InfoHub Logo

Qazirgi Arqalyq, Edireı taýlarynyń óńiri kereı rýynyń ata qonysy bolǵan desedi. Keıinnen bul jerlerge aqtaban-shubyryndynyń kezinde Qarataý jaqtan kelgen arǵyn meıram sopynyń, onyń ishinde qarakesek Qazybek bıdiń balalary turaqtaıdy. Qarakesek balalary az ata kereılerge qyr kórsetip, kóptik jasaı bastaǵan soń, el ıesi Jánibek batyr: «Ústimizge irgeli el, jýan atanyń balalary kelip qaldy. Men tiri turǵanda eshteme jasaı qoımaǵanymen, kúni erteń ajal jetip, olaı-bulaı bolyp ketsem, bul jerdi kereıge qonys ete qoımas», — dep oılady da, jer sholyp, biraq áreket, izdenis jasaǵannan keıin qonys aýdarady.

Jańa qonysqa elin jaıǵastyryp bolǵan soń, kereıdiń basty adamdaryn qasyna ertip, buryn-sońdy adasqan, aýysqan maldaryn qaıtaryp alý úshin Jánibek batyr Qarakesek eline keledi.

Qarakesekter qaımyqsa da, syılasa da, áıteýir batyrdyń aldynan kóldeneń shyqpaıdy, qarsy kelmeıdi. Jánibek bolsa úı tikkizip, soıys soıǵyzyp, óz aldyna beımaral jata beredi. Sálem bere kelgen adamdarmen sheshile sóılese de qoımaıdy. Óziniń degeni bolmasa, áıgili «bitim joq» degen sheshimin bir-aq aıtady da, degenin istetedi. Sóıtip, osylaısha qarakesekter toqyrańqyrap turǵan kezde Qaz daýysty Qazybek bıdiń nemeresi Tilenshi keledi. Jánibek Tilenshiniń sálemin almaq túgili, kóz qyryn da salmaıdy. Basynda jastyq, astynda
kópshik, qısaıyp, qyryn qaraǵan qalpynda jata beredi.

Sonda Tilenshi tamaǵan bir kernep alyp:

— Apyr-aı! «Tákáppardyń táýbasy qabyl bolmaıdy, keýdesi kórge syımaıdy» deýshi edi, Meıramnyń ataly tórt balasynyń birinen shyqsań, búıtpes ediń. Birimizdiń kúńnen, ekinshimizdiń quldan týǵanymyz-aý, tym bolmasa durystap sálemdese almaǵandyǵymyz, — depti.

Aqyryndap kelip bir búıirden ońdyrmaı atqan mynalary kim? — degen Jánibek basyn jastyqtan julyp alyp, ári qaraı bylaı degen eken:

— Qarakesektiń eri týǵan eken,
Eli belin bekem býǵan eken.
El shetine jaý kelse,
Minekı, shabar taıy týǵan eken.
Erli taı qunan bolady,
Ersiz taı týlaq bolady.
Kel, qasyma otyr!

Jánibek osylaı depti de, Tilenshini qasyna otyrǵyzypy. Sodan bylaı qaraı Tilenshi bıdi eli de syılaıtyn bolypty. Sol kúnnen bastap ol el arasynda qurmetke bólene beripti.

---