InfoHub Logo

Taqyryby: Men - qazaq eliniń azamatymyn

Maqsaty: Oqýshylardyń boıynda óz Otanyna degen ultjandylyqty oıatý. Ana tiliniń qoǵamdaǵy ornyn, onyń qyzmetin arttyrý. Mádenıeti órkendegen eldiń bolashaǵyna óskeleń urpaqtyń senimin jetkizý. Jas óspirimderdiń til baılyǵy men rýhanı baılyǵyn damytý.
Kórnekiligi:
1) N. Á. Nazarbaev: «Otanshyldyq rýhy bizge aýadaı qajet»
2) maqal - mátel «ózge elde sultan bolǵansha, óz elińde ultan bol»

«Máńgilik maqtan,
daýylpaz dastan»
- Qazaqstan!
«Jasaı ber, jasa,
Táýelsiz el -
Qazaqstan»!
Qatysýshylar: 10 - 11 synyp oqýshylar
Radıodan: Tyńdańyzdar! Tyńdańyzdar! Tyńdańyzdar!
Búgin qazaq eliniń egemendigi týraly akti qabyldandy. Bizdiń Táýelsizdigimizdi alǵashqy bolyp Túrkıa memleketi tanydy. Bul kún - 1991 jyly 16 jeltoqsan bolatyn.

Júrgizýshi: Qurmetti oqýshylar, bul kún ózderińiz estigendeı, otar eldiń quly bolyp uıyqtap, raýandap atqan 16 jeltoqsan tańymen Qazaq eliniń azamaty bolyp oıaný biz, qazaq eli úshin, kópten kútken úlken baqyt ekenin jaqsy bilesizder.
Jalpy ult taǵdyry sheshilerde ónegeli eldiń jastary ortaǵa shyǵady degen uǵym bar. Mine búgingi ortaǵa shyǵyp «Men - qazaq eliniń azamatymyn» degen aıasy keń taqyrypty talqylaý úshin dóńgelek ústelge jınalýymyzda osyǵan dálel. Óıtkeni, boıynda qazaqtyń qany tasyǵan kez - kelgen aqyn jazýshylardyń qalamyna arqaý etilgen taqyryp bul. Kesh barysynda qoıylatyn suraqtardyń tóńireginde oı qozǵap, óz kózqarasymyzdy ortaǵa salaıyq.
1. Bizdiń belgili qoǵam qaıratkerleri, aqyn – jazýshylarymyz óz ultynyń bolmysyn qalaı qadir tutqan dep oılaısyzdar?

Juldyz: Qazaq ultynyń salt dástúrin qatty syılaǵan aqyn qyzymyz Farıza Ońǵarsynova Keńes úkimeti kezinde Germanıa elinen kelgen aýdarmashylarǵa óz óleńderin aýdartýdan bas tartypty. Esitýimiz she, qonaqta otyrǵanda qazaqtyń ulttyq taǵamy qazy qartany ersi kórip, qasyndaǵy orys aýdarmashymen mysqyldap kúlýi aqynnyń ulttyq namysyn oıatyp, «Meniń salt - dástúrimdi syılamaǵan adamdar arqyly baıymaı - aq qoıaıyn»,- degen úzildi kesildi jaýabyn beripti. Óz basym naǵyz qazaq azamaty, naǵyz qaısar qazaqtyń qyzy ǵana eshkimnen taısalmaı osylaı jaýap beredi dep rıza bolyp qaldym.

Serik: Men de osyndaı til janashyry bop, qazaq jastarynyń múddesin qorǵap júrgen qoǵam qaıratkeri, aqyn Muhtar Shahanovtyń «Es» kitabynan keıingi shetel aqyny Djon Eshperıdiń mynadaı oramdy oıyna toqtalǵym kelip otyr. «Qudaıym ár aqynǵa óz ultyna osy Muhtar Shahanovtaı qyzmet etýdi jazsyn» dep aǵynan jarylypty. Osydan keıin - aq qazaǵym dep soǵatyn júrekteri bar azamattardyń qalaı maqtan tutpasqa?!...

Júrgizýshi: Shynymen, M. Shahanov aǵamyz azamattyqty aqyndyqtan bıik qoıatyn tulǵa.
2. Aqyndyqtan bıik qoıylǵan qazaq azamatynyń tulǵasy qalaı bolý kerek dep oılaısyzdar?
Araı, Nazerke, Saltanat jaýap beredi.
Júrgizýshi: «Ana tilin súımeıdi? Basqa tilde sóılegendi unatady.»- degendi qalaı túsinesińder?
Merýert, Nurjan, Aıtbek, Bolatbek sóıleıdi.
Júrgizýshi: Qytaı elinde tálim - tárbıe alǵan qazaq azamatynyń sózin tyńdaıyq Ásıa oqıdy: «Men jat elde, mıllıard qytaı arasynda júrgenimde tósegimniń basynda qazaqtyń kók týy men Elbasynyń sýreti turdy. Sol sýret meni Qazaqstanǵa jeteledi. Men armanyma jetip, Táýelsiz eldiń azamaty atandym.» deıdi.
Júrgizýshi: Óz elinde júrgen azamattar, sender, bul oqıǵaǵa qandaı oı qosasyzdar?
Aıjan, Gúljaına, Azamat óz oılarymen bólisedi.
Júrgizýshi: Qymbatty tildi súıer qaýym! Búgingi dóńgelek ústelde aıtylǵan oramdy oı, súbeli sózden alǵan áserlerińiz mol dep oılaımyz. Olaı bolsa, búgingi tańda kók baıraǵy jelbirep, mádenıeti órkendep, azıalyq aıbyndy memleketke aınalǵan Qazaq eliniń árbir azamaty óz elin, jerin, tilin maqtan etýge quqyǵy joǵary. (Óleń oqıtyn oqýshylarǵa kezek beriledi)
Juldyz, Elaman, Danıar ultjandylyqty sezdiretin óleńder oqıdy.

Júrgizýshi: Qazaqtyń maıdanger aqyn - jazýshysy B. Bulqyshev «Ananyń tili, ananyń tilegi, ananyń mahabbaty tili jetpes bir jatqan teńiz emes pe?!» dese, Qyrǵyz aqyny B. Sarnoǵaev:
Ana tilin bilmegen,
Aqyly joq jelikbas.
Ana tilin súımegen, Halqyn súıip jarytpas,- dep ana tiliniń qadirin arttyrǵan.
«Qazaq eli osyndaı» áni Batyrbaev. S oryndaıdy.

Júrgizýshi: Qazaq elin, jerin súıýdiń úlgisi bolatyn ózge ult ókilderi tarıhta óte kóp. Qazaqstan da turatyn dıasporalardyń tańdaýly ókilderi G. Belger, A. Osman, N. Lýshnıkova, Z. Ahmetova syndy azamattarymyzdyń qazaq eliniń búkil bolmysyn qurmettep, tilimizdiń janashyry bolýy - árbir qazaq azamatyna ári maqtanysh, ári úlken oı tastaıdy dep oılaımyn. Olaı bolsa, toqsan aýyz sózdiń tobyqtaı túıinin aqyn S. Toraıǵyrovtyń tómendegi óleńimen aıaqtap, óskeleń urpaqtyń rýhy bıik, Egemendigimizdiń eńsesin joǵary kóteretin azamat bolyp qalyptasýyna tilektespiz.
Men - qazaq, qazaqpyn dep maqtanamyn,
Uranǵa «Alash» degen atty alamyn.
Súıgenim - qazaq ómiri, ózim qazaq
Men nege qazaqtyqtan saqtanamyn?! (S. Toraıǵyrov)