Meniń qalam
Sabaqtyń taqyryby: Meniń qalam (9 synyp)
Sabaqtyń maqsattary:
1 bilimdilik: «Meniń qalam» taqyryby boıynsha bilimderi men túsinikterin keńeıtý, salalas qurmalas sóılemdi praktıkalyq jolmen meńgertý.
2 damytýshylyq: deńgeılik tapsyrmalar arqyly oqýshylardyń oılaý qabiletin damytý, shyǵarmashylyq oılaryn jáne aýyzeki sóıleý daǵdylaryn jetildirý.
3 tárbıelik: týǵan jerine súıispenshiligin, týǵan qalamyzǵa patrıottyq, maqtanysh sezimin týǵyzý, bir - birine kómek berýge, uıymshyldyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: dástúrli emes sabaq.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: suraq - jaýap, áńgimelesý, baıandaý, jobalaý ádisi, deńgeılep oqytý, test.
Sabaqtyń kórnekiligi: qalanyń kórinisteri, prezentasıa, úlestirme
qaǵazdar, kesteler.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
a) Sálemdesý. Oqýshylardy túgendeý. Sabaqtyń taqyrybyn jáne maqsatyn qoıý. (prezentasıa).
İİ. Ótken sabaqty pysyqtaý.
Synyp 3 topqa bólingen. 1) Ár top tańdaǵan baǵyt boıynsha jasaǵan jobasyn usynady.
1 top – qalanyń ónerkásip, oqý oryndary jóninde derekter beredi, ıaǵnı qaıda ornalasqanyn, qandaı paıda ákelgenin, qandaı úles qosqanyn aıtyp beredi.
2 top - qaladaǵy eskertkishter, murajaılar jaıly málimetter beredi, ıaǵnı kimge arnap qoıǵanyn, qaıda ornalasqanyn, tárbıelik mánin ashyp beredi.
3 top – qalanyń mádenı ortalyqtary, demalys oryndary týraly aıtyp beredi.
2) Basqa eki top tyńdap kesteni toltyrady. Osy jumystyń nátıjesinde tómendegideı keste bolyp shyǵýy kerek.
İİİ. Gramatıkalyq bólim.
Suraq - jaýap.
- Qurmalas sóılemniń anyqtamasyn aıtyńdar. Qurmalas sóılem degenimiz ne?
- Qurmalas sóılemniń neshe túri bar?
- Salalas qurmalas sóılem degenimiz ne?
- Salalas qurmalas sóılemniń túrlerin ata.
- Yńǵaılas qurmalas sóılem degen ne? Onyń jalǵaýlyqtary qandaı?
- Qarsylyqty salalas qurmalas sóılem degen ne? Onyń jalǵaýlyqtary qandaı?
İV. Deńgeılik tapsyrmalar.
3 deńgeı (jeńildetilgen tapsyrmalar)
Sóılemderge tynys belgilerin, jalǵaýlyqtaryn qoıyp jaz.
1. Búgin Óskemende aspandy bult basty.... jańbyr jaýdy.
2. Bizdiń qalamyzda bıyl kúz tez ótti qys keldi.
3. Meniń «Metalýrgtar» saıabaǵyna barǵym keldi.... ýaqyt bolmady.
4. Men «Emıl» fırmasyna bardym.... jumysqa ornalastym.
2 deńgeı (ortasha kúrdelilik dárejesindegi)
Sóılemderdi jalǵastyr.
1. Mádına bıyl Óskemenge bardy jáne...
2. Meniń ólketaný murajaıyna barǵym keldi, biraq....
3. Qalamyzdyń kórikti jerleri kóp, ári....
4. Óskemen ádemi, ásem qala, biraq...
1 deńgeı
Syzbalar negizinde «Meniń qalam» taqyrybyna sóılem qurastyr.
1. [_____======], biraq [_____======].
2. [_____======],[_____======].
3. [_____======] jáne [_____======].
4. [_____======], degenmen[_____======].
Top basshylary baǵalardy qoıady.
V. Dıalog qurastyrý.
Ár topqa Óskemen týraly mátin beriledi. Osy mátin boıynsha dıalog qurý tapsyrma beriledi.
Óskemen
Meniń týǵan qalam - Óskemen. Óskemen - Shyǵys Qazaqstan oblysynyń ortalyǵy. Óskemen úlken, ádemi, óskeleń qala, ol Ertis pen Úlbiniń túıisken jerinde ornalasqan. Óskemen qalasy kóne emes, ol 1720 jyly bekinis retinde salynǵan. Onyń ataýy «tasty taýlardyń quıylysy» degen maǵynadan paıda boldy. Búgingi kúni Óskemen Qazaqstannyń iri ónerkásip ortalyǵy. Qalada zaýyt pen fabrıkalar kóp: «Qazmyrysh» aksıonerlik qoǵamy, Tıtan - Magnıı kombınaty t. b.
Qalamyzda kóptegen mektep, lıseı, gımnazıa, ýnıversıtetter, bilim berý júıesiniń oryndary bar. Óskemen jyl saıyn kórkeıip ósip keledi. Jańa dańǵyldar, ǵımarattar salynýda. Jańa joba boıynsha Óskemende ekologıalyq saıabaq, haıýanattar baǵy, sport kesheni salynyp jatyr. Meniń týǵan qalamnyń, Óskemenimniń bolashaǵy zor.
Dıalog.
1. - Seniń týǵan qalań qalaı atalady?
-........
- Óskemen qandaı qala?
-.........
- Onyń ataýy qaıdan paıda bolǵan?
-.........
- Óskemen qaı jyly salynǵan?
-.........
2. -........?
- Men Óskemen qalasynda turamyn.
-..........?
- Qalamyzda kóptegen ónerkásip ortalyqtary jumys isteıdi.
