Gıdrosfera – jerdiń sý qabyǵy. Qurlyqtaǵy taýlar dáne olardyń jiktelýi
Ashyq sabaq
«Gıdrosfera – jerdiń sý qabyǵy
Qurlyqtaǵy taýlar dáne olardyń jiktelýi»
Synyby: 5 - 6
Taqyryby: Gıdrosfera – jerdiń sý qabyǵy
Qurlyqtaǵy taýlar dáne olardyń jiktelýi
Maqsaty:
Bilimdilik. Oqýshylarǵa gıdrosfera – jerdiń sý qabyǵy, dúnıejúzilik muhıt sýlary, tabıǵı sýdyń adam ómiri úshin mańyzy jáne taýlardyń túrleri týraly maǵlumat berý.
Damytýshylyq. Oqytý kezinde oqýshylarǵa túrli tapsyrmalar men jumystar bere otyryp, oqýshylardyń oılaý qabiletterin, qıaldaryn, jadysyn, shyǵarmashylyq qabiletterin arttyrý.
Tárbıelik. Oqýshylardy óz betterinshe jumys jasaýǵa, tapsyrylǵan jumysty jyldam oryndaýǵa jáne alǵan bilimderin is júzinde qoldana bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilimdi meńgertý
Sabaqtyń túri: İshinara izdenis sabaǵy
Sabaqtyń ádisi: Interbelsendi baıandaý, suraq – jaýap, kartamen jumys
Pánaralyq baılanys: Geografıa, ekologıa, bıologıa, hımıa.
Sabaqtyń kórnekiligi: sýretter, Qazaqstannyń jáne dúnıejúziniń fızıkalyq kartasy, t. b
Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý
Psıhologıalyq sergitý
«Jaqsy sóz jarym yrys»
Oqýshylar sheńber jasap turyp, bir - birine jaqsy sózder aıtady.
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý
Kespe qaǵazdar arqyly úı tapsyrmasyn suraý.
Taqtaǵa túrli-tústi kespe qaǵazdar ilinedi. Oqýshylar bir tústi tańdaý arqyly sonda jazylǵan suraqtarǵa jaýap beredi.
1. Geografıalyq qabyq degenimiz ne?
2. Neshe materık bar. Kartadan kórset?
3. Neshe muhıt bar? Kartadan kórset?
4. Masshtab degenimiz ne?
5. Soltústik Amerıka men Evrazıa ejelgi qandaı qurlyqta bolǵan?
6. Taý jynystary túrlerin ata?
6 synypqa sózdikpen jumys
1 Lava degenimiz ne? Jer betine shyqqanda ushpa zattarynan aıyrylǵan magmany aıtamyz.
Sónbegen janartaý - udaıy atqylap jatatyn janartaý
Sóngen janartaý - adamzat tarıhynda atqylaýy jóninde eshbir maǵlumat qalmaǵan janartaýlardy aıtamyz.
Geızerler - ıslandsha laq ete túsý.
Krater grekshe - tostaǵan.
5 synypqa sózjumbaq beriledi?
«Bilim kilti tanymdylyqta» sóz jumbaǵynyń sheshimin taptyrta otyryp, jańa ótiletin materıaldyń taqyrybyn anyqtadyq.
1. Ejelgi qurlyq - Pangeıa
2. Tynyq, Atlant, Úndi bular neler? Mıhıt
3. Pangeıa qurlyǵy ekige bólindi. Lavrazıa jáne... Gondavana.
4. Birkelki ornalaspaǵan jer bederiniń jıyntyǵyn ne deımiz? Relef?
5. Taý jynysynyń túri: METAMORFTY
6. AÝDANY JAǴYNAN KİSHİ JÁNE QURǴAQ MATERIK Avstralıa
7. Eń ystyq materık - Afrıka
8. Shyǵý tegi birtekti araldar tobyn qalaı ataımyz? Arhıpelag
9. Jer betindegi eń úlken aral? Grenlandıa
10. Tórt muhıttyń sýlarymen janasyp jatqan jalǵyz materık? Eýrazıa
GIDROSFERA
İİİ. Jańa sabaq
Qyzyǵýshylyqty oıatý
5 synyp jańa sabaq taqyryby: Gıdrosfera - Jerdiń sý qabyǵy
6 synyp
Shyńyna kóz jetpes.
