Kýb jáne onyń kólemi
Matematıka
Sabaqtyń taqyryby: «Kýb jáne onyń kólemi»
Sabaqtyń maqsaty:
Kýb jáne onyń kólemin tabýdy pysyqtaý.
Aýyzsha esepteı bilý daǵdysyn damytý. Bilimge degen qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
Uıymshyldyqqa, qaıyrymdylyqqa, ásemdikke baýlı otyryp tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Geometrıalyq deneler, teksheler, «Eshkiniń úıi», «Jeti laq» ertegisiniń keıipkerleri, qýyrshaqtar, teksheler, syıymdylyqqa baılanysty sýretter, tirek sqemalar, sıqyrly syzǵysh.
Barysy:
Uıymdastyrý kezeńi
Ótkendi qaıtalaý men baılanystyra otyryp, jańa sabaq – pysyqtaý sabaǵyna aýysý.
Myna geometrıalyq deneler meniń suraǵyma jaýap ber dep tizile qalypty.
- qane, tez, qysqa jaýap bereıik!
Ár oqýshy deneler suraǵyna jaýap bere bastaıdy.
1) – Tik tórtburyshtyń aýdanyn qalaı tabamyz?
=
2 ) R=(+) h2
3) Sharshynyń =hE
4) R=Kh4
5 ) Teksheniń B - 6
T - 8
K - 12
Osy suraqtarǵa jaýap berip bolǵanda astynan «Jeti laq» degen sóılem shyǵady.
- Al, balalar bizge qaı ertegi qonaqqa kelipti? – Jeti laq ertegisi! – jeti laq ertegisi jaı kelmepti, kómek suraı kelipti? Ertegide laqtardy qalaı qutqaryp alýshy edi? Al birin eshki laqtaryn qutqara almaı otyr. Qasqyr, laqtardy teksheniń ishindegi tekshege salypty da olardyń qaqpaǵyna bir – bir tapsyrma jazyp qoıypty. Ony eshki sheshe almaı, laqtaryn bosata almaı otyr.
Al biz olardy bilimimizdiń arqasynda bosatyp alýymyz kerek.
- Kómektesemiz be?
- Kómekteseıik! Biz eshkige laqty bosatyp beremiz!
Ol óziniń syılyǵyn beredi.
№1 kýta birinshi tapsyrma berilgen. Oqyp alaıyq.
Aldarymyzda kýb tur. Osy kishkene kýbtyń 1 qyry neshe sm eken, qane, ólshep kóreıik! R - 2 sm eken qane kim taqtaǵa shyǵyp osy kýbtyń kólemin tabady?
Ý - 2 sm
E - 2 sm
B - 2 sm
-? 2h2h2=8 (sm3) Jaýaby: kýbtyń kólemi 8 sm3, 8 kýbpen tolady.
Qyry 1 sm kýbtan 8 kýb osy kýbqa syıady.
Osy tapsyrmany oqýshy tıanaqtaıdy.
Tabý úshin=ÝhEhB.
Kýbtyń 1 qyry 2 sm b/tan qyry 1 sm kýbtan 8 kýb kerek.
1 - laqtyń kýbtan bosatyp, eshkige eshki balaǵa kýyrshaq syılaıdy.
Kelesi №2 kýb tapsyrmany №2 ishimizden oqyp tanysaıyq:
K - 3 sm.
-? 3h3=3 sm2
-? 9h6=54 sm2
-? 3h3h3=27 sm3
Oqýshy men – niń aıyrmashylyǵyn aıtady. 2 - shi laqty bosatyp, eshkige qaıtaramyz.
Kelesi №3 kýb. №3 tapsyrmany 1 oqýshy:
Oqyp, shartyn jazady.
Ý - 4 sm
E - 3 sm
B - 1 sm.
-? 4h3h1=12sm3 qabyrǵasy 1 sm kýbtan nesheýimen toltyratynyn bilý úshin, aldymen kólemin tabamyz!
Jaýaby: qorapty toltyrý úshin 12 kýb kerek.
Úshinshi laqty bosattyq.
Al, tórtinshi qorapta №4 – shi tapsyrma.
Oqyp aýyzsha taldaıdy. K - 2 sm.
A) (2h2) h 6 =24 sm3 bir betiniń aýdanyn, 6 betiniń aýdanyn tabamyz.
Á) (2h2) h 62=8 sm3 kólemin tabamyz.
B) 2h(2 h 2)=8 sm3 aýystyrý nemese terimdilik zańy.
4 - shi laqty bosattyq. Eshki qýana bastady. Sergitý sáti.
Tólder áni
Sekeń – sekeń eı, laq,
Júrmin saǵan keıip – aq.
Tynym tapsań bolmaı ma?
Sekeńdemeı bir ýaq.
