Ulttyq sport oıyndary
Sabaqtyń taqyryby: Ulttyq sport oıyndary.
Maqsaty: Oqýshylardyń densaýlyǵyn, oı órisin, ıkemdiligin, shapshańdylyǵyn, ulttyq oıynǵa qyzyǵýshylyǵyn damytý.
Mindetteri:
A) Bilimdilik – Oqýshylardyń ulttyq oıyndar týraly bilimderin jınaqtaý, bekitý.
B) Tárbıelik – Oqýshylardy jaýapkershilikke, uıymshyldyqqa, salaýatty ómirge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri - Jarys sabaq.
Sabaqtyń ádisi - Túsindirý, suraq - jaýap, mashyqtyq, toppen jumys, oıyn.
Qural - jabdyqtar: ysqyryq, ýaqyt ólshegish, asyqtar, qapshyq, kedergiler.
Ótetin orny: Sport zal.
Sabaqtyń jospary
Kirispe daıyndyq bólimi (15 mın)
Negizgi bólim (25mın)
Qorytyndy bólim (5 mın)
Sabaqtyń barysy
1. Kirispe daıyndyq bólimi
1. Sapqa turý. Sálemdesý. Sabaqtyń maqsatyn túsindirý. Saptaǵy jattyǵýlar. Ońǵa! Solǵa! Aınal!(Nusqaý: Oqýshylardyń daıyndyǵyna sport kıimine kóńil bólý jáne qaýipsizdik erejelerimen tanystyrý.)
2. 1 Júrispen oryndalatyn jattyǵýlar:
a) qarqyndy ózgerte otyryp, keń adymdap júrý;
á) qolmen jáne keýdemen qarapaıym qımyl jasap júrý.;
b) qolmen aıaqtyń ushynan ustap otyryp, tómen eńkeıip, aıaqty týra ustap júrý;
v) qoldy sermep, alǵa qaraı jáne bir jaq búıirge qaraı, keń adymdap júrý.;
(Nusqaý: Basty, deneni, qoldy túzý ustap júrýlerin qadaǵalaý).
2. 2 Júgirýde oryndalatyn jattyǵýlar:
a) Bir qalypty baıaý júgirý.
á) ár adymda sekire júgirý.(bir aıaqpen sekirý)
b) artpen sheginshekteı júgirý.
v) torǵa eki adym jasaı júgirý.(ara qashyqtyq saqtaý)
g) qoldy jelkege qoıyp, oń, sol búıirmen júgirý.
ǵ) qoldy aldyǵa sozyp, tizeni alaqanǵa tıgizip júgirý.
d) alaqandy artqa ustap, óksheni artqa laqtyra júgirý.
e) júris pen demalysty qalpyna keltirý.
(Nusqaý: Deneni tik, qoldaryn durys qoıyp ustaýlaryn, durys demalýyn qadaǵalaý).
Jalpy damytý jattyǵýlaryn oryndaý.
1 - jattyǵý.
B. q; aıaq ıyq dengeıinde, qol janynda, oń qolda dop.
1 - 2dopty alǵa ákelip solǵa berý. 3 - 4sol qoldan ońǵa berý.
2 - jattyǵý.
B. q; negizgi turys, dopty tómen ustap turý.
1 - 2dopty oń jaqtan artpen aınaldyra sol qolǵa berý. 3 - 4b. q. Dopty sol jaqtan arpen aınaldyra oń qolǵa berý.(dene qozǵalmaıdy)
3 - jattyǵý.
B. q; negizgi turys, dopty tómen ustap turý.
1 - 2oń aıaqty qoıyp, dopty aıaq astynan oń qoldan sol qolǵa berý. 3 - 4b. q.(jattyǵýdy oryndaǵanda dene ni alǵa shamaly eńkeıtemiz)
4 - jattyǵý.
B. q. Aıaq ıyq dengeıinde dopty keýde aldynda ustaý.
1 - dopty joǵary laqtyrý. 2 - qaǵyp alý. 3 - dopty joǵary laqtyrý. 4 - qoldy shapalaqtap qaǵyp alý.(dopty birkelki deńgeıde laqtyrý)
5 - jattyǵý.
Dopty jerge qoıyp, doptyń ústinen ońǵa, solǵa sekirý.
6 - jattyǵý.
1 - aıaqtyń ushyna kóterilý. 2 - qaıta túsý.
Qoldy belge qoıyp turyp: « 1 - 3 « degende bir orynda úsh ret sekirý; «4» degende keri aınalyp, ornynda turyp sekirý ( 6 - 8 ret qaıtalaý)
(Nusqaý: deneni túzý, jattyǵýdy san arqyly oryndaý)
Negizgi bólimi 25 - 30mınýt
Synypty sapqa turǵyzyp, sanalý arqyly eki topqa bólý.
«Arqan tartys» oıyny.
Komandanyń ortasynda arnaýly syzyq bolady. Belgi boıynsha barlyq oıynshylar arqannan ustap tartysady. Kimniń komandasy ortadaǵy belgiden asyra súırep alsa, sol komanda jeńiske jetedi.(Nusqaý: Arqandy ustaǵanda bir – birine qarama – qarsy turý kerek.)
