InfoHub Logo

Qazaq tili 5 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Maqal - mátelder
Sabaqtyń maqsaty:
1) Oqýshylardyń maqal - mátel týraly bilim, biligin tereńdetý, salystyrý, ajyrata bilý daǵdylary men oqý, taldaý mashyqtaryn qalyptastyrý, maǵynasyn túsine bilýge úıretý, maqal - mátel tilimizdegi sózdiń kórki ekenin uǵyndyrý;
2) Oqýshylardyń logıkalyq oılaýyn, oı dáldigin damytý, sóıleý mádenıetin jetildirý, túrli amal - tásilder arqyly izdendirý;
3) ana tilin ardaqtap, baǵalaı bilýge, sóz qadirin tereń uǵynýǵa tárbıeleý.

Sabaq tıpi: Jańa bilimdi meńgertý
Sabaq túri: Aralas sabaq
Ádis - tásili: Túsindirý, izdendirý, oı qorǵaý, assosasıa, salystyrý, taldaý.
Sabaqtyń kórnekiligi: «Qazaqtyń maqal - mátelderi», «7777 maqal men mátelder» kitaptary, úlestirmeli kespeler, Abaıdyń naqyl sózderi, Abaıdyń, B. Momyshulynyń sýretteri.

Pán aralyq baılanys: ádebıet, ózin - ózi taný páni
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi:
1) Synyp oqýshylarymen sálemdesý;
2) Oqýshylardyń sabaqqa qatysyn tekserý;
3) Oqýshylardyń zeıinderin sabaqqa aýdarý.
Synyp oqýshylaryn İİ topqa bólý:
İ top Alǵyrlar
İİ top Bilgirler

İİ. Úı tapsyrmasyn suraý
Turaqty tirkester, 123 - jattyǵý

İİİ. Úı tapsyrmasyn qorytyndylaý
Ótilgen taqyrypty suraq - jaýap ádisi arqyly bekitý
İV. Jańa sabaqqa daıyndyq
1. Sabaq taqyrybyn taqtaǵa jazý
2. Sabaq maqsatyn túsindirý
V. Jańa sabaqty túsindirý:
1. Oı qozǵaý
Oqýsyz bilim joq,
Bilimsiz kúniń joq.
- Balalar, myna berilgen sózder tobyn ne deımiz?
- Endeshe balalar, maqal men máteldiń ne ekenin eske túsireıikshi

İ - top İİ - top
Turaqty tirkester sıaqty maqal - mátelder de - ábden qalyptasqan, ornyqqan sózderdiń toby. Maqal - mátelderdiń quramyndaǵy ár sózdiń orny turaqty bolady. Ondaǵy sózderdiń ornyn aýystyrýǵa nemese bir sózin basqa sózben almastyrýǵa kelmeıdi. Maqal - mátelder de sóıleý barysynda jasalmaı, burynnan qalyptasqan daıar qalpynda qoldanylady. Maqal - mátelder turaqty tirkester sıaqty az sózben kóp maǵyna bildiredi

Maqal - tárbıelik máni bar, aqyl - naqyl sıpatynda aıtylatyn sózder toby.
Mysaly: Keń bolsań, kem bolmaısyń.
Osylaısha maqaldar kóbinese eki bólimdi bolyp keledi de, birinshi bólimde shart nemese sebep - saldary, ekinshisinde qorytyndy pikir aıtylady.
Mátel - oı - pikirdi beınelep, tuspaldap, ısharalap turatyn sózder toby.
Mysaly: Bireý tońyp sekiredi, bireý toıyp sekiredi
Maqal - mátelderdi oryndy qoldaný sózdiń áserliligin kúsheıtedi ári oıdy aıqyn da naqty jetkizýge kómektesedi.
Maqal men máteldiń aıyrmashylyǵy
Maqal
Uqsastyǵy
Mátel

Oqýlyqpen jumys
Taqtada bir top sýretter ilingen. Sabaqta jaqsy baǵaǵa ıe bolyp, maqsatymyzǵa jetý úshin aldaǵy bir top kedergilerden aman ótý kerek. Joldaǵy kedergiler:
Tereń or, kól, ózen, ný orman, taý.

1) «Tereń or» kedergisiniń tapsyrmasy:
125 - jattyǵýdy oryndaý (jazbasha, aýyzsha)
2) «Kól» kedergisiniń tapsyrmasy:
126 - jattyǵýdy oryndaý ( taqtaǵa, dápterge jazý)
3) «Ózen» kedergisiniń tapsyrmasy:
127 - jattyǵýdy oryndaý (jazbasha)

İ top ------------------------------------------ İİ top
Mátelderdi terip jazý ----------------- Maqaldardy terip jazý

4) «Ný orman» kedergisiniń tapsyrmasy:
128 - jattyǵýdy oryndaý (aýyzsha)
5) «Taý» kedergisiniń tapsyrmasy:
130 - jattyǵýdy oryndaý (aýyzsha)

1) Dos jylatyp aıtady,
Dushpan kúldirip aıtady.
2) Otan úshin otqa tús - kúımeısiń.
3) Eńkeıgenge eńkeı -
Basyń jerge jetkenshe,
Shalqaıǵanǵa shalqaı -
Tóbeń kókke jetkenshe.
4) Otbasy tolǵan jansyń,
Bir - birińe meıman jansyń.
5) Úlkendi syılasań - qadirli bolasyń,
Kishini syılasań - qurmetti bolasyń.
6) Aǵasy bardyń - jaǵasy bar,
İnisi bardyń - tynysy bar.

Vİ. Jańa sabaqty bekitý
«Shattyq sheńberin» quryp bir - birimizge tilek tileıik.
1. maqal degenimiz ne?
2. Mátel degenimiz ne?
3. Aıyrmashylyǵyn atańdar?

Vİİ. Sabaqty qorytý
1. Baǵalaý
2. Úı tapsyrmasyn berý: Maqal - mátelder jazyp kelý