Matematıkadan Respýblıkalyq olımpıadanyń aýdandyq kezeńi
Matematıkadan Respýblıkalyq olımpıadanyń aýdandyq kezeńi (2013 – 2014 oqý jyly)
Jastarǵa durys tárbıe men bilim berý jeke tulǵanyń rýhanı álemin, yntasy men qabiletin damytý qaı zamanda bolmasyn ýaqyt sóresinen túsken joq. Ónegeli tárbıe alýǵa, bilim sapasyn kóterýge baılanysty bilim salasynda josparly túrde belgili bir is – sharalar, ár túrli jarystar ótip turatyndyǵy belgili, sonyń biri – jyl saıyn ótip turatyn kezeńdik olımpıadalar. Matematıkadan ótkiziletin saıys pen konkýrs, oqýshy shyǵarmashylyǵy, ǵylymı joba álde olımpıada bolsyn olardyń maqsaty daryndy, talantty balalardy aıqyndaýmen qatar, matematıkalyq bilim men saýattylyqtyń qajettiligin nasıhattaý arqyly matematıka tek matematıkterge ǵana kerek degen kereǵar pikirden, kerisinshe, matematıka ǵylymynyń irgeliligin, onyń bilim bastaýynyń negizi ekenin kórsetý, al qoǵamnyń ıntellektýaldyq múmkindiginiń krıterııi (kórsetkishi) matematıkalyq saýattylyqtyń damý qarqynyna qashanda bolsa táýeldi bolǵandyǵyn jáne bolatyndyǵyn eskertý, soǵan basa nazar aýdartý bolyp tabylady.
Matematıkadan esep shyǵarýǵa erekshe mán beretindigin bilemiz, sondyqtan olımpıada barysynda oqýshylardyń oryndaǵan jumysy kóbinese olardyń esepterdi shyǵarýǵa qanshalyqty tóselgendigi arqyly baǵalanady. Al esep bolsa san qıly, onyń belgili bir joly, qalyptasqan formýlasy ár ýaqytta bola bermeıdi, endeshe oqýshynyń maqsaty esep qıyn ne ońaı bolsyn ony shyǵarýdyń durys jolyn jańylmaı tańdaı bilýinde. Durys, ádemi ári tıimdi de qysqa joldy tańdaı bilý – ol balanyń tapqyrlyǵyn, zerektigin, oılaýǵa ıkemdiligin, derbestigin bildiredi. Mundaı erekshe oqýshylardyń ári qaraı tapqyrlyǵyn damytý úshin olardy tek oqýlyqpen shektemeı, qosymsha ádebıet pen kezekti basylym betterinde kezdesetin qyzyqty, konkýrstyq, standart emes olımpıadalyq esepterdi taldap shyǵarýǵa árqashan baǵyt – baǵdar berip otyrý kerek dep oılaımyn. Alda bolatyn olımpıadalar daıyndyǵy úshin qajeti bolyp qalar dep 2013 jyldyń 18 – 19 jeltoqsanynda aýdanymyzda ótken olımpıadanyń 11 synypqa arnalǵan tapsyrmalaryna toqtalmaqpyn.
11 synyp
1 týr
Jumys ýaqyty: 150 mınýt
Ár esep 7 upaıǵa baǵalanady
1. Aralda 7 kók, 9 jasyl jáne 11 qyzyl qubylǵy ómir súredi. Eger eki tústi qubylǵy kezdesse, ekeýi de túsin úshinshi túske ózgertedi (kók jáne jasyl – qyzylǵa, taǵy sol sıaqty). Bir mezette barlyq qubylǵylardyń tústeri birdeı bola ala ma?
2. Bastapqy m taq natýral sandardyń qosyndysy bastapqy n jup natýral sandardyń qosyndysynan 212 - ge kóp bolatyndaı barlyq (m, n) natýral juptaryn tabyńyz.
Jastarǵa durys tárbıe men bilim berý jeke tulǵanyń rýhanı álemin, yntasy men qabiletin damytý qaı zamanda bolmasyn ýaqyt sóresinen túsken joq. Ónegeli tárbıe alýǵa, bilim sapasyn kóterýge baılanysty bilim salasynda josparly túrde belgili bir is – sharalar, ár túrli jarystar ótip turatyndyǵy belgili, sonyń biri – jyl saıyn ótip turatyn kezeńdik olımpıadalar. Matematıkadan ótkiziletin saıys pen konkýrs, oqýshy shyǵarmashylyǵy, ǵylymı joba álde olımpıada bolsyn olardyń maqsaty daryndy, talantty balalardy aıqyndaýmen qatar, matematıkalyq bilim men saýattylyqtyń qajettiligin nasıhattaý arqyly matematıka tek matematıkterge ǵana kerek degen kereǵar pikirden, kerisinshe, matematıka ǵylymynyń irgeliligin, onyń bilim bastaýynyń negizi ekenin kórsetý, al qoǵamnyń ıntellektýaldyq múmkindiginiń krıterııi (kórsetkishi) matematıkalyq saýattylyqtyń damý qarqynyna qashanda bolsa táýeldi bolǵandyǵyn jáne bolatyndyǵyn eskertý, soǵan basa nazar aýdartý bolyp tabylady.
Matematıkadan esep shyǵarýǵa erekshe mán beretindigin bilemiz, sondyqtan olımpıada barysynda oqýshylardyń oryndaǵan jumysy kóbinese olardyń esepterdi shyǵarýǵa qanshalyqty tóselgendigi arqyly baǵalanady. Al esep bolsa san qıly, onyń belgili bir joly, qalyptasqan formýlasy ár ýaqytta bola bermeıdi, endeshe oqýshynyń maqsaty esep qıyn ne ońaı bolsyn ony shyǵarýdyń durys jolyn jańylmaı tańdaı bilýinde. Durys, ádemi ári tıimdi de qysqa joldy tańdaı bilý – ol balanyń tapqyrlyǵyn, zerektigin, oılaýǵa ıkemdiligin, derbestigin bildiredi. Mundaı erekshe oqýshylardyń ári qaraı tapqyrlyǵyn damytý úshin olardy tek oqýlyqpen shektemeı, qosymsha ádebıet pen kezekti basylym betterinde kezdesetin qyzyqty, konkýrstyq, standart emes olımpıadalyq esepterdi taldap shyǵarýǵa árqashan baǵyt – baǵdar berip otyrý kerek dep oılaımyn. Alda bolatyn olımpıadalar daıyndyǵy úshin qajeti bolyp qalar dep 2013 jyldyń 18 – 19 jeltoqsanynda aýdanymyzda ótken olımpıadanyń 11 synypqa arnalǵan tapsyrmalaryna toqtalmaqpyn.
11 synyp
1 týr
Jumys ýaqyty: 150 mınýt
Ár esep 7 upaıǵa baǵalanady
1. Aralda 7 kók, 9 jasyl jáne 11 qyzyl qubylǵy ómir súredi. Eger eki tústi qubylǵy kezdesse, ekeýi de túsin úshinshi túske ózgertedi (kók jáne jasyl – qyzylǵa, taǵy sol sıaqty). Bir mezette barlyq qubylǵylardyń tústeri birdeı bola ala ma?
2. Bastapqy m taq natýral sandardyń qosyndysy bastapqy n jup natýral sandardyń qosyndysynan 212 - ge kóp bolatyndaı barlyq (m, n) natýral juptaryn tabyńyz.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