«Qapshyq jarys» oıyny.
Muǵalimniń belgisi boıynsha júgirip shyǵyp qapty kıip alyp, 10 - 15 metr jerdegi arnaýly máreni aınalyp qaıtady da, shapshań sheship ózinen keıingi oıynshyǵa beredi, taǵy sol sıaqty qaıtalaıdy.(Nusqaý: Qaptyń aýzyń eki qolmen ustap júgirýge bolady.)
«Jaıaý aýdaryspaq» oıyny.
Oıynǵa qatysýshylar eki topqa bólinedi. Árkim bir – bir balany at qylyp minedi de, sonyń ústine minedi de, sonyń ústine minip otyryp tartysady. Astyndaǵy oıynshy qozǵalmaı turýy tıis. Aýdarysqandardyń qaısysy qulap qalsa nemese aıaǵy jerge tıip ketse, sol jeńilgen bolyp esepteledi.(Nusqaý: Birin – biri at qylyp minedi. Astyndaǵy oıynshy qozǵalmaı turýy tıis.)
«Ompy» oıyny.
Sheńberdiń ortasyndaǵy syzyqqa ár komandanyń oıynshylary óz asyqtaryn tigedi. Asyqtardyń dál ortasynda bir asyqty ompasynan tigedi. Oıyndy bastaýshy bastaıdy. Oıynshylar kezek – kezek asyqty atyp, oıyn óz bastaýshy ornyna kelgenshe jalǵasady.(Nusqaý: Asyqty atqan oıynshy ompyǵa tıgizse 5 upaı, asyqqa tıgizse 1 upaı alady. Oıynshylar bir – biriniń artyna sapta turady.)
«Kim jyldam» oıyny.
Oıynshylar dopty ustap kedergiler arasymen júgirip, belgilengen mejege dopty aparyp qoıyp júgirip kelý, kelesi oıynshy dopty alyp keledi t. s. s. oıyn bastaýshy dopty alyp kelip dopty joǵary kóteredi.(Nusqaý: Kedergiler arasymen júgirý.)
Qorytyndy bólim: 5 mın.
Aǵzany bastapqy qalypqa keltirýge arnalǵan tynys alý jattyǵýlaryn jasaý.
Sabaqty qorytyndylaý.
Oqýshylardy baǵalaý.
Úı tapsyrmasy: Ulttyq sporttyq oıyndaryna baılanysty referat jazyp ákelý.
Maqsaty: Oqýshylardyń densaýlyǵyn, oı órisin, ıkemdiligin, shapshańdylyǵyn, ulttyq oıynǵa qyzyǵýshylyǵyn damytý.
Mindetteri:
A) Bilimdilik – Oqýshylardyń ulttyq oıyndar týraly bilimderin jınaqtaý, bekitý.
B) Tárbıelik – Oqýshylardy jaýapkershilikke, uıymshyldyqqa, salaýatty ómirge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri - Jarys sabaq.
Sabaqtyń ádisi - Túsindirý, suraq - jaýap, mashyqtyq, toppen jumys, oıyn.
Qural - jabdyqtar: ysqyryq, ýaqyt ólshegish, asyqtar, qapshyq, kedergiler.
Ótetin orny: Sport zal.
Sabaqtyń jospary
Kirispe daıyndyq bólimi (15 mın)
Negizgi bólim (25mın)
Qorytyndy bólim (5 mın)
Sabaqtyń barysy
1. Kirispe daıyndyq bólimi
1. Sapqa turý. Sálemdesý. Sabaqtyń maqsatyn túsindirý. Saptaǵy jattyǵýlar. Ońǵa! Solǵa! Aınal!(Nusqaý: Oqýshylardyń daıyndyǵyna sport kıimine kóńil bólý jáne qaýipsizdik erejelerimen tanystyrý.)
2. 1 Júrispen oryndalatyn jattyǵýlar:
a) qarqyndy ózgerte otyryp, keń adymdap júrý;
á) qolmen jáne keýdemen qarapaıym qımyl jasap júrý.;
b) qolmen aıaqtyń ushynan ustap otyryp, tómen eńkeıip, aıaqty týra ustap júrý;
v) qoldy sermep, alǵa qaraı jáne bir jaq búıirge qaraı, keń adymdap júrý.;
(Nusqaý: Basty, deneni, qoldy túzý ustap júrýlerin qadaǵalaý).
2. 2 Júgirýde oryndalatyn jattyǵýlar:
a) Bir qalypty baıaý júgirý.
á) ár adymda sekire júgirý.(bir aıaqpen sekirý)
b) artpen sheginshekteı júgirý.
v) torǵa eki adym jasaı júgirý.(ara qashyqtyq saqtaý)
g) qoldy jelkege qoıyp, oń, sol búıirmen júgirý.