Kórkine sóz jetpes.
Basynan qar ketpes,
Ózine...... taý jetpes.
Bul óleń joldary ne týraly aıtylǵan, Iaǵnı taý. Búgingi sabaqtyń taqyryby: Taýlar jáne olardyń jiktelýi.
İÚ Maǵynany taný
5 synypqa sabaq túsindiriledi
Gıdrosfera jerdiń sý qabyǵy. Muhıt, ózen, jer asty sýlary, muzdyqtar men atmosferadaǵy sý býlary - jerdiń gıdrosfera qabatyn quraıdy. Grek tilinen aýdarǵanda gıdro sý degen maǵynany beredi. Sýdyń negizgi qoryn muhıt pen teńiz sýlary alyp jatyr. Qurlyqtaǵy sýlar tushshy bolyp keledi. Keıbir sýlardyń emdik qasıetteri bar. Emdik sýlardyń shyǵyp jatqan jerin arasan dep ataıdy. Qazaqstannyń sanatorııli keshenderi: Saryaǵash, Almaarasan, Jarkent arasan. Sýdyń tiri organızmder úshin mańyzy zor. Ol bolmasa tirshilikte joq. Grekter sý qudaıyn paseıdon, rımdikter neptýn dep ataǵan.
Mátindi muqıat oqyp 53 bettegi d. j sý aınalymy boıynsha aıtady. Bir suraqtan daıyndaıdy.
Ú Oı tolǵanys
Daıyndaǵan suraqtaryn qaltashaǵa salady. Kezekpen kezek kelip suraqty alyp jaýap beredi.
Geografıalyq dıktant
1. Gıdrosfera - jerdiń... sý qabyǵy
2. 1 lıtr teńiz sýynyń quramynda... 35 gram tuz bolady.
3. İshýge jaramdy sýda tuzdyń mólsheri... 1 gramnan aspaýy kerek.
4. Emdik sýlardyń shyǵyp jatqan jerin.. arasan dep ataıdy.
5. Grek mıfologıasynda sý qudaıy... Paseıdon dep atalǵan.
6 synypqa mátin oqýǵa beriledi.
Mátindi oqyp myna suraqtarǵa jaýap jazady.
Taýlar dep ataıdy -
Taý jotasy
Taýly ólkeni quraıdy
Taý toraby -
Dúnıe júzindegi eń bıik taý - Gımalaı.
Eń bıik núkte - Djomolýngma(8848 m)
Tán-SHan taýynyń eń bıik núktesi - Jeńis shyńy(7439 m)
Taýlar bıiktigine baılanysty úshke bólinedi.
1. Alasa taýlar - bıiktigi 400 - 1000 metr aralyǵynda. mysaly Saryarqanyń taýlary
2. Ortasha bıik taýlar - 1000 - 2000 metr aralyǵynda. Mysaly: Qyrym, Karpat
3. Bıik taýlar - 2000 metrden joǵary. Mysaly: Kavkaz, Altaı, Tán-SHan. t. b.
Sáıkestendirý
1. Alasa taýlar 1000 - 2000 m
2. Ortasha bıik taýlar 2000 m joǵary
3. Bıik taýlar 400 - 1000 m
Adasqan áripter
Áripterden sóz qurastyrý.
1. Laımagı
2. Mırpa
3. Shan - tán
4. Rola
5. Molýndjomag
6. Ryqym
7. Tapkar
Osynyń ishinen bir taýdyń atyn alyp, mátinnen soǵan qatysty sóılemdi oqy.
