Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 8 saǵat buryn)
Qara sózder (08-qara sóz)

Osy aqyldy kim úırenedi, nasıhatty kim tyńdaıdy?

Bireý - bolys, bireý - bı. Olardyń aqyl úıreneıin, nasıhat tyńdaıyn degen oıy bolsa, ol orynǵa saılanyp ta júrmes edi. Olar ózderi de úzdik kisimiz, ózderimiz bireýge úlgi berip, aqyl aıtarlyqpyz dep saılandy. Ózderi túzelip jetken, endi eldi túzerligi-aq qalǵan. Ol ne qylyp tyńdasyn jáne tyńdaıyn dese de, qoly tıe me? Basynda ózindik jumysy bar: ulyǵymyzǵa jazaly bolyp qalamyz ba, eldegi buzaqylarymyzdy búldirip alamyz ba, nemese halqymyzdy búldirip alamyz ba, ıakı ózimiz shyǵymdap, shyǵynymyzdy toltyra almaı qalamyz ba? - degen ebine qaraı bireýdi jetilteıin dep, bireýdi qutyltaıyn degen beınetiniń bári basynda, qoly tımeıdi.

Baılar, olar ózderi de bir kún bolsa da, dáýlet qonyp, dúnıeniń jarymy basynda tur. Ózinde joqty malymenen satyp alady. Kóńilderi kókte, kózderi aspanda, adaldyq, adamdyq, aqyl, ǵylym, bilim - eshnárse maldan qymbat demeıdi. Mal bolsa, qudaı taǵalany da paralap alsa bolady deıdi. Onyń dini, qudaıy, halqy, jurty, bilimi, uıaty, ary, jaqyny - bári mal. Sózdi qaıtip uqsyn, uǵaıyn dese de, qoly tıe me? Ol maldy sýarmaq, toıǵyzbaq; saýdasyn jıǵyzbaq, kúzettirmek, baqtyrmaq, ury-bóri, qys, sýyq-suǵanaq - solardan saqtanbaq, solardan saqtarlyq kisi tappaq. Onyń bárin jaıǵastyryp, aıaǵyn alyp kelip maqtanǵa ornalastyrǵansha qashan? Qoly tımeıdi.
Endi ury-zalym, sum-surqıa ózderi de tyńdamaıdy.

Onsha-munsha qoı júndi qońyrshalar kúnin de kóre almaı júr. Analar anadaı bolyp turǵanda, bilim, ǵylym, aqyldy ne qylsyn? Jáne de bilim, ǵylym kedeıge keregi joqtaı-aq: «Bizdi ne qylasyń, ana sózdi uǵarlyqtarǵa aıt!» deıdi. Onyń ózgemenen isi joq, ana aldyndaǵy úsheýindeı bolǵan jannyń oıynda eshbir qaıǵysy, muńy bolmasa kerek.

Abaıdyń qara sózderi:


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama