Naýryz týraly taqpaq - 22 Áz Naýryz qutty bolsyn!
Naýryz – jańarý men jańa bastaýdyń merekesi,
Qut, bereke ákelsin árbir otbasyǵa kórkem esi.
Bul kúni barsha halyq birlik pen tatýlyqty sezinsin,
Ár úıge shattyq, mereke qushaǵyn keńge jaısyn.
Kóktemniń alǵashqy kúni, Naýryzdyń jyly lebi,
Ár júrekte úmit otyn jaǵady, jylý syılap bárine.
Qysqy qardyń erigenindeı, muń-muqtaj da joq bolsyn,
Baqyt pen shattyq meken etsin, ár shańyraqqa qonsyn.
Naýryz kóje dastarhanda, kóńilderde meıram bar,
Dostyqtyń, mahabbattyń uranymen árqashan alǵa qaraı júr.
Áz Naýryz – beıbitshilik pen túsinistiktiń sımvoly,
Osy kúni qýanyshpen bóliseıik, dostarym, barlyǵymyz birdeı bolyp.
Qutty bolsyn Naýryz merekeń, qýanyshqa tolsyn úı,
Densaýlyq, baqyt, sáttilik joldas bolsyn kún saıyn sizge múlde.
Bul kúni qaıyrymdylyq pen meıirimdilik ústem bolsyn,
Naýryz – jańa bastaýdyń, mahabbat pen úmittiń merekesi qolsyn!
Jyl basy – Naýryz mereke,
Aq nurǵa álem boıandy.
Naýryz toıy bereke
Tirshilik jańa oıandy!
Jyldyń basy Naýryz,
Jerdiń basy Naýryz.
Merekege arnalsyn
Búgingi jyr- ánimiz.
Ýa, aǵaıyn halaıyq,
Munda nazar salaıyq!
Merekesi halyqtyn
Naýryz toıy bastaıyq!
Naýryz keldi elime,
Naýryz keldi jerime.
Baılyq, baqyt tileımin,
Búkil qazaq eline.
Jyldyń basy Naýryz,
Jerdiń basy Naýryz.
Merekege arnalsyn
Búgingi jyr- ánimiz.
Naýryzben quttyqtap,
Alys jaqyn qaýtyshty.
Kóktemdegi jarqyn sát,
Kóńilderge aýysty
Naýryz toıym, Naýryz toıym.
Qutty bolsyń halaıyq!
Qane, dostar, qane, dostar,
Shyrqap ánge salaıyq.
Kóktem keldi, balaqaı,
Jasardy jer, alaqaı.
Naýryz toıyn toılaıyq,
Ásem ánge salaıyq.
Naýryz toıy — tamasha,
Naýryz toıy — jańasha.
Tabıǵat ta tamasha,
Tamyljyp tur jarasa.
Naýryz keldi san quryp
Jasaryp jańǵyryp
Qulpyrdy jer men kók
Meırim tań kúlip.
Naýryz toıy — saltanat,
Naýryz toıy — marhabat.
Ár júrekten án tarap,
Shattanady shartarap.
Qys ótip, qar ketip,
Shyraıly jaz jetip,
Sharýanyń kenelgen
Meıramy ejelden –
Qutty bolsyn, Naýryz!
Aq qar ketip qys ótip,
Shyraıly shýaq jaz jetip.
Sharýanyń uly kenelgen.
Kún meıramy ejelden –
Qutty bolsyń bul Naýryz!
Naýryz – bul mereke
Qutty bolsyn bereke
Qydyr ata kelsin
Jaqsy tilek ákelsin.
Naýryz kóktem, naýryz jyr,
Ana meırim, shýaq nur.
Jan ıesin jańartqan,
Aqqan bulaq, názik syr.
Naýryz álem, naýryz qus,
Sulý dala, saǵym túz.
Samǵaı ushqan qarylǵash,
Aqqý qazdar mamyq tós.
Naýryz dala, naýryz gúl,
Tentek sezim, únsiz til.
