Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 23 saǵat buryn)
Ómir súrýge haqym bar

Keıipkerler:

Aıym — jas ustaz, shyǵarmashylyq adamy
Sáýle — onyń áriptesi
Lázzat — muǵalim qyz
Naǵıma — dáriger
Meken — dáriger
Janat — úlken jazýshy
Janarys — emshi
Dırektor — mektep basshysy
Eles-jigit — Aıymnyń ǵashyǵy

(Eki qyzdyń jaldap turyp jatqan bólme ishi qaǵaz ben dápterge toly. Kitaptar jumys ústelinde ǵana emes, jerde de shashylyp jatyr)

Aıym: Sáýle, seniń balalyq dáýrenińniń qalaı dóńgelep ótkenin bilmeımin. Al men kishkentaı kúnimnen muǵalim bolýdy armandaıtynmyn. Tipti, bala kezimdegi súıikti oıynym «muǵalim-oqýshy» bolatyn. Onda da men únemi muǵalim bolyp «qataıyp» turatynmyn, kórshilerdiń balalary oqýshy retinde ǵana kórinetin.

Sáýle: (dápterlerin rettep otyryp) E, bala armanyń aldamaǵan eken ǵoı. Endi, mine, muǵalimsiń.

Aıym: Muǵalim bolǵanyma bir apta tolmaı jatyp, kópirgen kóp qaǵazdyń kóleńkesinde qaldym. O, qý qaǵaz, meni, shyǵarmashylyqpen aınalysýdy jany súıetin jas ustazdy, qashan jaıyma qaldyrasyń?

Sáýle: Sen qaǵazdy jaıyna qaldyrmasań, ol eshqashan seni tynysh qoımas. Biraq sen osy sany kóp, máni joq qaǵazdy adyra qaldyrsań, «topas muǵalim» atanasyń!

Aıym: Túý, sen bir jyl emes, júz jyl ustazdyq etkendeı nesine elirip kettiń? «Eńbeksiz tapqan mal dáýlet bolmas» degen. Eńbek etý kerek, sonda «topas» dep seni eshkim túrtpektemeıtin bolady!

Sáýle: Sen stýdenttik armanyńnan aryla almaǵan sabazdyń ózisiń-aý, á! Oqýshylardyń aldynda bıazy jymıyp, ulaǵat sózin aıtamyn dep áste oılama. Oǵan seniń ýaqytyń bolmaıdy. Bir jyldyń ishinde meniń soǵan anyq kózim jetken. Myna bolmaı qalǵan qaǵazdardy toltyryp qoısań, «ulaǵatty ustaz» atanyp, tasyń órge domalaı bermek.

Aıym: Al, bilim sapasy she? Ony qaıtip aıdalaǵa tastaısyń?

Sáýle. Bilim sapasyn talaq etken bıliktiń ózi. Al, muǵalimniń qolynan keleri — tek pármendi oryndaý ǵana.

Aıym. Seniń sózderińdi tyńdasam, aqyrzaman kelip qalǵandaı kórinedi. Qara aspandy tóndire bermeı, qaǵazyńdy jaz.

Sáýle: «Aqyrzamannyń balasy alasa týady, áke-sheshesimen jaǵalasa týady» degen sózdi estýiń bar ma?

Aıym. Til men ádebıettiń mamany bolyp turyp, qalaısha maqal bilmeıin? Árıne, bilemin.

Sáýle: Onda sol estigenińdi oqýshylar ortasyna barǵanda kózińmen kóresiń.

Aıym. Olaı deme, bala degen — bolashaq, bala — bizdiń kemel keleshegimizdiń kepili. Sondyqtan ony Y. Altynsarınniń «Jemis aǵashtary» áńgimesinde aıtylǵandaı «túzý butaq» etip tárbıeleýimiz kerek.

Sáýle: Qazirgi oqýshylarda muǵalimniń eki aıaǵyn bir etikke tyǵyp, aǵashqa aınaldyryp jiberetindeı quqyǵy bar. Al, « muǵalimniń quqyǵy» - bárine ıilip turý.

Aıym: Sáýle, men saǵan Muqaǵalı aǵamyzdyń bir óleńin oqyp bereıin. Múmkin muǵalimdik ómirge degen ókpe-nalań joıylar. (Ústel ústinen kitapty alyp, kózine jaqyn ustap, oqı bastaıdy.)

Shyda, shyda, shydaı tús, shyda taǵy,

Myna ómir shydamdyny unatady..

Sáýle: Nege sonsha jaqyn ustaısyń? Kóziń kórmeı me, ne?

Aıym. (basyn kitaptan julyp alyp) Kózim kóredi. Tipti basqalardyń kórmegenin men kóremin. Tek kózimniń alystan kórý qabileti nashar. Sen sıaqty alystan arbaı almasam da, jaqynnan ańdaı alamyn!

Sáýle. (aqyryn daýyspen) Kóremiz ǵoı onyń bárin, qıalı ustaz.

Kelesi kórinis. (Muǵalimder bólmesinde Sáýle bastaǵan úsh ustaz qyzý áńgime ústinde)

Sáýle: Bıyl jas muǵalimderdi jumysqa kóptep aldy ǵoı. Keler jyly saǵatqa talasyp qalmasaq boldy.

1-muǵalim: Ana Aıym degen muǵalim qyz gazet-jýrnalǵa áńgime jazatyn shejireshi deıdi. Ózi seniń janyńda turady eken ǵoı. Ras pa?

2-muǵalim. Shejireshi bolsa, mektepke beker keldi. Munda kelgenderdiń shabyty tusaýlanyp, qıal qusy torǵa túsip qalady.

Sáýle: Shamama qaramaı, nesıeni tym kóp alyp qoıyppyn. Bankter de qyzyq Berer kezde «janym» deıdi. «Bermeımin» dep bezermeıdi, «ala ǵoı» dep arbaıdy. Sosyn tóleter shaqta shyrǵalańǵa túsiredi. Jaldamaly páterimdi jalǵyz ózim tóleı almaǵan soń, Aıymdy janyma alǵanmyn. Ózin aıǵa qarap alas urǵan albasty dersiń! «Eshe» kózi kórmeıdi eken.

1-muǵalim: Qazir qý soqyrlardan emes, kór soqyrlardan qorqatyn zaman.

2-muǵalim: Baıqus-aı, qalǵan kózin odyrańdaǵan oqýshylar qurtpasa ıgi edi.

Sáýle: Oǵan nege jandaryń ashı qaldy? Emeshekteriń ezile berse, tezdetip «Jas muǵalimderdi qorǵaý uıymyn» quryp almaısyńdar ma?

1-muǵalim: Jas muǵalim túgil otyz jyl ustaz bolǵandardyń ózin qorǵaıtyn adam aýadaı qajet. Bizdiń sózimizdi bıik minbelerden sóılep, soıylymyzdy ońynan soǵatyn qudiretti jan bolsa, shirkin?!

(Qolynda bir býma qaǵazy bar Aıym kiredi.)

Aıym: Qaıyry kún, qurmetti áriptester! Shákirtteriniń shyraıy bilimde dep qana biletin, oqýshysy ojarlyqpen emes, sypaıylyqpen kórinse, sonda ǵana ajary kiretin, «el bolashaǵy» degen aýyr amanatty arqalap alǵan aınalaıyn áriptesterim, qyzý áńgimelerińizdiń taqyryby da el jaıly bolar?

Sáýle: El jaıly emes, sen jaıly tolǵap otyrǵanbyz. Seniń shyǵarmashylyqqa asa áýes ekenińdi tilime tıek etken edim.

Aıym: «Shyǵarmashylyq-ustazdyń óshpes qyry, onyń jan áleminiń bir syry. Shyǵarmashylyqpen aınalyspaıtyn ustaz toqtaý sýǵa aınalady», - dep qaı ǵulama aıtyp edi, Sáýle?

Sáýle. Men sol ǵulamalardyń aýzyn ańdyp júr ǵoı deımisiń? Onyń ústine olar ne demedi?

1-muǵalim: Jas kezde bárimiz de jazǵanbyz. Qalam ustaǵandy qasıet kóretinbiz. Keıin bári qaǵazbastylyqtyń astynda qaldy. Sen de solaı toqtap qalmaǵaısyń!

Sáýle: Meniń oıymsha, Aıym ondaı toqyraýǵa ushyraı qoımas. Sebebi ol jaı ǵana aı nurynan shabyt alyp, túnde qalamyn júrdektetedi. Iaǵnı, bizdiń Aıekeń — kúndiz ustaz, túnde jazýshy!

Aıym: Aspandatyp jibergen joqsyń ba, áriptesim?

2-muǵalim: Ondaı óneriń bolsa, «muǵalimder bedelden jurdaı bolyp, qashanǵy júre bermek?» degen taqyrypty qozǵap, gazetke maqala jazshy. Osy mekteptegi 199 muǵalimniń 190-y qol qoımasa da, toǵyzy qol qoıyp bereri sózsiz.

Aıym: Bılikke qarsy keletin jolbarys júrek ustazdarmen istes bolý men úshin úlken qurmet. Endi, sol joq-jitikterińizdi sanamalap aıta otyryńyzdar. Men túrtip alyp, maqala daıyndap, gazetke usynaıyn. Onsyz da redaktor aǵamyz «Muǵalimder kúni qarsańynda ustazdardyń tolǵaqty máseleleri haqynda sóz qozǵa,»- dep tapsyryp edi. «Qulannyń qasýyna myltyqtyń basýy» degen osy da.

(Muǵalimder Aıymnyń eki jaǵyna otyryp alyp, ishterine jıylyp qalǵan sherlerin tarqata bastaıdy. Sáýle sytylyp shyǵyp ketedi.)

Muǵalimder. «Jeti joqqa» birneshe nóldi jalǵasań da, bizdiń joǵymyz taýsylmas.

1-joq: muǵalimniń qaltasynda aqsha joq.Bılik qazir qýlyqqa kóshken. Muǵalimderdiń jalaqysyn burynǵydaı jappaı kótermeı, kýrstan ótkenin ǵana jarylqaımyn deıdi.«Ala qoıdy bóle qyryqqan júnge jarymas» degen. Óıtip muǵalimderdi alalaı berse, bilim sapasynyń da ala-qula bolmasyna kim kepil?

