InfoHub Logo

Bazarbaı Jasmın,
ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıteti,
«Dintaný jáne mádenıettaný» kafedrasy,
Mádenı antropologıa mamandyǵynyń 2-kýrs magıstranty

«HHİ ǵasyr – elimizdiń tarıhyndaǵy altyn ǵasyr, al sol ǵasyrdyń jańalyqtarǵa, úlken jeńister men jemisti kúnderge toly bolýy – altyn jastardyń , jas urpaqtyń qolynda» dep Elbasy Nursultan Nazarbaev aıtqandaı, myna biz jastardyń oqýda ozat, álem jańalyqtarynan qulaqdar bolýymyz, elimiz damyǵan elder qatarynda kósh túzeıtin  el bolýy úshin barymyzdy salý biz úshin mindet. Ol úshin árqaısymyzdyń durys tańdaý jasap bolashaqqa degen nyq qadam basýymyz qajet. Bizdiń maqsatqa jetý jolymyzda turǵan eń mańyzdy tańdaýdyń biri – mamandyq tańdaý dep bilemiz. Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy joǵarǵy oqý oryndary álemdik tájirıbege súıenip, oqý júıesiniń ózindik erekshelikterimen aıshyqtalatyn úzdik ýnıversıtet atalýǵa laıyq ekeni barshamyzǵa aıan. Osy oraıda, elimizdiń aldyńǵy qatarly álemniń úzdik ýnıversıtetteri qatarynda 120 orynǵa shyqqan ál–Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Ýnıversıtetin erekshe atap ótken oryndy.

Jańa ǵasyrǵa qol sozyp, kósh túzegen saıyn saıası, ekonomıkalyq, áleýmettik, mádenı jańalyqtar men ózgeristerdiń de oryn alýyna tolyq kóz jetkizip júrmiz. Árıne ár salanyń alatyn orny jáne zertteý alańy (páni) aýqymdy, ári sheksiz bolyp tabylady. Biraq, men bul maqalada tanystarǵym kelip turǵan, ózim JOO qabyrǵasynda 4 jyl bilim alyp jatqan - dál mádenıettaný ǵylymynyń zertteý obektileriniń spektoryndaı san alýandylyq basqa ǵylym salasynan tabylmas.

Órkenıetti, damyǵan elderdiń aldyńǵy qatarynan oryn alý qoǵamda bolyp jatqan túrli materıaldyq, áleýmettik, saıası, adamgershilik, kórkemdik t.b. prosestermen tikeleı baılanysty. Osy atalǵan prosesterdi barynsha qamtıtyn ǵylymnyń keń aýqymdy salasy mádenıettaný - mádenıet damýynyń jalpy zańdylyqtaryn, onyń ómir súrýiniń prınsıpterin jáne bir-birine etno-áleýmettik, saıası-moraldyq, ǵylymı, kórkemdik jáne tarıhı sıpattamalarymen erekshelenetin túrli mádenıet túrleriniń ózara baılanystarymen, táýeldilikterin zertteıtin jańa zamannyń jańa qoǵamdyq salasy bolyp tabylady.

Osy aıtylǵandar qazirgi zamanǵy ǵylymdar júıesindegi mádenıettanýdyń ǵylymı pán retinde alatyn orny jáne onyń aldynda turǵan mindetter jaıynda keıbir qorytyndylar jasaýǵa múmkindik beredi. Adamzat balasy óz sheshimin tappaǵan kóptegen máselelerge belshesinen batýy qazirgi zaman mádenıetiniń kóp jaǵdaılarda óz bastaýyn umyta bastaǵandyǵynan da bolýy kerek.

---