
Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý úderisiniń satylary
Páni: quqyq negizderi
Synyby___10
Sabaqtyń taqyryby: § 8. Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý úderisiniń satylary.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardy Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý úderisiniń satylarymen tanystyrý, Qazaqstan Respýblıkasynyń «saılaý týraly» Konstıtýsıalyq zańyna súıený.(28. 05. 1995 j)
Tárbıelik: oqýshylardy adamgershilikke, patrıotızmge tárbıeleý.
Damytýshylyq: oqýshylardyń oı - pikirin aıta bilý belsendiligin arttyrý.
Kórnekiligi: tirek syzbalar, ınteraktıvti taqta
Ádisi: tirek syzbalardy paıdalana otyryp baıandaý, ózara belsendilikti arttyrý.
Túri: aralas sabaq
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeń
a) sálemdesý
b) sabaqqa daıyndyǵyn tekserý
v) oqýshylar nazaryn sabaqqa aýdarý
2. Úı tapsyrmasyn tekserý
1. Qazaqstan Respýblıkasynda saılaý komısıalarynyń biryńǵaı júıesin qandaı organ basqarady?
2. Qazaqstan Respýblıkasynyń saılaý komısıasy qansha ýaqytqa saılanady?
3. Saılaý komısıalarynyń mindetine ne jatady?
3. Bilimderin jan - jaqty tekserý
1. Saılaý komısıalarynyń ókilettik merzimi neshe jyl?
2. Kesteni toltyryńdar
4. Oqýshylardy jańa sabaqqa daıyndaý
Sabaqtyń taqyrybyn, maqsatyn baıandaý.
Oqýshylar nazaryn sabaqqa aýdarý.
5. Jańa sabaqty túsindirý
Májilis pen máslıhat depýtattaryn saılaǵanda Ortalyq saılaý komısıasy men aýmaqtyq saılaý komısıasy eldiń aýmaqtyq - ákimshilik bólinisin eskere otyryp, shamamen saılaýshylar sanyn teń bólý arqyly saılaý okrýgterin qurady.
Bul jerde oblys aýmaǵynda, Almaty qalasynda, respýblıka astanasynda, aýdan qaladaǵy saılaý okrýgterinde saılaýshylar sany osy aýmaqtyq - ákimshilik birliktegi árbir depýtattyq mandatty saılaýshylardyń orta sanynyń 15%- nan aspaýy kerek.
Aýdan jáne qala ákiminiń sheshimi boıynsha saılaý komısıasymen kelise otyryp, daýys berý úshin saılaý ýchaskeleri qurylady. Mundaı saılaý ýchaskelerin qurǵanda jergilikti jáne basqa jaǵdaılar (áskerı bólimsheler, emhana jáne shıpajaılar, sondaı - aq shet memleketterdegi Qazaqstan Respýblıkasynyń elshilikteri, t. b) barynsha eskeriledi (ár saılaý ýchaskesinde úsh myń saılaýshy).
Prezıdentti, Parlament májilisiniń depýtatyn, sondaı - aq máslıhat depýtatyn saılaý úshin jergilikti basqarý organdarynyń músheleri Qazaqstan Respýblıkasynyń saılaý quqyǵyna ıe azamattardyń, ıaǵnı saılaýshylardyń tizimin jasaıdy. Belgili saılaý ýchaskesine tirkeýge alý úshin azamattyń turǵylyqty mekenjaıy negizge alynady. Saılaýshylar tizimi alfavıt boıynsha nemese basqa tártippen jasalady. Tizimde saılaýshylardyń tegi, aty, ákesiniń aty, týylǵan jeri (18 jasta bolsa, aıy, jyly jáne meken - jaıy) kórsetiledi.
Turǵylyqty jeri boıynsha saılaýshylardyń tizimin halyq sanyn tirkeýshi organdardyń bergen málimetin paıdalana otyryp ákimshilik daıyndaıdy. Saılaýshy azamat saılaýshylar tiziminiń bireýinde ǵana bolady.
Árbir saılaýshy saılaý jarıalanǵan nemese taǵaıyndalǵan kúnnen bastap jergilikti atqarýshy organǵa tirkelýge quqyly. Eger saılaýshyǵa saılaýdan keminde otyz kún buryn saılaý ótetin kúni óziniń tirkelgen orny boıynsha daýys berýge arnalǵan mekenjaıǵa kelý múmkindigi bolmaıtyny belgili bolsa, ózi daýys bere alatyn jeri boıynsha jergilikti atqarýshy organǵa saılaýshylar tizimine engizý jóninde jazbasha ótinish berýge quqyly.
