Oryndy tilekke orynsyz buıryq
Sonymen dırektor aınalyp oblystyq atkomge barypty, olar bul rette telefondy qoıyp, ádeıilep arnaýly qatynas jazyp, rásimdi túrde buıryq beripti. Buıryǵynda: "Avgýst aıyna keletin otynnan Pedýchılıshege toqtaýsyz 100 tonna otyn ber" dep kesip aıtypty.
Mine, Ómirbekovtyń ózimshildigin qozdyrǵan osy buıryq bolypty. "Eń bolmasa "berilsin" de demeı, olardyń "ber" dep short kesýi qalaı? Onyń ústine "toqtaýsyz" deýine jol bolsyn?" — dep aqyra túregelipti. Stoldy jumyryǵymen tómpeshtep, tóbeleske bergisiz aıqaı shyǵarypty:
— Qalaı meniń ústimdi basyp, oblysqa barasyń? Qalaı meni dattaýǵa ýájde bardy? Saǵan otyn túgil túk te joq. Aıta bar aıtatyn jerińe! Qatynasyńdy qaltańa sal da, qaıqaı! Ylǵı bezdelnık! — dep aqyrǵan Ómirbekovtyń ashýyna kez keldik.
Kún jyljyp ótip bara jatyr. Avgýst ótti, sentábr de jetti. Súmbile týyp, sýyqtyń habaryn sý ákeldi. Bul habar dırektorǵa da ońaı tıgen joq, tynym tappady. Qalalyq otyn daıyndaý mekemesiniń bastyǵy Ýshanındi taýyp jolyqty. Áńgime aqshaǵa tireldi. Ýshanın dırektorǵa: "Ómirbekovpen kelistim, sentábrdiń bas kezinde bir barjy bútindeı saǵan beriletin boldy. Sondyqtan sen bizdiń esebimizge aqshańdy ótkiz" depti.
Ýshanınnyń bul tilegi tez-aq oryndaldy, 27 myń som bulardyń esebine ótti. Bul ıýl aıynyń aıaq kezi. Sonymen bizdiń dırektordyń qulaǵy telefonda, kózi Ýshanın jaqta boldy da otyrdy. Biraq túk habar bolmaı ketti, jym-jyrt.
... Kúnderden kún etkende sentábrdiń 4-ne qaraǵanda, taltúste Ýshanınnyń ózi mektepke kirip keldi. Túgeldeı qýandyq. Turǵan boıy otyn sıaqty bolyp kórindi... Ol aıtyp otyr:
— Men Ómirbekovpen kelistim. Búgin barjy otynǵa júredi. Sol barjynyń otyny senderdiki. Biraq, oǵan otyn tıeıtin adam jetkiliksiz. Sondyqtan bizge 5—6 kisi ber, — dedi.
Sonymen bizden 6 kisi baryp, barjyǵa otyn salysty. Barjyny attandyryp keri qaıtty. Endi biz barjyny kútip otyrmyz. Óz qolymyzben tıelgen sekseýil taýdaı bop úıilip kóz aldymyzda tur. Syrdarıanyń sýymen yǵyp kele jatqandaı elesteıdi. Óleńdetip te qoıamyz: "Shirkin tomar, uzyn sonar, áńgime bop qolǵa tıdiń, qalaı tońar, bizdiń Omar! — desip, tomar tıesken Omardy syqaqtaımyz. Kelgenshe asyǵamyz.
Sonymen sentábrdiń 11 kúni telefonnyń qońyraýy jan-jaqtan qaǵyldy:
— Sóılep turǵan Ýshanın. Barjy keldi, tez jet, otyn seniki. Ómirbekovpen kelistim. Búgin túsirip almasań otyn joq, — dep Ýshanın bezek qaqty. Bul habardy esite salyp, bir kúngi sabaqty tastaı - tastaı júgirdik. On emes, júz emes, úsh júz bala birden júgirdik. 8 saǵat mezgilinen buryn túsirdik. Árıne, sharshadyq, biraz eńbek sińirdik. Biraq eńbektiń túbi rahat ekenin bilip turmyz. Kóz aldymyzda ot mazdap janyp turǵandaı...
Erteńine sentábrdiń 12 kúni otyndy ólsheýge kirisip, tezirek bitirýge tyrysyp jatqanymyzda, Ómirbekovtiń buıryǵy sap ete qaldy. "Otyn berilmesin, ólsheý toqtatylsyn! Alsa 30 tonna, almasa júre bersin!" depti.
