InfoHub Logo

Absalámova D. M.
Dúnıetaný 3 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Janýarlardyń tirshilik ortasy.
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdiligi: Janýarlar týraly alǵan bilimderin toptarǵa bólip, úı janýarlary men jabaıy ań, qustardyń tirshiligindegi ózgeristerdi erekshelikterdi tanyp bilý daǵdylaryn damytý.
Damytýshylyǵy: Ormanda ómir súretin ańdar álemin tanyp, janýarlardyń tabıǵattaǵy jáne adam ómirindegi paıdasyna kóz jetkizý.
Tárbıeligi: Tabıǵatty aıalaýǵa, janýarlardy qorǵaýǵa, qamqorlyqqa, dostyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilimdi meńgertý

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý
Psıhologıalyq daıyndyq.
Jumbaq sheshý
Ormanda joǵary,
Aǵashqa qonady.
Tumsyǵyn balta etip,
Toq - toq - toq soǵady.
Ol ne? (toqyldaq)
Syldyrdan qorqady,
Shoshynyp jortady. (qoıan)
Úı tapsyrmasyn suraý.

Jańa sabaq. Janýarlardyń tirshilik ortasy Meken ortasyna beıimdiligi.
Ósimdikter sıaqty janýarlar da alýan túrli ortada – sýda, qurlyqta, topyraq arasynda tirshilik etedi. Qaı orta bolsyn ondaǵy óli, tiri tabıǵattyń jaǵdaılary bar jerlerde mekendeıdi. Osy janýarlardyń barlyǵy da ár túrli ortada tirshilik etedi.
Oqýlyqpen jumys.
Mysaly, kambala degen balyq teńizde tirshilik etedi. Ol ózine qajetti qorekti teńiz túbinen ǵana tabady, sondyqtan ol sý túbinen kóterilmeıdi.
Aýzy úlken, búıir syzyǵy túzý
Denesiniń uzyndyǵy 5 metr
Salmaǵy 300 kg
Kózi denesiniń bir jaǵynda bolady.
Tıin - qurlyqta meken etýge beıimdelgen. Biraq ol qurlyqtyń kez kelgen jerinde, aǵash joq, jazyq jerdi tańdamaıdy. Tek ózine búr, sańyraýqulaq sıaqty qorek tabylatyn aǵashtardy tirshilik etedi.
Mysaly, uzyn moıyndy qustar ( qaz, aqqý, úırek ) sýdan qorek taýyp jeýge mashyqtanǵan. Aıaqtaryndaǵy barmaq arasyndaǵy jalǵasyp turǵan teri sýda jaqsy júzýge kómektesedi. Uzyn da jalpaq tumsyǵy aýlaǵan azyǵyn ustap jeýge qolaıly. Sonymen janýarlar ózderine qolaıly jerde tirshilik etýin meken ortasy dep ataıdy.

Sýretpen jumys. Janýarlardy meken etý ortasyna qaraı biriktirińder.
Bekitý.
Test tapsyrmalary:
1. Sútqorektilerge qaısysy jatady?
A) Balyq, qus
Á) sıyr, buǵy
2. Jyrtqysh ańdy tap
A) Arqar, qulan, túıe
Á) Qasqyr, túlki, aıý
3. Tıin nemen qorektenedi?
A) Bıdaı, arpa, suly
Á) Sańyraýqulaq, jańǵaq
4. Balyqtar qaıda tirshilik etedi?
A) sýda
Á) ormanda
5. Baýyrmen jorǵalaýshylar qaısy?
A) jylan, kesirtke
Á) Qońyz, kóbelek
6. Baqa janýardyń qaı túrine jatady?
A) qosmekendi
Á) Baýyrmen jorǵalaýshy
Jaýaptary: 1 – á; 2 – á; 3 – á; 4 – a; 5 – a; 6 – a.
Baǵalaý.
Qatesiz - 5
1 - qate - 4
2 qate - 3

Qorytyndy.
Búgingi sabaq unady ma?
Nesimen unady?
Ne bildińder?

Úıge tapsyrma:
Tabıǵat, Ana qushaǵyn saıalaıyq,
Qorǵaý úshin kúsh - jiger aıamaıyq.
Ol bolmasa, sen joqsyń, osyny uq.
Adamzat! Tabıǵatty aıalaıyq!