ǵ) qoldy aldyǵa sozyp, tizeni alaqanǵa tıgizip júgirý.
d) alaqandy artqa ustap, óksheni artqa laqtyra júgirý.
e) júris pen demalysty qalpyna keltirý.
(Nusqaý: Deneni tik, qoldaryn durys qoıyp ustaýlaryn, durys demalýyn qadaǵalaý).
Jalpy damytý jattyǵýlaryn oryndaý.
1 - jattyǵý.
B. q; aıaq ıyq dengeıinde, qol janynda, oń qolda dop.
1 - 2dopty alǵa ákelip solǵa berý. 3 - 4sol qoldan ońǵa berý.
2 - jattyǵý.
B. q; negizgi turys, dopty tómen ustap turý.
1 - 2dopty oń jaqtan artpen aınaldyra sol qolǵa berý. 3 - 4b. q. Dopty sol jaqtan arpen aınaldyra oń qolǵa berý.(dene qozǵalmaıdy)
3 - jattyǵý.
B. q; negizgi turys, dopty tómen ustap turý.
1 - 2oń aıaqty qoıyp, dopty aıaq astynan oń qoldan sol qolǵa berý. 3 - 4b. q.(jattyǵýdy oryndaǵanda dene ni alǵa shamaly eńkeıtemiz)
4 - jattyǵý.
B. q. Aıaq ıyq dengeıinde dopty keýde aldynda ustaý.
1 - dopty joǵary laqtyrý. 2 - qaǵyp alý. 3 - dopty joǵary laqtyrý. 4 - qoldy shapalaqtap qaǵyp alý.(dopty birkelki deńgeıde laqtyrý)
5 - jattyǵý.
Dopty jerge qoıyp, doptyń ústinen ońǵa, solǵa sekirý.
6 - jattyǵý.
1 - aıaqtyń ushyna kóterilý. 2 - qaıta túsý.
Qoldy belge qoıyp turyp: « 1 - 3 « degende bir orynda úsh ret sekirý; «4» degende keri aınalyp, ornynda turyp sekirý ( 6 - 8 ret qaıtalaý)
(Nusqaý: deneni túzý, jattyǵýdy san arqyly oryndaý)
Negizgi bólimi 25 - 30mınýt
Synypty sapqa turǵyzyp, sanalý arqyly eki topqa bólý.
«Arqan tartys» oıyny.
Komandanyń ortasynda arnaýly syzyq bolady. Belgi boıynsha barlyq oıynshylar arqannan ustap tartysady. Kimniń komandasy ortadaǵy belgiden asyra súırep alsa, sol komanda jeńiske jetedi.(Nusqaý: Arqandy ustaǵanda bir – birine qarama – qarsy turý kerek.)
«Qapshyq jarys» oıyny.
Muǵalimniń belgisi boıynsha júgirip shyǵyp qapty kıip alyp, 10 - 15 metr jerdegi arnaýly máreni aınalyp qaıtady da, shapshań sheship ózinen keıingi oıynshyǵa beredi, taǵy sol sıaqty qaıtalaıdy.(Nusqaý: Qaptyń aýzyń eki qolmen ustap júgirýge bolady.)
«Jaıaý aýdaryspaq» oıyny.
Oıynǵa qatysýshylar eki topqa bólinedi. Árkim bir – bir balany at qylyp minedi de, sonyń ústine minedi de, sonyń ústine minip otyryp tartysady. Astyndaǵy oıynshy qozǵalmaı turýy tıis. Aýdarysqandardyń qaısysy qulap qalsa nemese aıaǵy jerge tıip ketse, sol jeńilgen bolyp esepteledi.(Nusqaý: Birin – biri at qylyp minedi. Astyndaǵy oıynshy qozǵalmaı turýy tıis.)
«Ompy» oıyny.
Sheńberdiń ortasyndaǵy syzyqqa ár komandanyń oıynshylary óz asyqtaryn tigedi. Asyqtardyń dál ortasynda bir asyqty ompasynan tigedi. Oıyndy bastaýshy bastaıdy. Oıynshylar kezek – kezek asyqty atyp, oıyn óz bastaýshy ornyna kelgenshe jalǵasady.(Nusqaý: Asyqty atqan oıynshy ompyǵa tıgizse 5 upaı, asyqqa tıgizse 1 upaı alady. Oıynshylar bir – biriniń artyna sapta turady.)
«Kim jyldam» oıyny.
Oıynshylar dopty ustap kedergiler arasymen júgirip, belgilengen mejege dopty aparyp qoıyp júgirip kelý, kelesi oıynshy dopty alyp keledi t. s. s. oıyn bastaýshy dopty alyp kelip dopty joǵary kóteredi.(Nusqaý: Kedergiler arasymen júgirý.)
Qorytyndy bólim: 5 mın.
Aǵzany bastapqy qalypqa keltirýge arnalǵan tynys alý jattyǵýlaryn jasaý.
Sabaqty qorytyndylaý.
Oqýshylardy baǵalaý.
Úı tapsyrmasy: Ulttyq sporttyq oıyndaryna baılanysty referat jazyp ákelý.