InfoHub Logo

Seksıa: Ádebıet
Taqyryby: Muqaǵalı Maqataev shyǵarmalaryndaǵy patrıotızm

Abstrakt
Zertteýdiń maqsaty:
Muqaǵalı aqynnyń Otansúıgishtik taqyrybyndaǵy shyǵarmalaryn zertteý, óleńderiniń ózindik tabıǵatyn daralaı, saralaı otyryp, ózgesheligine kóńil bólý.
Zertteýdiń ǵylymı boljamy:
Muqaǵalı aqynnyń aqyndyq álemindegi Otanǵa, týǵan elge, jerge arnalǵan óleńderindegi oılardy qosymsha ǵylymı zertteýlermen jumys isteýge, aqyndyq kredosyn (oıynyń túp qazyǵyn) tabý, zertteý.
Zertteýdiń kezeńderi:
Birinshi kezeń: Muqaǵalı Maqataevtyń shyǵarmashylyq dúnıesine sholý, sonyń ishinde Otan taqyrybynda, halqyna, týǵan jerine degen mahabbat sezimderine toly óleńderin saralaý.
Ekinshi kezeń: Muqaǵalı týraly estelikterdi jınaý, gazet - jýrnaldardan «Aqynnyń ómirde zerttegeni - aldymen ózin zerttegeni»degen taqyrypqa sáıkes materıaldar izdeý. Otan, týǵan jer týraly shyǵarmalaryna, poemalaryna, aýdarmalaryna, prozalyq shyǵarmalaryna sholý jasaý.
Úshinshi kezeń: Muqaǵalı týraly býkletter, baıandama, álbomdar shyǵarý.
Zertteýdiń jańalyǵy men jumystyń ózdiginen oryndalýy:
Muqaǵalı Maqataev jaıynda, onyń Otansúıgishtik taqyrybynda jazylǵan shyǵarmalary negizinde tálim saǵattaryn ótkizý.
Jumystyń qorytyndysy: Muqaǵalı Maqataevtyń Otansúıgishtik taqyrybyna jazylǵan óleńderinen tárbıelik maǵyna qabyldaý. Ǵylymı jumystyń aıaqtalý kezeńindegi aqynnyń «Qazaqstan»óleńi búkil taqyryptyń tárbıelik maǵynasyn, rýhanı maǵynasyn, patrıottyq maǵynasyn ashyp turǵandyǵynyń dáleli.
Abstrakt
Sel naýchnoı raboty:
Izýchat jızn ı tvorchestvo akyna Mýkagalı Makataeva, naıtı v ego stıhah patrıozm, lúbov k Rodıne.
Issledovanıe etapy:
Pervyı etap: Izýchat proızvedenıe tema o Rodıne, lúbov k narode, naıtı kredo jıznı Mýkagalı Makataeva.
Vtoroı etap:
Izýchat v gazetah, jýrnalah materıaly o M. Makataeva. Issledovat jızn akyna, eto
ıssledovat samogo sebá. Izýchat poemy, proızvedenıı, perevody,
prozaıcheskıe proızvedenıa. Sdelat býklety, doklady, álbomy o
M. Makataeva. Izýchat proızvedenıe tema o Rodıne, lúbov k narode, naıtı kredo jıznı Mýkagalı Makataeva. Prohodıt vospıtatelnye klassnye chasy.
Vyvody:
Vosprınımat vospıtatelnýıý smysl v proızvedenıah M. Makataeva. Stıhotvorenıe «Qazaqstan»ohvatyvaet dýhovnoe ı smyslovoe ponátıe raboty. Dannýıý rabotý mojno ıspolzovat na ýrokah rýsskogo ıazyka ı lıteratýry ı drýgıh predmetov, na vneklassnyh meroprıatıah dlá ızýchenıa ıstorıı ı kúltýry rodnogo kraıa

Jospary:
İ. Kirispe:
1. Aqynnyń ómirbaıanyna sholý.
2. Muqaǵalı Maqataev – qaıtalanbas dara tulǵa.
3. Aqynnyń zaty ólgenmen, aty ólmeıdi.
İİ. Negizgi bólim:
1. Muqaǵalı Maqataevtyń Otan, tynyshtyq, beıbitshilik jaıly fılosofıalyq oılary.
2. Muqaǵalı aqynnyń Otansúıgishtik, patrıottyq taqyrybyndaǵy shyǵarmalaryn zertteý,
óleńderiniń ózindik tabıǵatyn daralaı, saralaı otyryp ózgesheligine kóńil bólý.
3. Muqaǵalı Maqataev shyǵarmashylyǵyndaǵy ulttyq bolmys kórinisi.
İİİ. Qorytyndy: Muqaǵalı Maqataevtyń Otansúıgishtik poezıasynyń ózinen keıingilerge yqpaly. Qazaq poz\ezıasynyń Hantáńiri
Kirispe
Aqynnyń ómirbaıany
Ol 1931 j. 8 - shi naýryzynda Almaty oblysy, qazirgi Raıymbek (burynǵy Narynqol) aýdanynyń Qarasaz aýylynda dúnıege kelgen. Alaıda, qujattar boıynsha aqynnyń týǵan kúni aqpannyń 9-nda toılanady. Buǵan tıisti aqynnyń anasy Naǵıman apa bylaı degen: «Muqaǵalıym 1931 jyly naýryz aıynyń 8 - inde dúnıege kelgen bolatyn. Jańylysýym múmkin emes. Sebebi balam mynaý fánıdiń esigin ashqannan biraz ýaqyt keıin Naýryz toıy bolady, naýryz kóje jasaımyz dep kútip otyrǵanbyz.» Muqaǵalı Maqataev atyndaǵy ádebı syılyqtyń laýreaty Orazaqyn Asqar aqynnyń ekinshi týǵan kúnine baılanysty mynadaı sóz aıtady: «Al qujat boıynsha Muqaǵalı 9 aqpan¬da dúnıege kelgen. Bul kýálikti aqyn es bilgen kezde sol kezdegi saılaý naýqanyna baılanysty ózi jazdyryp alǵan eken». Azan shaqyryp qoıylǵan aty - Muhametqalı. Ákesi qarapaıym sharýashy: kolhozda sýshy, shalǵyshy bolyp istegen. Muqaǵalı úıdiń tuńǵyshy bolǵan, onyń artynan bir qyz jáne úsh ul týylǵan. Aqynnyń qaryndasy men alǵashqy inisi erte kóz jumǵan. Sońǵylarynyń esimderi - Toqtarbaı men Kórpesh. Qazaq dástúri boıynsha úıdiń alǵashqy balasy ata - ájesinen tárbıe alýy tıis, sondyqtan Muqaǵalı ájesi Tıynnyń qolynda ósip, anasyn jeńgesindeı qabyldaıdy. Balalyq shaǵy soǵyspen qatar ótkendikten, aqyn taǵdyrdyń ashshy dámin erte tatady("Neńdi seniń ańsaımyn, bala shaǵym?"). Muqaǵalıdiń ákesi 1941j Kalınıgrad maıdanynda qaza tabady.