardy meńgerýge baǵyttalǵan árekettiń bir túri;
7) mektepke deıingi uıymda balalardyń tirshilik áreketin
uıymdastyrý – balalardyń jas erekshelikterin eskerip, olardyń fızıkalyq, adamgershilik jáne zıatkerlik damýy úshin ýaqytty úılesimdi bólý jáne qolaıly jaǵdaılardy jasaý;
8) zattyq - keńistiktik damytýshy orta – bul mektep jasyna deıingi balalardyń tulǵalyq, emosıalyq, áleýmettik jáne zıatkerlik damýyn qamtamasyz etetin jaǵdaılardyń júıesi;
9) kún tártibi – bul balanyń qalypty damýyna jáne onyń densaýlyǵyn nyǵaıtýǵa múmkindik beretin táýlik boıǵy ýaqytty utymdy bólý jáne túrli áreket túrleri men demalystyń durys ózara sabaqtastyǵy;
10) úlgilik oqý jospary – standarttyń negizinde jasalǵan mektepke deıingi uıymdarda bilim berý prosesin qamtamasyz etetin memlekettik normatıvtik qujat.
2. Qazaqstan Respýblıkasynyń mektepke deıingi uıymdary bilim berý qyzmetin:
1) osy standartqa;
2) úlgilik oqý josparlaryna;
3) jalpy bilim beretin oqý baǵdarlamasyna;
4) Qazaqstan Respýblıkasynyń mektepke deıingi tárbıe men oqytý salasyndaǵy basqa da normatıvtik quqyqtyq aktilerine sáıkes júzege asyrady.
3. Mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń memlekettik jalpyǵa mindetti standarty:
1) mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń mazmunyn aıqyndaıdy;
2) oqý júktemesiniń eń joǵary kólemine, zattyq - keńistiktik damytýshy ortanyń mazmunyna, tárbıelenýshilerdiń daıyndyq deńgeıine, mektepke deıingi uıymdarda bilim berý prosesin uıymdastyrýǵa qoıylatyn talaptardy belgileıdi.
4. Standart talaptary:
1) úlgilik oqý josparlaryn;
2) balanyń qyzyǵýshylyqtary men beıimdilikterin iske asyrýǵa baǵyttalǵan bilim berý baǵdarlamalaryn jáne qosymsha baǵdarlamalardy ázirleýge negiz bolyp tabylatyn mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń jalpy bilim beretin oqý baǵdarlamasyn;
3) mektepaldy daıarlyqtyń bilim berý baǵdarlamasyn;
4) mektepke deıingi uıymdarda olardyń vedimistik baǵynystylyǵyna, menshik nysanyna, tıpteri men túrlerine qaramastan bilim berý prosesin júzege asyrýdy;
5) mektepke deıingi uıymdarǵa arnalǵan oqý - dıdaktıkalyq quraldar men ádistemelik usynymdardy;
6) mektepke deıingi uıymdar men pedagogtardyń qyzmetin memlekettik atestattaý talaptaryn;
7) erekshe bilim berýge qajettilikteri bar (psıhıkalyq jáne fızıkalyq damýynda túrli aýytqýshylyqtary bar) balalarǵa arnalǵan bilim berý baǵdarlamasyn;
8) balalardyń qyzyǵýshylyqtary men beıimdilikterin damytý boıynsha qosymsha bilim berý baǵdarlamalaryn;
9) pedagog kadrlardyń biliktiligin arttyrý kýrstarynyń baǵdarlamalaryn ázirleý kezinde mindetti.
5. «Tárbıelenýshilerdiń daıyndyq deńgeıine qoıylatyn talaptar» degen bólimde árbir balanyń jetistikteriniń psıhologıalyq - pedagogıkalyq dıagnostıkasy negizinde uıymdastyrylǵan oqý qyzmeti men rejımdik prosester arqyly iske asyrylatyn bilim berý salalary boıynsha kútiletin nátıjeler kórsetilgen.
