Saıası qýǵyn - súrgin jáne halyqtar deportasıasy
Sabaqtyń taqyryby: Saıası qýǵyn - súrgin jáne halyqtar deportasıasy
Maqsaty: 1. Qazaqstannyń kópultty memleket bolýyna áser etken tarıhı jaıly oqýshylar bilimin tereńdetý
2. Oqýshylardyń sol kezeńderdegi júrgizilgen saıasat týraly óz kózqarastaryn, óz pikirlerin aıta bilý daǵdylaryn damytý
3. Elimizdegi ár túrli ult ókilderi arasyndaǵy dostyq qarym - qatynasty qurmetteýge tárbıeleý
Kórnekiligi: QR saıası - ákimshilik kartasy, tirek syzba
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: Shyǵarmashylyq izdenis, oılaýdy damytý, pikirtalas, talqylaý
Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý kezeńi
İİ. Úı tapsyrmasy boıynsha jumys. Úıge berilgen tapsyrma taqyrypqa sáıkes qazaq halqynyń basynan keshken tarıhı oqıǵalarǵa sáıkes kórkem ádebıet, tarıhı qujattardan qazaq halqynyń basynan keshken tarıhı oqıǵalary jóninde málimetter jınaqtaý. Taldaý barysynda mynadaı suraqtar qoıý:
- Qazaqstanda 20 - jyldardaǵy demografıalyq ahýal qandaı boldy?
- Qazaqstan jerine qandaı ulttar, qaı kezeńnen bastap qonystana bastady?
- Qazaqstan lagerlerlder ólkesi dep nelikten ataldy?
- