«Maqta qyz ben mysyq» ertegisi
Qazaq ertegisin sahnalaý
«Maqta qyz ben mysyq» ertegisi
(Estıarlar toby)
Taqyryby: «Maqta qyz ben mysyq»
Bilim berý salasy: Shyǵarmashylyq.
Uıymdastyrylǵan oqý is-áreket túri: Kórkem ádebıet.
Sabaqtyń maqsaty:
Ertegiler týraly bilimderin kúsheıtý.
Sóıleý mádenıetin, erkin sóılep, óz oılaryn durys jetkizý.
Balanyń sózdik qoryn damytý, sóz ónerine degen qurmet.
Balalardy eńbekke, tatýlyqqa tárbıeleý.
Ádis – tásilder: suraqqa jaýap berý, «Maqta qyz ben mysyq» ertegisindegi keıipkerlerdiń rólin somdaý.
Qajetti nárseler: Ortada ústel ústinde ydystar, qatyq, sypyrǵysh, ıneaǵash, maskalar, aǵash, taýyq maskasy, tyshqan kıimi, shelek, mysyq kıimi, dúken, sıyr kıimi, meıiz, tary,qaıshy.
Uıymdastyrý kezeńi: Al balalar, búgingi kún erekshe kún, sebebi, bizdiń tobymyzǵa kóptegen apaılar qonaqqa keldi. Qane, sol qonaqtarmen sálemdeseıikshi:
Qýan, shattan, alaqaı,
Qýanatyn kún keldi.
Kúlip shyqty kún búgin.
Qaıyrly tań, qaıyrly kún!
- Balalar, endi búgingi ertegimiz erekshe bolǵaly tur, káne maǵan qarańdar.
Ertegi degenimiz ne ekenin bilesińder me?(jaýap)
Qandaı ertegilerdi bilesińder?(jaýap)
Óte jaqsy, búgin ertegini oqyp, túsinip, bilip qana qoımaı ertegi keıipkerleriniń rólinde ózimiz oınap kórsetemiz. Bul ertegi Ybyraı Altynsarınniń «Maqta qyz ben mysyq» ertegisi.
Zalda «Erte, erte, ertede» óleńi oryndalady.
İshke ertekshi ájeı keledi. Balalarmen amandasyp alyp, ájeı ertegini aıta bastaıdy.
Erte, erte, ertede,
Eshki quıryǵy keltede,
Maqta qyz ben mysyq ómir súripti.
Maqta qyz ústel ústin retteıdi. Ydystardy jıystyrǵan kezde meıiz taýyp alady.
Maqta qyz (Mysyǵyn shaqyrady)
- Mıaýym meniń, qaıdasyń?
- Tarǵylym meniń, kele ǵoı, men saǵan meıiz beremin (mysyq kelmeıdi)
- Kelmeseń, kelmeı –aq qoı, óz obalyń ózińe,- dep (meıizdi qyz jep qoıady)
Osy kezde úı artynan «máý» degen dybys shyǵady.
Maqta qyz yńyldap án salady, mysyq shyǵady.
Maqta qyz – Ferýza
Mysyǵym-aý, mysyǵym,
Tarǵyly jaqsy túsiniń.
Tańerteń de, keshte de,
Betin jýǵan pysyǵym.
Pish - pish desem, kele ǵoı,
Aıtqanyma kóne ǵoı.
Shaqyrǵanda pish-pish dep,
«Máý! -dep dybys bere ǵoı.
Ájeı: Sol kezde mysyq shyǵyp Maqta qyzǵa óleń aıtyp beredi.
Mysyq-Sanat:
Meniń atym mysyq,
Eki kózim qysyq.
Tyshqan aýlap otyramyn
Sút-kójemdi iship –deıdi
Mysyq: Maqta qyz, sen meni nege shaqyrdyń?
Maqta qyz: Aıtpaımyn!
Mysyq: Endeshe, men seniń qatyǵyńdy tógemin.
Maqta qyz: Oı,oı. Sen ne istediń? Sol úshin men seniń quıryǵyńdy kesip alamyn! (quıryǵyn kesip alady)
Mysyq: Bershi, quıryǵymdy!
Maqta qyz: Bermeımin! Qatyǵymdy qaıtaryp ber!
Ájeı: Sóıtip, mysyq sıyrǵa keledi.
