Sabaq berýdegi halyq pedagogıkasynyń mańyzy
Atyraý oblysy, Qyzylqoǵa aýdany,
Saǵyz selosy, A. Ómirov atyndaǵy
balalar saz mektebiniń muǵalimi
Kenjeǵalıeva Aıjamal
Halyq pedagogıkasy – degenimiz adamnyń jan dúnıesin tárbıeleıtin jáne zertteıtin ilim» degen. Qandaı da bolmasyn halyqtyń ulttyq ereksheliktermen ulttyq psıhologıasyna, salt – dástúrine mán bermeý urpaqtar sabaqtastyǵynyń joıylýyna ákep soqtyrady. Sondyqtan, synyptan tys sharalar júrgizýde, halyq pedagogıkasyna súıenip, onyń baı tájirıbelerin keńinen qoldanýymyz kerek
Maqsaty: Qazaq halqynyń salt - dástúrin, tálim - tárbıesin, óz sabaǵymda qoldaný.
Tárbıeligi: Oqýshylardy qazaq halqynyń salt - dástúrleri, yrym - tıymdary arqyly óz elin súıýge, qurmetteýge, ónerin qadirleýge tárbıeleý.
Damytýshylyq: Oqýshylarǵa ulttyq tárbıe týraly túsinik bere otyryp, olardyń oı - órisin, shyǵarmashylyǵyn, sanasyn, patrıottyq sezimin damytý.
Sabaqtyń túri: Pysyqtaý sabaǵy
Tıpi: Dástúrli oıyn túrinde
Sabaqtyń kórnekiligi: Kompúter, ınteraktıvti taqta, aspap, oqýlyq, kartochkalar, qorjyn, asyq.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý:
a) Oqýshynyń oqý quralyn tekserý
á) Synyptyń nazaryn sabaqqa aýdarý.
2. Kirispe – muǵalimniń sózi
Kirispe:
Halyq pedagogıkasy – degenimiz adamnyń jan dúnıesin tárbıeleıtin jáne zertteıtin ilim» degen. Qandaı da bolmasyn halyqtyń ulttyq ereksheliktermen ulttyq psıhologıasyna, salt – dástúrine mán bermeý urpaqtar sabaqtastyǵynyń joıylýyna ákep soqtyrady. Sondyqtan, synyptan tys sharalar júrgizýde, halyq pedagogıkasyna súıenip, onyń baı tájirıbelerin keńinen qoldanýymyz kerek
Ár halyq óziniń jas urpaǵyn qaıyrymdy, adal úlkendi qurmetteıtin - ádil, erjúrek, izgi nıetti, ar - ojdany mol bolyp óssin dep armandaıdy, bul máseleni óziniń turmys – saltyna baılanysty sheship otyrady.
Halyq pedagogıkasy urpaqtan – urpaqqa qajetti qasıetterdi jınaqtaǵan tájirıbe, onyń maqsaty, ulttyq ereksheligimizdi aıqyndaı túsetin, ónegeli azamat sanaly urpaq tárbıeleý Qanshama zaman ótse de mańyzyn joımaǵan halyqtyq pedagogıkany tálim – tárbıeniń túp qazyǵyna aınaldyrý, ata - ananyń da, muǵalimniń basty boryshy
Úı tapsyrmasy: 1. Úıge qandaı tapsyrma berildi?
Oqýshy jaýaby:
2. «Halyq áni» dep qandaı ánderdi aıtamyz
Oqýshy jaýaby:
3. «Maýsymjan» áni qandaı tempte, kóńil - kúıde oryndalady.
Oqýshy jaýaby:
4. Qandaı ladta, qandaı tonaldikte jazylǵan?
Oqýshy jaýaby:
5. Kilt belgisi bar ma?
Oqýshy jaýaby:
6. Maýsymjan ánin taldap boldyq, ıaǵnı «Maýsymjan» degen qyzdyń atyna arnap shyǵarylǵan án.
Oqýshy jaýaby:
7. Endi qyzdar týraly qandaı maqaldar bilesiń?
Oqýshy jaýaby:
Qyz ósse, eldiń kórki
Gúl ósse, jerdiń kórki
Qyz úıdiń sáni, gúl jerdiń sáni degen maǵynany bildiredi.
