Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 apta buryn)
«Jazǵytury» Abaı Qunanbaev
Bilim berý salasy: «Qatynas», «Shyǵarmashylyq» Uıymdastyrylǵan oqý is – áreketi: Kórkem ádebıet
Sabaqtyń taqyryby: «Jazǵytury» Abaı Qunanbaev
Sabaqtyń maqsaty:
1. Poezıa túrindegi shyǵarmalardy jattaı bilý qabiletterin jetildiredi.
2. Óleń mazmunyn túsinip, aıtyp bere bilýge úıretedi.
3. Óleń sózderin eske saqtap, mánerine keltire jatqa aıta bilýge daǵdylanady.
Bilimdilik maqsaty:
1. Qazaq halqynyń uly aqyny Abaı Qunanbaevtyń ómiri men shyǵarmashylyǵymen tanysady.
2. Kóktem mezgilindegi tabıǵatta bolatyn qubylystardyń erekshelikterin ajyrata bilýge úırenedi.
Damytýshylyq maqsaty:
1. Sóıleý mádenıetin qalyptastyra otyryp, balalardyń sózdik qoryn molaıtady.
2. Balalardyń oılaýy, kóre, sezine, eske saqtaý qabiletterin damytady.
Tárbıelik maqsaty:
1. Poezıalyq shyǵarmalarǵa degen súıispenshilikterine tárbıeleıdi.
2. Jaqsy men jaman ádet qylyqtardy ajyrata bilýge, ózdiginen jetilýge talpynǵan adamgershilik sezimi, paryzy bar ónegeli tulǵany tárbıeleıdi.
3. Balalardy tabıǵatty súıe bilýge tárbıelendi.
Kórnekiligi: Abaı sýreti slaıd arqyly kórsetilgen kóktem mezgilindegi kórinister, kýbızm, venn dıagramsy, toptastyrý, tabıǵat qubylysyn beıneleıtin jumbaqtar, Abaıdyń tabıǵatqa baılanysty shyǵarǵan óleńi,
Qoldanatyn ádis - tásili: Áńgimelesý, suraq – jaýap, slaıdtarmen jumys, shyǵarmashylyq jumystar, mánerlep jatqa oqyp berý, jattaý, boı sergitý, salystyrý.
Pánaralyq baılanys: matematıka, beıneleý óneri, aınalany qorshaǵan orta, til damytý, án - mýzyka.

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý.
Shattyq sheńberi
Qaıyrly kún qymbatty balalar! Búgin men senderdi jaqsy kóńil kúımen qarsy alǵym keliáp tur. Ózimizdiń shattyq sheńberimizde turyp, bir – birimizge jaqsy sózder men ıgilikti sózder aıtaıyq:
Armysyń, Álem!
Armysyń, Jaryq kún!
Armysyń, abzal Adam!
Armysyń, meniń dosym!

İ. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý
Kim tapqyr?
Balalar men senderge bir jumbaq aıtaıyn oılanyp kórińdershi:
Qar, muz, erip,
Sý kóbeıip,
Saı – salaǵa aǵady,
Búrshik shashyp
Japyraq ashyp,
Jer gúl, shashaq taǵady.
Qoı mańyrap,
Tól jamyrap,
Jaılaý malǵa tolady.
Bóbekterim!
Aıtyńdarshy,
Bul qaı kezde bolady?
Balalardyń jaýaby: Kóktem mezgilinde bolady.
Kóktem aılaryn kimder ataıdy? Naýryz, sáýir, mamyr.

İİ. Maǵynany ashý
Oılan tap
Olaı bolatyn bolsa, búgin biz Abaı Qunanbaevtyń «Jazǵytury» óleńimen tanysamyz.
1) Abaı Qunanbaev Semeı oblysy qazirgi (Shyǵys Qazaqstan oblysy) Shyńǵys - taý bókterindegi Qasqabulaq degen jerde 1845 jyly tamyzdyń onynshy juldyzynda dúnıege kelgen. 1904 jyly ómirden ótken
2) Abaı Qunanbaevtyń ákesi Qunanbaı bı sultan bolyp el basqarǵan adam, al anasy Uljan óte aqyldy, meıirimdi bolǵan. Abaı ájesi Zereniń tárbıesinde bolǵan eken. Ájesi Ibrahımdi erkeletip, «Abaı» dep ataǵan. Ájesi qazaqtyń ertegi, ańyz jyrlaryn kóp bilgen. Abaıǵa kishkene kezinen áńgimelerdi qyzyqtyra aıtyp, onyń sanasyna quıa bilgen. Abaı 12 jasynan bastap óleń jaza bastaıdy. Óz óleńderine 20 - dan astam án shyǵarǵan úlken sazger. Abaı úlken aýdarmashy orystyń uly aqyndary Lermontov, Pýshkın, Krylov óleńderin qazaqshaǵa aýdarǵan. Qysqa bolǵanmen maǵynasy tereń 45 qara sózi bar. Abaıdyń óleńderimen qara sózderin bastaýysh synypqa barǵanda nemese joǵarǵy synyptarda qazaq ádebıeti sabaqtarynan oqısyńdar.
2) Búgin Abaı Ibrahım Qunanbaevtyń tabıǵatqa baılanysty shyǵarǵan «Jazǵytury» óleńimen tanysamyz. Muǵalim balalarǵa Jazǵytury óleńin mánerlep jatqa oqyp beredi:

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama