- 05 naý. 2024 03:54
- 270
Ólshem alý. Iyq buıymynyń pishimin daıyndaý úshin konstrýksıasyn esepteýge qajetti formýlalar
Tehnologıa (qyz)
7 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Ólshem alý. Iyq buıymynyń pishimin daıyndaý úshin konstrýksıasyn esepteýge qajetti formýlalar.
Sabaqtyń maqsaty:
a) Bilimdilik: Túngi kóılek týraly túsinik berý; á) Kıimniń paıda bolýy qoldanylýy men qoǵamdaǵy róli týraly durys túsinik qalyptasýy
á) Damytýshylyq: Ólshem alý bilikterin jetildirý santımetrlik lentany durys qoldana bilýdi úıretý.
b) Tárbıelilik: Zeıindilikke, jumys atqarý kezinde jaýapkershilikke, muqıattylyqqa, dáldikke,
senimdilikke, jumys mádenıetine tárbıeleý
Kórnekilik: Túngi kóılek. Syzbasy
Kesteler: Ólshem alýdaǵy rettilik
Qural - jabdyqtar: Kesteler santımetrlik ólshem, qaryndash, syzǵysh, shablon.
Saramandyq jumys: Ólshem alý. Pánaralyq baılanys. Syzý, matematıka, tarıh.
Sabaq barysy:
Uıymdastyrý kezeńi.
Úı tapsyrmasyn tekserý kezeńi.
Qandaı qazaqtyń ulttyq kıimderin bilesińder?
Kamzol qandaı matalardan tigiledi?
Jańa sabaq
Túngi jeıde orta ǵasyr dáýirinde paıda bolady, oǵan deıin adamdar tósekte jalańash nemese kúndiz kıip júrgen kıimmen uıyqtaıtyn bolǵan. Alǵashqy túngi jeıdelerdiń kólemi kúndiz kıetin kóılektiń kólemindeı óte úlken bolatyn, al bul eki kóılekti de tek baı adamdar ǵana kıe alatyn.
Túngi jeıde tek HİH ǵasyrda ǵana, al keıbir elderde odanda keshirek kúndelikti qoldanysqa engen. Tek 1925 jyldan keıin ǵana áıelderdiń kóılegi qazirgi zamanǵy túrge enedi. Bul kóılekter batıs pen jibekten tigiletin bolǵan. Pishimi de ademilene túsedi.
İshten kıetin kıim denege jabysyp turady. Oǵan qoıylatyn basty talap - taza bolýy, ylǵaldy jaqsy sińirýi jáne aýany erkin jiberýi kerek. İsh kıim ádemi, yńǵaıly, myqty bolyp, qımyl - qozǵalysqa kedergi keltirmeýi kerek.
2. Buıymǵa qoıylatyn negizgi talaptar.
1) gıgıenalyq - ishki kıim kıýge qonymdy, jeńil keń, yńǵaıly jáne bólikterde kishkene bolsa da áshekeı bolýy qajet.
2) Eksplýatasıalyq - kıimdi merzimine qaraı bir ýaqytty belgileý.
3) Estetıkalyq - áshekeılenýi jáne úlgisi jaǵynan ishki kıim ádemi bolýy kerek.
3. Ólshem alý.
Pishimniń syzbasyn jasaý úshin ólshemdi durys ala bilý kerek. Bul úshin santımetrlik lenta, qaryndash bel ólshemin alatyn jip jáne toqyma bolý kerek.
Músininiń ólshemi alyp jatqan ıesi eńkemeı, denesin tik ustap turýy kerek. Ólshem lentany qatty da tartylmaı bosta ustalmaı alynady.
Mjo - moıynnyń jartylaı oramy.
Kjo. İİ - keýdeniń jartylaı oramy.
Bul ólshem buıymnyń enin anyqtaý úshin qoldanylady.
Bjo - beldiń jartylaı oramy.
Io - ıyq oramy.