6. «Bilim berý mazmunyna qoıylatyn talaptar» degen bólimde mektepke deıingi bilim berýdiń maqsaty, jalpy bilim beretin oqý baǵdarlamalaryn ıgerýdiń normatıvtik merzimderi, tıpine, túrine jáne menshik nysanyna, sondaı - aq oqytý tiline qaramastan mektepke deıingi uıymdarda jáne jalpy bilim beretin mektepterdiń mektepaldy synyptarynda balalardyń mindetti túrde meńgerýi tıis mazmunnyń kólemi kórsetilgen.
7. «Oqý júktemesiniń eń joǵarǵy kólemine qoıylatyn talaptar» degen bólimde jas kezeńderine sáıkes uıymdastyrylǵan oqý qyzmetiniń uzaqtyǵy jáne olardy sanıtarıalyq qaǵıdalardyń talaptaryna sáıkes júrgizý kórsetilgen.
2. Tárbıelenýshilerdiń daıyndyq deńgeıine qoıylatyn talaptar
8. Mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń jalpy bilim beretin oqý baǵdarlamasynyń mazmuny:
1) kútiletin nátıjeler túrindegi maqsattar júıesine jetý esebinen mektepke deıingi tárbıe men oqytý mazmunynyń sapasyn arttyrýǵa;
2) ulttyq dástúrlerge, sondaı - aq jalpy adamzattyq qaǵıdalar men normalarǵa negizdelgen rýhanı - adamgershilik jáne mádenı - áleýmettik qundylyqtardy qalyptastyrýǵa;
3) tárbıeleý, damytý jáne oqytýdyń maqsat - mindetterin eskere otyryp, mektepke deıingi tárbıe men oqytýdyń mazmunyna qoıylatyn talaptardyń, mektepke deıingi jáne bastaýysh bilim berý deńgeıleriniń arasyndaǵy júıelilik, tutastyq, sabaqtastyq jáne úzdiksizdik qaǵıdattarynyń birligin qamtamasyz etýge;
4) balalardyń, sonyń ishinde erekshe bilim berýge qajettilikteri bar balalardyń densaýlyǵyn saqtaý men nyǵaıtýdy qamtamasyz etetin psıhologıalyq - pedagogıkalyq jaǵdaılardy jasaýǵa;
5) mektep jasyna deıingi balalardyń jeke jáne jas erekshelikterin eskere otyryp, oıyn qyzmetinen oqý qyzmetine birtindep ótýge daıyndyqqa;
6) jeke tásilder negizinde balalardyń túrli is - áreketterinde olardyń qabiletterin, beıimdilikterin, talaptary men daryndylyqtaryn damytýǵa;
7) mektep jasyna deıingi balalardyń bastaýysh mektepte oqýyna teń múmkindik berýdi kózdeıtin qarapaıym qımyl - qozǵalys, kommýnıkatıvtik, tanymdyq, shyǵarmashylyq bilim, bilik jáne daǵdylaryn qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan.
9. Árbir jas toby boıynsha daǵdylardy meńgerý deńgeıi osy standartqa qosymshaǵa sáıkes 1, 2, 3, 4, 5 - kestelerde keltirilgen.
10. Balanyń qalyptasqan daǵdylary:
1) dene bitimi damyǵan;
2) bilýge qumar;
3) belsendi;
4) emosıalyq elgezek;
5) úlkendermen jáne qurdastarymen qarym - qatynas jasaý quraldary men ózara is - qımyl tásilderin meńgergen;
6) ózi, otbasy, qoǵam (jaqyn áleýmet), memleket (eli), álem jáne tabıǵat jóninde alǵashqy túsinikteri bar;
7) mektepte oqýǵa qajetti bilikter men daǵdylardy ıgergen mektepke deıingi uıym túleginiń modelin somdaıdy.
GOSO mektepaldy daıarlyq synybyna. júkteý
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Qazaqtyń tuńǵysh tilshi ǵalymdary.