2-joq: Muǵalimde bedel joq. Kimniń aldynda bolsa da, ıilip turǵanymyz.

3-joq: Muǵalimde kepildendirilgen bolashaq joq.Qartaıǵanda zeınetaqymyz qaryq qylmaı, aryq shyǵa ma dep qorqamyz.

4-joq: Muǵalimde bala oqytatyn ýaqyt joq. Bar ýaqytymyz qaǵaz túgendeýge ketedi.

5-joq: Muǵalimderde dene eńbegi joq.

6-joq: Muǵalimderdi tekserip keletin komısıalarda shek joq. Bári teksergenine aqy surap, onsyz da tesik qaltamyzdy qaǵyp bitti.

(Muǵalimder bólmesine bir qyz júgirp kiredi)

Lázzat: Sizder myna jaqta muǵalimderdiń joǵyn joqtap jatyr dep estip, júgirip keldim. Mende «kúıeý joq» dep jazyńyzdarshy. Otyzdan assam da, kúıeýim qaıda júrgeni belgisiz, áli joq.

2-muǵalim: Bizdiń joǵymyzdy ókimet bar etem dese, jarylqaı alady. Al, seniń «kúıeý joq» degeniń qaı sasqanyń? Meniń qaınymmen tanyspaı, tanaýyńdy kókke shúıirip ediń ǵoı?

Lázzat: Sizdiń qyryqtyń beseýine kelip, qyrqyljyń tartqan qaınyńyzdy qaıteıin? Saqalymen oınaıyn ba, álde jastyq shaǵyn esine salaıyn ba? Maǵan ózim sıaqty otyzdan bir-eki aı ǵana asqan,, jelkildep turǵan jas, biraq bas jigit kerek. Aıym, ustazdardyń muńyn muńdaýǵa myqtap kirisken ekensiń. Meniń aıtqanymdy jaz.(Aıym qaǵazǵa shuqshıyp jazady. )

Muǵalimder. (bir aýyzdan) Maqalańdy daıyndap alyp kel. Biz bárimiz qol qoıyp, máselelerdi rastap beremiz. Al, qalamyń ushtalsyn!

(Bári tarqasady.)

Aıym: (qalamyn qolyna alyp) Serigim-qalamym, «jaz» degende, jaza almasań, saǵan syn. Tunyp turǵan máselelerdi tereńnen tolǵaı almasam, maǵan syn. Endeshe, ne turys? Maqalama «Muǵalimniń quqyǵyn kim qorǵaıdy?» dep at qoısam, kelisemisiń, qalamym? Aıdar taqtym, al kórkem oı men marjan sózdiń toǵysar sáti tún bolmaq.

Kelesi kórinis: (Eki qyzdyń bólmesi. Tún. Aıym shabyt ústinde. Sáýle uıaly telefonymen áldekimdermen sóılesýde.)

Aıym: Amanatqa qıanat jasamaı, maqalany erteńge ázir eteıin.Meniń shabytymdy shaqyryp, ózimniń attasym- tún padıshasy Aı nuryn maǵan tikeleı tógip tur.

Sáýle: Alo, tura turshy. (burylyp) Aıka, sen qýaıyn dediń be? Aımen attas qansha qyz bar. Aı solardyń bárine kezek-kezek baryp, sáýlesin tógip júrmegen shyǵar. Qalaı deýshi edi halqymyz? «Aı ortaq, kún ortaq» deýshi me edi, qalaı, qýǵynbaı áriptesim?

Aıym: Ádemi áriptesim, árlenip, aına aldynda kóp otyryp, halyq danalyǵynan qashyqtap barasyń. Rýhanı daǵdarystyń salmaǵy qarjy daǵdarysymen salystyrǵanda áldeqaıda basym bolmaq.

Sáýle: (telefonǵa) Janym, sálden soń habarlasshy. Qurbyma kómegim kerek bolyp turǵany. Aıka, betińdi boıamaı, shashyńdy túzemeı, boıyńdy sylamaı,jurt kózine shyqshy. Jigitter seni kózine iler me eken?«Jany baı» dep jabysqan jigit bolsa, aıtaıyn, ol ne aqymaq, ne aýrý.

Aıym: Shirkin, sen aıtqan sol «aýrýdyń» biri maǵan kez bolsa ǵoı!

Sáýle: Aýrý men albasty aralassa, úshinshi bir aýrý dúnıege keler.

Aıym: Sen kimniń kózine túskiń kelip, áp-ádemi qasyńdy bir syzyq ettiń? Shashyńdy túzeımin dep kúzediń. «Boıymdy sylaımyn» dep, aıaǵyńdy aýyrtsa da, bıik ókshe týflı kıdiń.Sóıtip ózińniń tabıǵı sulýlyǵyńnan ajyrap qaldyń.

Sáýle: Aıka, sen renjime, saǵan bir-aq nárse aıtaıyn. Sen «otstalyısyń». Saǵan HHİ ǵasyrda emes, 14-15 ǵasyrda ómir súrý kerek. Al, men jigitimmen syrlasaıyn. (qulaǵyna naýshnık salady)

Aıym: HHİ ǵasyrda ómir súrip júrgeniń qandaı jaqsy! Áıtpese seni Abylaı han kórse, myna albastydaı túriń úshin, qyltıǵan kelte kóılegiń úshin at quıryǵyna baılap óltirer edi. Jigitiń janyńdy túsinse, syrlas, Sáýletaı! «Sáýleshim» dep syrly sezimmen emirense, muńdas!

Sáýle: Túh, senimen birge turyp jyndanyp ketetin shyǵarmyn.Jigitim ótkende azamattyq neke týraly sóz qozǵap edi, tamyryn basyp baıqaıyn.Múmkin Aıka degen albastydan qutylyp qalarmyn. (telefonyna sóılep ketedi)

Aıym: «Azamattyq neke» dep at taqqandaryń- arsyzdyń isi. Shetelden enip, ulttyq bolmysymyzdy búldirgen, shyn saltymyzdy shytynatqan sharasy sheksiz shaldýardyń ózi. Já, el anasy bolý maǵan qaıda? Odan da quqyǵy aıaqasty bolǵan, sodan júıkeleri ábden tozǵan, qaltasynan qymbatshylyq ozǵan muǵalimder jaıly maqalamdy bastaıyn! Iá, muǵalimniń quqyǵyn kim qorǵaıdy?

Kelesi kórinis: (Mektep dırektorynyń kabıneti. Mol deneli dırektor kreslosyna keptelip otyr. Onyń aldynda basy salbyrap Aıym tur)

Dırektor: (qolynda gazet) «Muǵalimniń quqyǵyn kim qorǵaıdy?» degen maqala jazyp júrgen pysyqaı sen be? Aýdandyq bilim bóliminiń basshysy meni sendeı sanasyzdy jumysqa alǵanym úshin jerden alyp, jerge saldy! Muǵalimderdiń máselesimen aınalysatyndaı sen sonshama kimsiń?

Aıym: (ózimen-ózi kúbirlep) «Men.. Men kimmin?» degen suraqty ózime jıi qoıamyn. Men-ashyqaýyz ańqaýdyń eń sońǵy túrimin. Muǵalimderdiń jeliktirgenine jelpinip, maqala jazdym. Artyq aıtpaı, kem soqpaı, shyndyqty qazdym. Jeme-jemge kelgende, olardyń bireýi de qol qoımady. «Maqalam jetimsirep, qoqys jáshiginde jatpasyn» dep redaktorǵa aparyp edim, ol kisi jarqyratyp jarıalap jiberdi. Endi bul gazet dırektordyń bas aýrýyna, meniń jan saýǵa surar dertime aınaldy.

Dırektor: Sen sonshama kimsiń?«Aqsha jınaıdy» dep jazypsyń. Seni jumysqa alarda men para suradym ba?

Aıym: Joq, suramadyńyz. Meniń para berer shamam da, yntam da joq bolatyn.

Dırektor: Men árbir úsh muǵalimniń ekeýin paramen alsam, bireýin bilimine qarap baǵalap, qyzmetke qabyldaımyn.Sen sol bireýdiń biri ediń. Maǵan aqshany kóılek áperý úshin jınamaısyńdar. Qyzyl jalyn bolyp jetken komısıanyń qaharyn qaıtarý úshin jınadyńdar. Parany jınaǵan- sender, komısıaǵa usynǵan-men.

Aıym: Sonda bárimiz sybaılas jemqor bolǵanymyz ba?

Dırektor: Álbette, solaı. Sen tym jassyń. Myna ómir joly Astananyń ortalyq kóshelerindeı tep-tegis, qupıa kiltin tez ustata salady dep oılaısyń ba? Qatelesesiń!

Aıym: Men ómirge Adam bolyp kelip, Adam bolyp ketkim keledi.

Dırektor: Adam degen sózdiń anyqtamasy qazir múlde ózgergen. Adam-qysqarǵan sóz. A-aldap-arbaıtyn. D-degbirińdi qashyratyn. A-amalsyz kóndiretin. M-meılinshe qubylmaly jan.

Aıym: Men bul aıtylǵandarǵa kelispeımin. Múlde olaı emes. A-ary taza, D-dana, a-aldap-arbamaıtyn, m-meıirimdi jan.

Dırektor: Sen amalsyz kónesiń. Shydaısyń aldaý-arbaýǵa. Qalarsyń qyryq shyrmaýda! Búginnen bastap ne jazsań da, ne týrasynda qalamyńdy súıkektetseń de, menen,myna menen ruqsat suraısyń!

Aıym: Sóz bostandyǵy...

Dırektor: Balaqaı,byldyrlamaı kóz aldymnan qury!

(Aıym sahnanyń bir shetine ketedi. Sol jerte monolog aıtady.)

