- 10 qyr. 2015 00:00
- 479
Jylqy men buǵy
Baıaǵy zamanda jylqy emin-erkin óz betimen júrgen jabaıy ań eken. Eshqandaı aıdaý-qaıyrýdy bilmepti. Qysty kúnderi qary juqa jazyq dalany, shóbi qalyń toǵaıdy, ózen boıyndaǵy quraqty jerlerdi, kól jaǵasyndaǵy qalyń qopany mekendepti. Al jazdy kúnderi taýǵa shyǵyp, shalǵyny mol saı-salada jaıylyp júripti. Qalyń qaraǵaı arasyndaǵy alqaptar men quıqadaı jon-jotany sharlap, sol mańda jýsapty.
Bir kúni jylqy qatpar-qatpar taý arasyndaǵy bir alqapqa baryp, sondaǵy shúıgin shópke, kógoraı shalǵynǵa maltyǵa kómilip, beıqam jaıylyp júripti. Órisi keń, jaıylymy jalpaq, kóńili jaı eken. Sóıtip júrgende, osy araǵa bir buǵy aýyp kelipti. Shuraıly alqaptyń shóbi mol bolǵan soń, jylqy jetedi ǵoı dep, qyzǵanysh bildirmepti. Ekeýi qatar jaıyla beripti.
Kele-kele buǵy osy bir shuraıly alqapty tek jalǵyz ózi ǵana mekendeýdi maqsat etipti. Sodan kóringen jerde jylqyǵa tıisip, múıizdeı bastapty.
Tynyshtyǵy buzylyp, kelimsek buǵydan jábir kórgen jylqy aryz aıtyp, adamǵa barypty.
– Men taý qoınaýyndaǵy shalǵyndy alqapta emin-erkin jaıylyp júr edim, eshkimge kesir keltirmedim. Sodan qasyma buǵy keldi. Shóp te, jaıylym da jetetin bolǵan soń, jaıylym mol ǵoı dep, ony erkine jiberdim. Úndegem joq. Biraq sońǵy ýaqytta buǵy meni múıizdep, qýa bastady. Tynyshtyq bermeı, jábirleıtin boldy. Endi ony óz mekenimnen qalaı qýamyn? Sen kómektespes pe ekensiń? – dep qıyla ótinipti.
Qolǵa túspeı júrgen asaý jylqynyń bul muńyn estigen soń, adam oǵan shart qoıypty:
– Men buǵyny qýyp tastaımyn, ol qoldan keledi. Biraq men jaıaýmyn ǵoı. Ol úshin seniń ústińe minip alýym kerek.
Buǵydan kórgen jábir-japasy úshin jylqy amalsyzdan adamnyń aıtqan shartyna kónipti.
Sol jerde adam jylqyny noqtalap minip alady da, buǵy júrgen alqapqa keledi. Qolyna uzyn soıyl ustaǵan adamnyń qarasyn kórgen zamatta buǵy jan saqtaý úshin taý-taýdan asyp, qalyń ormannyń ishine sińip ketipti.
Buǵydan qutylǵanyna qýanǵan jylqy:
– Raqmet saǵan, adam! Sen meniń jalǵyz dosym ekensiń, – depti ólerdegi sózin aıtyp. – Endi men saǵan qandaı qyzmet etsem eken?..
Sonda adam oılanyp turyp, óz qalaýyn aıtypty:
– Sen osy shalǵynda jaıylyp júre ber, – depti, aldaǵy isin túsindirip. – Budan bylaı sen menen qashýshy bolma. Saǵan qıanat jasamaıtynyma kóziń jetti ǵoı. Maǵan qajet bola qalsań, ózim kelip ustap minetin bolaıyn.
Jylqy adamnyń aıtqanyna kónipti. Sóıtip, sodan beri jylqy adamǵa qyzmet etip keledi eken. Sharýasy bitken soń, adam bosatyp jiberse, taý arasyndaǵy shalǵynǵa baryp, aýnap-qýnap júre beredi eken.
Al buǵy adammen dostasqan jylqynyń mańyna jolamaı, orman arasyn, taýdyń ishin jaılap, qashyqta júredi eken.