- 10 qaz. 2021 00:00
- 260
Mahmut Qashqarı
Mahmut Qashqarı (XI ǵasyr) — asa kórnekti ǵalym, fılolog. Qarahandar memleketiniń bıleýshileri áýletinen shyqqan. Qashqar qalasynda alǵan bilimin Buhar men Nıshapýrda jalǵastyrǵan. Mahmut jas kezinen-aq túrki taıpalarynyń tiline, ádebıetine jáne etnografıasyna úlken kóńil bólip, qyzyǵa zertteıdi. Orta Azıa jerin qonystanǵan túrki elderin túgeldeı aralap, olardyń ómiri, salt-dástúri týraly baǵa jetpes derekter jınaıdy. Osy lıngvısıkalyq, tarıhı, mádenı jáne fólklorlyq derekterdiń negizinde ortaǵasyrlyq túrkiler ómiriniń ensıklopedıasy bolyp sanalatyn úsh tomdyq «Dıýanı luǵat at-Túrk» («Túrki sózderiniń jınaǵy») atty eńbegin jazady. Bul shyǵarmada Qazaqstan aımaǵy jáne túrki taıpalary týraly baǵa jetpes qundy derekter bar.
Mahmut Qashqarı — alǵashqy túrkilik álem kartasynyń avtory. Dóńgelek álem kartasy musylman kartografıasynyń júıesinde eleýli oryn alady. Kartanyń orta shenine Qarahandar astanasy — Balasaǵun qalasyn ornalastyrýy onyń túrkiler jerine, óziniń memleketine degen súıispenshiligin bildirse kerek.
Oqýǵa keńes beremiz: