Ómiriń óz qolyńda
Sabaqtyń taqyryby: Ómiriń óz qolyńda
Qundylyq: qıanat jasamaý
Qasıetteri: adamgershilik, meıirimdilik, keshirimdilik, jaýapkershilik, adaldyq, ádildik.
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylarǵa qıanat jasamaı ómir súrý adam ómiriniń máni ekenin túsiný.
Sabaqtyń mindetteri:
Adam ómirinde qıanat jasamaý qundylyǵynyń mańyzdylyǵy týraly túsinik berý;
Oqýshylardyń boıynda rýhanı – adamgershilik qasıetterdi damytý;
Ómir jaǵdaıattaryn durys qabyldaı bilýge meıirimdilik, adamgershilik, keshire bilý, óz isine esep bere, eline
abyroıly qyzmet etýge tárbıeleý;
Resýrstar: oqýlyq, dápter, vatman, marker, beıneproektor, án mátini
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
tártip
talap
tynyshtyq
tazalyq
tatýlyq
Tynyshtyq sáti. Nurǵa bólený
Yńǵaılanyp otyryńyzdar, denelerińizdi túzý ustańyzdar. Aıaq - qolyńyzdy aıqastyrmańyz. Qolyńyzdy tizeńizge nemese ústelge qoıýǵa bolady. Kózderińizdi jumýlaryńyzdy ótinemin.
Elestetip kórińiz: Kún nury sizdiń tóbeńizden ótip, keýdeńizge qaraı boılap barady. Keýdeńizdiń orta tusynda gúl túınegi ornalasqan. Gúldiń túınegi nurdan baıaý ashylyp keledi. Balǵyn jáne taza ásem gúl sizdiń ár oıyńyzdy, ár sezimińizdi, emosıańyz ben tilek - qalaýyńyzdy shaıyp, júregińizdiń qaýyzyn ashty.
Nur sáýlesi sizdiń boıyńyzǵa aqyryn taraı bastaǵanyn elestetińiz. Ol birtindep kúsheıe túsýde. Oımen osy nurdy qoldaryńyzǵa túsirińiz. Sizdiń qoldaryńyz nurǵa bólenip, sáýle shashýda. Qolymyz tek jaqsy, izgi ister isteıdi jáne barshaǵa kómektesedi. Nur aıaqtaryńyzǵa tarady. Aıaqtaryńyz nur sáýlesin shashýda. Olar sizdi tek jaqsylyq jasaý úshin jaqsy jerlerge aparady. Olar nur men mahabbat quralyna aınaldy.
Odan ári nur sizdiń aýzyńyzǵa, tilińizge tarady. Tilińiz tek shyndyqty jáne jaqsy, izgi sózder ǵana aıtady. Nurdy qulaqtaryńyzǵa baǵyttańyz, qulaqtaryńyz tek jaqsy sóz ben ásem áýendi ǵana estıdi. Nur kózderimizge de jetti, kózimiz tek jaqsyǵa qarap, bárinen jaqsylyqty ǵana kóredi. Sizdiń basyńyz túgeldeı nurǵa bólenip, basyńyzǵa tek izgi, sáýleli oı keledi.
Nur birte - birte qarqyn jáne shuǵylana bastaıdy, sizdiń deneńizden shyǵyp, jan - jaǵyńyzǵa sáýle shashady. Osy nurdy týysqandaryńyzǵa, muǵalimderińizge, dostaryńyzǵa, tanystaryńyzǵa baǵyttańyz. Nurdy ýaqytsha túsinispeı, renjisip júrgen adamdarǵa da baǵyttańyz, olardyń da júregi nurǵa tolsyn.
Osy nur búkil álemge: barlyq adamdarǵa, jan - janýarlarǵa, ósimdikterge, barlyq tiri janǵa taralsyn... Ǵalamnyń barlyq túpkir - túpkirine nur baǵyttańyz. Oısha aıtyńyz: «Men nurlymyn... Nur meniń ishimde... Men Nurmyn».
