InfoHub Logo

Taqyryby: Sabyr túbi - sary altyn
Shattyq sheńberi.
- Sálemetsińder me, balalar! Men búgin senderdi kórgenime qýanyshtymyn. Bárimiz qol ustasyp, shyn júrekten bir - birimizge kúlkimizdi syılap janymyzdaǵy dosymyzdyń jaqsy qasıetterin izgi tilektermen jetkizeıik.
- Sen naǵyz dossyń.
- Sen eń ádemi qyzsyń.
- Sen meıirimdisiń.
- Sen aqkóńilsiń.
- Sen ádeptisiń......

- Jaraısyńdar, balalar! Árqaısysyń dostaryńa degen jyly lebizderińdi estip, qatty qýanyp turmyn. Adamı jaqsy qasıetterdiń biri - sabyrlylyq. Búgin sendermen sabyr, sabyrly bolý, sabyr saqtaý týraly áńgimelespekshimiz. Iaǵnı, búgingi taqyrybymyz «Sabyr túbi - sary altyn» dep atalady.

Óleń oqý.
Talap pen aqyl.
Sabyr degen ár iske shydamdylyq,
Qatty kerek adamǵa bul bir qylyq.
Qoly jetpeı talaı jan yzdanady,
Osydan kóp shyǵady adamshylyq.
Shákárim.
- Óleńde ne týraly?
- Sabyrly bolý degendi qalaı túsinesińder?
- Sonymen sabyr degen - ustamdy bolý, shydymdy bolý, tózimdi bolý degen sóz ekenin aıttyńdar. Endi osy sózderge qaıshy keletin sózder aıtyp kórińdershi.
Sabyr - sabyrsyz
Ustamdy - ustamsyz
Tózimdi - tózimsiz
Shydamdy - shydamsyz
- Adamǵa qandaı jaǵdaılarda sabyr kerek?

Eger adamda sabyr bolmasa, ol tez ashýlanady. Al ashýlanǵan adam ashý ústinde asyǵystyqqa jol beredi. Asyǵyp qabyldanǵan sheshim barlyq ýaqytta oń bola bermeıdi. Sondyqtan ondaı jaǵdaıda aqylǵa salyp, ashýǵa berilmeı – sabyr saqtaý kerek.
Sondyqtan da Abaı atalaryń
«Asyǵys túbi ókinish, oılanyp almaq - sabyr sol» dep aıtqan bolatyn.

Oıyn - jattyǵý.
«Nege uqsatamyn?»
- Balalar, ashýlanyp turǵan adamdy nege uqsatasyńdar?
- Ashýlanǵan adamnyń bet – júzin
- naızaǵaıǵa
- túnergen bultqa
- qyzyp turǵan útikke
- aıdaharǵa
- daýylǵa t. b.

Sahnalaý.
Jan jarasy jazylmaıdy.
Ertede bir qarıanyń, ashýshań, ustamsyz uly bolypty. Bir kúni qarıa balasyna bir qapshyq shege berip:
- Ózińdi ashý qysqan saıyn aǵash baǵanǵa shege qaǵyp, ashýyń basylǵan kezde sýyryp alasyń,- deıdi.
Bala birinshi kúni - aq baǵanǵa onshaqty shege qaǵylǵanyn baıqap, ózin - ózi ustaýǵa, ashýǵa boı bermeýge tyrysty. Qaǵylǵan shegeniń sany kúnbe-kún azaıa bastady. Bala baǵanǵa shege qaqqannan góri ashýyn basqannyń jeńil ekenin túsindi.
Aqyrynda baǵanǵa bir shege qaqpaǵan kúnge de jetti. Sonda ákesi baǵanǵa jetelep ákelip:
- Jaraısyń, balam! Biraq baǵannyń shuryq-shuryq bolǵanyn kórip turǵan shyǵarsyń? Ol eshqashanda bastapqy qalpyna kele almaıdy. Adamǵa ǵaıbat sóz aıtsań, onyń kóńiline jara salasyń, onyń jan dúnıesi osy baǵan sıaqty shuryq-shuryq bolady. Odan keıin qansha keshirim surasań da, jan jarasy jazylmaıdy. Ashýyńdy aqylǵa jeńgize bil, sabyrly bol balam,- deıdi.

- Ákesi balasyn sabyrly bolýǵa qalaı úıretti?
-«Ashýdy aqylǵa jeńgize bil» degendi qalaı túsinesiń?
Ár nárseniń baıybyna baryp, aqylǵa salyp, ózin - ózi ustaı bilý - sabyrlylyqtyń belgisi degen sóz ba dep oılaımyn.
- Al, endi ózderiń ashýlanǵan kezde ne isteısińder?
- Ashýlanǵan kezde 1 - den 10 - ǵa deıin ishteı sana
- Jaqsy nárse týraly oılaımyn
- Sońynan ókinetinimdi oılaımyn
Ózimdi ustamdy, sabyrly adammyn dep esepteımin.