Aıym: Eı, Shyndyq, ashshy dep estýshi edim ylǵı seni! Búgin sonyń parqyn bildim endi. Sen tym-tym ýdaısyń! Aıtshy, sen nege sondaısyń? Tátti ótirikti órge bastyryp, óziń tómen quldılaısyń!Baǵańdy bári bilsin deısiń be? Ótiriktiń jalynyna ábden kúısiń deısiń be? Álde ózińdi ashshy etken ótirikti súısin deısiń be? Shyrqyraǵan jas janym ótirikti qalaı súısin? Súıe almaımyn ótirikti! Jyltyr sóılep, arzan kúlip, ótirikti pir tutyp ótkim kelmeıdi ómirden! Jylmańdaǵan jylpostyqpen kóshkim kelmeıdi maǵan sengen kóńilden! Baǵalap sol kóńildi, qunyn bilip ómirdiń, men senimen birge boldym, Shyndyǵym!Qansha jaryq kúnder násip etse Qudaıym, men senimen baýyrlas, egizbin udaıy!Shyrqyraı berme, Náreste-shyndyq,túgendeler kún týar seniń upaıyń!

(Aıym jaryqqa qolyn sozady. Sálden soń qalta telefony shyryldaıdy.)

Aıym: O, Shyndyq, mendeı baýyryńa qýanyp habar berip turmysyń? Álde ótirikten jábir kórip, kómek surap, bezek qaǵyp júrmisiń? Alo!

Janat: Aıym qaryndasym, aman ba? Bul Janat aǵań ǵoı.

Aıym: Jáke, esensiz be? Shyndyq úshin shıryqqan shaǵymda telefon shalyp, Ardyń únindeı bolyp estilip tur daýsyńyz.

Janat: Iá, qaryndasym, daýsyńnan-aq baıqap turmyn mán-jaıdy. «Shyndyqgúldiń shyryly» atty áńgimeńdegi keıipkerdiń óziń ekenin myna aǵań o basta boljaǵan. Jańylmappyn. Shyndyqgúlim sen ekensiń!

Aıym: Shegirtkedeı qur shyryldap, berekesizdik baıqatsam, nesine Shyndyqgúl atanamyn?

Janat: Myna kári tarlan ómir maǵan sabyrly bolýdy úıretken. Saǵan da sol sabyrlylyqty serik etip al degim keledi. Sabyr bolsa serigiń, Shyndyq alar enshisin. Solaı, Shyndyqgúlim! Seniń «Shyndyqgúldiń shyryly» degen satıralyq áńgimeń jaryqqa shyqty.

Aıym. Aǵajan, manadan beri shúıinshi suramaı nege tursyz?

Janat: «Shúıinshi» desem, «qalaýyńyzdy alyńyz» deıtin darhan kóńil qaryndasym. Meniń aǵalyq qalaýym-ótirik salqynyn tıgizse, sabyryń men shydamyńdy qashyryp alma!

Aıym: Qalaýyńyz bolsyn, qadirli aǵa!Ótirik qansha óńmeńdese de ómirde, shyndyqqa shań jýytpaı, sabyrmen qorǵap baǵamyn!

Kelesi kórinis: (Dırektordyń kabıneti. Sáýle men dırektor otyr.)

Sáýle: Baseke, Prezıdent kúni merekesiniń aldynda Sizdi arnaıy quttyqtaýdy ózimniń adamdyq paryzym dep bildim. Sizdiń arqańyzda bankterdiń senimdi klıenti atandym. «Jumys isteıdi» degen tildeı anyqtamany aparsam, qaı bank bolsa da betimnen qaqpaıtyn boldy. Bári Sizdiń arqańyz!

Dırektor: Rahmet. Baǵańdy bilip, aldyńda qosshyń ıilgenge ne jetsin!

Sáýle:(sómkesinen altyn alqa alyp shyǵady.)Siz- osy ujymnyń Prezıdentisiz.Sizdi altynmen aptap, kúmispen kúptesem de, kóńilim kónshimeıdi.

Dırektor: Aıtpaqshy, bul altyndy da nesıege aldyń ba? Olaı bolsa, kóp rahmet.

Sáýle: Joq, baseke. Bizdegi Baǵıla bar emes pe?

Dırektor: Ol «AVON», «Mary kay» satpaýshy ma edi?

Sáýle: Kosmetıka satyp, tabysqa kenelmegen soń, alytn satyp baııyn degen shyǵar.Baǵıladan «úsh bólip berem» dep altyn alqa aldym. Altyn da bolsa, gaýhardaı kórip qabyl alyńyz! (Dırektordyń moınyna alqany taǵady.)

Dırektor. E, úsh bólip bermek túgil tórt bólip berseń de, meniń nem ketti?

Sáýle. Birdeńe dedińiz be, baseke?

Dırektor: «Tórteý túgel bolsa, tóbedegi keledi» deımin.

Sáýle: Túgel demekshi, ótken joly tikendeı qadalar tekserý kútip, para jınaǵanymyzda, Aıym ar-mar dep sandyraqtap, bermeı qasarysyp otyryp aldy. Qalǵany túgel jınap berdi.

Dırektor: Sol Aıym tipti shekten shyǵyp barady. Qúryqtap ustaımyn dep edim, shý asaýdyń ózi eken, yrqyma kóner emes.Aýzyn ashsa, «zań boıynsha» dep zaharyn tógedi. Qıt etse,«quqyq» dep qyt-qyttaıdy. Aqyry aılam taýsyldy.

Sáýle: Sizdeı talaıdy kórgen tarlandy taýsyltatyndaı Aıym kim eken sonsha? Kózi de kórmeıdi, qulaǵy da durys estimeıdi. Bar bilgeni-qaǵazǵa shımaı-shatpyraq salý. Onysynan ne paıda? Alyp jatqan qalamaqysy da shamaly.

Dırektor: Birge turyp, syralǵy bolyp alǵansyń-aý, shamasy. «Úırengen jaý atyspaqqa jaqsy.» Maǵan Aıymnyń barlyq jýrnaldaryn tekserip, anyqtamasyn jazyp alyp kel. Anyqtamaǵa men qol qoıa salarmyn. Meniń atymnan jaza ber. Sóıtp bir kiltıpanyn taýyp, «ket» deıin. Nemese urymtal tusyn taýyp, ýysymda ustaıtyn bolam.

(Sáýle ketedi. Kabınetke Aıym kiredi.)

Aıym: Sálemetsiz be, Kúlpash Qarbyzqyzy?

Dırektor: Qarbyzqyzy emes, Karbýzovna. «Qujat boıynsha aıt» desem, qate qaqsaısyń. Árıne, sen sıaqty saýatsyzǵa meniń aty-jónimdi durys aıtý baqyty qaıdan buıyrsyn?!

Aıym: Shóptiń basy qımyldaǵanyn kórip turmyn, biraq jeldiń qaıdan soqqanyn bilmeı turmyn. Sabaq ústinen barlyq jýrnaldarymdy jınatyp áketip, alaı-túleı anyqtama jazdyrypsyz.

Dırektor: Men-osy mekemeniń birinshi basshysymyn.Qashan, qaıda otyryp teksersem de, quqyǵym bar. «Okazyvaetsá», seniń kóziń kórmeıdi eken ǵoı. Densaýlyq jaǵdaıyńnyń eńbekke jaramsyz ekenin menen nege jasyrdyń?

Aıym: Birinshiden.:men eshteńe jasyrǵan joqpyn. Medkomıssıadan tolyq óttim. Sanıtarlyq kitapshamda «eńbekke jaramdy» dep jazylyp tur. Ekinshiden: kózim kóredi.

Dırektor. Kóziń kórmegendikten jýrnaldardy kir toltyrasyń. Jazýyń shaıtan júgirip ótkendeı óte túsiniksiz.Seniń óziń osyndaı las jazsań, oqýshydan «taza jaz» dep qalaı talap etesiń? Kóziń kórmeı, durys úıretpeı qoıyp, halyqtyń balasynyń nadandyq toryna shyrmalǵanyna jol bermeımin!

Aıym: Joq, men kóremin. Mine, sizdiń moınyńyzdaǵy altyn alqany kórip turmyn.Onyń syılastyqtan emes, baǵynyshtylyqtan berilgenin kórip turmyn.Sizdiń betińizge kúlip turatyn sol kóptiń syrtyńyzdan saýsaq shoshaıtqanyn da kóirp júrmin. Al, siz ondaı ospadardyqty kóre almaısyz. Sizdiń de adal dosyńyzdyń joǵyn kórip turmyn. Siz kórmeısiz.Sol qaýmalaǵan kóp tobyrdy «dosym» dep tanyp, qatelesesiz.Men bizdi tekserýge kelgen talaı tegeýrindi komısıalardyń túgi syrtyna shyqqan júzderi «teńge» degen bir sózdi estigende, jadyrap sala beretinin kórip júrmin. «Bilgim keledi» deıtin sanaly oqýshyny kórip kelem. «Oqyǵym kelmeıdi. Keıin dıplomdy satyp ala salamyn,»-deıtin sanasy paraqorlyqpen ýlanǵan shákirtti de kórip júrmin.Kórýdiń bul basy ǵana ekenin men bilemin. Pendelik ǵumyrym aıaqtalyp, janarym jumylǵansha kóre berem, kóre berem!

Dırektor: Sál sabyr et, Aıym!

Aıym: Sizdiń dıdaryńyzdan jazǵy keshtiń samalyndaı jaqsylyqtyń álsiz lebin kórem. Jaǵympaz qorqaýlar qoltyǵyńyzǵa sý búrkip, kózińizdi kór etipti. Adaldy aramnan, dosty dushpannan ajyratýdan qalypsyz.

Dırektor. Seniń dos emes ekenińdi anyq bilem.

Aıym: Múlde olaı emes. Shyn ǵashyq qansha súıip tursa da, «súıem» dep aıtpaıdy. Meniń dostyǵym da sondaı.

Dırektor: Dostyǵynyń túrin!

Aıym: Men kóirp turmyn, sizdiń sol ıyǵyńyzda shaıtan otyr. Tynysh otyrmaı, sizge meniń aıtqandarymdy teris tárjimalap otyr.

Dırektor: Sol ıyǵymda? Shaıtan ba? Saǵan kórinip tur ma?

Aıym: Sizdiń kórý qabiletińizdiń nasharlaǵany sondaı, óz ıyǵyńyzǵa kimniń uıa salǵanyn kórýden ada bolypsyz. Áne, shaıtan shekten shyǵyp, oń ıyǵyńyzdaǵy perishteńizdi shapalaqpen uryp qulatty. Endi sizge tipten qıyn bolatyn boldy.