Sıyr - Bereket:
Meniń atym sıyr,
Órisim alys qıyr.
Etim úshin, sútim úshin,
Adamdar maǵan úıir - deıdi.
Mysyq: Máý, sıyr, sıyr, sen maǵan qatyq bershi!
Sıyr: Sen maǵan japyraq ákel, meniń qarnym ashyp tur.
Ájeı: Sóıtip, mysyq aǵashqa barady.
Aǵash - Ǵamzat:
Men jasyl aǵashpyn,
Kútseńder gúl asham,
Jolyńa nur shasham,
Japyraǵym azyq,
Butaǵym qazyq.
Saıama saǵalarsyń,
Salqyndap dem alarsyń.
Mysyq: Aǵash, aǵash, maǵan japyraq bershi!
Aǵash: Maǵan sý ákelip ber men shóldedim, men saǵan japyraq beremin.
Ájeı: Sóıtip, mysyq sý izdep kele jatsa, aldynan sý tasyp júrgen qyzdar shyǵady.
Qyzdar:
Sý - tirshilik negizi,
Onsyz ómir súrmeısiń.
Tazalyqtyń negizi,
Sý dep jáne bilgeısiń –dep ándetip júredi.
Mysyq: Máý, qyzdar maǵan sý berińdershi.
Qyzdar: Sen bizge dúkennen saǵyz ákelip ber.
Ájeı: Sóıtip, mysyq dúkenshige keledi.
Mysyq: Máý, dúkenshi, dúkenshi maǵan saǵyz bershi.
Dúkenshi - Aıaýlym: Maǵan jumyrtqa ákelip ber, men saǵan saǵyz berem.
Ájeı: Mysyq ábden sharshady jumyrtqa izdep taýyqqa barady.
Taýyq - Almat:
Men aq taýyqpyn,
Ózim qaqsaýyqpyn.
Kúnine bir jumyrtqa tabam,
Osyǵan jetedi shamam - dep ándetedi.
Mysyq: Máý, taýyq, taýyq maǵan jumyrtqa bershi.
Taýyq: Sen meniń balapandaryma dán ákelip ber, biz ashpyz.
Ájeı: Mysyq oıǵa batyp, basyn ustap ne isterin bilmeı otyryp qalady.
Osy kezde bir tyshqan júgirip shyǵyp, indi qaza bastaıdy.
Tyshqan – Nurtilek
Men tyshqanmyn,
Ózim dán ekpeımin.
Egisten uzap ketpeımin,
Aınalam toly án,
Qoımam toly dán,
Dándi tastap ketpeımin - dep án salyp júrgen tyshqandy mysyq bas salyp ustap alady.
- Aıt, úıińde ne bar? Janyńnyń barynda aıt, tez, áıtpese, qazir jep qoıamyn.
Tyshqan: Sen maǵan bir án aıtyp ber.
Mysyq: Maqta qyzben qosylyp « Qoshaqanym» ánin aıtyp beredi.
Ájeı: Tyshqan mysyqqa rahmet aıtyp, bir qap tary beredi, mysyq dándi taýyqqa beredi, mysyq jumyrtqany dúkenshige beredi, dúkenshi mysyqqa saǵyz beredi, saǵyzdy
mysyq qyzdarǵa beredi, qýanǵan qyzdar mysyqqa sý beredi, sýdy mysyq aǵashqa quıady, shóli qanǵan aǵash mysyqqa japyraq beredi. Japyraqty mysyq sıyrǵa beredi,
sıyr oǵan qatyq beredi, qatyqty mysyq Maqta qyzǵa berdi.
Mysyq: Maqta qyz, qatyǵyń mine men endi buzyq bolmaımyn, aıtqanyńdy tyńdaımyn,- dep qatyqty qyzǵa berdi.
Ájeı: Sóıtip Maqta qyz qatyǵyn ,mysyq quıryǵyn qaıtaryp alyp, ekeýi tatý-tátti ómir súrgen eken.
Balalar meniń ertegimdi tyńdaı otyryp ertegi keıipkerlerin jaqsy somdaǵandaryń úshin kóp-kóp rahmet!
Balalarymyzdyń ónerlerin tamashalaǵan apaılarǵa da rahmet.
