Sáýlet eskertkishteri
Aqtóbe oblysy, Áıteke bı aýdany
Komsomol selosy, T.Júrgenov atyndaǵy orta mektep
Tarıh pániniń muǵalimi: Aıazbaeva Núrıa Qaıyrbek qyzy
Qazaqstan tarıhy
5 klass
Sabaqtyń taqyryby: Sáýlet eskertkishteri
Sabaqtyń maqsaty: orta ǵasyrlardaǵy sáýlet óneri, arhıtektýralyq qurylys júıeleriniń erekshelikterin asha otyryp, olardyń tarıhtaǵy alatyn ornyn anyqtaý
Sabaqtyń mindetteri: bilimdilik: oqýshylarǵa jalpy sáýlet óneri týraly túsinik bere otyryp, Qazaqstandaǵy orta ǵasyrlardaǵy sáýlet óneriniń damýy, tarıhı ereksheligi jaıyndaǵy málimetterdi uǵyndyrý
Damytýshylyq: Qazaqstandaǵy sáýlet óneri týyndylarynan mysaldar keltire otyryp, oqýshylardyń tanymdyq qabiletterin, sóıleý qabiletterin damytý
Tárbıelik: orta ǵasyrlardaǵy sáýlet óneriniń týyndylaryn qazirgi zamanǵy arhıtektýranyń ozyq úlgilerimen salystyra otyryp, oqýshylardyń sáýlet ónerine degen súıispenshiligin arttyra otyryp, estetıkalyq tárbıe berý
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaqstan kartasy, keseneler sýretteri, qazirgi zamanǵy arhıtektýra úlgileri, býklet, maket
Pánaralyq baılanys: geografıa, ádebıet, arhıtektýra, salt-dástúr
Sabaqtyń ádisi: STO tehnologıasynyń elementteri, prezentasıa, kartamen jumys
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý
1. oqýshylarmen amandasý
2. klasty túgendeý
3. psıhologıalyq daıyndyq
İİ. Úı tapsyrmasy boıynsha jumys:
1. Oqýshylardyń Shoqan, Abaı, Ybyraı týraly jazǵan esselerin oqytý
2. Suraqtarǵa jaýap:
1) Sh.Ýálıhanovtyń qazaq halqy tarıhyndaǵy orny qandaı?
2) A.Qunanbaevtyń qandaı óleńin bilesiń?
3) Y.Altynsarın - aǵartýshy, pedagog degendi qalaı túsinesiń?
Muǵalim : Qazaqstan tarıhynda bul dana tulǵalardyń róli óte zor. Shoqan az ǵana ýaqyt ómir súrse de, ǵylymnyń ár salasyn meńgergen. 1868-1869 j.j. reformalarǵa úlesin qosqan.Abaı-qazaq halqynda dara da dana tulǵa.Abaıdyń asyl sózderi búkil adamzattyń rýhanı qazynasyna aınaldy.Ybyraıǵa keler bolsaq onyń eńbegi qazaq halqynyń mádenı jáne rýhanı damýyna, aldyńǵy qatarly ozyq mádenıetke jetýge ıgi yqpal etti.
İİİ.Jańa sabaq jospary:
1.Sáýlet óneriniń tarıhy
2.Orta ǵasyrlardaǵy sáýlet eskertkishteri
3.Qazirgi zamanǵy sáýlet óneri
1.Sáýlet óneriniń tarıhy №1 slaıd
Kıiz úı ata - babalarymyzdyń basty baspanasy.Kıiz úı tek qazaq halqynyń qana emes túrkilerdiń jáne kóptegen kórshi elderdiń kıeli turaq –mekeni bolǵany málim.
Ǵasyrlar boıy kóshpeli turmys tájirıbesinen týǵan qazaqtyń kıiz úıi - onyń qasterlep ustaǵan, kıeli tutqan turaǵy, mekeni, baspanasy, maqtanyshy bolǵan.Kıiz úı baspana ǵana emes, sáýlet , qurylys, qol óner jetistiginiń tamasha úlgisiniń týyndysy da bolyp tabylady.Baspana kıiz úıdiń úlgileri qazir kúmbez beınesinde Prezıdent ákimshiliginde , Parlamenttiń qos palatasynyń birikken májilis zalynda, Prezıdenttik mádenı ortalyǵynda jáne taǵy basqa qurylystarda kórinis tapqan.
Suraq:Elimizdiń Eltańbasynda kıiz úıdiń qandaı bóligi beınelengen?