-........?
Sabaqtyń maqsattary:
1 bilimdilik: «Meniń qalam» taqyryby boıynsha bilimderi men túsinikterin keńeıtý, salalas qurmalas sóılemdi praktıkalyq jolmen meńgertý.
2 damytýshylyq: deńgeılik tapsyrmalar arqyly oqýshylardyń oılaý qabiletin damytý, shyǵarmashylyq oılaryn jáne aýyzeki sóıleý daǵdylaryn jetildirý.
3 tárbıelik: týǵan jerine súıispenshiligin, týǵan qalamyzǵa patrıottyq, maqtanysh sezimin týǵyzý, bir - birine kómek berýge, uıymshyldyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: dástúrli emes sabaq.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: suraq - jaýap, áńgimelesý, baıandaý, jobalaý ádisi, deńgeılep oqytý, test.
Sabaqtyń kórnekiligi: qalanyń kórinisteri, prezentasıa, úlestirme
qaǵazdar, kesteler.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
a) Sálemdesý. Oqýshylardy túgendeý. Sabaqtyń taqyrybyn jáne maqsatyn qoıý. (prezentasıa).
İİ. Ótken sabaqty pysyqtaý.
Synyp 3 topqa bólingen. 1) Ár top tańdaǵan baǵyt boıynsha jasaǵan jobasyn usynady.
1 top – qalanyń ónerkásip, oqý oryndary jóninde derekter beredi, ıaǵnı qaıda ornalasqanyn, qandaı paıda ákelgenin, qandaı úles qosqanyn aıtyp beredi.
2 top - qaladaǵy eskertkishter, murajaılar jaıly málimetter beredi, ıaǵnı kimge arnap qoıǵanyn, qaıda ornalasqanyn, tárbıelik mánin ashyp beredi.
3 top – qalanyń mádenı ortalyqtary, demalys oryndary týraly aıtyp beredi.
2) Basqa eki top tyńdap kesteni toltyrady. Osy jumystyń nátıjesinde tómendegideı keste bolyp shyǵýy kerek.
İİİ. Gramatıkalyq bólim.
Suraq - jaýap.
- Qurmalas sóılemniń anyqtamasyn aıtyńdar. Qurmalas sóılem degenimiz ne?
- Qurmalas sóılemniń neshe túri bar?
- Salalas qurmalas sóılem degenimiz ne?
- Salalas qurmalas sóılemniń túrlerin ata.
- Yńǵaılas qurmalas sóılem degen ne? Onyń jalǵaýlyqtary qandaı?
- Qarsylyqty salalas qurmalas sóılem degen ne? Onyń jalǵaýlyqtary qandaı?
İV. Deńgeılik tapsyrmalar.
3 deńgeı (jeńildetilgen tapsyrmalar)
Sóılemderge tynys belgilerin, jalǵaýlyqtaryn qoıyp jaz.
1. Búgin Óskemende aspandy bult basty.... jańbyr jaýdy.
2. Bizdiń qalamyzda bıyl kúz tez ótti qys keldi.
3. Meniń «Metalýrgtar» saıabaǵyna barǵym keldi.... ýaqyt bolmady.
4. Men «Emıl» fırmasyna bardym.... jumysqa ornalastym.
2 deńgeı (ortasha kúrdelilik dárejesindegi)
Sóılemderdi jalǵastyr.
1. Mádına bıyl Óskemenge bardy jáne...
2. Meniń ólketaný murajaıyna barǵym keldi, biraq....
3. Qalamyzdyń kórikti jerleri kóp, ári....
4. Óskemen ádemi, ásem qala, biraq...
1 deńgeı
Syzbalar negizinde «Meniń qalam» taqyrybyna sóılem qurastyr.
1. [_____======], biraq [_____======].
2. [_____======],[_____======].
3. [_____======] jáne [_____======].
4. [_____======], degenmen[_____======].
Top basshylary baǵalardy qoıady.
V. Dıalog qurastyrý.
Ár topqa Óskemen týraly mátin beriledi. Osy mátin boıynsha dıalog qurý tapsyrma beriledi.
Óskemen
Meniń týǵan qalam - Óskemen. Óskemen - Shyǵys Qazaqstan oblysynyń ortalyǵy. Óskemen úlken, ádemi, óskeleń qala, ol Ertis pen Úlbiniń túıisken jerinde ornalasqan. Óskemen qalasy kóne emes, ol 1720 jyly bekinis retinde salynǵan. Onyń ataýy «tasty taýlardyń quıylysy» degen maǵynadan paıda boldy. Búgingi kúni Óskemen Qazaqstannyń iri ónerkásip ortalyǵy. Qalada zaýyt pen fabrıkalar kóp: «Qazmyrysh» aksıonerlik qoǵamy, Tıtan - Magnıı kombınaty t. b.
Qalamyzda kóptegen mektep, lıseı, gımnazıa, ýnıversıtetter, bilim berý júıesiniń oryndary bar. Óskemen jyl saıyn kórkeıip ósip keledi. Jańa dańǵyldar, ǵımarattar salynýda. Jańa joba boıynsha Óskemende ekologıalyq saıabaq, haıýanattar baǵy, sport kesheni salynyp jatyr. Meniń týǵan qalamnyń, Óskemenimniń bolashaǵy zor.
Dıalog.
1. - Seniń týǵan qalań qalaı atalady?
-........
- Óskemen qandaı qala?
-.........
- Onyń ataýy qaıdan paıda bolǵan?
-.........
- Óskemen qaı jyly salynǵan?
-.........
2. -........?
- Men Óskemen qalasynda turamyn.
-..........?
- Qalamyzda kóptegen ónerkásip ortalyqtary jumys isteıdi.
-........?
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.