Dırektor: Jaıly kresloda kerbezdenip otyrǵan men neden qınalady ekenmin? Sáýle seni «esi aýysqan albasty» dep edi, durys aıtypty. Manadan beri sandyraqtap mazamdy aldyń. Men seni jumystan shyǵarmaımyn. Meni maqtap gazetke jaz.

Aıym: Sonda siz meni kelisimge kelýge shaaqyryp otyrsyz ba? Sizdi aspandatyp, gazetke jazýym kerek eken ǵoı? Jetpegeni saraı aqyny bolý edi!

Al, Sáýleniń jóni belgili boldy! Telehıkaıalardaǵy jaǵymsyz keıipkerlerdi qos qolymen qoldap, jany kirip otyrǵanda,tań qalýshy edim. Sebebi belgili boldy. Sáýle! Sen sáýle emes,áýresiń!

(Sahnanyń kelesi shetinen Sáýle kórinedi.)

Sáýle: Sen meniń basyma áýre bolýmen kelesiń.Seniń shabytsymaǵyń kelse, meniń uıqym qashady.

Aıym: Aı men Sáýle-ózara egiz uǵymdar. Biraq nege seniń menimen juldyzyń qarsy?

Sáýle: Taǵy da qýa bastadyń ba? Seni de qalada júrgen, oqyǵan qyz deıdi-aý!Almatyda arman qýyp qashanǵy júrer ekensiń? Myna túrińmen bir kúni anaý oblys kartasyna da túspeı adyra qalǵan alaqandaı aýlyńa qaıtatyn shyǵarsyń?

Aıym: Men ketsem, keregeń keńinen keriler me edi?

Sáýle: Seni bizdiń ujym maqtaýǵa daıyn turady. Bastyqtardyń aldynda qanshalyqty jeksuryn bolsań, qarapaıym muǵalimder úshin bedeliń sonshalyqty artady. Meniń janymnyń tózbeıtini de osy!

Aıym: Keýdeńe qyzǵanyshtyń kúnshil ıti qyńsylap kelip, qonys tepken eken ǵoı! Bul kóre almaýshylyǵyń ózińdi qurtpasa ıgi edi!

Sáýle: Maǵan janyń ashymaı, aldymen mańdaıyńdaǵy qos jarańdy jónge keltir! Árıne, eger jónge kelýge kónse! Ha-ha-ha!

Aıym: Men saǵan jan túkpirimdegi syrlarymdy aqtaryp keldim. Qurby tuttym. Al, sen sol syrlarymdy ózime qarsy baǵyttap, janymdy julqylap, dal-dul ettiń! Nege,Sáýle? Nege biz bolar eldiń balasy boyp, bir-birimizdi batyr demeımiz?

Sáýle: Batyr Aıka, qarý-jaraǵyńdy, «to est qalamyńdy tasta da, dárigerge bar. Emdel, batyr! Men bolsam, basekemniń babyn tabamyn. Keıin reti kelse, kreslosyna jaıǵasamyn. Al, seniń ne bolaryń belgili ǵoı!

Aıym: Qazirgi medısına bárin jeńedi! Biraq seniń júregińdegi qara daqty julyp alyp tastaýǵa qaýqarsyz. Ókinishtisi de sol! Men janarymdy jazyp berer, jan daýasyn taýyp berer dáriger izdeımin! Dáriger! Tasqa aınalsyn demeseń janarym, jasa tezdep dárigerlik amalyn!

Kelesi kórinis: (Kóz dárigeriniń kabıneti. Tekserýden keıingi sát.)

Aıym: Iá, dáriger hanym! Qos shyraǵymdy laýlatar kúsh qolyńyzda bolar?

Naǵıma: Aýrý ábden dendep alǵan eken. Meniń qolymnan keler qaıran joq.

Aıym: Bar aıtaryńyz osy ma? Qazirgi medısına nendeı ǵajaptardy jasap jatyr! Taz bolyp qalsa, shash ósirip beredi. «Jynysyn aýystyram» dep jelikse, uıalmaı onysyn da aýystyryp beredi. Alaıda meniń kózime kelgende, bul medısına nege álsizdik tanytady?

Naǵıma: Sizge tipti bala kóterýge bolmaıdy. Sábıińizdiń soqyr bolyp týý qaýpi bar.

Aıym: Sonda ne isteýge bolady? Ómir súrýge de bolmaıtyn bolar?

Naǵıma: Bir joly bar: jumysty, ózińiz aıtqan jazýdy tastap, múgedektiktiń ekinshi tobyna shyǵyp, járdemaqy alýǵa ábden bolady. Oǵan men de kómektese alamyn. Múgedektik tobyna baılanysty anyqtamany tegin beremin.

Aıym: Múgedektik? Tegin anyqtama?

Naǵıma: Iá, tegin. Ádette men bul anyqtamany ájeptáýir baǵaǵa satatynmyn. Sizdiń múshkil halińizdi kórip, tegin bergim kelip tur.

Aıym: Sóıtip maǵan ólim jazasyn jazyp bereıin dep tursyz ǵoı! Gıppokratqa ant berip pe edińiz?

Naǵıma:Ant ta bergenmin, sý da ishkenmin.

Aıym:(jylamsyrap) Sol Gıppokrat aıtpap pa edi, «biz-úsheýmiz» dep!

Naǵıma: Joq, bul jerde biz ekeýmiz ǵana ǵoı.

Aıym: Biz úsheýmiz: siz-dáriger, men-naýqas, ol-syrqat. Gıppokrat naýqasyna aıtypty: «Eger siz aýrýdyń jaǵyna shyǵyp ketseńiz, men dáriger retinde jeńilemin. Eger siz meniń, dárigerdiń jaǵyna shyqsańyz, onda ekeýlep syrqatty jeńemiz.»Al, siz, dáriger, nege meni, naýqasty sol syrqattyń aıaǵyna jyǵyp bere saldyńyz? Nege?

Naǵıma:Men saǵan dárigerlik aqyl-keńesimdi berip otyrmyn. Biraq seniń oǵan qulaq asar túriń joq.

Aıym: Jazýdy tasta degeniń-jalǵannyń jaryǵyn sóndir degeniń. Jumysty tasta degeniń-kúresten qol úz degeniń. Sol mektepte júrip, men ósip edim. Kúresýdiń ne ekenin de sol mektep úıretken.

Naǵıma: Kúrespek túgil saǵan qatty qımyldaýǵa bolmaıdy. Eki kılogramnan artyq salmaq kóterýge bolmaıdy. Qatty ashýlanýǵa bolmaıdy, kóz tamyrlaryńnyń jarylyp kelýi múmkin.

Aıym: Bolmaıdy! Bolmaıdy! Ne degen ǵalamat tyıym sózder! «Saǵan bári bolady» deıtin meıirimdi dáriger tabamyn. Shıpagerimdi taýyp, keýdemde álsiz úlbirep qalǵan úmit otyn jandyramyn!Qaıdasyń, qutqarýshy-shıpagerim?!Myna aýrý eńsemdi ezip barady! Aýrýmen arpalysqan jas janym sharq uryp, dúnıeni kezip barady! Qoı, bólmeme qaıtaıyn. Muqaǵalı aqynnyń janǵa jylý berer óleńderin qaıtalap oqyp, qulaýǵa shaq qalǵan rýhymnyń ýyqtaryn jınaıyn!

Kelesi kórinis: (Aıymnyń bólmesi. Sáýle zattaryn qarbalas jınap júr.)

Aıym: Kósh baısaldy bolsyn, Sáke! Ǵaıyptan taıyp qol jetimdi baspana baǵdarlamasymen úı aldyń ba?

Sáýle: Seniń tiliń tikenek bolyp qadalǵannan qashan tyıylar eken? Túriń qashyp ketkenine qaraǵanda, dáriger «aýrýyńnan aıyqtyram, tánińdi saýyqtyram» deı qoımaǵan-aý, shamasy?

Aıym: Túsindim. Qol jetimdi baspanaǵa qolyń jete qoımapty. Onda «Dıplommen kúıeýge» baǵdarlamasyn iske qostyń ba?

Sáýle: Álbette, solaı. Jigitimmen azamattyq nekede turatyn bolyp sheshtim. Ol birge turý týraly usynys jasady, men kóp bálsinbeı kelise kettim. Páterin ózi tóleıdi. Páteraqy dep basymdy aýyrtpaımyn, ári sendeı dıýanadan da qutylamyn!

Aıym: Azamattyq neke usynǵan jigit jigit emes, qoıdyń battasqan balaq júni ǵana. Naǵyz azamat bolsa, zańdy nekege shaqyrar edi.

Sáýle: Sen meniń jigitim baryn, onymen birge turatynymdy qyzǵanyp tursyń. Shoq-shoq, seni Makstyń nege tastap ketkenin men bilemin. Sen «tormoz» bolǵan soń, irgesin aýlaq saldy.

Aıym:Seniń qazirgi kúıińdi qyzǵanyp qaıteıin. Saǵan jaı ǵana janym ashyp tur. Sen kórsoqyr bolyp qalypsyń. Al, Maks sıaqty máńgúrtter kóp. Seniń jigitiń de-sol kóp máńgúrttiń biri. Sol máńgúrtpen bir jastyqqa bas qoıatyn sendeı kórsoqyrdyń kúıin keshýden saqtasyn Qudaı!

Sáýle: Já, kimniń soqyr ekenin ýaqyt kórseter. Tájikelesip qaıteıin.

(Esik qaǵylady.)

Aıym: Seniń jigit emesiń kelip turǵan sıaqty. Tym bolmasa seni ózi alyp keter.

Sáýle: Ol qyzmetinde. Men ózim aıańdaı beremin.

Aıym: O, jigit emesiń jarady. Onda esik qaqqan kim boldy eken? (İshke Lázzat kiredi.)

Lázzat: (daýryǵyp) Qyzdar, qalaısyńdar? Men osy páter qojaıynyn túsinbeı-aq qoıdym. «Jaryqtyń quny qymbattady» dep, tańǵy 6-dan keshki segizge deıin páterdegi jaryqty óshirip tastaıdy. Ózi bir jumyrtqadan jún qyryqqan sarań. Senderdiń qojaıyndaryń qandaı? Sáýle, sen basqa páterge kósheıin dep jatyrmysyń?