Tynym taýyp otyrsaq, laqtardy biz qutqarsaq.
№5 kýbtyń tapsyrmasy. №5 esep.
Sýretke qarap órnekterge sáıkes esep qur, jáne shyǵar.
78 - 10h2=aýyzsha.
Bóshkede 78 l sý, al shelekte 10 lıtrdan sý bar. Bóshkedegi sý 2 shelektegi sýdan neshe lıtri artyq?
35+10h2
Flákta 35 l sý jáne 2 shelek sý ákelindi, ár shelekte 10 l sýdan.
Barlyǵy qansha lıtr sý bar?
F - 35 l.
Sh - 10 l.-?
Sh - 2.
35+10h3=55 l
Jaýaby: barlyǵy 55 l sý bar.
Taǵy 5 - shi laq bosatyldy.
6 - shy kýbta №6 tapsyrma teńdeý.
300: a=50
a=6
300: 6=50 Qorytyp aıtady.
6 - shy laq bosatyldy.
Kelesi №7 kýbta №7 tapsyrma.
8h3=24 18h3=54 28h3=84
7 - shi laq bosatyldy.
Al 8 - shi kýbta bul oqýshylar ujymdasa jumys isteı ala ma dep «sıqyrly syzǵysh» tapsyrmasyn beripti.
Sharty: 2 mınýtta 3 tapsyrma oryndaý kerek, ýaqyt bitpese ary qaraı oryndaı beresiń.
Oryndap bitken balalarǵa shyǵarmashylyq tapsyrma beriledi.
Tekserilip teksheler taratylady.
Úıge tapsyrma: №5, 1, 2, 3; №6 – 1, 3.
Eshki barlyq laqtaryn qaıtaryp aldy. Senderge rahmet aıtýda.
Qorytyndy: Sonymen bizge búgin teksheniń kólemin, sharshynyń aýdanyn, qoraptyń kólemin, esep teńdeý t. b tapsyrmalardy oryndadyq, aýyzsha eseptedik, uıymshyldyqpen sabaqqa qatysyp, qaıyrymdylyq jasap, ásem qýyrshaq kórdik.
Baǵalaý: Qýyrshaq alǵandar – 5
1 tekshelerge – 4
2 tekshe alǵandar – 5
Syzǵysh boıynsha: 3 tapsyrmaǵa – 5
Joǵary oryndaǵanǵa – 5 erekshe
2 tapsyrma – 4.
Sabaqtyń taqyryby: «Kýb jáne onyń kólemi»
Sabaqtyń maqsaty:
Kýb jáne onyń kólemin tabýdy pysyqtaý.
Aýyzsha esepteı bilý daǵdysyn damytý. Bilimge degen qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
Uıymshyldyqqa, qaıyrymdylyqqa, ásemdikke baýlı otyryp tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Geometrıalyq deneler, teksheler, «Eshkiniń úıi», «Jeti laq» ertegisiniń keıipkerleri, qýyrshaqtar, teksheler, syıymdylyqqa baılanysty sýretter, tirek sqemalar, sıqyrly syzǵysh.
Barysy:
Uıymdastyrý kezeńi
Ótkendi qaıtalaý men baılanystyra otyryp, jańa sabaq – pysyqtaý sabaǵyna aýysý.
Myna geometrıalyq deneler meniń suraǵyma jaýap ber dep tizile qalypty.
- qane, tez, qysqa jaýap bereıik!
Ár oqýshy deneler suraǵyna jaýap bere bastaıdy.
1) – Tik tórtburyshtyń aýdanyn qalaı tabamyz?
=
2 ) R=(+) h2
3) Sharshynyń =hE
4) R=Kh4
5 ) Teksheniń B - 6
T - 8
K - 12
Osy suraqtarǵa jaýap berip bolǵanda astynan «Jeti laq» degen sóılem shyǵady.
- Al, balalar bizge qaı ertegi qonaqqa kelipti? – Jeti laq ertegisi! – jeti laq ertegisi jaı kelmepti, kómek suraı kelipti? Ertegide laqtardy qalaı qutqaryp alýshy edi? Al birin eshki laqtaryn qutqara almaı otyr. Qasqyr, laqtardy teksheniń ishindegi tekshege salypty da olardyń qaqpaǵyna bir – bir tapsyrma jazyp qoıypty. Ony eshki sheshe almaı, laqtaryn bosata almaı otyr.
Al biz olardy bilimimizdiń arqasynda bosatyp alýymyz kerek.
- Kómektesemiz be?
- Kómekteseıik! Biz eshkige laqty bosatyp beremiz!
Ol óziniń syılyǵyn beredi.
№1 kýta birinshi tapsyrma berilgen. Oqyp alaıyq.