Ólshem qoltyq deńgeıindegi ıyqtyq osine, ıyqtan shyntaqqa deıingi bóligine perpendıkýlár jasalady. Bul ólshemniń kómegimen jeńniń keńdigi anyqtalady.
Arbu - buıymnyń uzyndyǵy.
Bu - buıymnyń uzyndyǵy
4. Syzbany syzý.
Oımaqtaı oı.
1) Sóılemdi jalǵastyryńdar: Iyqtyq kıim tobyna mynalar jatady: kóılek¬¬¬¬¬¬¬¬¬,
2) Adam múshesin ólshegen jaǵdaıda kelesi mánder paıda bolady.
Bul ólshemderdi jazyp alyńdar.
Bjo=60
Arbu=76
Bu=80
3) Bjo ólshemi qalaı alynady, onyń taǵaıyndaýy.
Saramandyq jumys:
1) Syzba torynyń uzyndyǵy men eni qandaı ólshemderge baılanysty bolady?
2) Eskızden tizbede berilgen lınıalardy taýyp, olardy nómirleńder.
1. Moıyn syzygy
2. Jeńniń tómengi jaǵy syzyǵy
3. Iyq syzyǵy
4. Búıir qıyǵy syzyǵy
5. Buıymnyń tómengi jaǵy syzyǵy
6. Buıymnyń ortańǵy jaǵy syzyǵy
3) Ólshemder men konstrýktıvtik lınıalarǵa ataý berý.
Sabaqty qorytyndylaý:
1) Qandaı ólshemder jartylaı kólemde jazylady?
2) Qandaı ólshemder tolyqtaı jazylady?
3) Árbir ólshemge ataý berińder.
Baǵalaý: Jańa taqyryp boıynsha oqýshylardyń jasaǵan jumystaryn qarap kemshilikterin túzetý arqyly baǵalaý.
Úıge tapsyrma: Óz ólshemderi boıynsha syzba syzyp kelý
Ólshem alý. Iyq buıymynyń pishimin daıyndaý úshin konstrýksıasyn esepteýge qajetti formýlalar júkteý
7 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Ólshem alý. Iyq buıymynyń pishimin daıyndaý úshin konstrýksıasyn esepteýge qajetti formýlalar.
Sabaqtyń maqsaty:
a) Bilimdilik: Túngi kóılek týraly túsinik berý; á) Kıimniń paıda bolýy qoldanylýy men qoǵamdaǵy róli týraly durys túsinik qalyptasýy
á) Damytýshylyq: Ólshem alý bilikterin jetildirý santımetrlik lentany durys qoldana bilýdi úıretý.
b) Tárbıelilik: Zeıindilikke, jumys atqarý kezinde jaýapkershilikke, muqıattylyqqa, dáldikke,
senimdilikke, jumys mádenıetine tárbıeleý
Kórnekilik: Túngi kóılek. Syzbasy
Kesteler: Ólshem alýdaǵy rettilik
Qural - jabdyqtar: Kesteler santımetrlik ólshem, qaryndash, syzǵysh, shablon.
Saramandyq jumys: Ólshem alý. Pánaralyq baılanys. Syzý, matematıka, tarıh.
Sabaq barysy:
Uıymdastyrý kezeńi.
Úı tapsyrmasyn tekserý kezeńi.
Qandaı qazaqtyń ulttyq kıimderin bilesińder?
Kamzol qandaı matalardan tigiledi?
Jańa sabaq
Túngi jeıde orta ǵasyr dáýirinde paıda bolady, oǵan deıin adamdar tósekte jalańash nemese kúndiz kıip júrgen kıimmen uıyqtaıtyn bolǵan. Alǵashqy túngi jeıdelerdiń kólemi kúndiz kıetin kóılektiń kólemindeı óte úlken bolatyn, al bul eki kóılekti de tek baı adamdar ǵana kıe alatyn.