Sáýle: Lázzat, seniń san suraǵyńnyń qaısysyna jaýap bereıin? Men jigitime ketip baram.

Lázzat: Seni alaıyn dep jatyr ma? Álde áýrege salaıyn dep jatyr ma ol jigit? Kúıeý bala bolam dese shynymen, júzin kórsetsin.

Sáýle: Sońǵy bir aıda bizben kórshi bolǵaly beri, sen de Aıym sıaqty sóıleıtin bolypsyń ǵoı. Synyqtan ózgeniń bári juǵady degen sol.

Aıym: Bul sulýda anaý-mynaý emes, azamattyq neke bolaıyn dep tur. Qazirginiń azamattary azamattyq neke usynǵandy táýir kóredi emes pe?

Sáýle: E, jazǵyshym-aı, ishiń qyzǵanyshtan órtenip bara ma? Tuz jala, áıtpese gazdy sýsyn ish!

Lázzat: Jigitińe aıt: «Súıseń, úılen, súımeseń jıren» de. Azamattyq neke degen oıynshyq qoı,

Sáýle: Ekeýiń birigip, meniń taǵdyrymdy bılep-tóstegileriń kele me? Men kettim.

Aıym. Iá, qyz muraty-ketý. Biraq másele qalaı ketýde bolyp tur.

Sáýle: Sen albasty jınalysta otyrǵandaı sóılediń ǵoı. Men kóshege shyǵyp, taksı ustap keleıin. Zattarym tura tursyn. Zattarym, sál shydańdar. Azdan soń Aıym deıtin albastynyń júzin de kórmeıtin bolasyńdar! (Sáýle shyǵyp ketedi.)

Lázzat. Basekemniń súıiktisin túlen túrtken eken. Kim biledi, múmkin baǵy janaıyn dep turǵan shyǵar. Meniń bir jaqyn sińlim azamattyq nekede eki jyl turyp, aqyry sol jigitke turmysqa shyqty. Qazir balaly-shaǵaly. Tipti kisi qyzyǵatyndaı baqytty.

Aıym: Baqyt ta, qaıǵy da kóshpeli bult tárizdi. Kósher de keter, ishtegi jalyn túbime jeter.

Lázzat: Aıeke, ne dep sandyraqtap kettiń? Seniń áńgimelerińnen pesımısik saryn ańǵarmaýshy edim. Bul aıtqanyń bolashaq tragedıanyń bastaýy ma, qalaı ózi?

Aıym: Joq, bul aıtqandarym ómirdiń meni qan jylatqan paraqtarynyń ýly sózi, teperish kórseter, tálkek qylar taǵdyrymnyń ózi.

Lázzat: Túý, saı-súıegim syrqyryp ketti ǵoı. Ne degen zarly sózder! Biraq saǵan ne boldy?

Aıym: Odan da ne bolmady deseńshi?

Lázzat: Ne bolmady? Bilimiń telegeı-teńiz. Kórkiń de kóz toıattarlyqtaı. Talantyń da sanaǵan adamǵa túgesile bermes. Mekteptegi basshylar qysymynan, alyp-qashpa sózderden sharshadyń ba? Myqty qyz dep júrsem seni.

(Sáýle kiredi.)

Sáýle: Bir jas, bir kári eki muǵalim qyz bir-birimen muńdasyp otyr. Ha-ha-ha! Al, men jigitime baraıyn, sonyń janynda baqyt juldyzyn sanaıyn!

Aıym: Artyńa qarama! Tastaı batyp, sýdaı siń! Sol jigitińe shyndap qolyń jetpese, Sáýle atyńa syn!

Lázzat. Jylannyń basyna aq quıyp shyǵaryp salmaýshy ma edi? Úıde sút bar ma? Myna kobrany shyǵaryp jibereıin. (Sáýle zattaryn alyp, shyǵyp ketedi.)

Aıym. Qazaqta «aqty tókpe» degen tyıym sóz bar.

Lázzat: Osy saǵan tańym bar.Sáýle seni syrtyńnan da, kózińshe de kelemejdeıdi, ósekke tańady, bastyqpen aralaryńa ot jaǵady. Sonyń bárine nege shydaısyń?

Aıym: Arǵa qarsy arsyz jeńedi.

Lázzat: Shirkin, seniń jaı sóılegenińniń ózi bir romannyń úzindisindeı áser etedi maǵan.

Aıym.(muńaıyp) Sáýle ketti.

Lázzat: Sen Sáýledeı zymystannyń ketkenine qapalanyp otyrsyń ba? Álde men aljasaıyn dedim be? Otyzdyń bireýine áli tolmaǵan edim, neǵyp erte esten tanaıyn dedim? Ekologıadan ba?

Aıym: Bir qudaı atqan kúni meniń qos shyraǵym da dál osylaı baıqatpaı ketip qalsa? Qarańǵy túnekte tunshyǵyp qala berem be? Shynymen sondaı tozaqqa kónem be?

Lázzat: Má, sý ish. Sáýleniń qarasyn batyrǵanyna qýan.

Aıym. Sý emes, ý bershi. «Ýdy ý qaıtarady» degen. İshtegi ýymdy sol ý qaıtarsyn.

Lázzat: Sen qaptaǵan túrik telehıkaıalaryndaǵy basty róldegi qyzdardyń sózin jattap alǵanbysyń? Olardy jigiti tastap ketkende dál osylaı kemseńdeıtin. Sen nesine jylamsyrap otyrsyń?

Aıym: Adal dosym joq aǵynan jarylyp syr aqtarar.Qamqor ápkem de joq meıirli kózben bir qarar. İnim de joq tynysym bop tabylar.Súıiktim de joq árdaıym janymnan tabylar. «Krysham» da joq nebir daýyldan qorǵap qalar!

Lázzat. «Jeti joqtyń» jańashyl túrin sanap otyrsyń ba? Saǵan «krysha» ne kerek? Ótken joly kelgen komısıanyń múshesi seniń sabaǵyńa kirip, tańdaıyn qaǵyp shyqty emes pe?

Aıym: Ol kisideı bardy bar dep baǵalaıtyndar, jaqsylyqty jaǵalaıtyndar az ǵoı.

Lázzat: Sol az arlynyń arqasynda myna ekeýmiz sıaqty «bilimdi súmelekter» jan baǵyp júr.

Aıym: Jan baǵa almaı júr búginde bilimdiler!

Lázzat: Toqtaı turshy, men saǵan ózim shyǵarǵan bir shýmaq óleńimdi jatqa aıtyp bereıin. Júrekten shyqqan soń ba, júregimde jattalyp qalypty.

Aıym: Qulaǵym da, kózim de sende.

Lázzat:(qolyn sermep)

Jazǵy túsken saǵymdaı,

Meniń bala shaǵymdaı,

Betime jymıyp qaraısyń,

Kózimniń aǵy men qarasyndaı!

Aıym. Mahabbat lırıkasy ma? Ne degen tógilgen jyr joldary! Netken syrly sezim!

Lázzat: Shynymen unattyń ba? Onda jalǵasyn jazaıyn.

Aıym: Unatpadym. Poezıa deıtin kıeli álem ekýemizge esigin ashpasy aqıqat.Bekerge tyrmysyp, aram ter bolmaıyq.

Lázzat: Júrekten shyqqan sóz júrekke jetedi deýshi edi ǵoı. Meniń jazǵanym- shyndyq.

Aıym: Shyndyqty qaz-qalpynda sýrettese, nesi poezıa?Uıqas, kórkem sóz, astarly maǵyna múlde joq. Seniń bala shaǵyńdy esińe túsirip, betińe jymıǵan kim boldy eken? Men sony oılap otyrmyn.

Lázzat: Ol jymıǵanda, shynaıy kúlimsiredi dep sezimim búr jara bastaǵan bolatyn. Keıin onyń úıli-barandy jigit ekenin estip, aıaǵymdy tarttym. Biraq ózi pák sezim ıesindeı sulý jymıatyn.

Aıym. Qaıtesiń? Naǵyz mahabbatyń alda.

Lázzat: Alda degen qashan ol? Qyryqqa kelip, árim taıǵanda ma? Álde elýge kelip, egdelengende me?

Aıym: Men kóripkel ne baqsy emespin ǵoı. Qaıdan bileıin.

Lázhzat: Baqsy demekshi, Almatyda bir keremet emshi bar eken. Osy jaqynda jergilikti telearnadan kórsetti. Ózi jol ashady eken. Jazbaıtyn aýrýy joq desedi.

Aıym: Halyq emshisi me?

Lázzat: Árıne, halyqtiki. Meniń jeke dárigerim emes qoı. Telefon nómirlerin jazyp alǵanmyn. Baryp jolymdy ashtyrmasam.

Aıym: Jolyń ashylyp, Jibek jolyna túsip, Eýropaǵa ketip qap júrme!

Lázzat: Sen de kózińdi kórset. Múmkin shıpasy tıip qalar.

Aıym: Oqyǵan-toqyǵan dáriger jaza almaǵan kózimdi bir emshi túshkirip jaza salady dep oılamaımyn.

Lázzat: San oılama. Sen emshige senseń, tilegiń oryndalady. Qazir men telefon shalamyn emshige, jolymdy ashyp bersin de.(Telefonnan nómir teredi. Ar jaqtan jaýap beredi.)

Janarys: Alo!

Lázzat: Qaıyrly kún, emshi myrza! Sizdi teledıdardan kórip, habarlasyp turmyn. Jol ashtyrǵym keledi.

Janrays: Jasyń neshede?

Lázzat: Otyzdan eki aı astym.

Janarys: Jolyńdy da, baǵyńdy da ashamyn. Tek jalǵyz kelme.

Lázzat: Jalǵyz barsam,jaý jeı me?

Janarys: Janyńa taǵy da joly bolmaı júrgenderdi toptastyr. Meniń emim aqyly. Bir seansym 12 myń teńge.

Lázzat: On eki myń teńge?

Aıym: Profesordyń stavkasyna jeteıin dep qalypty ǵoı.