Aldarymyzda kýb tur. Osy kishkene kýbtyń 1 qyry neshe sm eken, qane, ólshep kóreıik! R - 2 sm eken qane kim taqtaǵa shyǵyp osy kýbtyń kólemin tabady?
Ý - 2 sm
E - 2 sm
B - 2 sm
-? 2h2h2=8 (sm3) Jaýaby: kýbtyń kólemi 8 sm3, 8 kýbpen tolady.
Qyry 1 sm kýbtan 8 kýb osy kýbqa syıady.
Osy tapsyrmany oqýshy tıanaqtaıdy.
Tabý úshin=ÝhEhB.
Kýbtyń 1 qyry 2 sm b/tan qyry 1 sm kýbtan 8 kýb kerek.
1 - laqtyń kýbtan bosatyp, eshkige eshki balaǵa kýyrshaq syılaıdy.
Kelesi №2 kýb tapsyrmany №2 ishimizden oqyp tanysaıyq:
K - 3 sm.
-? 3h3=3 sm2
-? 9h6=54 sm2
-? 3h3h3=27 sm3
Oqýshy men – niń aıyrmashylyǵyn aıtady. 2 - shi laqty bosatyp, eshkige qaıtaramyz.
Kelesi №3 kýb. №3 tapsyrmany 1 oqýshy:
Oqyp, shartyn jazady.
Ý - 4 sm
E - 3 sm
B - 1 sm.
-? 4h3h1=12sm3 qabyrǵasy 1 sm kýbtan nesheýimen toltyratynyn bilý úshin, aldymen kólemin tabamyz!
Jaýaby: qorapty toltyrý úshin 12 kýb kerek.
Úshinshi laqty bosattyq.
Al, tórtinshi qorapta №4 – shi tapsyrma.
Oqyp aýyzsha taldaıdy. K - 2 sm.
A) (2h2) h 6 =24 sm3 bir betiniń aýdanyn, 6 betiniń aýdanyn tabamyz.
Á) (2h2) h 62=8 sm3 kólemin tabamyz.
B) 2h(2 h 2)=8 sm3 aýystyrý nemese terimdilik zańy.
4 - shi laqty bosattyq. Eshki qýana bastady. Sergitý sáti.
Tólder áni
Sekeń – sekeń eı, laq,
Júrmin saǵan keıip – aq.
Tynym tapsań bolmaı ma?
Sekeńdemeı bir ýaq.
Tynym taýyp otyrsaq, laqtardy biz qutqarsaq.
№5 kýbtyń tapsyrmasy. №5 esep.
Sýretke qarap órnekterge sáıkes esep qur, jáne shyǵar.
78 - 10h2=aýyzsha.
Bóshkede 78 l sý, al shelekte 10 lıtrdan sý bar. Bóshkedegi sý 2 shelektegi sýdan neshe lıtri artyq?
35+10h2
Flákta 35 l sý jáne 2 shelek sý ákelindi, ár shelekte 10 l sýdan.
Barlyǵy qansha lıtr sý bar?
F - 35 l.
Sh - 10 l.-?
Sh - 2.
35+10h3=55 l
Jaýaby: barlyǵy 55 l sý bar.
Taǵy 5 - shi laq bosatyldy.
6 - shy kýbta №6 tapsyrma teńdeý.
300: a=50
a=6
300: 6=50 Qorytyp aıtady.
6 - shy laq bosatyldy.
Kelesi №7 kýbta №7 tapsyrma.
8h3=24 18h3=54 28h3=84
7 - shi laq bosatyldy.
Al 8 - shi kýbta bul oqýshylar ujymdasa jumys isteı ala ma dep «sıqyrly syzǵysh» tapsyrmasyn beripti.
Sharty: 2 mınýtta 3 tapsyrma oryndaý kerek, ýaqyt bitpese ary qaraı oryndaı beresiń.
Oryndap bitken balalarǵa shyǵarmashylyq tapsyrma beriledi.
Tekserilip teksheler taratylady.
Úıge tapsyrma: №5, 1, 2, 3; №6 – 1, 3.
Eshki barlyq laqtaryn qaıtaryp aldy. Senderge rahmet aıtýda.
Qorytyndy: Sonymen bizge búgin teksheniń kólemin, sharshynyń aýdanyn, qoraptyń kólemin, esep teńdeý t. b tapsyrmalardy oryndadyq, aýyzsha eseptedik, uıymshyldyqpen sabaqqa qatysyp, qaıyrymdylyq jasap, ásem qýyrshaq kórdik.
Baǵalaý: Qýyrshaq alǵandar – 5
1 tekshelerge – 4
2 tekshe alǵandar – 5
Syzǵysh boıynsha: 3 tapsyrmaǵa – 5
Joǵary oryndaǵanǵa – 5 erekshe
2 tapsyrma – 4.
You Might Also Like