Aq qaıyńnyń aıasynda aıqasqan,
Balýan bilek, qypsha bel.
Naýryz jaýyn, naýryz sán,
Ásem áýen, sazdy án.
Qyz bozbala qydyrǵan,
Jacyl jelek, kók aspan.
Naýryz samal, naýryz tań,
Qalyń orman uıqysynan oıanǵan.
Saǵynyshpen qaýyshtyrǵan juptardy,
Jyldyń basy, on eki aıda toǵysqan.
Naýryz keldi alaqaı,
Kel bıleıik balaqaı,
Bizde qarap turmaıyq,
Toıǵa shashý shashaıyq!
Toı dýmanǵa kelińiz,
Tamashalap kórińiz,
Án aıtaıyq bárimiz,
Qol soǵaıyq bárimiz!
Naýryz toıy — eldiń toıy,
Kóktem toıy — tóldiń toıy.
Án aıtatyn kúni boıy
Jaqsy kórem Naýryz toıyn!
Naýryz keldi — jyl keldi
Tiriltýge gúlderdi.
Sándenedi analar
Sábılermen birge endi.
Naýryz keldi, nur keldi,
Túgel aımaq túrlendi.
Baqshadaǵy apaılar
Toıǵa ázir bop úlgerdi.
— Jaqsy ma, ata, qalyńyz?
— Meniń atym Naýryz,
Baldaı tátti saryýyz
Alyp keldim —
Alyńyz!
Naýryz toıyna arnalǵan óleńder toptamasy
Ulys kúni
Maqsut Netalıev
Sý jyltyrap búrin ashqan jas taldan,
Bý burqyrap qatyp qalǵan tastardan.
Kún kúrkirep, jasyn oınap aspannan,
Bar tirshilik Naýryzdan bastalǵan!
El de tynysh!
Jer de tynysh – bul kúni,
Kóremiz tek qýanysh pen kúlkini.
Tabysqan jurt tanys taýyp jatady,
Jamalǵandaı júrekterdiń jyrtyǵy!
Saf tyıylyp Saryarqanyń borany,
Kún órleıdi kúmbezinen joǵary.
Naýryzdyń jıyrma ekisi tolǵanda,
Toǵysady toǵyz joldyń toraby...
Jylǵalardan sý aqqanda syrǵanap,
Shań - tozańnan tazarady nurly alap.
Toltyrady shańyraqtyń shattyǵyn –
Naýryzbaı, Ulysjandar – ińgálap?!
Jalǵasady jaqsylyqtar – «Iá, sát!»
Qarlyǵashtar úı syrtyna uıa sap –
Júrse, Baqyt qonatynyn habarlap,
Bult kóshedi aq jańbyryn quıa sap!
Jat bop buryn bastary eshbir qosylmaı,
Júrgen jandar tanys tapsa – dosyndaı.
Ol – osynaý Naýryzdyń arqasy! –
«Ulys kúnniń» shapaǵaty osyndaı!
******
Shákárim Qudaıberdi uly
Ulystyń uly kúninde,
Baı shyǵady balbyrap.
Qasynda jas jetkinshek,
Tulymshaǵy salbyrap.
Kelinshek shyǵar kerilip,
Sáýkelesi saýdyrap.
Qyz shyǵady qylmıyp,
Eki kózi jaýdyrap.
Bozbala shyǵar burqyrap,
Aqbókendeı syrqyrap.
Qul qutylar quryqtan,
Kúń qutylar syryqtan.
Ketik ydys, shómishtiń,
Tútini shyǵar burqyrap.
*****
Naýryz
B. Tusyn qyzy
Naýryz meniń elimniń berekesi,
Jańa jyly qazaqtyń merekesi.
Shańyraǵy bıiktep kúnge jaqyn,
Ulańǵaıyr kerilsin keregesi.
Qymbat bilgen adamǵa sóz óneri,
Burq - sarq etip qaınasyn kójeleri.
Jańa jylda elimniń kórki ósip,
Gúlge tolsyn kógerip kósheleri.