Osyndaı Nur, Mahabbat jáne Tynyshtyq kúıinde otyra turyńyz...
Endi osy Nurdy júregińizge ornalastyryńyz. Nurǵa toly búkil álem sizdiń júregińizde. Ony osyndaı ásem qalypta saqtańyz.
Jaımen kózińizdi ashýǵa bolady.
Rahmet.
Sabaq barysyn taldaý:
5 mın
2. Úı tapsyrmasyn tekserý.
25 – sabaqtaǵy Q. Qaısenovtyń «Eldiń ıesi sendersińder qaraqtarym!» mátinin oqyp mazmundap taldap kelý.
Mátin boıynsha suraqtar:
- Q. Qasym atanyń ósıetinen qandaı oı túıdińder?
- Óz boılaryńda qandaı qasıetterdi shyńdar edińder?
- Q. Qaısenovtyń boıynan qandaı qundy qasıetterdi baıqadyńdar?
- Q. Qaısenov balalarǵa rızashylyq bildirýdiń sebebi nede?
- Q. Qaısenovtyń qaı qasıetterin úlgi etesińder?
6 mın
3. Dáıeksóz.
«Adamnyń jaqsy ómir súrýine úsh sapa negiz bola alady,
olar – adal eńbek, minsiz aqyl, taza júrek»
Sh. Qudaıberdiuly
Naqyl sózde aıtylǵan adamnyń jaqsy ómir súrýine negiz bola alatyn adamı qasıetterdiń mánin uǵyný, oqýshylardyń boıynda adamgershilik qasıetterdi damytýǵa yqpal etedi.
Dáıeksózdi oqýshylarǵa bir – eki ret qaıtalatyp, jatqa aıtqyzyp, dápterge kóshirip jazǵyzamyz.
6 mın
4. Áńgimeleý
Eki qasqyr(ańyz)
Baıaǵynyń qarttary endi ǵana es bilip kele jatqan nemerelerin aldyna alyp, ónegeli ósıetterdi aqyldy ańyz, esti ertegi túrinde jastaıynan keler urpaqtyń qulaǵyna sińire beredi eken. Sondaı kemeńger qarıalardyń biri nemeresine ómir syryn bylaı dep aıshyqtap aıtyp jatyr eken:
Ár adamnyń kókireginde eki qasqyrdyń ózara taıtalasyna uqsas tartys júrip jatady. Onyń biri kúnshildik, qyzǵanysh, ózimshildik, ótirik sıaqty jaman qasıetterdi beınelese, ekinshisi – senim, shyndyq, meıirim, adaldyq sekildi jaqsy qasıetterdi beıneleıdi.
Bul eki qasqyr sát saıyn, qadam saıyn aıqasyp, ómir boıy kúresýmen bolady. Sonda zerdeli nemeresi atasynyń sózin bólip, bylaı dep surapty: - Ata, al eń sońynda qaı qasqyr jeńedi? Atasy sál oılanyp, nemeresiniń paıymdylyǵyna súısine otyryp, jaýap beripti:
Sen qaısysyn kóbirek korektendirseń, sonysy jeńedi.
Taldaý suraqtary:
Ertegidegi qarttardyń nemerelerine aıtqan ósıetteri jaıly ne túsindińder?
Eki qasqyrdyń aıqasyn qalaı túsinýge bolady?
Adam boıyndaǵy jaqsy qasıetterdi atańdar?
Jaǵymsyz qasıetterge neni jatqyzamyz?
Qarıanyń nemeresiniń paıymdylyǵyn neden ańǵarýǵa bolady?
Kemeńger qarıanyń jaýabyn óziń qalaı túsindirer ediń?
10 mın
5. Shyǵarmashylyq jumys, toptyq jumys.
Synyp úsh topqa bólinedi.
