- 14 jel. 2023 00:00
- 260
Kenesaryny ólimnen aıyryp qalǵan eken
Kenesarynyń bir áıeli orys patshasynyń qolyna túsip ketipti. Sonan keıin Kenesary Atbasar qalasyn shaýyp, eki júz orysty ustap alyp, qalanyń alǵashqy salǵan ornyn joq qylyp, órtep jiberipti. Kenesary orystan tutqyn ustaǵanda qasqaraıa kóship, sholpan týa eldi qondyryp, solaı eki-úsh kóshken soń, tutqyndy bos qoıa berip, otyn tasytqyzyp, ot jaqqyzyp, jumys qyldyrady eken. Buryn kórmegen jerleri bolǵan soń, qaıdan kelip, qaıdan turǵanyn bile almaı, basy aınalyp qasha almaıdy eken.
Sol tutqyn orystardyń ózderine jazdyryp patshaǵa: «Meniń áıelimdi qaıtaryp berseń, men qolymdaǵy tutqyndardy amansaý túgel bosatamyn, ózim saǵan shart qoıyp baǵynamyn, bir jylǵa sheıin áıelimdi qaıtarmasań, túgel qolymdaǵy bar orystardy birin qaldyrmaı qyramyn». Osy jazýdy patshaǵa jetkiz dep hatty berip, bir orysty Atbasarǵa aparyp tastaıdy.
Ol hatty poshtamen patshanyń qolyna tıgizedi, patsha Kenesarynyń áıelin óziniń qatyn-qyzdarymen qosyp qoıa bergen eken. Patsha hatty alǵan soń maquldap, áıeldi kóp syımen qaıtaryp qoıa beredi. Áıel elge kelgende, jurt hannyń ordasyna jınalyp, hanymmen amandasyp, bireýler «Orys halqy qandaı el eken?», — dep suraǵanda, hanym: «Orys degen ónerli el bolady eken», — degende, Kenesary áıeldi kózimen atyp jibere jazdapty. Áıel basqa sóz aıta almaı, patshanyń jibergen qymbatty syılaryn shyǵaryp, sala bastaıdy. El bergen syılarǵa razy bolyp, kórip otyrǵanda, hanym syrtyna kóz turmaı qulpyryp turǵan bir kók shybar sandyqty aldyna qoıyp, qaltasynan kiltin alyp: «Osy sandyqty patsha óz qolynan berip, kiltin ashqanda han óz qolymen ashsyn dep, tapsyryp berip edi», — dep kiltti hanǵa bergende, Kenesary ashýǵa yńǵaılana bastaǵanda, oń jaǵynda otyrǵan Ahmetjan Kenesaryny kilt ustaǵan qolyn ustaı alyp: «Taqsyr, osy patsha bizben basynda qas edi ǵoı, abaılap ashsaq qaıtedi?» — degende, Kenesary toqtaı qalyp, túrýli turǵan esiktiń dál aldynan, anadaı jerde kórinip turǵan tómpeıdiń ústine sandyqty qoıǵyzyp, ózi úıdiń tórinde otyryp, sadaqpen kózdep turyp, óz qolymen sadaqty tartyp qalǵanda, sandyq tars etip atylyp ketip, tómpeıdi kóterip tastap, ózi qaıda ketkeni belgisiz joq bolyp ketipti.
Oqýǵa keńes beremiz:
Syrymnyń Nuraly handy shabýy (İİ nusqa)
Baımaǵambet sultan men Syrym batyr