Shat kúlkige shomylyp zamandary,
Baqyt keshsin ǵaıyptan adamdary.
Árbir jannyń armany oryndalyp,
Sátti bolsyn bıylǵy qadamdary.
El - jurtymnyń tileýin tileseıik,
Jańa jylda qalaıyq bir eseıip.
*****
Naýryzym
Ibragım Isaev
Aqboz úıdi úlpildetken,
Boz dalany búlkildetken.
Qýanyshty kúlkiń – kóktem,
Ásem ediń, shirkin, netken,
Naýryzym!
Qulpyrady sándi baqtar,
Julqynady arǵymaqtar.
Sylqyldaıdy bal bulaqtar,
Merekemsiń máńgi maqtar,
Naýryzym!
Jarqyrattyń shyǵys Kúnin,
Bar adamdar týys búgin.
Tilep eldiń tynyshtyǵyn,
Júrekterde júr ushqynyń,
Naýryzym!
Ańsap júrseń osy kúndi,
Ashyp tasta esigińdi.
Bolaıyqshy keshirimdi,
Án terbetsin besigińdi,
Naýryzym!
Bul álem qalǵyǵandaı,
Ushty kókke án qyrandaı.
Naýryz kóje dámdi baldaı,
Seniń kóshiń sándi qandaı,
Naýryzym!
Atalardyń – Qara Nardyń,
Aq jaýlyqty Analardyń.
Bas ıetin saǵan ár kún,
Aq batasyn ala barǵyn,
Naýryzym!
Ǵashyqtardyń túr - túsinde,
Sábılerdiń kúlkisinde.
El úshin de, jurt úshin de,
Qara Jerge kir túsirme,
Naýryzym!
******
Naýan Naýryz, armysyń!
Saǵynǵalı Seıitov
Naýryz keldi, kóktem keldi aǵaıyn,
Jadyraıdy, jańǵyrady mańaıym.
Nazdy, sazdy naýan Naýryz, armysyń?
Sulý músin saǵan bitken bar músin.
Qaınaryndaı qalyń qýat, qaırattyń,
Sen keldiń de ǵalamshardy jaınattyń.
Tirshilikke til bitirip ózgeshe,
Dúnıeniń bulbuldaryn saırattyń.
******
Naýryz
Maqtymuly
Aýdarǵan Dúısenbek Qanatbaev
Jetken kezde naýryzymyz japan bitken jańǵyrar,
Tuman ornap, taý basyn aspan úrpi salbyrar.
Jansyzdarǵa jan bitip, áýen bılep mańdy bar,
Jer kógerip, shóp qaýlap, mereıin bir qandyrar.
Kúnge tosyp arqasyn jan - janýar albyrar,
Aýnap - qýnap barlyǵy jerge túgin qaldyrar.
Kele sala naýryzym joq nárseni bar qylar!
Japan shólin qandyryp, nur taraıdy qýysqa,
Taqyrlarda qaq turyp, sý tolady ydysqa.
Qozǵalǵannyń bári de biri sheber, biri usta,
Bulbul salsa ánine, ıleý saldy qumyrsqa.
Óz daýysyn bireýi estirtýge tyryssa,
Týmaı jatyp bireýi shyǵar syndy urysqa,
Kele sala naýryzym ómir zańyn jar qylar.
Bar tirshilik osylaı jatqan kezde jańǵyryp,
Men otyrmyn ońasha, kóńil júdep, ál quryp.
Aqıqatqa tabynǵan ómir súrer máńgilik,
Mahabbattan ada jan – qalar túbi qańǵyryp.
Kóktem basta turǵanda bári de bir áńgúdik,
Erteń kóktem ketken soń qalamyz ba sandy uryp,
Kele sala naýryzym táttini de zár qylar.
Maqtumquly, muqalma, bul fánıdiń maqamy,
Bári - bári baıansyz, sol janyma batady.
Kónshimeıdi kóńilim, kókiregim qapaly,
Taýsylǵanmen tózimim, sózim bolǵaı opaly.