«Sizderdiń ómirlerińizdi ózgertedi» Ómir jaıly beınefılmdi kórip, túıindi oı negizinde «Ómir» taqyrypqa óleń shýmaǵyn qurastyrý.
12 mın
6. Toppen án aıtý. «Jasamaıyq ómirge biz qıanat»
(Ustazym meniń ániniń áýenine salyp oryndaý.)
Aramyzda ókpe, renish bolmasyn,
Árqashanda ádildikti qoldasyn.
Adamdarǵa túsinikpen qarasaq,
Sonda ǵana, gúldenedi bolashaq.
Jasamaıyq adamzatqa qıanat,
Osynyń bárin sanańyzǵa uıalat.
İzgiliktiń jolynda biz júreıik,
Bárin esten shyǵarmaıyq, bileıik.
Meıirim sizben,
Bas qosyp bizben,
Nur tógip barlyq adamǵa.
Júregiń tasqan,
Peıili darhan,
Nur tógip barlyq ǵalamǵa.
Qıanat jasamaıyq ómirge,
Qıanat jasamaıyq tabıǵatqa.
Qıanat jasamaıyq ata - anaǵa,
Qıanat jasamaıyq týǵan Otanǵa.
Úı tapsyrmasy.
Oqýlyqtyń 95 - betindegi B. Adambaevtyń «Sózdiń atasy men anasy» mátinin oqyp, F. Ońǵarsynovanyń “Shyndyq” óleńin jattaý.
Sońǵy tynyshtyq sáti.
Jaı, ásem mýzyka qoıylady. Kózimizdi jumyp, sabaqtyń jaqsy kóńil - kúıin esiterińizge alyp, júrekterińizge túıip qoıyńyzdar. «Men ómirdi súıemin, ózimniń adamgershilik asyl qasıetterimdi júzege asyrýǵa daıynmyn. Ómirimnen, óz ortamnan úırenip, jaqsy adamǵa aınalamyn». Rahmet!
Ózin – ózi taný muǵalimi:
Ospanbekova Aıjan Japarqulqyzy
Moıynqum aýdany Á. Moldaǵulova mektebi
Qundylyq: qıanat jasamaý
Qasıetteri: adamgershilik, meıirimdilik, keshirimdilik, jaýapkershilik, adaldyq, ádildik.
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylarǵa qıanat jasamaı ómir súrý adam ómiriniń máni ekenin túsiný.
Sabaqtyń mindetteri:
Adam ómirinde qıanat jasamaý qundylyǵynyń mańyzdylyǵy týraly túsinik berý;
Oqýshylardyń boıynda rýhanı – adamgershilik qasıetterdi damytý;
Ómir jaǵdaıattaryn durys qabyldaı bilýge meıirimdilik, adamgershilik, keshire bilý, óz isine esep bere, eline
abyroıly qyzmet etýge tárbıeleý;
Resýrstar: oqýlyq, dápter, vatman, marker, beıneproektor, án mátini
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
tártip
talap
tynyshtyq
tazalyq
tatýlyq
Tynyshtyq sáti. Nurǵa bólený
Yńǵaılanyp otyryńyzdar, denelerińizdi túzý ustańyzdar. Aıaq - qolyńyzdy aıqastyrmańyz. Qolyńyzdy tizeńizge nemese ústelge qoıýǵa bolady. Kózderińizdi jumýlaryńyzdy ótinemin.
Elestetip kórińiz: Kún nury sizdiń tóbeńizden ótip, keýdeńizge qaraı boılap barady. Keýdeńizdiń orta tusynda gúl túınegi ornalasqan. Gúldiń túınegi nurdan baıaý ashylyp keledi. Balǵyn jáne taza ásem gúl sizdiń ár oıyńyzdy, ár sezimińizdi, emosıańyz ben tilek - qalaýyńyzdy shaıyp, júregińizdiń qaýyzyn ashty.
Nur sáýlesi sizdiń boıyńyzǵa aqyryn taraı bastaǵanyn elestetińiz. Ol birtindep kúsheıe túsýde. Oımen osy nurdy qoldaryńyzǵa túsirińiz. Sizdiń qoldaryńyz nurǵa bólenip, sáýle shashýda. Qolymyz tek jaqsy, izgi ister isteıdi jáne barshaǵa kómektesedi. Nur aıaqtaryńyzǵa tarady. Aıaqtaryńyz nur sáýlesin shashýda. Olar sizdi tek jaqsylyq jasaý úshin jaqsy jerlerge aparady. Olar nur men mahabbat quralyna aınaldy.
Odan ári nur sizdiń aýzyńyzǵa, tilińizge tarady. Tilińiz tek shyndyqty jáne jaqsy, izgi sózder ǵana aıtady. Nurdy qulaqtaryńyzǵa baǵyttańyz, qulaqtaryńyz tek jaqsy sóz ben ásem áýendi ǵana estıdi. Nur kózderimizge de jetti, kózimiz tek jaqsyǵa qarap, bárinen jaqsylyqty ǵana kóredi. Sizdiń basyńyz túgeldeı nurǵa bólenip, basyńyzǵa tek izgi, sáýleli oı keledi.
Nur birte - birte qarqyn jáne shuǵylana bastaıdy, sizdiń deneńizden shyǵyp, jan - jaǵyńyzǵa sáýle shashady. Osy nurdy týysqandaryńyzǵa, muǵalimderińizge, dostaryńyzǵa, tanystaryńyzǵa baǵyttańyz. Nurdy ýaqytsha túsinispeı, renjisip júrgen adamdarǵa da baǵyttańyz, olardyń da júregi nurǵa tolsyn.
Osy nur búkil álemge: barlyq adamdarǵa, jan - janýarlarǵa, ósimdikterge, barlyq tiri janǵa taralsyn... Ǵalamnyń barlyq túpkir - túpkirine nur baǵyttańyz. Oısha aıtyńyz: «Men nurlymyn... Nur meniń ishimde... Men Nurmyn».
Osyndaı Nur, Mahabbat jáne Tynyshtyq kúıinde otyra turyńyz...
Endi osy Nurdy júregińizge ornalastyryńyz. Nurǵa toly búkil álem sizdiń júregińizde. Ony osyndaı ásem qalypta saqtańyz.
Jaımen kózińizdi ashýǵa bolady.
Rahmet.
Sabaq barysyn taldaý:
5 mın
2. Úı tapsyrmasyn tekserý.
25 – sabaqtaǵy Q. Qaısenovtyń «Eldiń ıesi sendersińder qaraqtarym!» mátinin oqyp mazmundap taldap kelý.
Mátin boıynsha suraqtar:
- Q. Qasym atanyń ósıetinen qandaı oı túıdińder?
- Óz boılaryńda qandaı qasıetterdi shyńdar edińder?
- Q. Qaısenovtyń boıynan qandaı qundy qasıetterdi baıqadyńdar?
- Q. Qaısenov balalarǵa rızashylyq bildirýdiń sebebi nede?
- Q. Qaısenovtyń qaı qasıetterin úlgi etesińder?
6 mın
3. Dáıeksóz.
«Adamnyń jaqsy ómir súrýine úsh sapa negiz bola alady,
olar – adal eńbek, minsiz aqyl, taza júrek»
Sh. Qudaıberdiuly
Naqyl sózde aıtylǵan adamnyń jaqsy ómir súrýine negiz bola alatyn adamı qasıetterdiń mánin uǵyný, oqýshylardyń boıynda adamgershilik qasıetterdi damytýǵa yqpal etedi.
Dáıeksózdi oqýshylarǵa bir – eki ret qaıtalatyp, jatqa aıtqyzyp, dápterge kóshirip jazǵyzamyz.