Ómirbekovtiń bul buıryǵy bárimizge de qatty tıdi. Dırektor oblystyq atkomge júgirdi. Olar otyndy bizdiń paıdamyzǵa sheshti. Biraq, "bul tynyshtyq" kópke sozylmady, bir taksı mashınasy entelep kelip tura qaldy. Tipti ortamyzǵa kirip ketti. Bastyrmalap, kımelep keledi. Biz ań-tań boldyq. Sóıtkenshe bolmady taksıdiń ishinen Ómirbekov shyǵa keldi. Qasynda qalalyq mılısıa nachalnıgi bar. Onymen birge taǵy bir mılısıa tur.
Buıryq qysqa, ári myǵym boldy: "Dosanov, otynnan buraý da shyqpasyn, bireý de tumsyq tyqpasyn! Mensiz ólseń de berme! Bere qoısań meniń aldymdy kórme!" — dedi de taıyp turdy. Biz úıilip-tógilip qala berdik.
"El qulaǵy elý" emes pe? Ómirbekovtiń osyndaıy barlyǵyn burynda da esitýshi edik. Biraq, ózin kórmep edik. Biz onyń, ol bizdiń hal-jaıymyzdy bilmeıtin de edi. Ras, onyń jumysy da kóp shyǵar, qoly da tımeıtin bolar.
Ómirbekov joldas! Siz qalanyń bastyǵy bolǵan soń, Sizge aryz aıtpaıtyn kim bar. Eń arǵysy keıbir tozǵan aryq, shandy kóshe, buzylǵan kópir de aryz etkisi keledi. Eńkeıip qalǵan, shalqaıyp turǵan, jarylyp bitken, sógile bastaǵan, egile túsken úılerdiń de aıtar muńy bar. Óıtkeni Siz qalalyq sovettiń bastyǵysyz. Nege soǵan Sizdiń janyńyz ashymaıdy? Nege solarǵa kózdiń qyryn salmaısyz? Nege Siz bizdiń otynǵa jumsaǵan kúshińizdi, qaısar qaryspalyǵyńyzdy solardy jóndeýge jumsamaısyz? Bir mekteptiń otynyna kózińiz túskende, bir oblystyń ortalyǵyna kózińiz nege túspeıdi? Oryndy buıryqty oryndy tilekke nege shyǵarmaısyz? Biz osyǵan tań qalamyz.
Bizdiń jańalyqqa janymyz qumar-aq. Qalada bir jańalyq bolsa aınalyp tura qalamyz. Eki etajdy kınoteatr úıiniń ár kesegi qalanǵan saıyn qýanamyz, kúnine baryp bir kórip qaıtamyz. Qazaq kóshesiniń boıyna shlaktan salynǵan bir úı tura qalyp edi, oǵan da qýandyq. Kimniń úıi ekenin bilgimiz kelse de, ıesin tappadyq. Iesiz úı bola ma? Ony, árıne, Siz biletin bolarsyz... Áıteýir "jańa úı kóbeıe bersin" degen tilekpen toqyradyq.
Eń arǵysy "Qazaq baýynyń" ishine ektirgen jyńǵyldaryńyzǵa da "qýandyq". Óıtkeni, Siz onyń ár túbine qazynanyń qansha qarjysyn jumsadyńyz, úkimetke "myńdaǵan aǵash egildi" dep kóz boıaǵysh aqpar berip, "abroı" aldyńyz, ony da bilemiz. Sóz reti kelgen soń aıtyp jatyrmyz, Ómirbekov joldas, aıypqa buıyrmańyz.
Bizdiń áńgimemizdiń jelisi otyn bolǵandyqtan sońymyzǵa kósheıik. Óıtkeni, bizge otyn ońaı soqpady. Bárinen de sonyń sergeldeńin aıtsańyzshy. Ásirese, bizdiń qynjylatynymyz: áperbaqan, sal soıyl, urda jyq minezdiń, tóreshildiktiń, menmendiktiń, adamgershilik saltqa jatpaıtyn jat minezdiń áli de bolsa qalmaı júrgendigi. Onyń ishinde basshy qyzmetkerdiń biri Ómirbekov joldastyń boıynan tabylǵandyǵy.
Biraq, oryndy tilekti orynsyz buıryq jeńe almaıdy. Ómirbekov joldas, osyny eske alyńyz. Ótpes jarlyq, boıǵa qorlyq. Bul da esińizden shyqpasyn" depti hatta.
Bul hatqa bizdiń alyp, qosarymyz bolmaǵandyqtan qolymyzdy qoıdyq.