Qoldy jaıyp, telmirip kimge berem batany,
Aman bolsyn keıingi, aman bolsyn Otany,
Kelgen naýryzym adam basyn dań qylar.
*****
Naýryz syıy tynyshtyq
Álı Ysqaqbaı
Jadyrap kúnniń janary,
Betti ópse jyly samaly.
Saı - saıǵa aqsa jylǵalar,
Bul Naýryz habary.
Ashylyp aspan shúmegi,
Jaýynmen qum da túledi.
Kókmaısa jumsaq qulpyrǵan,
Bul Naýryz kilemi.
Býsanyp tarǵyl atyrap,
Nárlenip torǵyn topyraq.
Jaýqazyn ósse kúneske,
Bul Naýryz – japyraq.
Kóz tigip Kúnge barlyǵy,
Búrshigin jarsa ár gúli.
Halyqqa baqyt tilegen,
Bul Naýryzdyń jarlyǵy.
Bóktirip kóktem jańbyry,
Tirilip shóptiń tamyry.
Búrlense jýsan burqyrap,
Bul Naýryzdyń tań nury.
Qaýymǵa qalyń dúr bolǵan,
Shattyqqa bóler jyr bolǵan.
Shapaǵat tókken meıirli,
Bul Naýryz ǵoı nur bolǵan.
Sebelep jańbyr jaýyp tur,
Emshegin bulttyń saýyp tur.
Jaqsylyq nárin mol sepken,
Bul Naýryz saýyq - jyr.
Tilegin aıtyp unaǵan,
Arylsa týys kúnádan.
Kóńilde kúdik qaldyrmas,
Bul Naýryz – shyn adam.
Tuqymyn seýip yrys - qut,
Dem alsa dıqan tynys qyp.
Tirlik pen baılyq bastaýy,
Naýryz syıy tynyshtyq.
Táýelsiz eldiń adamy,
Beıbit kún berik qamaly.
Qut bolsyn deıik aǵaıyn,
Jańa kún Naýryz qadamy.
******
Jasyl nurǵa bólenip tóńiregim
Marfýǵa Bektemırova
Qyrǵa kóship keledi elim meniń,
Malyn jaıyp, salatyn tórine egin.
Naýryz týyp, jan bitti dúnıege,
Jasyl nurǵa malynyp tóńiregim.
Túıe ótken jup - jumsaq jerdi basam,
Baqyt qusym keýdeme qondyń qashan?
Súıip turyp Naýryzdyń atqan tańyn,
Qýanyshtan kóńilim boldy masań.
Án aıtamyn aqyryn tunyq tańda,
Qazaq qyzy án - jyryn umytqan ba?
Kóńil shirkin qarlyǵash ushyp shyqqan,
Jatqandaı bir qapasta, qulyptaýda.
Eleń qylmaı, sap - salqyn tún yzǵaryn,
Tyńdap turmyn qustardyń sybyzǵy ánin.
Erte kóktem jutqyzar jupar aýa,
Tańdaıyma ákeldi qymyz dámin.
Kesh oralǵan kóktemniń erke qusy,
Osy eken ǵoı kóktemniń erkelisi.
Osy eken ǵoı atamnyń amanaty,
Osy eken ǵoı ájemniń ertegisi.
Sholpy taqty altyn kún qaıyńǵa ásem,
Án aıtady bulaqtar, ýaıym báseń.
Tek asyǵyp barasyń, altyn aıym,
Ne aıtasyń aqyn qyz jaıynda sen?
*****
Molshylyq, meıir mańaıym
Meıirbek Aqynbekov
Keldiń be naýryz – jyl basy,
Bar qutyn jıyp ólkeniń.
Halqyń seniń syrlasyń,
Ózińnen órbir kórkem ún.
Týǵan jer jupar tur ańqyp,
Gúl shashyp jatyr bar aımaq.
Atady eldi qýantyp,
Kóktemniń tańy araılap.
«Selt etkizer», «Uıqyashar» -
Unatqan túgel qyz, jigit.
Órgizip maldy, syrdy ashar,
Aýyldan shette úzdigip.