Janarys: Ar jaqtaǵy aýzy jyldam kim? Sýmańdaı bermesin, aýzyn býyp tastaımyn yza bolsam.

Aıym: Aýzyn býǵan ógizdiń halin keshkim kelmeıdi!

Lázzat: Ol ózi qaljyńbas qyz. Ol da syrqat.

Aıym: Syrqat emes, aıyqpas aýrý, múmkindigi shekteýli múgedek deseń durys bolady, ári ádemi estiledi.

Lázzat: Onda meken-jaıyńyzdy aıtyńyz. Biz ekeý bop baramyz.

Aıym. Úmitsiz shaıtn ǵana. Barsaq baraıyq.

Janarys: Qaltalaryńda on eki myń teńge bolmasa, meniń emimdi ala almaısyńdar.

Lázzat: Aıtylǵan kúni, ýádeli sátte aqshamen baramyz.

(Telefon áńgimesi úziledi.)

Aıym: Naǵashyń kelip, qaltańa aqsha, basyńa úı salyp bergendeı, kimge senip baram dediń? Mende dáriger qabyldaýynan keıin artyq aqsha qalmady. Páteraqysy ǵana qaltamnyń túbinde qaraıyp jatyr.

Lázzat. Mende de artyq aqsha doq. Biraq páteraqyny jumsasaq ta, emshige baraıyq.Bar kóńilimizben senip baraıyq.

Aıym. Nar táýekel!

Lázzat: Onda men búgin osynda qonsam bola ma? Tańerteń birge emshige jol tartyp keteıik. Erteń ekeýmizde de sabaq joq. A, Qudaı, densaýlyq pen otbasylyq baqyt násip ete gór!

Aıym: Óziń kishigirim molda ekensiń ǵoı.

Lázzat: Sen de tilek tile. Shyn nıetińmen tilesiń, Qudaı tilegińdi qabyl etedi deıd.

Aıym: Shyn nıetimmen-aq bas uryp júrmin ǵoı. Ázirge tileginmid bergen joq.

Lázzat: Birden bere salmaıdy ǵoı.

Aıym: Onda búgin osynda qon.

Lázzat: Rahmet. Tańnyń atqanynan keshtiń batýy jyldam. Tezdetip uıqyǵa shomaıyq.Tátti qıal aýlyna qonaıyq.

(Ekeýi uıqyǵa jınalady.)

Aıym:Uıqy-dushpan bolsyn bizge járdemshi! Tátti elester, jaqyndap bir kelseńshi!

(Aıymnyń túsi bastalady. Ádemi túngi tabıǵat kórinisinde Aıym jigitimen máz-meıram.)

Eles-jigit: Taǵdyrymnyń tartýy Aıym sulý, bar oıym-seni baqytty qylý!

Aıym: Baqyttymyn, baqyttymyn! «Shyn mahabbat joq mynaý ómirde» dep ah urǵan keshterim mahabbatym mazdaǵan meıram kúnderge aınaldy!

Eles-jigit: Seniń sulý janaryń baqyttan jaınasa, mendegi júrek qorǵasyndaı balqıdy! Er kóńilim tek shattyqtan shalqıdy!

Aıym: Janarys degen jaısań jan janaryma nur quıdy. Endi alysty qyraǵy kózimmen qyrandaı barlaı alamyn, keń dúnıeni qos shyraǵymmen jiti sharlaı alamyn!

Eles-jigit: Meniń júregimdegi máńgilik mahabbatty ańdaı alamysyń, Aıymym?

Aıym: Anyq ańdap turmyn, júregińde meniń esimim jazylǵan eken. Shynaıy mahabbatyń maǵan arnalyp, sharasynan tógilerdeı tolyqsyp tur!

Eles-jigit: Jaınaǵan janaryńnan aınaldym! «Men» dep esken sezimińniń samalynan aınaldym!

Aıym: Syrbazym, túngi aspannyń túndigi túrileıin degen be? Juldyzdardyń jamyraǵany «qoshtasyńdar» degeni me? Sekem alyp, seskenip, sýyq tartyp bara jatyr denem de!

Eles-jigit: Botakózim, qarashy ana qyrǵa, qara kıingen bir top adamdar kele jatyr toptanyp, aıtýǵa áldeneni oqtalyp! Syqpyttary tym súıkimsiz, kelbetteri kóriksiz!

Aıym: Dushpandarym ol meniń, tý syrtymnan pyshaq urǵandy unatatyn, kúlip turyp betime, sıqyrlanyp syrtymnan, jádigóılikpen jylatatyn!

Eles-jigit: Jaqsy bolsań sen óziń, jaýyń nege kóp bolsyn?!

Aıym: Jaqsylardyń artynan sóz ermeı me? Sol jaman jaqsyǵa kúnshildik etpeı me?

Eles-jigit: Tyńdaıyn sen aıtqan sol jamandardy! Málim bolar sosyn ne amaldarym!

Aıym: Dushpan sózin tyńdama! Qarashy meniń kózime, bar shyndyq onyń ózinde! (Qara kıimdiler taıap keledi.)

Sáýle: Eı, albasty Aıym, myna jigitke kózińniń kórmeıtinin aıttyń ba?

Naǵıma: Sen-ekinshi toptaǵy múgedeksiń! Sony rastaıtyn anyqtama alyp keldim. Minekeı!

Aıym: Joq!

Dırektor: Sen-soqyrsyń, ómir súrýdi bilmeıtin betpaqsyń! Men túsinbeıtin shımaı-shatpaqsyń!

Aıym: Joq, janym, birine de senbe, aıdaýyna kónbe!

Eles-jigit: Anyqtama alyp kelip, rastap tursa aýrýyńdy, múmkin emes saǵan senip, qasyńda qalýym!

Sáýle: Qaıtesiń ol jazǵyshty?!

Naǵıma: Aıym-múmkindigi shekteýli múgedek jan.

Dırektor: Aıym-soqyr!Onymen taǵdyryn baılaǵan seniń ómiriń bolar bir kún opyr-topyr!

Sáýle: Bul dıýanamen birge bolam degeniń- shyrmaýyq máselege maltyqtym degeniń.

Aıym: Sáýle, ǵashyǵym maǵan meni máńgi súıýge sert bergen. Meni óz ómirindeı kóredi.

Sáýle: Meniń jigitim de maǵan solaı degen, «baqytymyzdyń baılaýy-azamattyq neke» degen. Aqyry ózi bir kúnde sózin jutyp maǵan bergen, aýlyna baryp úılenip qaıtqan!

Eles-jigit: Er jigittiń eki sóılegeni-jaı ǵana aıtqanynan aınyp qalǵany!

Aıym: Sen maǵan «súıem» dep sert etkende, tylsym tún kirpik ilmeı kútip turǵan. Júırik jel ishin tartyp, qarap turǵan. Talmaý kókten juldyzdar tyńdap turǵan! Solardyń bárine jalǵan aıtqanyń ba?

Sáýle: Mine, jigitim, bul qýǵynbaıdyń hali osy. Sendeı symbatty serige ǵajap qyz tabylady.

Eles-jigit: Tapqandaımyn men sol «ǵajapty». Umytamyn «Aıym» degen azapty. (Jigit Sáýlege qaraı umtylady.)

Aıym: Jo-o-oq! (oıanady) Ýh, bul netken shytyrman tús? Tym bolmasa túsimde umytsam ǵoı syrqat halimdi. Tym qurysa qıalym qýantsa etti janymdy!

Lázzat: Jaısyz tús kórdiń be? Mán bermeı-aq qoı! «Tús-túlkiniń boǵy» deıdi úlkender.

Aıym: Túlkiniń boǵy dushpannyń oǵy bolyp tıip júrmesin!

Lázzat: Ne kórseń de, jorı kórme jamanǵa! Jaqsy nyshan dep bilgeısiń ámanda!

Aıym: Janashyrym bolǵany qandaı jaqsy janymda! Osy emshi seniń jolyńdy ashyp, meniń shıpamdy tapsa, aqsarbas aıtam Allama!

Kelesi kóirinis: (Janarystyń úıi. Eki qyz emshiniń aldynda tur.)

Janarys: Maǵan bala týmaıtyn qatyndar kóp keledi. Ekeýińniń jónderiń bólek eken.

Aıym: Áıel paryzy-ana bolý.

Lázzat: Kúıeýge shyqsam tezdetip, perzent súısem egizdetip-sol meniń armanym.

Janarys: Men-Qydyr atanyń súıikti balasymyn. Men-tiri arýaqpyn. Aldymen Qudaı, sosyn Janarys dep bilińder.

Lázzat: Bildik te, sendik. Endi jolymdy ashyp berseńiz.

Aıym: Iá, baqsylardyń baqsysy, emshilerdiń jaqsysy, sizdiń nur júzińizdi kórý bizge qıynǵa tústi. Kómekshilerińiz siz týraly ańyzdar aıtyp, qıssalar qozǵap, bizdi uzaq bógedi. On eki myńdy, álbette, solar sanap aldy. Shydadyq, biraq túski astan qur qaldyq.

Lázzat: Ashyqqanym túk emes. Meniń dertim bul emes. Jalǵyz júrip jahanda, dara turyp qaharǵa, sharshady qyz júregi. Syńarym bolyp bir seri, ashylsyn baǵym bir endi!

Janarys: Kúıeýińe tıesiń, balańdy da súıesiń. Kel beri, túshkireıin. (Lázzatty qushaqtaıdy.Óne-boıyn sıpalaıdy.)

Lázzat: Qytyǵym kelip ketti. Osylaı túshkirýshi me edińiz?

Janarys: Men seniń boıyńdaǵy jaman qasıetterdi julyp alyp jatyrmyn. Qozǵalma! Búgin jolyń ashylady, seriń kelip qasyńa, jalǵyzdyǵyńdy qashyrady! Sýf-sýf!

Aıym. (aqyryn daýyspen) Qydyr atanyń súıikti balasy Lázzattyń súıiktisi bolaıyn dedi me, ne bop ketti ózi?

Janarys: (Aıymǵa) Eı, paqyr, sen jaı otyrmaı, kózińdi jumyp, tilek tile ishińnen! Tilegeniń qabyl bolsyn deseń, kózińdi tars jum! Múlde ashpa! Iyqtaǵy sómkeńdi jerge tasta!

