InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Mátinniń úzindisin ereksheleý. Qarip. Abzasty pishimdeý.
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdilik: oqýshylarǵa Word Pad mátindik baǵdarlamasynyń qosymsha múmkindikterin túsindirý.
Tárbıelik: oqýshylardy uqyptylyqqa, aqparattyq saýattylyqqa, shapshańdyqqa, WordPad mátindik redaktorynda mátindi óz betinshe jazýǵa tárbıeleý.
Damytýshylyq: oqýshylardyń oı-órisin, tanym belsendiligin qalyptastyrý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Ádisi: Sáıkestendirý testi, deńgeılik tapsyrmalar
Sabaqtyń kórnekiligi: taratpa, kompúter, mýltıproektor.
Sabaqtyń barysy
İ. Uıymdastyrý kezeńi
- oqýshylarmen sálemdesý;
- oqýshylardy túgeldeý.
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý
1. Sımvol...
1) Mátindik aqparattyń eń kishkene birligi
2) Eń kishi núkte
3) Eń kishi syzyqsha
4) Mátindik aqparattyń eń úlken birligi
2. Mátindik kýrsor...
1) Mátindik redaktorda ornalasqan.
2) Jumys ústelinde ornalasqan
3) Arnaıy býmada ornalasqan
4) Durys jaýaby joq
3. WordPad mátindik redaktorynyń qujat tıpi
1). pnb
2). rtf
3). jpg
4). avi
4. Mátinniń negizgi elementin kórset:
1) Qujat
2) Keste
3) Sýret
4) Sóz
5. Mátindik qujattarmen jumys jasaýǵa arnalǵan arnaıy programmalar:
1) Kestelik redaktor
2) Grafıkalyq redaktor
3) Paint
4) Mátindik redaktor
6. Sózdi nemese sımvoldy bas árippen bastaý úshin árip pernesimen birge qandaı perneni basý kerek?
1) delete
2) alt
3) shift
4) home
7. Birneshe sódi bas árippen jazý úshin...
1) Num lock
2) Caps lock
3) Backspace
4) Tab
8. Kýrsordy mátin boıynsha joldyn basyna aparý úshin...
1) End
2) Page down
3) Home
4) Page up
9. Úzilmeıtin bos oryn qoıý úshin...
1) Alt+shift+bos oryn
2) Ctrl+shift+bos oryn
3) Shift+delete+bos oryn
4) Tab+bos oryn
10. Kóp betti qujattyn sońǵy betine birden barý úshin:
1) Alt+shift
2) Ctrl+end
3) Shift+delete
4) tab

III. Jańa sabaq baıandaý
Mátin bólikterin túzetýge: joıý, qosý, jyljytý, kóshirý, izdeý jáne almastyrýdy jatqyzýǵa bolady.
Sımvoldardy joıý úshin qandaı perneler qoldanylady?
Windows operasıalyq júıesindegi basqa nysandar sıaqty, mátinderdegi nysandardy Delete pernesimen - kýrsordan oń jaqta ornalasqan sımvoldy, Vasksrase pernesimen kýrsordyń sol jaǵynda ornalasqan sımvoldy joıýǵa bolady.
Eger mátindi Aýystyrý rejıminde tersek, onda buryn bolǵan sımvoldardy almastyrýǵa bolady. Ol İnsert pernesin basńanda qosylady. Mátindi qosýdy jalǵastyrý úshin, İnsert pernesin qaıtadan basý kerek.
Eger mátinniń barlyq bóliginde tutas sózdi nemese sóz tirkesin almastyrý kerek bolsa, onda Aýystyrý buıryǵyn qoldanǵan yńǵaıly.

Mátinniń erekshelengen bóligin 2 tásilmen Jyljytýǵa bolady:

Kóshirý amaly jyljytýǵa óte uqsas:
Erekshelengen bólikti tyshqanmen Strl pernesin basa otyryp jyljytamyz;
nemese ony almasý býferine kóshiremiz (Jolaqtaǵy kopırovat batyrmasy), kerek jerge kiristiremiz.
Eger mátinge amal qoldanǵanda bir nárse durys shyqpaı jatsa, abyrjýdyń keregi joq. Jyldam qol jetkizý taqtasyndaǵy Keri qaıtarý pernesin nemese Strl+z pernelerin basý arqyly kez kelgen áreketten bas tartýǵa bolady. Áreketter tizbektelip keri qaıtarylady, sondyqtan olardyń kez kelgenin óz tańdaýlaryń boıynsha qaıtara almaısyńdar.