Kelisip qyzyq oıynǵa,
Keledi án - jyr aıtysqa.
Órmelep baǵan boıyna,
Jarysqa, arqan tartysqa.
Jastardy kórip jasaryp,
Beredi qarttar aq bata.
Tilekpen ıgi jasanyp,
Bylaı da berik saltqa ata:
«Ulys oń bolsyn,
Aq mol bolsyn,
Qaıda barsań jol bolsyn.
Ulys baqty bolsyn,
Tórt túlik aqty bolsyn,
Ulys bereke bersin,
Bále - jala jerge ensin.
Áýmın!»
Qýanyp sol sát bataǵa,
Bastaıdy el naýryz shattyǵyn.
Rıza bop úlken ataǵa,
Sóıler el baspaı aptyǵyn.
«Ulys kúni qazan tolsa,
Ol jyly aq mol bolar.
Uly kisiden bata alsa,
Sonda oljaly jol bolar».
Sálem qyp kelin kúnge Uly,
Bulaqqa aq pen maı quıar.
- Ashyl, - dep, - baılyq túndigi,
Óziń, - der, - Naýryz jaıdy uǵar!
Bastalar eldiń dástúri,
Ózge is túgil tejeler.
Bastalar tamaq tasqyny,
Burqyrap naýryz kójeler.
Bastalar syr bop myna elge,
Babalar salǵan mereke.
Jaıǵasyp qaly kilemge,
Elmenen ener bereke.
Baıqadym bul kún – dúbirli,
Molshylyq, meıir mańaıym.
Basty uran toıda búgingi –
Bereke, birlik, aǵaıyn!
******
Naýryz
Nesibeli Imanqyzy
Qosh keldiń, Naýryzym tórlet beri,
Qyr tósin jaýqazyndaı órnektedi.
Tirshilik tamyryna nár júgirip,
Jadyrady adamdardyń kelbetteri.
Naýryz, jyl on eki aı eldiń júgin,
Arqalap aramyzǵa keldiń búgin.
Damytyp beıbit eldiń erkindigin,
Jaılaýyn jarastyrdyń eldigimniń.
Naýryz túrip tastap jer túndigin,
Aıyǵyp aq kúmisteı serpildi kún.
Sulýdaı sylańdaǵan móldir sýlar,
Jylǵamen aǵyp jatyr erkin búgin.
Halqymyz qasterlegen ejelden - aq,
Kele ber attyń basyn tejemeı - aq.
Naýryz kójemizden qanyp ishkin,
Ulystyń uly kúni turma qarap.
Shýaǵy jer álimdi jandandyryp,
Óriske barady órip alýan túlik.
Dán seýip molshylyqty jasaımyn dep,
Barady dıqan jigit tańnan turyp.
Baqyttyń tigilgen soń kók baıraǵy,
Sharyqtap kóńil qusym kókte oınady.
Naqyshyn Naýryzdyń arqaý etip,
Jyrlaryn aqyndar da tókti oıdaǵy.
******
Mýzafar Álimbaev
Sen ortaq dastarqansyń bárimizge,
Tatyrǵan sary ýyzdyń nárin bizge.
Naýryz, sen kóktemdegi úmitimiz,
Jarylqar berekemiz sary kúzde.
Naýryz – ol emes áste dyrdý - dýman,
Kıik emes qıqýlap bir kún týǵan.
Ol – qyzdyń kisilikpen kóshelenip,
Rýhanı eseıýi uldyń týǵan.
Naýryz – ol usaqtyqtan arylýyń,
Halyqtyń birliginiń myǵymdyǵy.
Kúdiktiń bezbenine tartylmaıtyn,
Qazaqı Ata dástúr Ulylyǵy.
******
Kel, Naýryzym!
Orynbek Joldybaı
Kel, naýryzym, shyq tórime dýmandat,
Jurt qarasyn beınetińe qaıran qap.
Tabıǵattyń tumsa shaǵy tamsantyp,
Halqym da bir jadyrasyn saırandap.
