InfoHub Logo

Geografıa sabaǵyna qosh keldińizder!
9 synyp
Sabaqtyń barysy:
İ. Sabaqtyń uıymdastyrý bólimi.
İİ. Ótkendi eske túsirý, elektrondyq
oqýlyqpen jumys.
İİİ. Jańa materıaldy meńgertý.
İV. Nátıjesi.
V. Formatıvti baǵalaý.
Vİ. Úıge tapsyrma.
Vİİ. Qorytyndy.

İİ. Ótkendi eske túsirý. №2 Interbelsendi tapsyrma
Qazaqstannyń oblys ortalyqtaryn durys ornalastyr.

Sabaqtyń taqyryby: Ońtústik Qazaqstan
Sabaqtyń maqsaty: Ońtústik Qazaqstan tabıǵatynyń alýan túrligi, jer qoınaýynyń tústi metal kenderi men fosforıtke baı jáne respýblıkamyzdyń sýarmaly jer men ár túrli mashına jasaý ónerkásibi damyǵan el ekenin uǵyndyryp, oqýshylardyń shyǵarmashylyq oılaý qabiletin odan ári damytý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaqstannyń fızıkalyq jáne ekonomıkalyq kartalary, Qazaqstan atlasy,
9 synyp atlasy men keskin kartasy, elektrondy oqýlyq, ınteraktıvti taqta.
Pánaralyq baılanys: Tarıh, bıologıa, ekonomıka.
Sabaqtyń ádisi: OSKTT.

İİİ. Jańa materıaldy meńgertý. OSKTT
1. Anyqtama. Ońtústik Qazaqstan jer qoınaýy jan - jaqty zerttelgen. Osy ekonomıkalyq aýdan quramyna kiretin Almaty, Jambyl, Qyzylorda, Ońtústik Qazaqstan oblystarynyń jer qoınaýyndaǵy
paıdaly qazbalar Ońtústik Qazaqstannyń
sharýashylyǵynda respýblıka boıynsha
jetekshi oryn alady.

2. Taný.
2. 1. EGJ. Halqy jáne eńbek resýrsy.
a/ Aýmaǵy 711 myń sharshy sh., Batys Qazaqstannan keıingi ekinshi orynda. Aýmaǵyn shól jáne taýly aımaqtar alyp jatyr. Jer kólemine baılanysty tabıǵat jaǵdaıy kúrdeli jáne ár alýan túrli.
- Aýdan sý resýrstaryna baı. Elimizdiń sý resýrsynyń 49%- y osynda.
- Jer asty sýlarynyń qory mol. Moıynqum, Betpaqdala, Qyzylqum sıaqty shóldi aımaqtarda
sharýashylyq úshin mańyzy zor.
á/ Halqynyń sany: 5538 myń adam. Qonystaný tyǵyzdyǵy 1 sharshy sh - ǵa 7, 8 - 10 adamnan keledi.
Respýblıka halqynyń 38, 7%- yn quraıdy. Etnostyq quramy birkelki. 65, 8%- yn qazaqtar, 28, 2%- yn orystar,
5%- yn basqa ult ókilderi quraıdy.

Ońtústik Qazaqstan eńbek resýrstaryna baı, ónerkásip salalary damyǵan, sebebi jer qoınaýynyń ár alýan paıdaly qazbalaryna baı.
2. 2. Sharýashylyǵy.
a/ Mamandanýy, sharýashylyq salalary:
ken óndirý, óńdeý, aýyr, jeńil, tamaq, aýyl sharýashylyǵy.
b/ OQ elimizdiń basty sýarmaly eginshilikpen aınalysatyn
otarly mal jaıylymyna negizdelgen. Sebebi, respýblıkanyń 70%- dan asa sýarmaly eginshilik alqaby jáne 40%- dan asa qoı sharýashylyǵy osy aýdanǵa tıesili. Ósimdik sharýashylyǵy aýdan ekonomıkasyna mol tabys ákeledi. Sebebi aýyldaǵy eńbekke qabiletti halyqtyń kópshiligi jumys isteıdi.
Aýdanda sýarmaly eginshilikti damytý maqsatynda Dosan, Qarabas, Sháýildir, Talas - Asy jáne Qordaı, Qaratal sýlandyrý júıeleri, Shý jáne Qyzylorda bógetteri, Arys - Túrkistan kanaly,
Bógen sý qoımasy salyndy.

Mal sharýashylyǵy.
a/ Damyǵan salalary qoı, iri qara, túıe
á/ İri qara tuqymdary - Alataý sıyry, Talas sıyry, etti - sútti aqbas sıyr osy aýdanda ósiriledi.
b/ Jylqy sharýashylyǵymen aýdannyń barlyq oblystary shuǵyldanady.
v/ Túıe sharýashylyǵymen OQ oblysy aınalysady, sebebi shóldi aýdan.
g/ Jibek qurtyn ósirý qolǵa alynǵan.

Ónerkásibi.
Salalary tústi metalýrgıa
hımıa
munaı óńdeý
mashına jasaý
metal balqytý
qurylys materıaldary
jeńil jáne tamaq

a/Ashysaı polımetal kombınaty shıkizaty Qarataý, Jońǵar Alataýy qoınaýyndaǵy polımetal qazba baılyǵy.
á/ Fosfor ónerkásibiniń iri kásiporyndary:
«Qarataý», «Hımprom», «Fosfor», «Qazfosfat».

á/ Shymkent munaı sıntezdeý zaýyty shıkizatty
Reseıdiń Batys Sibir aýdanynda Omsk - Pavlodar - Shymkent gaz qubyry arqyly tasymaldanady.
Mashına jasaý. M/j ó. negizinen, syrttan ákelinetin metaldy paıdalanyp jumys isteıdi. Mysaly, Almaty qalasyndaǵy iri mashına jasaý keshenderi «AAMJZ», «Porshen» zaýyty, «Elektroqural», Shymkenttegi «Elektrapparattar» zaýyty.