Oǵyz memleketi (9 ǵasyrdyń sońy – 11 ǵasyrdyń basy)
Oǵyz memleketi (9 ǵasyrdyń sońy – 11 ǵasyrdyń basy)
Konspekt
9 ǵasyrdyń aıaǵy – 10 ǵasyrdyń basynda Syrdarıanyń orta jáne tómengi aǵysynda Oǵyz memleketi quryldy. Ortalyǵy – Iangıkent qalasy (Jańa Gýzıa). Mahmýd Qashǵarıdiń deregi boıynsha, oǵyzdar alǵashynda 24 taıpadan turǵan. Bul – oǵyzdardyń jańadan ár túrli taıpalardan qalyptasa bastaǵan kezi. Ál - Marvazı oǵyzdardyń 12 taıpasy ǵana jaıly jazady. Bul kezeń oǵyz taıpalarynyń bir - birine qosylyp, halyqtyq halyqtyq dárejege kóterile bastaǵan mezgili bolyp esepteledi.
Oǵyzdardaǵy joǵarǵy bılik ıesi – jabǵý. Jabǵýdyń murageri ınal dep ataldy. Ony atabekter tárbıeledi. Áskerbasy súbashy dep atalǵan. Jabǵýdyń keńesshileri kúl - erkin dep ataldy. “Oǵyznama” dereginde kórsetilgendeı, jabǵý óziniń jerin 12 aımaqqa bólip basqarǵan.
Oǵyzdar qarluq, qımaq taıpalarymen birigip, Edil men Jaıyq aralyǵyndaǵy pechenegterdi jeńedi. 965 jyly oǵyz jabǵýy Kıev knázi Svátoslavpen Hazarlarǵa qarsy áskerı odaq qurdy. Nátıjesinde Hazar qaǵanaty talqandaldy. Orys jylnamalarynda 985 jyly knáz Vladımırdiń oǵyzdarmen odaqtasyp, bulǵarlarǵa joryq jasaǵany týraly aıtylady. 10 ǵasyrdyń sońy men 11 ǵasyrdyń basynda Álı jabǵýdyń kezinde memleket jaǵdaıy kúrt nasharlady. Úzdiksiz soǵys pen shekten tys alynatyn alym - salyq oǵyzdardyń narazylyqtaryn týǵyzdy. Jent qalasyn saljuqtar basyp alady. Alaıda qala turǵyndary saljuqtardy Jentten qýyp shyǵady. Álı jabǵýdyń murageri Shahmálik tusynda Oǵyz memleketi kúsheıdi. Ol 1041 jyly Horezmdi jaýlap alady. Alaıda 1043 jyly saljuqtardyń qolynan qaza tapty. Qypshaqtar oǵyzdardy Syrdarıa, Aral boıynan birjola yǵystyrady. Aqyrynda, 11 ǵasyrdyń basynda Oǵyz memleketi qulady.
Syrdarıanyń tómengi aǵysynda Jankent, Jýara, Jent atty qalalardyń ornalasýy oǵyzdardyń otyryqshylyǵyn dáleldeıdi. Al Syrdarıanyń orta aǵysyndaǵy Qarnaq, Sútkent, Farab, Syǵanaq, Saýran qalalary týraly Mahmýd Qashǵarı jazǵan.
Konspekt suraqtar
1. 11 ǵasyrda oǵyzdardy Syrdarıa, Aral boıynan yǵystyrǵan taıpa:
2. Oǵyzdardyń kúzgi jaıylymdary týraly derek qaldyrdy:
3. Oǵyzdarda eltiri beretin qoılar kóp ósiriletin aımaq:
4. Jankent, Jent, Jýara qalalary ornalasty:
5. “Túrik qolónerdiń barlyq túrin ózi isteıdi…” dep jazǵan tarıhshy:
6. Shahmálik Horezmdi jaýlap aldy:
7. Saljuqtar basyp alǵan qala:
8. 985 jyly oǵyzdar shabýyldaǵan el:
9. Oǵyzdardyń Kıev knázimen birigip, Hazarlardy talqandaǵan jyly:
10. Oǵyzdardyń qarluq jáne qımaqtarmen birigip jeńgen taıpasy:
11. Oǵyzdar jerindegi aımaqtar sany:
12. Oǵyzdardaǵy shonjarlar keńesi:
13. Oǵyzdardaǵy joǵarǵy bılik ıesiniń laýazymy:
14. Oǵyzdar 24 taıpadan turǵan dep jazǵan ortaǵasyrlyq ǵalym:
15. Oǵyz memleketiniń aýmaǵy:
16. Jetisýda Qarluq qaǵanaty qurylǵannan keıin oǵyzdar yǵysty:
17. Hazarlarǵa qarsy soǵysta Kıev knázi Svátoslav kimdermen odaq qurdy:
Taqyryptyń testi
Oǵyz memleketi (9 ǵasyrdyń sońy – 11 ǵasyrdyń basy). júkteý
Konspekt
9 ǵasyrdyń aıaǵy – 10 ǵasyrdyń basynda Syrdarıanyń orta jáne tómengi aǵysynda Oǵyz memleketi quryldy. Ortalyǵy – Iangıkent qalasy (Jańa Gýzıa). Mahmýd Qashǵarıdiń deregi boıynsha, oǵyzdar alǵashynda 24 taıpadan turǵan. Bul – oǵyzdardyń jańadan ár túrli taıpalardan qalyptasa bastaǵan kezi. Ál - Marvazı oǵyzdardyń 12 taıpasy ǵana jaıly jazady. Bul kezeń oǵyz taıpalarynyń bir - birine qosylyp, halyqtyq halyqtyq dárejege kóterile bastaǵan mezgili bolyp esepteledi.