Jazylǵan áripterdiń keskiniń onyń qarip túrin jáne ólshemin ózgertý arqyly keltirýge bolady:

IV. Sabaqty bekitý
Sáıkestirińder
Ctrl+Home Tańdalǵan buıryqtan bas tartý
Page Up Bas áripterdi terý rejımine ótý
Delete Kýrsordy qujattyń basyna aparý
Caps Lock Kýrsordyń sol jaǵyndaǵy sózdi joıý
Esc Kýrsordy bir betke joǵary aparý
Insert Abzasty engizýdi aıaqtaý
Enter Kýrsordyń oń jaǵyndaǵy sózdi joıý
Ctrl+Back Space Mátindi engizgende aýystyrý rejımine kóshirý

1 - tapsyrma:
Sátemir han
Sátemir jeti jasynda atasynan jetim qalypty. Kúnderde bir kún Sátemir dalada oınap júrip, bir eski tamnyń túbinde sharshaǵan soń súıenip, jan - jaǵyna qarap jatsa, bir aıaǵy aqsaq qumyrsqa tamnyń tó - besine qaraı órmelep barady da, orta shenine barǵanda qulap túsedi; tura salyp taǵy da órmeleıdi, manaǵydan góri joǵaryraq barǵan - da taǵy qulap túsedi. Úshinshi ret qumyrsqa jáne tyrmysady; aqyry, bar kúshin salyp, qısaıa - mısaıa baryp, tamnyń tóbesine shyǵyp ketipti.
Muny kórip Sátemir oıǵa qaldy: «Qudaı - taǵalanyń jaratqan jan - janýarynyń eń kishkentaıy osy qumyrsqa ekesh qumyrsqa da tynbaı jumys jasap júr; ózi aqsaq, bir tyrmysyp, eki tyrmysyp, jyǵylyp, sonda da qoımaı, aqyrynda muratyna jetti, tamnyń basyna shyqty. Muny kórip otyryp meniń de talap izdemeı, jumyssyz oınap júrgenim aqylsyzdyq eken» dep, oıynyn tastap, qalaǵa barady. Qalada bir bilimdi, oqymysty molda bar eken, soǵan úı sypyrýǵa jaldanyp, aqysyna oqý oqypty-mys.
Aqyrynda sol Sátemir asqan danyshpan, aıdaı álemge patsha bolǵan eken.

1. Qujatty óz býmalaryńda Sátemir han degen atpen saqtańdar.
2. Túzetý mázirindegi Aýystyrý buıryǵyn paıdalanyp, mátindegi «Sátemir» sózin «han» sózine almastyryńdar.
3. «;» belgisin «.» belgisine aýystyryńdar. Paıda bolǵan sóılemderdegi birinshi áripterdi bas áripterge aýystyryńdar.
4. Óz býmalaryńnyń Sátemir han faılyndaǵy ózgeristerdi saqtańdar.

2 – tapsyrma:
Ózin ǵana oılaǵan – jamandyqtyń belgisi,
Ózgeni de oılaǵan –
Adamdyqtyń belgisi. Aǵashty jemisinen tanıdy, Adamdy isinen tanıdy.

Óz bilmegenińdi kisiden sura,
Úlken joq bolsa, kishiden sura.

Oqýsyz bilim joq,
Bilimsiz kúniń joq.

Oqý – bilim bulaǵy,
Bilim – ómir shyraǵy

1. Sózderdegi qatelerdi túzetińder, artyq sımvoldardy alyp tastańdar, bos oryndardyń qoıylýyna nazar aýdaryńdar.
2. Mátindi ár maqal bir jolda jazylatyndaı etip túzetińder. Enter, Vasksrase jáne Delete pernelerin qoldanyńdar:
• eger bir jolda eki maqal ornalassa, onda kýrsordy birinshi ma - qaldyń sońyna qoıyp, Enter pernesin basyńdar;
• eger bir maqal eki jolda ornalassa, onda kýrsordy birinshi joldyń sońyna qoıyp, Delete pernesin basyńdar (kýrsordy ekinshi joldyń basyna soıyp, Vasksrase pernesin basýǵa da bolady).

3 – tapsyrma:
Tapsyrma Dabyl Papka
Parta Programma Qaryndash
Kórme

• Delete, Vasksrase pernelerin qoldanyp jáne almastyrý rejıminde (Insert pernesin qosyp) sımvoldardy joıyp, aýystyryp jańa sózder jasańdar.

• Qujatty óz býmalaryńda Sózderdi degen atpen saqtańdar.
V. Úı tapsyrmasyn berý. Baǵalaý.