Kelesi ertegini tyńdaǵanǵa deıin qosh saý bolyńdar.
«Maqta qyz ben mysyq» ertegisi
(Estıarlar toby)
Taqyryby: «Maqta qyz ben mysyq»
Bilim berý salasy: Shyǵarmashylyq.
Uıymdastyrylǵan oqý is-áreket túri: Kórkem ádebıet.
Sabaqtyń maqsaty:
Ertegiler týraly bilimderin kúsheıtý.
Sóıleý mádenıetin, erkin sóılep, óz oılaryn durys jetkizý.
Balanyń sózdik qoryn damytý, sóz ónerine degen qurmet.
Balalardy eńbekke, tatýlyqqa tárbıeleý.
Ádis – tásilder: suraqqa jaýap berý, «Maqta qyz ben mysyq» ertegisindegi keıipkerlerdiń rólin somdaý.
Qajetti nárseler: Ortada ústel ústinde ydystar, qatyq, sypyrǵysh, ıneaǵash, maskalar, aǵash, taýyq maskasy, tyshqan kıimi, shelek, mysyq kıimi, dúken, sıyr kıimi, meıiz, tary,qaıshy.
Uıymdastyrý kezeńi: Al balalar, búgingi kún erekshe kún, sebebi, bizdiń tobymyzǵa kóptegen apaılar qonaqqa keldi. Qane, sol qonaqtarmen sálemdeseıikshi:
Qýan, shattan, alaqaı,
Qýanatyn kún keldi.
Kúlip shyqty kún búgin.
Qaıyrly tań, qaıyrly kún!
- Balalar, endi búgingi ertegimiz erekshe bolǵaly tur, káne maǵan qarańdar.
Ertegi degenimiz ne ekenin bilesińder me?(jaýap)
Qandaı ertegilerdi bilesińder?(jaýap)
Óte jaqsy, búgin ertegini oqyp, túsinip, bilip qana qoımaı ertegi keıipkerleriniń rólinde ózimiz oınap kórsetemiz. Bul ertegi Ybyraı Altynsarınniń «Maqta qyz ben mysyq» ertegisi.
Zalda «Erte, erte, ertede» óleńi oryndalady.
İshke ertekshi ájeı keledi. Balalarmen amandasyp alyp, ájeı ertegini aıta bastaıdy.
Erte, erte, ertede,
Eshki quıryǵy keltede,
Maqta qyz ben mysyq ómir súripti.
Maqta qyz ústel ústin retteıdi. Ydystardy jıystyrǵan kezde meıiz taýyp alady.
Maqta qyz (Mysyǵyn shaqyrady)
- Mıaýym meniń, qaıdasyń?
- Tarǵylym meniń, kele ǵoı, men saǵan meıiz beremin (mysyq kelmeıdi)
- Kelmeseń, kelmeı –aq qoı, óz obalyń ózińe,- dep (meıizdi qyz jep qoıady)
Osy kezde úı artynan «máý» degen dybys shyǵady.
Maqta qyz yńyldap án salady, mysyq shyǵady.
Maqta qyz – Ferýza
Mysyǵym-aý, mysyǵym,
Tarǵyly jaqsy túsiniń.
Tańerteń de, keshte de,
Betin jýǵan pysyǵym.
Pish - pish desem, kele ǵoı,
Aıtqanyma kóne ǵoı.
Shaqyrǵanda pish-pish dep,
«Máý! -dep dybys bere ǵoı.
Ájeı: Sol kezde mysyq shyǵyp Maqta qyzǵa óleń aıtyp beredi.
Mysyq-Sanat:
Meniń atym mysyq,
Eki kózim qysyq.
Tyshqan aýlap otyramyn
Sút-kójemdi iship –deıdi
Mysyq: Maqta qyz, sen meni nege shaqyrdyń?
Maqta qyz: Aıtpaımyn!
Mysyq: Endeshe, men seniń qatyǵyńdy tógemin.
Maqta qyz: Oı,oı. Sen ne istediń? Sol úshin men seniń quıryǵyńdy kesip alamyn! (quıryǵyn kesip alady)
Mysyq: Bershi, quıryǵymdy!
Maqta qyz: Bermeımin! Qatyǵymdy qaıtaryp ber!
Ájeı: Sóıtip, mysyq sıyrǵa keledi.