(Aıym aıtqanyn oryndaıdy. Baqsynyń kómekshisi kelip, Aıymnyń sómkesin aqtaryp, aqshasyn alady.)

Lázzat: Jol ashtyrý qıyn bolady eken ǵoı. Iisterge kirpıaz edim. Emshiniń ıissýynan murnym bitip barady.

Janarys: (óz-ózine)(Shyda, otty qyz. Dińkemdi qurttyń,qyz.)

Lázzat: Osylaı jol asha ma?

Janarys: Ár tún saıyn seni qara dıý qushaǵyna alǵan eken. Sodan jigit bitken senen bezgen eken.

Lázzat: Maǵan jigit qaramaıdy dep oılamańyz. Meniń jigitpen tanysatyn artyq ýaqytym bola bermeıdi. Bul-basty sebep.

Janarys: Dalbasalama! Qudaı aıtty bul sózdi!

Lázzat: Qudaı da dóreki sóıleıdi eken ǵoı! Men Qudaıǵa «Siz» dep syzylyp, maıysyp tilek tilep júrsem!

Janarys: Óshir únińdi! Jum kózińdi! Tilek et bar janyńmen! Bul-Qudaı sózi!

(Lázzat aıtylǵandy isteıdi)

Janarys: Qashan shyqqyń keledi kúıeýge? Úsh kúnnen keıin be, jeti táýlikten soń ba, álde bir aıdan asa merzim ótsin be?

Lázzat: Bul ózi UBT suraqtary sıaqty sanany sansyratqan saýaldar boldy ǵoı. Jaqsylyqtyń jyldam jaıǵasqanyn kim qalamasyn? «A» nusqasy, «to est úsh kúnnen soń degen jaýapty tańdaımyn.

Janarys: Men jolyńdaǵy bar kedergilerdi sypyryp alyp tastadym, sodan qara terge tústim. Úsh kúnnen osń bir azamatqa jolyǵyp, januıa quryp ketesiń!

Lázzat: Ýh, emshiniń qushaǵynan bosap, qapastan shyqqandaı boldym ǵoı tipti. Aıtqanyńyz kelsin!

Janarys: Bata bereıin men saǵan, jolyńdy ashyp men baǵam! Batam aqyly, aqysy-bir myń ǵana.

Aıym: Aqyly bata shyn nıet emes. Aqsha júrgen jerde, jol ashylmaıdy.

Janarys: Táıt, qazir qurystyryp tastaımyn. Odan da kózińdi shart jumyp, qurbyń úshin de jalbaryn!

(Lázzat sómkesinen aqsha alyp, emshiniń qaltasyna salady.)

Janarys: Iá, aqsha-aram. Sol úshin men ony qolymmen ustamaımyn. Qaltama sal degenim de sondyqtan. Jaı qolyńdy, ashyp jolyńdy, bata berem men saǵan!

Eshqashan baǵyń taımasyn!

Dushpanyń teris aınalsyn,

Úsh kúnnen soń bir jigit,

Ózińe kelip baılansyn! Áýmın!

Lázzat: Áýmın!

Aıym: Mundaı batanyń túr-túrin men-aq aıtyp berýshi edim ǵoı. Aıyrmashylyǵy-meniń batam tegin.

Janarys: Áı, pende, túregel, kózińdi ash. Bilip turmyn demińnen, naýqas jansyń demikken!

Aıym: Demikepege shaldyqqan joqpyn. Kózim aýyrady. Dárigerler emin tappaı, sýyq sózden bir aspaı, jas janym ábden toryqty.

Janarys: (qolynan ustap) Men dáriger emespin. Baıqap kóreıin. Kitapty kóp oqysań, kóziń ıne shanshyp alǵandaı sýyryp aýyrady.

Aıym: Iá, dál solaı.

Janarys: Ashýlanyp aıbat shekseń, ózgelerden ǵaıbat kórseń, kúıip shyǵa keler bul kóziń!

Aıym: Solaı, Qydyr atanyń súıikti balasy! Emi bar ma kózimniń? Jany joq qoı dáriger sóziniń?

Janarys: Dárigeriń «kóp dári ish, jazylarsyń sonda, taǵy ish» dedi me?

Aıym: Joq. D»riger maǵan «múgedeksiń. Aqysyz-aq seni tiriler tiziminen syzyp berem» degen edi.

Janarys: Qudaı saqtasyn! Seniń kóziń osydan úıińe barǵan soń shyradaı janady. Kúıeýge tıip, úshemniń anasy bolasyń. Ókimetten tegin úı alasyń. (óz-ózine kúbirlep) (Osy páleden óstip tezirek qutylmasam bolmas.)

Kózińdi bir sıpaıyn-dertiń qashsyn.Shashyńnan sıpaıyn-shattyǵyń tassyn.

Aıym: Shattyǵym shashyma órilip tur ma eken?

Janarys: Kózińnen eki sıpaıyn-aýrýyń qaıtyp kelmesin. Kókiregińdi bir sıpaıyn-qýanysh, baqyt kernesin!

Aıym: Dertim qashsa, baǵym tassa, odan basqa ne tilek qaldy?

Janarys: Tiri adamǵa bári arman. Men seniń barlyq armandaryńnyń oryndalýy úshin, fotosýretimdi tós qaltańa salyp bereıin. Osy sýret tósińde turǵanda, jaqsylyq janyńnan bir eli qlamaı erip júrmek. Bul sýret te aqyly. Bes —aq júz teńge. Myna oramaldy basyńa sal, baǵyńdy pende ler shashyp tastamasyn. Ol da aqyly-eki-aq myń teńge.

Aıym: Qaıda tap boldym? Bazarǵa ma, álde jalǵan baqsyǵa ma? Aýzyn ashsa aqsha deıdi, jyly sózben jubatyp, kóńildi súıep qoıady keıde.

Janarys: Baǵyńnyń janynda 4-5 myń teńge sóz bolyp pa, táıiri? Aqshany qolyma berme, qaltama sal. Aqsha degen aramdy qolyma ustap kórmegen Qudaıdyń pák balasymyn ǵoı men.

Aıym: Lázzat, múlgimeı meniń sómkemdi qarashy.Tıyn bolsa, sanashy.

Lázzat: Sómkeń bos. Nólge nóldi qos, báribir nól shyǵady.

Aıym: Múmkin emes, sómkemniń túbinde bolý kerek páteraqyǵa dep sary maıdaı saqtaǵan sybaǵa.

Lázzat: Senbeseń óziń qara. Joǵyńdy óziń sana.

Aıym: (sómkesin aqtarylǵanyn kóredi.) Eshteńe joq.

Janarys: Onda bólmeden shyǵyńdar. Sýret te joq saǵan, qaıtyp kelme, eı, paqyr, maǵan. Aqshasyz qabyldamaımyn, aqysyz qol qımyldatpaımyn. (Aıymnyń tós qaltasynan sýretin julyp alady.)

Lázzat: Rahmet, sizge, tiri arýaq!

Aıym: Rahmet sizge,ury arýaq!

Lázzat: Qoı, dertińdi qaıta baılap bermesin.

Janarys: Eı, miskin, meni ury degeniń qaı sasqanyń? Bul-Qudaıdyń úıi. Qazir men seni beli búkir etip, jurtqa kúlki etip qoıaıyn!

Lázzat: Olaı ete kórmeńiz, tiri arýaq! Keshirim ete kórińiz.

Janarys: Jaraıdy. Biraq báribir qaharymdy tógemin. Úıińe kire bergende, búkir etemin. Oǵan deıin júrip qal.

Aıym: Kettik, Lázzat! Alaıaqtar apanyna óz aıaǵymyzben kelgen netken ańqaý edik!

Lázzat: Úıge kire bergende, qurysasyń deıdi. Onda úıge barmaı, syrtta júreıik. Bálkim, baqsy atanyń kári qaıtar.

Aıym: Mende onsyz da úı joq. Baqsy maǵan «úıińe kire bergende búkir etem» dedi. Al, men páter jaldap turamyn. Demek, baqsy atamyz qaharyn tógý úshin kóp jyldar kúte turady. Men úıli bolǵanǵa deıin qaı zaman?

Lázzat. (sómkesin ıyǵyna ile berip) Meniń sómkemniń syrtqy qaltasynda avtobýsqa dep qoıǵan tıyndarym bar edi. Kórinbeıdi ǵoı ózderi.

Aıym: Seniń de kóziń nasharlaıyn degen be? Baqsynyń úıi tý syrtyńda. Taǵy baryp em al, aqyly batasyna qaryq bol.

Lázzat: Qaıdan bileıin, bata berip, jarylqaımyn degen soń, bar oıym turmys qurý bolyp, qushaǵynda ıissý men terdiń ısine tunshyqtym. Biraq bata dep bergen bir aýyz sózi shyn shyqsyn!

Aıym: Ózimizge de obal joq. Aqshamyzdan aırylyp, qur qol qaldyq sympıyp.

Lázzat: Saspa, bul bir synaq boldy ekeýmizge. Sabaq boldy keıin áreket etýimizge. Endi alaıaqtarǵa aldanbaımyz, qur qıalǵa esh qonbaımyz.

Aıym: Seni kinálamaımyn. Jolyń ashylyp, turmys qursam dediń. Meniń jazylǵanymdy qaladyń.Meni tipti proza sheberine baladyń. Kómekteskiń keldi, aqyry kúlkige keneldim. Janarystyń árbir sózi elestese, kúlkim kele beredi.

Lázzat: Sol meni qushaǵyna alsa, jolym ashylyp júre beredi eken. Al, bala kótere almaıtyn áıelder barsa, áreketsiz jibermesi anyq.

Aıym:Janarys emdik amal dep aılasyn asyrady. Bir kúni tutylady. Aram aqshasy jelge ushyp, syrtqa qaraı sytylady.

Lázzat: Aıym, sen baqsyǵa shashyńnan sıpatyp, óziń de baqsy bolyp ketkenbisiń?

Aıym: Onymen uzaq qushaqtasqan sen ǵoı. Sen baqsy bolmaı qalaı aman tursyń?