- Shańyraq
Shańyraq - qazaq halqy jáne respýblıkanyń basqa halyqtarynyń ortaq Otanynyń kórinisi.Shańyraq - qazaq halqy úshin erekshe qasıetti uǵym.Ata-babalarymyz shańyraqty aıryqsha qasterlep, kıe tutqan.Shańyraq - otbasyndaǵy amandyq, bereke-birlik, tatý ómir qorshaǵan orta, álemdik sáýlet óneriniń tamasha úlgisi, ortaq otanymyzdaǵy tynyshtyq, turaqtylyq, beriktilik uǵymdarymen baılanysty.
Muǵalim: Biz orta ǵasyrlar dep qaı ǵasyrlardy ataımyz?
2.Orta ǵasyrlardaǵy sáýlet eskertkishteri .№2 slaıd boıynsha túsinik berý.
Qazaqstan jerinde osy kezeńge deıin saqtalǵan ortaǵasyrlyq sáýlet týyndylarynan slaıd kórsetý. Aısha bıbi, Qarahan, Joshy han, Qoja Ahmet Iassaýı t.b.keseneler.
Kartadan ornalasqan jerlerin kórsetý
4.Maǵynany taný.Toppen jumys.Oqýshylardy topqa bólip, keseneler sýreti taratylady.Ár top ózderine berilgen kesene týraly oqýlyqtan taýyp, erekshelikterin dápterlerine jazyp alady jáne osy toptan bir oqýshy ózderine berilgen kesene týraly málimettermen tanystyrady.
1 topqa - Aısha bıbi kesenesi
2 topqa - Alasha han kesenesi
3 topqa - Ahmet Iassaýı kesenesi
5.Trenıń.Sáýlet eskertkishteriniń turǵyzylǵan jerlerin sáıkestendirý.
Sáýlet eskertkishteri-----------Ornalasqan jeri
1. Aısha bıbi kesenesi----------A)Jezqazǵan qalasy
2. Qarahan kesenesi-------------Á)Túrkistan
3. Joshy han kúmbezi-----------B)Taraz
4. Alasha han kesenesi----------V)Qaraǵandy
5. Qoja Ahmet Iassaýı--------G)Taraz
6. Babadja qatyn---------------D)Taraz
1 2 3 4 5 6
b g a v á d
6.Karta boıynsha jumys. Atalǵan kesenelerdiń Qazaqstan aýmaǵyndaǵy oryndaryn kórsetý
7.Qazirgi zamanǵy sáýlet eskertkishteri. Prezentasıa.№3Slaıd kórsetý.
Kóp qabatty úıler
Teatr úıleri
Qonaq úıler
Almatydaǵy sobor
Báıterek
Aq Orda
Nurmeshit t.b
Muǵalim:Qazirgi kezdiń sáýlet óneri qaryshtap damýda.Degenmen áli kúnge deıin ortaǵasyrlyq eskertkishterdiń salyný deńgeıinen asý qıyn.Olar ǵasyrlar men myńjyldyqtar ótse de syr bermeı, áli de ózindik erekshelikterimen tań qaldyrýda.
- Osyǵan baılanysty bizdiń mindetimiz qandaı bolady dep oılaısyzdar?
- Eskertkishterdi saqtaý, qorǵaý, urpaqtan urpaqqa jetkizý
IV.Sabaqty qorytyndylaý:
«Ornyna qoı» oıyny arqyly oqýshylardyń alǵan bilimderi tekserilip sabaq bekitiledi.
Qurylys, turǵyn úı salý ónerin _____________deıdi.Eńbek quraldary, sharýashylyq túrleriniń kóbeıýine baılanysty adamdar birtindep ____________salýdy úırendi.Jerdi qazyp jasaǵan úıdi ______________dep atady.Kóship –qonǵan kezde túıege artyp júrýge, qurastyrýǵa ___________qolaıly edi.Qurylys salýǵa sapaly materıaldar ____________qoldanǵan.Qoja Ahmet Iassaýı kesenesin qazaq halqy qasıetti ____________esebinde qurmetteıdi.
Kerekti sózder:Jerkepe, kıiz úı, sáýlet óneri, panteon, turǵyn úı, tas, kúıdirilgen kirpish
V. Úıge tapsyrma.
§38.Óziń turǵan ólkede sáýlet óneriniń eskertkishteri bar ma?
Málimetter jınaý
IV. Oqýshylardy baǵalaý.
Sabaqqa belsene aralasyp, sabaqqa qatysyp otyrǵan oqýshylardy baǵalaý.
