InfoHub Logo

Taqyryby: Myń bir maqal saıysy
Maqsaty: Oqyrmandardy “sóz máıegi - maqal” degendeı ata – babamyzdan qalǵan ósıet sózderi arqyly adamgershilikke, oıyn naqty durys jetkizýge, tapqyr sóıleýge, salmaqty oı aıtýǵa úıretý, ana tilinde sóıleý sheberligin arttyrý, sózdik qoryń molaıtý. Maqaldap, máteldep sóıleý mánerine daǵdylandyrý.
Kórnekilik: naqyl sózder.

Barysy:
Kirispe sóz:
- Qurmetti oqyrmandar, búgin sendermen”Myń bir maqal” degen taqyrypta maqal - mátel aıtýdan jarys ótkizgeli otyrmyz.
Maqal - máteldi bilmeıtin oqýshy joq dep aıtýǵa bolady,. óıtkeni maqal - máteldi sender mektepke kelgen kúnnen bastap úırenesińder. Maqal men mátelder aýyz ádebıetiniń eń baıyrǵy, eń kóne túri. Ol ǵasyrlar boıy halyqtyń uqypty saqtap kelgen eńbek tájirıbesiniń jıyny, oı pikiriniń túıini, ańsaǵan asyl armanynyń arnasy, ómir tirshiliginiń aınasy, atadan balaǵa qaldyryp kele jatqan tozbaıtyn, tot baspaıtyn ómirlik óshpes murasy.
”Sózdiń kórki - maqal” degen ataly sóz bar. Maqaldyń kómegimen aıtaıyn degenińdi unamdy da utymdy jetkizýge bolady.
Maqal - máteldi kóp bilip, kóp qoldanatyn adamdardyń bilimi de, aqyly da arta túsedi. Olaı bolsa maqal - mátel saıysymyzdy bastaıyq..
Saıysymyzdy bastamas buryn ádil - qazylar alqasymen tanystyryp ótý.
Synypty 2 topqa bólý.

Saıys 4 bólimnen turady.
1 bólim. ”Jalǵasyn tap”.
Sózdiń kórki - maqal (Júzdiń kórki - saqal)
Óz elim... (óleń tósegim)
Balapan uıadan ne kórse...(ushqanda sony iledi)
Sóziń tátti bolsyn...(ashýyń qatty bolsyn)
Jaqsy baıqap sóıler...(jaman kisi shaıqap sóıler)
Ananyń kóńili balada...(balanyń kóńili dalada)
Batyr týsa el yrysy...(jańbyr jaýsa jer yrysy)
Balaly úıdiń...(urlyǵy jatpas)
Oqý - bilim bulaǵy...(bilim - ómir shyraǵy)
Til tas jarady...(Tas jarmasa, bas jarady)
Ashý - dushpan, aqyl dos..(Aqylyna aqyl qos)
Tilińmen júgirme,..) Bilimmen júgir)
Usta pyshaqqa jarymas..(etikshi etikke jarymas)
Sózde qańqý jaman...(aýrýda shanshý jaman)
Bilimi joq ul... (jupary joq gúl)
1 – bólim boıynsha qorytyndy shyǵarý.

2 bólim. Úı tapsyrmasy.
Aldyn - ala daıyndalyp kelgen oqýshylar, ár taqyryp tóńireginde shaǵyn maqaldy áńgime quraý kerek. Qoıylatyn shart áńgimeniń ishinde maqal - mátelder bolýy kerek. 5 - 6 sóılem.
1 taqyryp: Otbasy - tárbıe bastaýy.
2. taqyryp: Otan - eldiń anasy.
2 bólim boıynsha qorytyndy shyǵarý.

3 bólim: “Kim tapqyr” dep atalady.
Tirek sózdermen maqal - mátel qurastyrý.
1. dos - teńge.
Jaýaby: Júz teńgeń bolǵansha, júz dosyń bolsyn.
2. Aqyl - ken
Jaýaby: Aqyl - tozbaıtyn ton,
Bilim - taýsylmaıtyn ken.
3. Oqý - ıne
Jaýaby: Oqý ınemen qudyq qazǵandaı.
4. Eńbek - bereke
Jaýaby: Eńbek túbi - bereke,
Kóptiń túbi - mereke.

4 - bólim:”Oıly bolsań, taýyp kór”
Oıyn. Suraq - jaýap.
1. Bilmegen ne ishedi? ( ý ishedi)
2. Jas kelse nege? (iske)
3. Ótirikshi kimdi aldaıdy?(ózin - ózi aldaıdy)
4. Bilgeniń qansha, bilmegeniń qansha?(bilgeniń 9, bilmegeniń 99)
5. Adamda arqaý bola ma?(As adamnyń arqaýy)
6. Túkirikten kól bola ma?(Kóp túkirse kól bolar)
7. Tastyń jeńili bola ma?(Kerek tastyń aýyrlyǵy joq)
8. Kópke ne shashpa?(topyraq)
9. Dos basqa qaraıdy, al dushpan she?(dushpan aıaqqa qaraıdy)
10. Taýyq tús kóre me?(taýyqtyń túsine tary kiredi)
11. Sıyrdyń súti qaı jerde?(sıyrdyń súti tilinde)
12. Beınet túbi ne?(zeınet)
13. Sóz anasy ne? (qulaq), sý anasy ne?(bulaq), jol anasy ne?(tuıaq).
14. Ne qylyshtan ótkir?(til qylyshtan ótkir)
15. Tuz astyń dámin keltirer, al sózdiń dámin ne keltirer?(maqal sózdiń dámin keltirer)

Qorytyndy.
Qazaq tilim - óz tilim, ana tilim,
Abaı, Muhtar sóılegen dana tilim.
Qasterleıdi ul - qyzyń máńgi seni,
Bolashaǵym, baqytym dara tilim. Til - sarqylmas qazyna., ata - babamyzdyń kózi, murasy., al maqal - sózdiń azyǵy, tárbıe kózi.