Oǵyzdardaǵy joǵarǵy bılik ıesi – jabǵý. Jabǵýdyń murageri ınal dep ataldy. Ony atabekter tárbıeledi. Áskerbasy súbashy dep atalǵan. Jabǵýdyń keńesshileri kúl - erkin dep ataldy. “Oǵyznama” dereginde kórsetilgendeı, jabǵý óziniń jerin 12 aımaqqa bólip basqarǵan.
Oǵyzdar qarluq, qımaq taıpalarymen birigip, Edil men Jaıyq aralyǵyndaǵy pechenegterdi jeńedi. 965 jyly oǵyz jabǵýy Kıev knázi Svátoslavpen Hazarlarǵa qarsy áskerı odaq qurdy. Nátıjesinde Hazar qaǵanaty talqandaldy. Orys jylnamalarynda 985 jyly knáz Vladımırdiń oǵyzdarmen odaqtasyp, bulǵarlarǵa joryq jasaǵany týraly aıtylady. 10 ǵasyrdyń sońy men 11 ǵasyrdyń basynda Álı jabǵýdyń kezinde memleket jaǵdaıy kúrt nasharlady. Úzdiksiz soǵys pen shekten tys alynatyn alym - salyq oǵyzdardyń narazylyqtaryn týǵyzdy. Jent qalasyn saljuqtar basyp alady. Alaıda qala turǵyndary saljuqtardy Jentten qýyp shyǵady. Álı jabǵýdyń murageri Shahmálik tusynda Oǵyz memleketi kúsheıdi. Ol 1041 jyly Horezmdi jaýlap alady. Alaıda 1043 jyly saljuqtardyń qolynan qaza tapty. Qypshaqtar oǵyzdardy Syrdarıa, Aral boıynan birjola yǵystyrady. Aqyrynda, 11 ǵasyrdyń basynda Oǵyz memleketi qulady.
Syrdarıanyń tómengi aǵysynda Jankent, Jýara, Jent atty qalalardyń ornalasýy oǵyzdardyń otyryqshylyǵyn dáleldeıdi. Al Syrdarıanyń orta aǵysyndaǵy Qarnaq, Sútkent, Farab, Syǵanaq, Saýran qalalary týraly Mahmýd Qashǵarı jazǵan.
Konspekt suraqtar
1. 11 ǵasyrda oǵyzdardy Syrdarıa, Aral boıynan yǵystyrǵan taıpa:
2. Oǵyzdardyń kúzgi jaıylymdary týraly derek qaldyrdy:
3. Oǵyzdarda eltiri beretin qoılar kóp ósiriletin aımaq:
4. Jankent, Jent, Jýara qalalary ornalasty:
5. “Túrik qolónerdiń barlyq túrin ózi isteıdi…” dep jazǵan tarıhshy:
6. Shahmálik Horezmdi jaýlap aldy:
7. Saljuqtar basyp alǵan qala:
8. 985 jyly oǵyzdar shabýyldaǵan el:
9. Oǵyzdardyń Kıev knázimen birigip, Hazarlardy talqandaǵan jyly:
10. Oǵyzdardyń qarluq jáne qımaqtarmen birigip jeńgen taıpasy:
11. Oǵyzdar jerindegi aımaqtar sany:
12. Oǵyzdardaǵy shonjarlar keńesi:
13. Oǵyzdardaǵy joǵarǵy bılik ıesiniń laýazymy:
14. Oǵyzdar 24 taıpadan turǵan dep jazǵan ortaǵasyrlyq ǵalym:
15. Oǵyz memleketiniń aýmaǵy:
16. Jetisýda Qarluq qaǵanaty qurylǵannan keıin oǵyzdar yǵysty:
17. Hazarlarǵa qarsy soǵysta Kıev knázi Svátoslav kimdermen odaq qurdy:
Taqyryptyń testi
Oǵyz memleketi (9 ǵasyrdyń sońy – 11 ǵasyrdyń basy). júkteý
You Might Also Like
-
Jartylaı kóshpeli jáne otyryqshy mádenıetterdiń ózara áseri