Komsomol selosy, T.Júrgenov atyndaǵy orta mektep
Tarıh pániniń muǵalimi: Aıazbaeva Núrıa Qaıyrbek qyzy
Qazaqstan tarıhy
5 klass
Sabaqtyń taqyryby: Sáýlet eskertkishteri
Sabaqtyń maqsaty: orta ǵasyrlardaǵy sáýlet óneri, arhıtektýralyq qurylys júıeleriniń erekshelikterin asha otyryp, olardyń tarıhtaǵy alatyn ornyn anyqtaý
Sabaqtyń mindetteri: bilimdilik: oqýshylarǵa jalpy sáýlet óneri týraly túsinik bere otyryp, Qazaqstandaǵy orta ǵasyrlardaǵy sáýlet óneriniń damýy, tarıhı ereksheligi jaıyndaǵy málimetterdi uǵyndyrý
Damytýshylyq: Qazaqstandaǵy sáýlet óneri týyndylarynan mysaldar keltire otyryp, oqýshylardyń tanymdyq qabiletterin, sóıleý qabiletterin damytý
Tárbıelik: orta ǵasyrlardaǵy sáýlet óneriniń týyndylaryn qazirgi zamanǵy arhıtektýranyń ozyq úlgilerimen salystyra otyryp, oqýshylardyń sáýlet ónerine degen súıispenshiligin arttyra otyryp, estetıkalyq tárbıe berý
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaqstan kartasy, keseneler sýretteri, qazirgi zamanǵy arhıtektýra úlgileri, býklet, maket
Pánaralyq baılanys: geografıa, ádebıet, arhıtektýra, salt-dástúr
Sabaqtyń ádisi: STO tehnologıasynyń elementteri, prezentasıa, kartamen jumys
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý
1. oqýshylarmen amandasý
2. klasty túgendeý
3. psıhologıalyq daıyndyq
İİ. Úı tapsyrmasy boıynsha jumys:
1. Oqýshylardyń Shoqan, Abaı, Ybyraı týraly jazǵan esselerin oqytý
2. Suraqtarǵa jaýap:
1) Sh.Ýálıhanovtyń qazaq halqy tarıhyndaǵy orny qandaı?
2) A.Qunanbaevtyń qandaı óleńin bilesiń?
3) Y.Altynsarın - aǵartýshy, pedagog degendi qalaı túsinesiń?
Muǵalim : Qazaqstan tarıhynda bul dana tulǵalardyń róli óte zor. Shoqan az ǵana ýaqyt ómir súrse de, ǵylymnyń ár salasyn meńgergen. 1868-1869 j.j. reformalarǵa úlesin qosqan.Abaı-qazaq halqynda dara da dana tulǵa.Abaıdyń asyl sózderi búkil adamzattyń rýhanı qazynasyna aınaldy.Ybyraıǵa keler bolsaq onyń eńbegi qazaq halqynyń mádenı jáne rýhanı damýyna, aldyńǵy qatarly ozyq mádenıetke jetýge ıgi yqpal etti.
İİİ.Jańa sabaq jospary:
1.Sáýlet óneriniń tarıhy
2.Orta ǵasyrlardaǵy sáýlet eskertkishteri
3.Qazirgi zamanǵy sáýlet óneri
1.Sáýlet óneriniń tarıhy №1 slaıd
Kıiz úı ata - babalarymyzdyń basty baspanasy.Kıiz úı tek qazaq halqynyń qana emes túrkilerdiń jáne kóptegen kórshi elderdiń kıeli turaq –mekeni bolǵany málim.
Ǵasyrlar boıy kóshpeli turmys tájirıbesinen týǵan qazaqtyń kıiz úıi - onyń qasterlep ustaǵan, kıeli tutqan turaǵy, mekeni, baspanasy, maqtanyshy bolǵan.Kıiz úı baspana ǵana emes, sáýlet , qurylys, qol óner jetistiginiń tamasha úlgisiniń týyndysy da bolyp tabylady.Baspana kıiz úıdiń úlgileri qazir kúmbez beınesinde Prezıdent ákimshiliginde , Parlamenttiń qos palatasynyń birikken májilis zalynda, Prezıdenttik mádenı ortalyǵynda jáne taǵy basqa qurylystarda kórinis tapqan.
Suraq:Elimizdiń Eltańbasynda kıiz úıdiń qandaı bóligi beınelengen?