Kel, naýryzym, samalyńmen erkelet,
Qyrǵa shyǵar, jamaǵatty jetelet.
Bala bitken bolyp júr ǵoı máz - máıram,
Naýryz kelgen, kóktem kelgen eken dep.
Kel, naýryzym, berekeli jyl basym,
Máńgilikke zamananyń qurdasy.
Jylda meni qýanyshqa bóleısiń,
Ǵasyrlardyń jáne meniń syrlasym.
Kel, naýryzym, bula kúshim, balǵynym,
Sen kelgende qashar menen qaıǵy - muń.
Qudiretiń bar jańǵyratyn ǵalamda,
Sondyqtan da asqaq seniń aıbynyń.
Kel, naýryzym, kórgeniń kóp kónesiń,
Jıa almaǵan kezder boldy el esin.
Buqpantaılap qarsy alatyn ózińdi,
Kezder boldy, umytpaısyń, bilesiń.
Kel, naýryzym, ortaımaıtyn yrysyń,
Táýelsizdik jáne óziń tynysym.
Jalǵastyryp urpaqtardy urpaqqa,
Aralaı ber sánge bólep el ishin.
******
Tókshi nurdy
Nurperzent Dombaı
Keldiń be, Áz Naýryzym – Jańa kúnim!
Oıatyp báısheshekti – dala kún.
Kóp bolsa qandaı jaqsy bolar edi,
Júrekti jadyratar jańalyǵyń.
Áz Naýryz kelgen bolsań tókshi nurdy,
Estirtpe sen ázirshe ándi muńdy.
Baǵzydan ádetimiz boıǵa sińgen,
Kútetin zor úmitten Jańa jyldy.
Sen bizge qut bolyp kel, baq bolyp kel,
Adalǵa aqıqatqa jaq bolyp kel.
Jamandyq, qasiretten aýyly alys,
Jyl bolshy betegine shattyq erer.
Sáýleńdi, shýaǵyńdy aıamashy,
Sábıdeı jas - kárimdi aıalashy.
Qutty qonaq sekildi emin - erkin,
Dalamdy, taý - tasymdy aralashy.
Kel, Naýryz! Qushaǵymdy ashyp turmyn,
Qýanyp sen kelgen soń tasyp turmyn.
Jylýdy, jylylyqty saǵyndym ba,
Áıteýir, ǵashyq qyldyń, ǵashyq qyldyń...
******
Naýryz Beıimbet Maılın
Bireýim ekeý boldy - mal qosyldy,
Qoraǵa buzaý, laq, qozy toldy.
Yzǵarly sýyq qystyń kári kemip,
Aspannan kún kúlimdep, shyraı ońdy.
Uzamaı qarda keter, jaz da bolar,
Saı - sala gúrildesip sýǵa tolar.
Bólenip jer jibekke, myń qulpyryp,
Shalǵynǵa kókoraıly aýyl qonar.
Jaz ıisi búgin keldi, jan jaılandy,
Keshegi kórgen beınet artta qaldy.
Ómirge jańa joldar ashatuǵyn,
Jańa jyl - búgingi kún, jazdyń aldy.
Naýryzben quttyqtap,
Alys jaqyn qaýtyshty.
Kóktemdegi jarqyn sát,
Kóńilderge aýysty.
Naýryz toıym, Naýryz toıym.
Qutty bolsyń halaıyq!
Qane, dostar, qane, dostar,
Shyrqap ánge salaıyq.
Kóktem keldi, balaqaı,
Jasardy jer, alaqaı.
Naýryz toıyn toılaıyq,
Ásem ánge salaıyq.
Naýryz toıy — tamasha,
Naýryz toıy — jańasha.
Tabıǵat ta tamasha,
Tamyljyp tur jarasa.
Naýryz keldi san quryp
Jasaryp jańǵyryp
Qulpyrdy jer men kók
Meıirim tań kúlip.
Naýryz toıy — saltanat,
Naýryz toıy — marhabat.
Ár júrekten án tarap,
Shattanady shartarap.