Qyzdyń jıǵan júgindeı. Iaǵnı ol qyzdyń uqypty, tárbıeli ustaǵanyn aıtady.
«Maýsymjan» áninde mynandaı joldar bar.
Mysaly:
Qyz qosylsa teńimen jylamaıdy.
Kózdiń jasyn kól qylyp bulamaıdy
Bul jerde sol zamandaǵy qyzdyń ózi unatpaǵan adamǵa eriksiz qosylýy týraly osy án arqyly sýrettegen.
Maýsymjan - maýsymjan
Tanımyn qalqam daýysyńnan - degen joldar qyzdyń alysta bolsa da daýysynan tanyǵan jigittiń sózderi. Osy ándi bizdiń zamanymyzǵa kompozıtorymyz óńdep ákeldi.
Osy tapsyrmany úıden qalaı shyǵaryp kelgenin kóreıik. (Oqýshymen jumys)
Kerekti jerlerinde oqýshynyń qatesin túzetip, kemshiligin kórsetý.
Úı tapsyrmasynyń qorytyndysy:
Asyqty tizip qoıyp atý arqyly astyndaǵy suraqtarǵa jaýap berý.
Suraq - 1
Maýsymjan áni kimge arnalǵan? (Qyzǵa arnalǵan)
Suraq - 2
Maýsymjan áninde ne sýrettelgen? (Áıel teńsizdigin beıneleıdi. Qyzdy sol zamandaǵy ózi unatpaǵan adamǵa eriksiz qosý.)
Suraq - 3
Maýsymjan áni qandaı kóńil - kúıde oryndalady. (Ortasha, baıaý)
Suraq - 4
Maýsyjannyń ólshemi (2/4 ólshemi)
Suraq - 5
Maýsymjannyń tonaldigi qandaı? («Lá» mınor)
Jańa sabaq: Maýsymjan ániniń sońǵy taktilerin sanap shyǵarý (5 takti)
(Oqýshyǵa sanap oınatyp, qate jerlerimen jumys jasaımyn. Uqsas taktilerdi frazalardy oqýshydan kórsetýin talap etemin.)
Maýsymjannyń 1 - shi aıaqtalýymen, 2 - shi aıaqtalýyn salystyryp qaraımyz.
Endi ándi túgel basynan aıaǵyna deıin sanap, oınap shyǵaıyq.
Oqýshy oınap kemshiligin aıtylyp ánshiniń fortepıano súımeldeýimen aıtqan ánin úntaspadan túzetiledi.
(Ún taspa tyńdalady)
Biz aldaǵy ýaqytta «Maýsymjan» ánin ánshi aıtqandaı etip osyndaı dárejede oınaýymyz kerek.
Jańa sabaqty qorytyndylaý:
Suraq - 1
Uqsas taktiler qaı jerde?
Suraq - 2
Fraza degen ne?
Suraq - 3
7 - asyq ornalasqan aspap qalaı atalady?
Suraq - 4
Asyqty shashyp jiberip oınaıtyn oıyn qalaı atalady?
Jalpy asyq oıyny - qazaq halqynyń dástúrli ulttyq oıyny. Usaq maldyń (qoı, eshki i) asyqty jiliginen alynǵan jumyr súıek - asyqtaı oınalady. Iirgende túsken qalpyna qaraı asyq - alshy, táıke, búk, shik dep, al atýǵa arnalǵan arnaıy qorǵasyn quıylyp jasalǵany - saqa, oń qolmen atýǵa yńǵaılysy - ońqaı asyq atalady.
Asyq oıyny dáldikke mergendikke, shapshańdylyqqa, tatýlyqqa, aýyzbirshilikke, tárbıeleıdi.
Baǵalaý. Oqýshynyń bilimine qaraı baǵalaımyn.
Úı tapsyrmasy: «Maýsymjan» ánin aıaǵyna deıin sanap shyǵaryp kelý.
Saǵyz selosy, A. Ómirov atyndaǵy
balalar saz mektebiniń muǵalimi
Kenjeǵalıeva Aıjamal
Halyq pedagogıkasy – degenimiz adamnyń jan dúnıesin tárbıeleıtin jáne zertteıtin ilim» degen. Qandaı da bolmasyn halyqtyń ulttyq ereksheliktermen ulttyq psıhologıasyna, salt – dástúrine mán bermeý urpaqtar sabaqtastyǵynyń joıylýyna ákep soqtyrady. Sondyqtan, synyptan tys sharalar júrgizýde, halyq pedagogıkasyna súıenip, onyń baı tájirıbelerin keńinen qoldanýymyz kerek
Maqsaty: Qazaq halqynyń salt - dástúrin, tálim - tárbıesin, óz sabaǵymda qoldaný.
Tárbıeligi: Oqýshylardy qazaq halqynyń salt - dástúrleri, yrym - tıymdary arqyly óz elin súıýge, qurmetteýge, ónerin qadirleýge tárbıeleý.
Damytýshylyq: Oqýshylarǵa ulttyq tárbıe týraly túsinik bere otyryp, olardyń oı - órisin, shyǵarmashylyǵyn, sanasyn, patrıottyq sezimin damytý.
Sabaqtyń túri: Pysyqtaý sabaǵy
Tıpi: Dástúrli oıyn túrinde
Sabaqtyń kórnekiligi: Kompúter, ınteraktıvti taqta, aspap, oqýlyq, kartochkalar, qorjyn, asyq.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý:
a) Oqýshynyń oqý quralyn tekserý
á) Synyptyń nazaryn sabaqqa aýdarý.
2. Kirispe – muǵalimniń sózi
Kirispe:
Halyq pedagogıkasy – degenimiz adamnyń jan dúnıesin tárbıeleıtin jáne zertteıtin ilim» degen. Qandaı da bolmasyn halyqtyń ulttyq ereksheliktermen ulttyq psıhologıasyna, salt – dástúrine mán bermeý urpaqtar sabaqtastyǵynyń joıylýyna ákep soqtyrady. Sondyqtan, synyptan tys sharalar júrgizýde, halyq pedagogıkasyna súıenip, onyń baı tájirıbelerin keńinen qoldanýymyz kerek
Ár halyq óziniń jas urpaǵyn qaıyrymdy, adal úlkendi qurmetteıtin - ádil, erjúrek, izgi nıetti, ar - ojdany mol bolyp óssin dep armandaıdy, bul máseleni óziniń turmys – saltyna baılanysty sheship otyrady.
Halyq pedagogıkasy urpaqtan – urpaqqa qajetti qasıetterdi jınaqtaǵan tájirıbe, onyń maqsaty, ulttyq ereksheligimizdi aıqyndaı túsetin, ónegeli azamat sanaly urpaq tárbıeleý Qanshama zaman ótse de mańyzyn joımaǵan halyqtyq pedagogıkany tálim – tárbıeniń túp qazyǵyna aınaldyrý, ata - ananyń da, muǵalimniń basty boryshy
Úı tapsyrmasy: 1. Úıge qandaı tapsyrma berildi?
Oqýshy jaýaby:
2. «Halyq áni» dep qandaı ánderdi aıtamyz
Oqýshy jaýaby:
3. «Maýsymjan» áni qandaı tempte, kóńil - kúıde oryndalady.
Oqýshy jaýaby:
4. Qandaı ladta, qandaı tonaldikte jazylǵan?
Oqýshy jaýaby:
5. Kilt belgisi bar ma?
Oqýshy jaýaby:
6. Maýsymjan ánin taldap boldyq, ıaǵnı «Maýsymjan» degen qyzdyń atyna arnap shyǵarylǵan án.
Oqýshy jaýaby:
7. Endi qyzdar týraly qandaı maqaldar bilesiń?
Oqýshy jaýaby:
Qyz ósse, eldiń kórki
Gúl ósse, jerdiń kórki
Qyz úıdiń sáni, gúl jerdiń sáni degen maǵynany bildiredi.
Qyzdyń jıǵan júgindeı. Iaǵnı ol qyzdyń uqypty, tárbıeli ustaǵanyn aıtady.
«Maýsymjan» áninde mynandaı joldar bar.
Mysaly:
Qyz qosylsa teńimen jylamaıdy.
Kózdiń jasyn kól qylyp bulamaıdy
Bul jerde sol zamandaǵy qyzdyń ózi unatpaǵan adamǵa eriksiz qosylýy týraly osy án arqyly sýrettegen.
Maýsymjan - maýsymjan
Tanımyn qalqam daýysyńnan - degen joldar qyzdyń alysta bolsa da daýysynan tanyǵan jigittiń sózderi. Osy ándi bizdiń zamanymyzǵa kompozıtorymyz óńdep ákeldi.
Osy tapsyrmany úıden qalaı shyǵaryp kelgenin kóreıik. (Oqýshymen jumys)
Kerekti jerlerinde oqýshynyń qatesin túzetip, kemshiligin kórsetý.
Úı tapsyrmasynyń qorytyndysy:
Asyqty tizip qoıyp atý arqyly astyndaǵy suraqtarǵa jaýap berý.
Suraq - 1
Maýsymjan áni kimge arnalǵan? (Qyzǵa arnalǵan)
Suraq - 2
Maýsymjan áninde ne sýrettelgen? (Áıel teńsizdigin beıneleıdi. Qyzdy sol zamandaǵy ózi unatpaǵan adamǵa eriksiz qosý.)
Suraq - 3
Maýsymjan áni qandaı kóńil - kúıde oryndalady. (Ortasha, baıaý)
Suraq - 4
Maýsyjannyń ólshemi (2/4 ólshemi)
Suraq - 5
Maýsymjannyń tonaldigi qandaı? («Lá» mınor)
Jańa sabaq: Maýsymjan ániniń sońǵy taktilerin sanap shyǵarý (5 takti)
(Oqýshyǵa sanap oınatyp, qate jerlerimen jumys jasaımyn. Uqsas taktilerdi frazalardy oqýshydan kórsetýin talap etemin.)
Maýsymjannyń 1 - shi aıaqtalýymen, 2 - shi aıaqtalýyn salystyryp qaraımyz.
Endi ándi túgel basynan aıaǵyna deıin sanap, oınap shyǵaıyq.
Oqýshy oınap kemshiligin aıtylyp ánshiniń fortepıano súımeldeýimen aıtqan ánin úntaspadan túzetiledi.
(Ún taspa tyńdalady)
Biz aldaǵy ýaqytta «Maýsymjan» ánin ánshi aıtqandaı etip osyndaı dárejede oınaýymyz kerek.
Jańa sabaqty qorytyndylaý:
Suraq - 1
Uqsas taktiler qaı jerde?
Suraq - 2
Fraza degen ne?
Suraq - 3
7 - asyq ornalasqan aspap qalaı atalady?
Suraq - 4
Asyqty shashyp jiberip oınaıtyn oıyn qalaı atalady?
Jalpy asyq oıyny - qazaq halqynyń dástúrli ulttyq oıyny. Usaq maldyń (qoı, eshki i) asyqty jiliginen alynǵan jumyr súıek - asyqtaı oınalady. Iirgende túsken qalpyna qaraı asyq - alshy, táıke, búk, shik dep, al atýǵa arnalǵan arnaıy qorǵasyn quıylyp jasalǵany - saqa, oń qolmen atýǵa yńǵaılysy - ońqaı asyq atalady.
Asyq oıyny dáldikke mergendikke, shapshańdylyqqa, tatýlyqqa, aýyzbirshilikke, tárbıeleıdi.
Baǵalaý. Oqýshynyń bilimine qaraı baǵalaımyn.
Úı tapsyrmasy: «Maýsymjan» ánin aıaǵyna deıin sanap shyǵaryp kelý.