Mundaı jaǵdaıda jergilikti atqarýshy organ azamatty tirkelý orny boıynsha saılaýshylar tiziminen shyǵarýdy jáne daýys beretin ýchaskeniń saılaýshylar tizimine engizýdi júzege asyrady.
Saılaý komısıasy saılaýshylar tirkelgen tizimdi saılaý bolatyn kúnnen 15 kún buryn saılaýshylarǵa kórsetedi. Saılaýshy azamat ýchaske komısıasy otyrǵan ǵımaratta saılaýshylar tizimimen tanysyp, berilgen málimettiń durys burystyǵyn teksere alady. Sondaı - aq olar tizimde málimet durys berilmegen nemese tizimnen túsip qalǵan nemese aty - jóni durys jazylmaǵan jaǵdaıda ýchaske komısıasyna shaǵymdana alady. Saılaýshy azamattardyń ótinishin tez arada qarap, ýchaske komısıasy sheshim shyǵarady.
Prezıdentti, Májilis jáne máslıhat depýtattaryn, jergilikti ózin - ózi basqarý organdarynyń múshelerin saılaý jóninde daýys berý saılaý kúni jergilikti ýaqyt boıynsha saǵat jetiden saǵat jıyrmaǵa deıin bolady. Senat depýtattaryna daýys berý bir kúnniń ishinde ótedi.
Daýys berý
↓--------------------------------- ↓
elektrondyq -------- Qaǵaz búletenderi
Árbir daýys berýshi (saılaýshy) jeke ózi daýys beredi: daýys quqyǵyn bireýge berýge, basqa tulǵa úshin daýys berýge ruqsat etilmeıdi. Al jekelegen saılaýshylar densaýlyq jaǵdaıyna baılanysty, otbasynyń naýqas múshelerin qaraýyna baılanysty daýys berýge kele almasa, ýchaskelik komısıa olardyń saılaý kúni jergilikti ýaqyt boıynsha saǵat12 - den kesh emes ýaqytta berilgen jazbasha ótinishi boıynsha daýys berýdi osy saılaýshylar turatyn jerde uıymdastyrýy tıis.
Prezıdentti, Májilis jáne máslıhat depýtattaryn, jergilikti ózin - ózi basqarý organdarynyń múshelerin saılaý kezinde daýystardy sanaý barlyq saılaý ýchaskelerinde jergilikti ýaqyt boıynsha saǵat 20 - da bastalady.
Prezıdentti, Parlament depýtattaryn saılaýdyń sońǵy nátıjelerin OSK belgileıdi; máslıhattar men jergilikti ózin - ózi basqarý organdary depýtattarynyń saılaý nátıjesin aýmaqtyq saılaý komısıasy aıqyndaıdy. Saılaý nátıjeleri jaıly habarlamalardy saılaý komısıasy BAQ - ta jarıalaıdy. Joǵaryda kórsetilgen saılaý komısıalary saılanǵandardy tirkeıdi: Prezıdentti, Parlament, máslıhat depýtattaryn, jergilikti ózin - ózi basqarý organdary múshelerin, olardan jeti kún merzimniń ishinde ózderinen Konstıtýsıaǵa jáne Prezıdent, Parlament, máslıhat depýtaty jáne jergilikti ózin - ózi basqarý organynyń múshesi zańdyq statýsqa saı emes mindetterdi alyp tastaıtyny týraly jazbasha ótinish alǵannan keıin tirkeýdi júzege asyrady.
6. Jańa sabaqty meńgergendigin tekserý:
1. Saılaý kezińde daýys quqyǵyn bireýge berý nemese saılaýshynyń basqa tulǵa úshin daýys berýi múmkin be?
2. Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti men Parlament depýtattaryn saılaýdyń sońǵy nátıjesin qandaı organ anyqtaıdy?
7. Jańa materıaldy bekitý:
1. Ýchaskelik saılaý komısıasy saılaýshyǵa saılaýǵa kelmegen jubaıy jáne kórshisi úshin daýys berýge ruqsat etti. Ýchaskelik komısıanyń mundaı sheshimi saılaý jónindegi zańǵa sáıkes kele me?
2. Qazaqstan Respýblıkasynda saılaý kezinde qandaı saılaý júıeleri qoldanylady?
8. Úıge tapsyrma: § 8. Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý úderisiniń satylary.
9. Baǵalaý
Synyby___10
Sabaqtyń taqyryby: § 8. Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý úderisiniń satylary.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardy Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý úderisiniń satylarymen tanystyrý, Qazaqstan Respýblıkasynyń «saılaý týraly» Konstıtýsıalyq zańyna súıený.(28. 05. 1995 j)
Tárbıelik: oqýshylardy adamgershilikke, patrıotızmge tárbıeleý.
Damytýshylyq: oqýshylardyń oı - pikirin aıta bilý belsendiligin arttyrý.
Kórnekiligi: tirek syzbalar, ınteraktıvti taqta
Ádisi: tirek syzbalardy paıdalana otyryp baıandaý, ózara belsendilikti arttyrý.
Túri: aralas sabaq
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeń
a) sálemdesý
b) sabaqqa daıyndyǵyn tekserý
v) oqýshylar nazaryn sabaqqa aýdarý
2. Úı tapsyrmasyn tekserý
1. Qazaqstan Respýblıkasynda saılaý komısıalarynyń biryńǵaı júıesin qandaı organ basqarady?
2. Qazaqstan Respýblıkasynyń saılaý komısıasy qansha ýaqytqa saılanady?
3. Saılaý komısıalarynyń mindetine ne jatady?
3. Bilimderin jan - jaqty tekserý
1. Saılaý komısıalarynyń ókilettik merzimi neshe jyl?
2. Kesteni toltyryńdar
4. Oqýshylardy jańa sabaqqa daıyndaý
Sabaqtyń taqyrybyn, maqsatyn baıandaý.
Oqýshylar nazaryn sabaqqa aýdarý.
5. Jańa sabaqty túsindirý
Májilis pen máslıhat depýtattaryn saılaǵanda Ortalyq saılaý komısıasy men aýmaqtyq saılaý komısıasy eldiń aýmaqtyq - ákimshilik bólinisin eskere otyryp, shamamen saılaýshylar sanyn teń bólý arqyly saılaý okrýgterin qurady.
Bul jerde oblys aýmaǵynda, Almaty qalasynda, respýblıka astanasynda, aýdan qaladaǵy saılaý okrýgterinde saılaýshylar sany osy aýmaqtyq - ákimshilik birliktegi árbir depýtattyq mandatty saılaýshylardyń orta sanynyń 15%- nan aspaýy kerek.
Aýdan jáne qala ákiminiń sheshimi boıynsha saılaý komısıasymen kelise otyryp, daýys berý úshin saılaý ýchaskeleri qurylady. Mundaı saılaý ýchaskelerin qurǵanda jergilikti jáne basqa jaǵdaılar (áskerı bólimsheler, emhana jáne shıpajaılar, sondaı - aq shet memleketterdegi Qazaqstan Respýblıkasynyń elshilikteri, t. b) barynsha eskeriledi (ár saılaý ýchaskesinde úsh myń saılaýshy).
Prezıdentti, Parlament májilisiniń depýtatyn, sondaı - aq máslıhat depýtatyn saılaý úshin jergilikti basqarý organdarynyń músheleri Qazaqstan Respýblıkasynyń saılaý quqyǵyna ıe azamattardyń, ıaǵnı saılaýshylardyń tizimin jasaıdy. Belgili saılaý ýchaskesine tirkeýge alý úshin azamattyń turǵylyqty mekenjaıy negizge alynady. Saılaýshylar tizimi alfavıt boıynsha nemese basqa tártippen jasalady. Tizimde saılaýshylardyń tegi, aty, ákesiniń aty, týylǵan jeri (18 jasta bolsa, aıy, jyly jáne meken - jaıy) kórsetiledi.
Turǵylyqty jeri boıynsha saılaýshylardyń tizimin halyq sanyn tirkeýshi organdardyń bergen málimetin paıdalana otyryp ákimshilik daıyndaıdy. Saılaýshy azamat saılaýshylar tiziminiń bireýinde ǵana bolady.
Árbir saılaýshy saılaý jarıalanǵan nemese taǵaıyndalǵan kúnnen bastap jergilikti atqarýshy organǵa tirkelýge quqyly. Eger saılaýshyǵa saılaýdan keminde otyz kún buryn saılaý ótetin kúni óziniń tirkelgen orny boıynsha daýys berýge arnalǵan mekenjaıǵa kelý múmkindigi bolmaıtyny belgili bolsa, ózi daýys bere alatyn jeri boıynsha jergilikti atqarýshy organǵa saılaýshylar tizimine engizý jóninde jazbasha ótinish berýge quqyly.
Mundaı jaǵdaıda jergilikti atqarýshy organ azamatty tirkelý orny boıynsha saılaýshylar tiziminen shyǵarýdy jáne daýys beretin ýchaskeniń saılaýshylar tizimine engizýdi júzege asyrady.
Saılaý komısıasy saılaýshylar tirkelgen tizimdi saılaý bolatyn kúnnen 15 kún buryn saılaýshylarǵa kórsetedi. Saılaýshy azamat ýchaske komısıasy otyrǵan ǵımaratta saılaýshylar tizimimen tanysyp, berilgen málimettiń durys burystyǵyn teksere alady. Sondaı - aq olar tizimde málimet durys berilmegen nemese tizimnen túsip qalǵan nemese aty - jóni durys jazylmaǵan jaǵdaıda ýchaske komısıasyna shaǵymdana alady. Saılaýshy azamattardyń ótinishin tez arada qarap, ýchaske komısıasy sheshim shyǵarady.
Prezıdentti, Májilis jáne máslıhat depýtattaryn, jergilikti ózin - ózi basqarý organdarynyń múshelerin saılaý jóninde daýys berý saılaý kúni jergilikti ýaqyt boıynsha saǵat jetiden saǵat jıyrmaǵa deıin bolady. Senat depýtattaryna daýys berý bir kúnniń ishinde ótedi.
Daýys berý
↓--------------------------------- ↓
elektrondyq -------- Qaǵaz búletenderi
Árbir daýys berýshi (saılaýshy) jeke ózi daýys beredi: daýys quqyǵyn bireýge berýge, basqa tulǵa úshin daýys berýge ruqsat etilmeıdi. Al jekelegen saılaýshylar densaýlyq jaǵdaıyna baılanysty, otbasynyń naýqas múshelerin qaraýyna baılanysty daýys berýge kele almasa, ýchaskelik komısıa olardyń saılaý kúni jergilikti ýaqyt boıynsha saǵat12 - den kesh emes ýaqytta berilgen jazbasha ótinishi boıynsha daýys berýdi osy saılaýshylar turatyn jerde uıymdastyrýy tıis.
Prezıdentti, Májilis jáne máslıhat depýtattaryn, jergilikti ózin - ózi basqarý organdarynyń múshelerin saılaý kezinde daýystardy sanaý barlyq saılaý ýchaskelerinde jergilikti ýaqyt boıynsha saǵat 20 - da bastalady.
Prezıdentti, Parlament depýtattaryn saılaýdyń sońǵy nátıjelerin OSK belgileıdi; máslıhattar men jergilikti ózin - ózi basqarý organdary depýtattarynyń saılaý nátıjesin aýmaqtyq saılaý komısıasy aıqyndaıdy. Saılaý nátıjeleri jaıly habarlamalardy saılaý komısıasy BAQ - ta jarıalaıdy. Joǵaryda kórsetilgen saılaý komısıalary saılanǵandardy tirkeıdi: Prezıdentti, Parlament, máslıhat depýtattaryn, jergilikti ózin - ózi basqarý organdary múshelerin, olardan jeti kún merzimniń ishinde ózderinen Konstıtýsıaǵa jáne Prezıdent, Parlament, máslıhat depýtaty jáne jergilikti ózin - ózi basqarý organynyń múshesi zańdyq statýsqa saı emes mindetterdi alyp tastaıtyny týraly jazbasha ótinish alǵannan keıin tirkeýdi júzege asyrady.
6. Jańa sabaqty meńgergendigin tekserý:
1. Saılaý kezińde daýys quqyǵyn bireýge berý nemese saılaýshynyń basqa tulǵa úshin daýys berýi múmkin be?
2. Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti men Parlament depýtattaryn saılaýdyń sońǵy nátıjesin qandaı organ anyqtaıdy?
7. Jańa materıaldy bekitý:
1. Ýchaskelik saılaý komısıasy saılaýshyǵa saılaýǵa kelmegen jubaıy jáne kórshisi úshin daýys berýge ruqsat etti. Ýchaskelik komısıanyń mundaı sheshimi saılaý jónindegi zańǵa sáıkes kele me?
2. Qazaqstan Respýblıkasynda saılaý kezinde qandaı saılaý júıeleri qoldanylady?
8. Úıge tapsyrma: § 8. Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý úderisiniń satylary.
9. Baǵalaý