InfoHub Logo

Astana qalasy,
№64 mektep - lıseıiniń
bastaýysh synyp muǵalimi
Arpabaeva Baıan Gabbasovna

Ádebıettik oqý
Sabaqtyń ataýy Y. Altynsarın Óner - bilim bar jurttar
Maqsaty Bilimdilik: Bilim alýshylarǵa Y. Altynsarınniń ómiri men shyǵarmashylyǵyn tanystyra otyryp, óleńderine toqtalyp, maǵynasyn ashyp, negizgi ıdeıasyn túsindirý;
Damytýshylyq: Bilim alýshylardy bir - birimen aýyzeki tilde sóılesýge, qazaq tilinde saýatty jaza bilýge, tildik qorlaryn damytýǵa, negizgi oıdy tabýǵa daǵdylandyrý;
Tárbıelik: Bilim alýshylardy Ybyraı Altynsarınniń óleńderi, áńgimeleri arqyly adamgershilikke, eńbeksúıgishtikke tárbıeleý.
Ádis - tásilderi: Oza oqytý, STO tehnologıasynyń strategıasyn, AKT elementterin paıdalaný arqyly túsindirý

Psıhologıalyq ahýal
Psıhologıalyq daıyndyq
Biz baldyrǵan balamyz,
Qustaı qanat qaǵamyz.
Dúnıeni aralap,
Oqyp bilim alamyz.

Qyzyǵýshylyqty oıatý
Ybyraı Altynsarınniń ómiri men shyǵarmashylyǵyn baıandaý.
Ybyraı Altynsarın 1841 jyly 20 qazanda qazirgi Qostanaı oblysynyń Zatobol aýdanynda dúnıege kelgen. Ákesi Altynsary erte ólip, atasy Balqojanyń tárbıesinde bolǵan. Atasy óz zamanynyń bedeldi adamdarynyń biri bolǵan, oqý - ónerdiń mańyzyn jaqsy túsingen Balqoja bı 5 jasar Ybyraıdy Orynborda ashylmaq bolǵan, bolashaq orys - qazaq mektebine jazdyryp qoıdy. 1850 jyly sol mektep ashylǵanda túsken 30 qazaq balasynyń biri - Ybyraı bolǵan. Ybyraı sabaqty erekshe yntamen oqıdy. Sóıtip, mektepti 1957 jyly “óte jaqsy” degen baǵamen bitiredi.

1859 jyly Ybyraı Altynsarın Orynbordaǵy Shekaralyq komısıaǵa tilmash bolyp aýysady. Ol kezde ol Shekaralyq komısıanyń tóraǵasy, shyǵysty zertteýshi belgili ǵalym, profesor V. V Grıgorevpen jaqsy tanysady. Atasy Balqojany jaqsy syılatyn Grıgorev Ybyraıǵa asa jaqsy ќarap, óziniń baı kitaphanasyn paıdalanýǵa ruqsat bergen. Osy kitaphanada Ybyraı Grıgorevtiń kómegimen orys jazýshylarynyń shyǵarmalarynyń, orys jáne dúnıe júzi aǵartýshylarynyń eńbekterin uly adamdardyń ómiri jaıly kitaptardy kóp oqyǵan. 1860 qazaqtar úshin 4 bastaýysh mektep ashylǵan kezde, Torǵaı mektebine muǵalim bolýǵa suranyp ruqsat alady. Biraq mektep birden ashyla qoımaıdy, sol sebepten Ybyraı biraz balalardy óz úıine ákelip, oqytady. Torǵaı mektebi 1864 jyly ǵana ashylady.
Jańa sabaqqa degen qyzyǵýshylyqtary oıanyp, erekshe yntamen kirisedi.

Maǵynany taný Oqýlyqpen jumys
Óner - bilim bar jurttar

Óner - bilim bar jurttar
Tastan salaı salǵyzdy;
Aıshylyq alys jerlerden,
Kózińdi ashyp - jumǵansha,
Jyldam habar alǵyzdy.
Aty joq qur arbany
Myń shaqyrym jerlerge,
Kún jarymda barǵyzdy.
Adamdy qustaı ushyrdy;
Mal isteıtin jumysty
Ot pen sýǵa túsirdi;
Otynsyz tamaq pisirdi,
Sýsyzdan sýsyn ishirdi.
Teńizde júzdi balyqtaı,
Dúnıeni kezdi jalyqpaı,
Bilgenderge osylar
Bári - daǵy anyqtaı,
Bilmegende tanyqtaı;
Biz de beker jatpalyq,
Osylarǵa tanyspaı;
At óneri bilinbes
Báıgege túsip jaryspaı;
Jelkildep shyqqan kók shópteı
Jańa óspirim dostarym,
Qataryń ketti - aý alysqa - aı,
Umtylyńyz, qalyspaı.
Biz nadan bop ósirdik
Iektegi saqaldy.
Óner – jigit kórki dep
Eskermedik maqaldy...
Biz bolmasaq siz barsyz,
Úmit etken dostarym,
Sizderge berdim batamdy.