Túngi jeıde tek HİH ǵasyrda ǵana, al keıbir elderde odanda keshirek kúndelikti qoldanysqa engen. Tek 1925 jyldan keıin ǵana áıelderdiń kóılegi qazirgi zamanǵy túrge enedi. Bul kóılekter batıs pen jibekten tigiletin bolǵan. Pishimi de ademilene túsedi.
İshten kıetin kıim denege jabysyp turady. Oǵan qoıylatyn basty talap - taza bolýy, ylǵaldy jaqsy sińirýi jáne aýany erkin jiberýi kerek. İsh kıim ádemi, yńǵaıly, myqty bolyp, qımyl - qozǵalysqa kedergi keltirmeýi kerek.
2. Buıymǵa qoıylatyn negizgi talaptar.
1) gıgıenalyq - ishki kıim kıýge qonymdy, jeńil keń, yńǵaıly jáne bólikterde kishkene bolsa da áshekeı bolýy qajet.
2) Eksplýatasıalyq - kıimdi merzimine qaraı bir ýaqytty belgileý.
3) Estetıkalyq - áshekeılenýi jáne úlgisi jaǵynan ishki kıim ádemi bolýy kerek.
3. Ólshem alý.
Pishimniń syzbasyn jasaý úshin ólshemdi durys ala bilý kerek. Bul úshin santımetrlik lenta, qaryndash bel ólshemin alatyn jip jáne toqyma bolý kerek.
Músininiń ólshemi alyp jatqan ıesi eńkemeı, denesin tik ustap turýy kerek. Ólshem lentany qatty da tartylmaı bosta ustalmaı alynady.
Mjo - moıynnyń jartylaı oramy.
Kjo. İİ - keýdeniń jartylaı oramy.
Bul ólshem buıymnyń enin anyqtaý úshin qoldanylady.
Bjo - beldiń jartylaı oramy.
Io - ıyq oramy.
Ólshem qoltyq deńgeıindegi ıyqtyq osine, ıyqtan shyntaqqa deıingi bóligine perpendıkýlár jasalady. Bul ólshemniń kómegimen jeńniń keńdigi anyqtalady.
Arbu - buıymnyń uzyndyǵy.
Bu - buıymnyń uzyndyǵy
4. Syzbany syzý.
Oımaqtaı oı.
1) Sóılemdi jalǵastyryńdar: Iyqtyq kıim tobyna mynalar jatady: kóılek¬¬¬¬¬¬¬¬¬,
2) Adam múshesin ólshegen jaǵdaıda kelesi mánder paıda bolady.
Bul ólshemderdi jazyp alyńdar.
Bjo=60
Arbu=76
Bu=80
3) Bjo ólshemi qalaı alynady, onyń taǵaıyndaýy.
Saramandyq jumys:
1) Syzba torynyń uzyndyǵy men eni qandaı ólshemderge baılanysty bolady?
2) Eskızden tizbede berilgen lınıalardy taýyp, olardy nómirleńder.
1. Moıyn syzygy
2. Jeńniń tómengi jaǵy syzyǵy
3. Iyq syzyǵy
4. Búıir qıyǵy syzyǵy
5. Buıymnyń tómengi jaǵy syzyǵy
6. Buıymnyń ortańǵy jaǵy syzyǵy
3) Ólshemder men konstrýktıvtik lınıalarǵa ataý berý.
Sabaqty qorytyndylaý:
1) Qandaı ólshemder jartylaı kólemde jazylady?
2) Qandaı ólshemder tolyqtaı jazylady?
3) Árbir ólshemge ataý berińder.
Baǵalaý: Jańa taqyryp boıynsha oqýshylardyń jasaǵan jumystaryn qarap kemshilikterin túzetý arqyly baǵalaý.
Úıge tapsyrma: Óz ólshemderi boıynsha syzba syzyp kelý
Ólshem alý. Iyq buıymynyń pishimin daıyndaý úshin konstrýksıasyn esepteýge qajetti formýlalar júkteý