Danyshpan ata keńesi.
1. Árbir isti oılanyp, aqylǵa salyńdar!
2. Shydymsyzdyq tanytpaı, ustamdy bolyńdar!
3. Ár kezde de óz - ózderińdi jigerlendirińder.

Ózimmen - ózim
Baıaý sazdy áýen qosyp qoıý.
Qazir sender ishterińnen sabyrly bolý joldaryn oılap kórińder.
«Meniń sabyrly, ustamdy bolǵym keledi. Men úıde de, aýlada da, mektepte de ózimdi sabyrly ustaımyn, esh nársege renjimeımin. Aqyryn basyp, bappen sóılep kele jatqan ózimdi syrtymnan kórip turmyn. Ol sondaı tartymdy, jarasymdy eken. Maǵan sabyrly, ustamdy bolǵan sondaı unaıdy»

Sahnalaý.
Aqyl. Ǵylym. Baqyt.
Aqyl, Ǵylym, Baqyt úsheýi bir - biriniń artyqshylyǵyn salystyryp sarapqa salypty. Sarapshylar olarǵa bylaı depti:
Birinshi Baqytqa: sen, turaqsyz, opasyzsyń, ornyńdy tańdamaı qonasyń, qonǵanyńdy isintesiń, tasytasyń, aqyrynda bir kúni laqtyryp tastap ketesiń. Aqylmen tize qos, sonda kóp jasaısyń,- depti.
Ekinshi Ǵylymǵa: dúnıede senen kúshti nárse joq, qara tasty qaınatasyń, dúnıe júzin jaınatasyń, joqtan bar, bardan joq jasaısyń, bar ǵylymdy ózińe baǵyndyrǵyń keledi, baǵynbaǵandy demde álek qylasyń. Túzeý de, buzý da senen shyǵady. Aqylmen birik, sonda abyroımen uzaq jasaısyń,- depti.
Úshinshi Aqylǵa: dúnıede adamzatqa senen artyq dos joq biraq ashý kirip kelgende, ornyńdy berip shyǵasyń da ketesiń. Ashý búldirip - búldirip ketken soń kiresiń de ashýdyń búldirgenin oılaısyń. Áýelden ornyńnan turmaı otyrsań, Ashý seniń ústińe kirmegen bolar edi.
- Baryńdar, Aqyl, sen adam bol, Ǵylym, sen at bol, Baqyt sen qamshy bol. Úsheýińniń birikseń eshbir muń - muqtajyń bolmaıdy,- depti.

- Osy ertegiden kóńilińe ne túıdiń?
- Eger aqyl, sabyr birikse muratyna jetedi eken.
- Búgingi sabaǵymyzda kóńilińe ne túıdiń?
- Sabyrly adam dep qandaı adamdy aıtýǵa bolady?
- Basqanyń sózin baıypty tyńdaıtyn
- Óz ashýyn tejeı biletin
- Ár isin oılap, aqylmen sheshedi
- Sabyrlylyq - adamnyń muratyna jetýine múmkindik beredi.

Rebýs sheshý.
Eger myna rebýsty sheshseńder búgingi sabaǵymyzdaǵy ǵajaıyp sóz shyǵady.
Aqyl - adam kórigi, aqyldyń sabyr serigi.

Júrekten júrekke
- Balalar, bul mektepte Mahabbat perishtesi bar ekenin bilesińder. Ol bizge kórinbeıdi. Ol senderdi kúndelikti syrttaryńnan baqylap jaqsy isterińe rıza bolyp baqylap júredi. Myna qorapshany bizge mahabbat perishtesi berip jiberipti.
İshinde júrek bar eken.
Júrektiń úlken qasıeti bar. Ol ózi kishkentaı bolsa da, qýanysh, baqyt, meıirim, sabyr, dostyq sıaqty sezimderdiń barlyǵy oǵan syıyp ketedi.
- Qane, qoldarymyzdy júregimizdiń tusyna qoıyp, júrek qaǵysyn baıqaıyq.
- Eger biz qýansaq, ashýlansaq júregimiz qalaı qaǵady dep oılaısyńdar?
- Ashýlanǵan kezde júregimiz renjip, al qýanǵanda kúlimdep erekshe bir súıkimdi kúıde bolady eken. Kóńil kúıimiz arqyly júregimizdiń soǵýy da ózgerip turady eken.

- Endeshe jaqsy ıgi tilekpen búgingi sabaǵymyzdy aıaqtaıyq.
- Sabyrly bol.
- Tózimdi bola bil
- Ashýyńdy aqylǵa jeńdire bil.