• Qalam ortada
Úİ Baǵalaý
Úİİ Úıge tapsyrma
1. 19 taqyrypty oqý
2. «Sý tamshylaryna saıahat» taqyrybynda áńgime, esse, ertegi jazý
1. 22 mátindi oqý
2. Dúnıe júzindegi eń iri taýlardy keskin kartaǵa túsirý.
«Gıdrosfera – jerdiń sý qabyǵy
Qurlyqtaǵy taýlar dáne olardyń jiktelýi»
Synyby: 5 - 6
Taqyryby: Gıdrosfera – jerdiń sý qabyǵy
Qurlyqtaǵy taýlar dáne olardyń jiktelýi
Maqsaty:
Bilimdilik. Oqýshylarǵa gıdrosfera – jerdiń sý qabyǵy, dúnıejúzilik muhıt sýlary, tabıǵı sýdyń adam ómiri úshin mańyzy jáne taýlardyń túrleri týraly maǵlumat berý.
Damytýshylyq. Oqytý kezinde oqýshylarǵa túrli tapsyrmalar men jumystar bere otyryp, oqýshylardyń oılaý qabiletterin, qıaldaryn, jadysyn, shyǵarmashylyq qabiletterin arttyrý.
Tárbıelik. Oqýshylardy óz betterinshe jumys jasaýǵa, tapsyrylǵan jumysty jyldam oryndaýǵa jáne alǵan bilimderin is júzinde qoldana bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilimdi meńgertý
Sabaqtyń túri: İshinara izdenis sabaǵy
Sabaqtyń ádisi: Interbelsendi baıandaý, suraq – jaýap, kartamen jumys
Pánaralyq baılanys: Geografıa, ekologıa, bıologıa, hımıa.
Sabaqtyń kórnekiligi: sýretter, Qazaqstannyń jáne dúnıejúziniń fızıkalyq kartasy, t. b
Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý
Psıhologıalyq sergitý
«Jaqsy sóz jarym yrys»
Oqýshylar sheńber jasap turyp, bir - birine jaqsy sózder aıtady.
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý
Kespe qaǵazdar arqyly úı tapsyrmasyn suraý.
Taqtaǵa túrli-tústi kespe qaǵazdar ilinedi. Oqýshylar bir tústi tańdaý arqyly sonda jazylǵan suraqtarǵa jaýap beredi.
1. Geografıalyq qabyq degenimiz ne?
2. Neshe materık bar. Kartadan kórset?
3. Neshe muhıt bar? Kartadan kórset?
4. Masshtab degenimiz ne?
5. Soltústik Amerıka men Evrazıa ejelgi qandaı qurlyqta bolǵan?
6. Taý jynystary túrlerin ata?
6 synypqa sózdikpen jumys
1 Lava degenimiz ne? Jer betine shyqqanda ushpa zattarynan aıyrylǵan magmany aıtamyz.
Sónbegen janartaý - udaıy atqylap jatatyn janartaý
Sóngen janartaý - adamzat tarıhynda atqylaýy jóninde eshbir maǵlumat qalmaǵan janartaýlardy aıtamyz.
Geızerler - ıslandsha laq ete túsý.
Krater grekshe - tostaǵan.
5 synypqa sózjumbaq beriledi?
«Bilim kilti tanymdylyqta» sóz jumbaǵynyń sheshimin taptyrta otyryp, jańa ótiletin materıaldyń taqyrybyn anyqtadyq.
1. Ejelgi qurlyq - Pangeıa
2. Tynyq, Atlant, Úndi bular neler? Mıhıt
3. Pangeıa qurlyǵy ekige bólindi. Lavrazıa jáne... Gondavana.
4. Birkelki ornalaspaǵan jer bederiniń jıyntyǵyn ne deımiz? Relef?
5. Taý jynysynyń túri: METAMORFTY
6. AÝDANY JAǴYNAN KİSHİ JÁNE QURǴAQ MATERIK Avstralıa
7. Eń ystyq materık - Afrıka
8. Shyǵý tegi birtekti araldar tobyn qalaı ataımyz? Arhıpelag
9. Jer betindegi eń úlken aral? Grenlandıa
10. Tórt muhıttyń sýlarymen janasyp jatqan jalǵyz materık? Eýrazıa
GIDROSFERA
İİİ. Jańa sabaq
Qyzyǵýshylyqty oıatý
5 synyp jańa sabaq taqyryby: Gıdrosfera - Jerdiń sý qabyǵy
6 synyp
Shyńyna kóz jetpes.