6 mın
4. Áńgimeleý
Eki qasqyr(ańyz)
Baıaǵynyń qarttary endi ǵana es bilip kele jatqan nemerelerin aldyna alyp, ónegeli ósıetterdi aqyldy ańyz, esti ertegi túrinde jastaıynan keler urpaqtyń qulaǵyna sińire beredi eken. Sondaı kemeńger qarıalardyń biri nemeresine ómir syryn bylaı dep aıshyqtap aıtyp jatyr eken:
Ár adamnyń kókireginde eki qasqyrdyń ózara taıtalasyna uqsas tartys júrip jatady. Onyń biri kúnshildik, qyzǵanysh, ózimshildik, ótirik sıaqty jaman qasıetterdi beınelese, ekinshisi – senim, shyndyq, meıirim, adaldyq sekildi jaqsy qasıetterdi beıneleıdi.
Bul eki qasqyr sát saıyn, qadam saıyn aıqasyp, ómir boıy kúresýmen bolady. Sonda zerdeli nemeresi atasynyń sózin bólip, bylaı dep surapty: - Ata, al eń sońynda qaı qasqyr jeńedi? Atasy sál oılanyp, nemeresiniń paıymdylyǵyna súısine otyryp, jaýap beripti:
Sen qaısysyn kóbirek korektendirseń, sonysy jeńedi.
Taldaý suraqtary:
Ertegidegi qarttardyń nemerelerine aıtqan ósıetteri jaıly ne túsindińder?
Eki qasqyrdyń aıqasyn qalaı túsinýge bolady?
Adam boıyndaǵy jaqsy qasıetterdi atańdar?
Jaǵymsyz qasıetterge neni jatqyzamyz?
Qarıanyń nemeresiniń paıymdylyǵyn neden ańǵarýǵa bolady?
Kemeńger qarıanyń jaýabyn óziń qalaı túsindirer ediń?
10 mın
5. Shyǵarmashylyq jumys, toptyq jumys.
Synyp úsh topqa bólinedi.
«Sizderdiń ómirlerińizdi ózgertedi» Ómir jaıly beınefılmdi kórip, túıindi oı negizinde «Ómir» taqyrypqa óleń shýmaǵyn qurastyrý.
12 mın
6. Toppen án aıtý. «Jasamaıyq ómirge biz qıanat»
(Ustazym meniń ániniń áýenine salyp oryndaý.)
Aramyzda ókpe, renish bolmasyn,
Árqashanda ádildikti qoldasyn.
Adamdarǵa túsinikpen qarasaq,
Sonda ǵana, gúldenedi bolashaq.
Jasamaıyq adamzatqa qıanat,
Osynyń bárin sanańyzǵa uıalat.
İzgiliktiń jolynda biz júreıik,
Bárin esten shyǵarmaıyq, bileıik.
Meıirim sizben,
Bas qosyp bizben,
Nur tógip barlyq adamǵa.
Júregiń tasqan,
Peıili darhan,
Nur tógip barlyq ǵalamǵa.
Qıanat jasamaıyq ómirge,
Qıanat jasamaıyq tabıǵatqa.
Qıanat jasamaıyq ata - anaǵa,
Qıanat jasamaıyq týǵan Otanǵa.
Úı tapsyrmasy.
Oqýlyqtyń 95 - betindegi B. Adambaevtyń «Sózdiń atasy men anasy» mátinin oqyp, F. Ońǵarsynovanyń “Shyndyq” óleńin jattaý.
Sońǵy tynyshtyq sáti.
Jaı, ásem mýzyka qoıylady. Kózimizdi jumyp, sabaqtyń jaqsy kóńil - kúıin esiterińizge alyp, júrekterińizge túıip qoıyńyzdar. «Men ómirdi súıemin, ózimniń adamgershilik asyl qasıetterimdi júzege asyrýǵa daıynmyn. Ómirimnen, óz ortamnan úırenip, jaqsy adamǵa aınalamyn». Rahmet!
Ózin – ózi taný muǵalimi:
Ospanbekova Aıjan Japarqulqyzy
Moıynqum aýdany Á. Moldaǵulova mektebi