- Shańyraq
Shańyraq - qazaq halqy jáne respýblıkanyń basqa halyqtarynyń ortaq Otanynyń kórinisi.Shańyraq - qazaq halqy úshin erekshe qasıetti uǵym.Ata-babalarymyz shańyraqty aıryqsha qasterlep, kıe tutqan.Shańyraq - otbasyndaǵy amandyq, bereke-birlik, tatý ómir qorshaǵan orta, álemdik sáýlet óneriniń tamasha úlgisi, ortaq otanymyzdaǵy tynyshtyq, turaqtylyq, beriktilik uǵymdarymen baılanysty.
Muǵalim: Biz orta ǵasyrlar dep qaı ǵasyrlardy ataımyz?
2.Orta ǵasyrlardaǵy sáýlet eskertkishteri .№2 slaıd boıynsha túsinik berý.
Qazaqstan jerinde osy kezeńge deıin saqtalǵan ortaǵasyrlyq sáýlet týyndylarynan slaıd kórsetý. Aısha bıbi, Qarahan, Joshy han, Qoja Ahmet Iassaýı t.b.keseneler.
Kartadan ornalasqan jerlerin kórsetý
4.Maǵynany taný.Toppen jumys.Oqýshylardy topqa bólip, keseneler sýreti taratylady.Ár top ózderine berilgen kesene týraly oqýlyqtan taýyp, erekshelikterin dápterlerine jazyp alady jáne osy toptan bir oqýshy ózderine berilgen kesene týraly málimettermen tanystyrady.
1 topqa - Aısha bıbi kesenesi
2 topqa - Alasha han kesenesi
3 topqa - Ahmet Iassaýı kesenesi
5.Trenıń.Sáýlet eskertkishteriniń turǵyzylǵan jerlerin sáıkestendirý.
Sáýlet eskertkishteri-----------Ornalasqan jeri
1. Aısha bıbi kesenesi----------A)Jezqazǵan qalasy
2. Qarahan kesenesi-------------Á)Túrkistan
3. Joshy han kúmbezi-----------B)Taraz
4. Alasha han kesenesi----------V)Qaraǵandy
5. Qoja Ahmet Iassaýı--------G)Taraz
6. Babadja qatyn---------------D)Taraz
1 2 3 4 5 6
b g a v á d
6.Karta boıynsha jumys. Atalǵan kesenelerdiń Qazaqstan aýmaǵyndaǵy oryndaryn kórsetý
7.Qazirgi zamanǵy sáýlet eskertkishteri. Prezentasıa.№3Slaıd kórsetý.
Kóp qabatty úıler
Teatr úıleri
Qonaq úıler
Almatydaǵy sobor
Báıterek
Aq Orda
Nurmeshit t.b
Muǵalim:Qazirgi kezdiń sáýlet óneri qaryshtap damýda.Degenmen áli kúnge deıin ortaǵasyrlyq eskertkishterdiń salyný deńgeıinen asý qıyn.Olar ǵasyrlar men myńjyldyqtar ótse de syr bermeı, áli de ózindik erekshelikterimen tań qaldyrýda.
- Osyǵan baılanysty bizdiń mindetimiz qandaı bolady dep oılaısyzdar?
- Eskertkishterdi saqtaý, qorǵaý, urpaqtan urpaqqa jetkizý
IV.Sabaqty qorytyndylaý:
«Ornyna qoı» oıyny arqyly oqýshylardyń alǵan bilimderi tekserilip sabaq bekitiledi.
Qurylys, turǵyn úı salý ónerin _____________deıdi.Eńbek quraldary, sharýashylyq túrleriniń kóbeıýine baılanysty adamdar birtindep ____________salýdy úırendi.Jerdi qazyp jasaǵan úıdi ______________dep atady.Kóship –qonǵan kezde túıege artyp júrýge, qurastyrýǵa ___________qolaıly edi.Qurylys salýǵa sapaly materıaldar ____________qoldanǵan.Qoja Ahmet Iassaýı kesenesin qazaq halqy qasıetti ____________esebinde qurmetteıdi.
Kerekti sózder:Jerkepe, kıiz úı, sáýlet óneri, panteon, turǵyn úı, tas, kúıdirilgen kirpish
V. Úıge tapsyrma.
§38.Óziń turǵan ólkede sáýlet óneriniń eskertkishteri bar ma?
Málimetter jınaý
IV. Oqýshylardy baǵalaý.
Sabaqqa belsene aralasyp, sabaqqa qatysyp otyrǵan oqýshylardy baǵalaý.
You Might Also Like