Sıyr - Bereket:
Meniń atym sıyr,
Órisim alys qıyr.
Etim úshin, sútim úshin,
Adamdar maǵan úıir - deıdi.
Mysyq: Máý, sıyr, sıyr, sen maǵan qatyq bershi!
Sıyr: Sen maǵan japyraq ákel, meniń qarnym ashyp tur.
Ájeı: Sóıtip, mysyq aǵashqa barady.
Aǵash - Ǵamzat:
Men jasyl aǵashpyn,
Kútseńder gúl asham,
Jolyńa nur shasham,
Japyraǵym azyq,
Butaǵym qazyq.
Saıama saǵalarsyń,
Salqyndap dem alarsyń.
Mysyq: Aǵash, aǵash, maǵan japyraq bershi!
Aǵash: Maǵan sý ákelip ber men shóldedim, men saǵan japyraq beremin.
Ájeı: Sóıtip, mysyq sý izdep kele jatsa, aldynan sý tasyp júrgen qyzdar shyǵady.
Qyzdar:
Sý - tirshilik negizi,
Onsyz ómir súrmeısiń.
Tazalyqtyń negizi,
Sý dep jáne bilgeısiń –dep ándetip júredi.
Mysyq: Máý, qyzdar maǵan sý berińdershi.
Qyzdar: Sen bizge dúkennen saǵyz ákelip ber.
Ájeı: Sóıtip, mysyq dúkenshige keledi.
Mysyq: Máý, dúkenshi, dúkenshi maǵan saǵyz bershi.
Dúkenshi - Aıaýlym: Maǵan jumyrtqa ákelip ber, men saǵan saǵyz berem.
Ájeı: Mysyq ábden sharshady jumyrtqa izdep taýyqqa barady.
Taýyq - Almat:
Men aq taýyqpyn,
Ózim qaqsaýyqpyn.
Kúnine bir jumyrtqa tabam,
Osyǵan jetedi shamam - dep ándetedi.
Mysyq: Máý, taýyq, taýyq maǵan jumyrtqa bershi.
Taýyq: Sen meniń balapandaryma dán ákelip ber, biz ashpyz.
Ájeı: Mysyq oıǵa batyp, basyn ustap ne isterin bilmeı otyryp qalady.
Osy kezde bir tyshqan júgirip shyǵyp, indi qaza bastaıdy.
Tyshqan – Nurtilek
Men tyshqanmyn,
Ózim dán ekpeımin.
Egisten uzap ketpeımin,
Aınalam toly án,
Qoımam toly dán,
Dándi tastap ketpeımin - dep án salyp júrgen tyshqandy mysyq bas salyp ustap alady.
- Aıt, úıińde ne bar? Janyńnyń barynda aıt, tez, áıtpese, qazir jep qoıamyn.
Tyshqan: Sen maǵan bir án aıtyp ber.
Mysyq: Maqta qyzben qosylyp « Qoshaqanym» ánin aıtyp beredi.
Ájeı: Tyshqan mysyqqa rahmet aıtyp, bir qap tary beredi, mysyq dándi taýyqqa beredi, mysyq jumyrtqany dúkenshige beredi, dúkenshi mysyqqa saǵyz beredi, saǵyzdy
mysyq qyzdarǵa beredi, qýanǵan qyzdar mysyqqa sý beredi, sýdy mysyq aǵashqa quıady, shóli qanǵan aǵash mysyqqa japyraq beredi. Japyraqty mysyq sıyrǵa beredi,
sıyr oǵan qatyq beredi, qatyqty mysyq Maqta qyzǵa berdi.
Mysyq: Maqta qyz, qatyǵyń mine men endi buzyq bolmaımyn, aıtqanyńdy tyńdaımyn,- dep qatyqty qyzǵa berdi.
Ájeı: Sóıtip Maqta qyz qatyǵyn ,mysyq quıryǵyn qaıtaryp alyp, ekeýi tatý-tátti ómir súrgen eken.
Balalar meniń ertegimdi tyńdaı otyryp ertegi keıipkerlerin jaqsy somdaǵandaryń úshin kóp-kóp rahmet!
Balalarymyzdyń ónerlerin tamashalaǵan apaılarǵa da rahmet.
Kelesi ertegini tyńdaǵanǵa deıin qosh saý bolyńdar.