Kórkine sóz jetpes.
Basynan qar ketpes,
Ózine...... taý jetpes.
Bul óleń joldary ne týraly aıtylǵan, Iaǵnı taý. Búgingi sabaqtyń taqyryby: Taýlar jáne olardyń jiktelýi.
İÚ Maǵynany taný
5 synypqa sabaq túsindiriledi
Gıdrosfera jerdiń sý qabyǵy. Muhıt, ózen, jer asty sýlary, muzdyqtar men atmosferadaǵy sý býlary - jerdiń gıdrosfera qabatyn quraıdy. Grek tilinen aýdarǵanda gıdro sý degen maǵynany beredi. Sýdyń negizgi qoryn muhıt pen teńiz sýlary alyp jatyr. Qurlyqtaǵy sýlar tushshy bolyp keledi. Keıbir sýlardyń emdik qasıetteri bar. Emdik sýlardyń shyǵyp jatqan jerin arasan dep ataıdy. Qazaqstannyń sanatorııli keshenderi: Saryaǵash, Almaarasan, Jarkent arasan. Sýdyń tiri organızmder úshin mańyzy zor. Ol bolmasa tirshilikte joq. Grekter sý qudaıyn paseıdon, rımdikter neptýn dep ataǵan.
Mátindi muqıat oqyp 53 bettegi d. j sý aınalymy boıynsha aıtady. Bir suraqtan daıyndaıdy.
Ú Oı tolǵanys
Daıyndaǵan suraqtaryn qaltashaǵa salady. Kezekpen kezek kelip suraqty alyp jaýap beredi.
Geografıalyq dıktant
1. Gıdrosfera - jerdiń... sý qabyǵy
2. 1 lıtr teńiz sýynyń quramynda... 35 gram tuz bolady.
3. İshýge jaramdy sýda tuzdyń mólsheri... 1 gramnan aspaýy kerek.
4. Emdik sýlardyń shyǵyp jatqan jerin.. arasan dep ataıdy.
5. Grek mıfologıasynda sý qudaıy... Paseıdon dep atalǵan.
6 synypqa mátin oqýǵa beriledi.
Mátindi oqyp myna suraqtarǵa jaýap jazady.
Taýlar dep ataıdy -
Taý jotasy
Taýly ólkeni quraıdy
Taý toraby -
Dúnıe júzindegi eń bıik taý - Gımalaı.
Eń bıik núkte - Djomolýngma(8848 m)
Tán-SHan taýynyń eń bıik núktesi - Jeńis shyńy(7439 m)
Taýlar bıiktigine baılanysty úshke bólinedi.
1. Alasa taýlar - bıiktigi 400 - 1000 metr aralyǵynda. mysaly Saryarqanyń taýlary
2. Ortasha bıik taýlar - 1000 - 2000 metr aralyǵynda. Mysaly: Qyrym, Karpat
3. Bıik taýlar - 2000 metrden joǵary. Mysaly: Kavkaz, Altaı, Tán-SHan. t. b.
Sáıkestendirý
1. Alasa taýlar 1000 - 2000 m
2. Ortasha bıik taýlar 2000 m joǵary
3. Bıik taýlar 400 - 1000 m
Adasqan áripter
Áripterden sóz qurastyrý.
1. Laımagı
2. Mırpa
3. Shan - tán
4. Rola
5. Molýndjomag
6. Ryqym
7. Tapkar
Osynyń ishinen bir taýdyń atyn alyp, mátinnen soǵan qatysty sóılemdi oqy.
• Qalam ortada
Úİ Baǵalaý
Úİİ Úıge tapsyrma
1. 19 taqyrypty oqý
2. «Sý tamshylaryna saıahat» taqyrybynda áńgime, esse, ertegi jazý
1. 22 mátindi oqý
2. Dúnıe júzindegi eń iri taýlardy keskin kartaǵa túsirý.