- 17 qaz. 2015 00:00
- 406
İrgeli úsh júz quramy
Qazaq halqy negizinen irgeli úsh júz, onyń syrtynda rýlar men ulystardan turady. Bulardy shejire boıynsha ata jolymen, uran, tańbalarymen kórsetkende bylaısha taratylady:
Uly júz – Aqarys, tańbasy – Ω (nál), urany – «Baqtıar».
Orta júz – Janarys, tańbasy – ∏ (bosaǵa), urany – «Aqjol».
Kishi júz – Bekarys, tańbasy – ↑ (jebe), urany – «Aldıar».
Úsh júzdiń urany – «Alash».
Uly júz taıpalary:
Qańly – urany – «Báıterek», tańbasy – shylbyr, kóseý.
Qataǵan (Shanyshqyly) – urany – «Aırylmas», tańbasy – qoltańba.
Jalaıyr – urany – «Qabylan», «Baqtıar», tańbasy – taraq.
Sirgeli – urany – «Toǵanas», tańbasy – sirge.
Shaqsham – urany – «Qabylan», tańbasy – jebe.
Sary úısin – urany – «Baıtoq», tańbasy – abaq, ashamaı.
Shapyrashty – urany – «Qarasaı», tańbasy – aı, tumar.
Ysty – urany – «Jaýatar», tańbasy – kóseý, shylbyr.
Oshaqty – urany – «Baqtıar», tańbasy – tumar.
Alban – urany – «Raıymbek», tańbasy – abaq.
Sýan – urany – «Baısýan», tańbasy –dóńgelek.
Dýlat – urany – «Baqtıar», tańbasy – dóńgelek.
Orta júz taıpalary:
Arǵyn – urany – «Aqjol», tańbasy – kóz.
Qypshaq – urany – «Oıbas», tańbasy – qos álip.
Naıman – urany – «Qaptaǵaı», tańbasy – baqan, bosaǵa, shómish.
Qońyrat – urany – «Alataý», «Múlkaman», tańbasy – bosaǵa.
Kereı – urany – «Oshybaı», tańbasy – ashamaı.
Ýaq – urany – «Jaýbasar», tańbasy – baqan, ashamaı.
Kishi júz taıpalary:
Bular úsh atadan turady:
1. Álimuly. 2. Baıuly. 3. Jetirý.
Álimulynyń taralýy:
Kete – urany – «Maılybaı».
Qarakesek – urany – «Baqtybaı», «Aıyrtaý».
Shómekeı – urany – «Dóıt».
Qarasaqal – urany – «Baqtybaı».
Tórtqara – urany – «Maılybaı».
Shekti – urany – «Dóıt».
Baıulynyń taralýy:
Sherkesh – urany – «Shaǵyraı», tańbasy – baqan.
Ysyq – urany – «Báıterek».
Masqar – urany – «Qarataı».
Altybas – urany – «Baıbaraq», tańbasy – baqan.
Tana – urany – «Tana», tańbasy – álip, kóseý.
Baıbaqty – urany – «Dáýqara».
Qyzylqurt – urany – «Jıenbaı».
Taz – urany – «Tóremurat», «Baqaı», tańbasy – qamshy.
Berish – urany – «Aǵataı».
Adaı – urany – «Beket», tańbasy – sadaq.
Esentemir – urany – «Aldońǵar», tańbasy – baqan.
Jappas – urany – «Baımurat», tańbasy – túıemoıyn (oıý).
Altyn – urany – «Baımurat».
Jetirýdyń taralýy:
Tóleý – urany – «Arǵymaq», tańbasy – balǵa, shylbyr.
Ramadan – urany – «Dýlat», «Qaıǵulym», tańbasy – shómish.
Tama – urany – «Qarabýra», tańbasy – kóseý, álip, taraq.
Kerderi – urany – «Qojahmet», tańbasy – tostaǵan.
Kereıit – urany – «Aqsaqal», tańbasy – shylbyr, qylysh.
Tabyn – urany – «Tostaǵan», tańbasy – taraq, kóseý, shómish.
Jaǵalbaıly – urany – «Malataý», tańbasy – balta.
Júzge kirmeıtin qazaq rýlary:
Tóre – urany – «Abylaı», «Shaıbaq» tańbasy – arqar.
Qoja – urany – «Qoja Ahmet», tańbasy – álip.
Sýnaq – urany – «Ábilǵazy» (Sýnaq ata), tańbasy – qalam.
Tóleńgit – urany – «Oraq», tańbasy – kóseý.