Lázzat: Men baqsy retinde bir aqyl aıtaıyn. Astanaǵa barsańshy. Bir-eki kúnde demalys alasyń. Aqshań da qolyńa tıedi. Bunyń bárin baqsylyqpen bilip turmyn. Astanada adam janynan basqasynyń bári bar desedi.

Aıym: Baqsylyǵyńa bolaıyn. Mektepte kimniń qashan demalysqa shyǵatyny tizimdelgeli qashan? Al, Astanaǵa jol tartý ıdeıasy maǵan unap tur. Arman qalada armandardyń oryndalmaýy múmkin emes. Arman-sáıgúlik, Astanaǵa shap, meniń júregimdegi aq armandy baýryńa ap.

Lázzat: Baqsynyń batasyn saǵan bereıin, aıyrmasy-aqysyz. Tek azdap túzetý engizemin.

Eshqashan baǵyń taımasyn,

Dushpanyń teris aınalsyn,

Úsh kúnnen soń bir dáriger,

Aýrýyńnyń tapsyn aılasyn! Áýmın!

Aıym: Mynadaı túpnusqa batadan soń, tilegimniń oryndalmaýy múmkin emes. Endeshe, ne turys, Astanaǵa sapar shegeıin. Arman qala, qarsy al meni, dertine daýa izdegen bir qyzyńdy!

Kelesi kórinis: (Kóz dárigeriniń kabıneti)

Aıym: Sizdiń klınıkańyz jaıynda ǵalamtordan oqydym. «Kózdiń kórý qabiletin qalpyna keltiremiz» dep jarnamalaryńyz jarqyrap tur eken.

Meken:Sizge eń aldymen psıhologqa kóriný kerek. Siz ózińizdiń múgedektik halińizdi moıyndamaı, alysqa shapqyńyz keletin sıaqty.

Aıym: Joq, psıholog ta, psıhıatr da qajet emes. Meniń tánim syrqat bolǵanmen, janym saý. Alysqa shaýyp, Amerıka asaıyn dep otyrǵan joqpyn.

Meken: Sizdiń kózińizdiń júıkesi 90 paıyzǵa ólgen, qyzmetin toqtatqan. Medısınada moıyndalǵandaı, kóz júıkesin qalpyna keltirý múmkin emes. Sizge aıtarym-jumysty tastap, múgedektikke beriler járdemaqyǵa ómir súrińiz. Zaǵıptar qoǵamyna múshe bolyp, bálkim, sol jerden óz teńińizdi taýyp qalarsyz. Jazýshy bolsańyz, múgedekter máselesin kóterińiz. Túrli merekelik sharalar ótkizip...

Aıym: Joq! «Sengen toqtym sen bolsań, kúısegenińe bolaıyn.»Almatynyń dárigeri meni ólim jazasyna kesip edi, siz meni tirideı kórge tyqtyńyz.

Meken: Nesine renjısiz? Men shyndyqty aıttym.

Aıym: Ákesi ólgendi de astarlap estirtetin qazaq emespiz be? Ómir nuryn seber jyly sózge nege sarańsyzdar, dárigerler? Syrqatty jyly sózben emdeýge bolady ǵoı.

Meken: Bardy baıandadym.Aqıqatty aıtýdan aıanbadym.

Aıym: Baıandadyńyz, sýyq sózben sýmań qaqtyńyz.

Aıanbadyńyz, jan jaramdy julyp baqtyńyz! Endi kimnen saýǵa suraımyn?!Ómir surap, kimniń aıaǵyna qulaımyn?! Kimge shaǵynyp, kózdiń jasyn bulaımyn?! Joq, jylamaımyn! «Múgedek» degen atty maldanyp, járdemaqyǵa beriler bes-on tıynǵa jan baǵyp, árkimge bir muń shaǵyp, qor bolmaımyn men! Kórmegenim dáriger, estimegenim dárigerlik keńes bolsyn! Men kettim!

Meken: Qaıda kettińiz? Myna túrińizben qaıda barasyz? Men áriptesterimdi shaqytraıyn. «Aqyldasyp pishken ton kelte bolmas» degendeı...

Aıym. Áriptesińiz kelip,«ól» dese, «aıtqanyma kón» dese, odan ne ózgerer? Túrime ne bopty? Móldiregen kózim bar, jalyn atqan sózim bar. Sylqym Esil ózenine shaǵym aıtar halim bar! Ómirimdegi kómek surap barǵan eń sońǵy «aq halatty abzal jan» bolyp, meniń ómir tarıhymda atyńyz qara áriptermen jazylyp qaldy.Qosh!

Kelesi kórinis. (Astana. Esil ózeniniń jaǵalaýy.)

Aıym: O, Esil, seniń jaǵańa kelip, qanshama muńlyq muń nóserin tókti eken? Qansha jan baqyt qaıyǵynda terbelip, shattyq shýaǵyna bókti eken?Tóreshisi óziń ǵana! Bárine únsiz kýá bolyp, sylqym sýsyp jatqanyń! (Jaǵalaýdaǵy oryndyqqa otyrady. Qalta telefony shyryldaıdy. Biraq oǵan jaýap bermeıdi.) Kórip turmyn, anaý shette qyz ben jigit ońasha syr aqtaryp, sybyr qaǵyp, máz-meıram. Anaý shette qarmaq salyp, balyq ustap, barmaǵyn búgip, oljasyn sanap, balyqshy shal máz-meıram. Anaý shette kórip turǵan joqpyn, tek estip turmyn, sýǵa shomylǵan, balalyq shaqtyń qyzyǵyna toımaǵan balalar máz-meıram. Anaý shette kórip turmyn, qos kógershin qurqyl qaǵyp, mahabbattan ortaq til taýyp máz-meıram. Anaý shette armanymnyń aq kemesiniń nyshanyndaı bolyp, jarysa júıtkip qos aq qaıyq máz-meıram!Tek sol meıramnyń ishinde maǵan oryn joqtaı!

Eı, júırik jel, syrlasym eń, bul joly muńdasym bolshy! «Pende emespin, muńaıýdy bilmeımin» deısiń be? Júırig jel, sen de aqıqat aýlynan alystaı bastaǵanbysyń? Meniń ákem ómirden ozǵanda, ishińdi tarta ulyp, yńyrsı jylaǵanyńdy qalaısha umyttyń? Men oqýǵa túskende, qýanyshtan qubylyp, shashymdy sharpyp sıpap, erkeletkenińdi qalaısha umyttyń? Dál sol baqytty kúnimdegideı, betimnen óbip, shashymdy tarap, tarqatshy qaıǵy túıinin! Sybyrlashy qulaǵyma, jyly leppen dem berip! (Qulaǵyn tosyp) Ne deısiń? «Múgedeksiń» dep mysqyldap turmysyń? Táıt, doǵar saıtan sybyryńdy, tánim-syrqat bolǵanmen, janym-sa-a-aý!

Daýys: «Táni saýdyń jany saý» degen. Seniń tániń syrqat bolsa, janyń qalaı saý bolmaq?

Aıym: On eki múshesi saý bolsa da, túkti túsinbeıtinder, dymdy sezbeıtinder bar ǵoı!

Daýys: Moıyndaımyn, bar. Biraq olardy eshkim «kórsoqyr» dep kemsitpeıdi. Óıtkeni olardyń jarasy syrt kózge uryp turmaıdy!

Aıym:Tepse temir úzetin keıbir azamattar «jumys joq» dep jyǵylǵan otaýdaı úıinde qol qýsyryp jatady. Olarǵa eshkim kúlmeıdi. Meniń kózim kemistik kórsetip edi, «jumystan ket» dep keıbireýler kijindi.

Daýys: Kijinip, tepsinse de talaılar, qarsy turar kúsh-qaırandy qaıdan aldyń, qaıran arý?!

Aıym: Ómirdiń ózi berdi! Anaý aqsha bulttar kóz ushynda bolsa, meniń appaq armanym qol ushynda bolatyn. Armanymnyń alǵashqy baspaldaǵyn sátti basqan edim.Janat aǵanyń aq batasynan rýh alǵan edim. Sorymdy qaınatyp, syrqat shyqty kóldeneńdep. «Jyǵylǵanǵa judyryq» bolyp, dos tutqanym dushpan shyǵyp, qulatýǵa ázir turdy óńmeńdep! Sonda da synbadym, qulap tynbadym.Ómirdiń ózi jiger berip, «bireýden kem be ediń?» dep, qoltyǵymnan súıep jóneldi!

Daýys: Aı atty arý qyz, meniń synaǵymnan súrinbeı óttiń! Shydam atty burymyńdy silkip tastap, kúrese kettiń! Ómirdi aldyń tý etip, jaryq nurdy táý etip!Jeńildim men bul kúreste, seni jyǵý múmkin emes te! Alas urǵan sátińde, qapas túnekke umtylyp, qushaǵyma qulap túser dep edim! Degenim bolmady, sum kóńilim tolmady. Ómirden aıyryp, alyp ketýge kelgen Ajal men edim! Qushaǵym bos, oljam da joq, mekenime qur qaıtamyn men endi!

Aıym:Eı, Ajal, meniń sońyma túspeı-aq qoı! Pesheneme jazylǵan taǵdyrdy sen kespeı-aq qoı! Túbi qaýysham senimen, biraq ózime qol jumsaýmen emes, Allanyń pármenimen!

Daýys: Eh, qaharman qyz, endi seni aıalaıdy Ómir, keı sátte aıamaıdy seni Ómir!

Aıym: Bárin de jeńem, burymym uzyn shydam degen!

Daýys: Eger adamnyń bári Ómirdi súıse dál sendeı, oǵan ókpelep, synaq sátte jalt bermeı, atoı salsa myna meniń ózime, onda, bálkim, bolmas mendeı albasty! (Daýys alystap ketedi.)

Aıym: Qara túnek bolmas maǵan jan serik! Qarańǵyda aqtarylmas jyr-órnek! Kúresemin, qaıran qylam barynsha,tynysym bitip, janarym jumylǵansha! Tek myna qoǵam mendeılerdi qor etpesin, «kemtar» dep kemsitpesin! Enshimdi bólip bermese de, eshkimde esem ketpesin! Teń júreıin on eki múshesi saýmenen! Ózgelermen úzeńgi teńestirip, ómir súrýge haqym bar meniń!


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama