Qımaq qaǵanaty (9 ǵasyrdyń sońy – 11 ǵasyrdyń basy)
Qımaq qaǵanaty (9 ǵasyrdyń sońy – 11 ǵasyrdyń basy)
Konspekt
9 ǵasyrdyń sońynda qımaq taıpasynyń atymen Qımaq qaǵanaty quryldy. Qaǵanat Qazaqstannyń soltústik - shyǵys, ortalyq aımaqtaryn alyp jatty. Ortalyǵy – Imaqıa, ekinshi astanasy – Alakól jaǵasyndaǵy Karantıa boldy. Parsy tarıhshysy Gardızı qımaqtar quramynda jeti taıpa bolǵandyǵyn jazǵan. Olar: eımýr, baıandýr, tatar, lanıkaz, ajlar, ımek, qypshaq. Eń ataqtylary – qımaqtar men qypshaqtar. Qaǵanat bıleýshisi – “qaǵan”. Bul ataqtan eki saty tómen “ıabǵý” ataǵy boldy. Jeke taıpa kósemderin “shad - tútik” dep ataǵan.
10 ǵasyrdyń basynda qımaqtar toǵyz - ǵuzdardyń shekaralyq qalasy Jamlekesti jaýlap aldy. Qımaqtar Enıseı boıyndaǵy qyrǵyzdarǵa da shabýyldap turǵan. Qımaqtarǵa 10 ǵasyrdyń ekinshi jartysynda Qarahan memleketi shabýyldaı bastady. Qarahandyqtardyń joryqtary 11 ǵasyrda jıileı túsken. Osy joryqtardyń áserinen Qımaq qaǵanaty álsirep, ydyraı bastady. Qımaq qaǵanatynyń qulaýynyń eki sebebi bolǵan. Birinshisi – qypshaq taıpasy kósemderiniń bılik úshin talasýy. Ekinshisi – syrtqy qaıshylyq.
Qımaqtarda mal sharýashylyǵy basym boldy. Mahmýd Qashǵarıdiń deregi boıynsha, maldan aırylǵandar jataqqa aınalyp, qolóner men balyq aýlaýdy kásip etken. Qola aınadaǵy jazýlar 9 - 10 ǵasyrlarda qımaqtardyń ejelgi túrik jazýymen jazǵanyn kórsetedi. Qımaq shonjarlary 10 ǵasyrda ıslam dinin qabyldaı bastady.
Konspekt suraqtar
1. Qımaqtardyń ıslamdy qabyldaǵan ýaqyty:
2. Qımaqtardyń jazý quraly:
3. Qımaqtarda jataqqa aınalǵandardyń kásipteri:
4. Qımaqtarda mal sharýashylyǵynyń basym bolǵandyǵyn jazǵan parsy tarıhshysy:
5. Qımaq qaǵanatynyń qulaýynyń sebepteri:
6. 10 ǵasyrdyń ekinshi jartysynda qımaqtarǵa shabýyldaǵan memleket:
7. Qımaqtar jaýlap alǵan toǵyz - ǵuzdardyń shekaralyq qalasy:
8. Qımaqtardyń saıası ómirindegi bedeli kúshti top:
9. Qımaqtarda “shad - tútik” laýazymy berildi:
10. Qımaqtarda qaǵannan eki saty tómen ataqty ıelenýshi:
11. Qımaqtar quramyndaǵy taıpa sany:
12. Qımaq qaǵanatynyń ómir súrgen merzimi:
13. Qımaqtardyń ishinde qypshaqtar bolǵandyǵy týraly jazdy:
14. Qımaqtardyń Monǵolıanyń soltústik - batysyn mekendegen merzimi:
Taqyryptyń testi
Qımaq qaǵanaty (9 ǵasyrdyń sońy – 11 ǵasyrdyń basy). júkteý
Konspekt
9 ǵasyrdyń sońynda qımaq taıpasynyń atymen Qımaq qaǵanaty quryldy. Qaǵanat Qazaqstannyń soltústik - shyǵys, ortalyq aımaqtaryn alyp jatty. Ortalyǵy – Imaqıa, ekinshi astanasy – Alakól jaǵasyndaǵy Karantıa boldy. Parsy tarıhshysy Gardızı qımaqtar quramynda jeti taıpa bolǵandyǵyn jazǵan. Olar: eımýr, baıandýr, tatar, lanıkaz, ajlar, ımek, qypshaq. Eń ataqtylary – qımaqtar men qypshaqtar. Qaǵanat bıleýshisi – “qaǵan”. Bul ataqtan eki saty tómen “ıabǵý” ataǵy boldy. Jeke taıpa kósemderin “shad - tútik” dep ataǵan.
10 ǵasyrdyń basynda qımaqtar toǵyz - ǵuzdardyń shekaralyq qalasy Jamlekesti jaýlap aldy. Qımaqtar Enıseı boıyndaǵy qyrǵyzdarǵa da shabýyldap turǵan. Qımaqtarǵa 10 ǵasyrdyń ekinshi jartysynda Qarahan memleketi shabýyldaı bastady. Qarahandyqtardyń joryqtary 11 ǵasyrda jıileı túsken. Osy joryqtardyń áserinen Qımaq qaǵanaty álsirep, ydyraı bastady. Qımaq qaǵanatynyń qulaýynyń eki sebebi bolǵan. Birinshisi – qypshaq taıpasy kósemderiniń bılik úshin talasýy. Ekinshisi – syrtqy qaıshylyq.
Qımaqtarda mal sharýashylyǵy basym boldy. Mahmýd Qashǵarıdiń deregi boıynsha, maldan aırylǵandar jataqqa aınalyp, qolóner men balyq aýlaýdy kásip etken. Qola aınadaǵy jazýlar 9 - 10 ǵasyrlarda qımaqtardyń ejelgi túrik jazýymen jazǵanyn kórsetedi. Qımaq shonjarlary 10 ǵasyrda ıslam dinin qabyldaı bastady.
Konspekt suraqtar
1. Qımaqtardyń ıslamdy qabyldaǵan ýaqyty:
2. Qımaqtardyń jazý quraly:
3. Qımaqtarda jataqqa aınalǵandardyń kásipteri:
4. Qımaqtarda mal sharýashylyǵynyń basym bolǵandyǵyn jazǵan parsy tarıhshysy:
5. Qımaq qaǵanatynyń qulaýynyń sebepteri:
6. 10 ǵasyrdyń ekinshi jartysynda qımaqtarǵa shabýyldaǵan memleket:
7. Qımaqtar jaýlap alǵan toǵyz - ǵuzdardyń shekaralyq qalasy:
8. Qımaqtardyń saıası ómirindegi bedeli kúshti top:
9. Qımaqtarda “shad - tútik” laýazymy berildi:
10. Qımaqtarda qaǵannan eki saty tómen ataqty ıelenýshi:
11. Qımaqtar quramyndaǵy taıpa sany:
12. Qımaq qaǵanatynyń ómir súrgen merzimi:
13. Qımaqtardyń ishinde qypshaqtar bolǵandyǵy týraly jazdy:
14. Qımaqtardyń Monǵolıanyń soltústik - batysyn mekendegen merzimi:
Taqyryptyń testi
Qımaq qaǵanaty (9 ǵasyrdyń sońy – 11 ǵasyrdyń basy). júkteý
You Might Also Like
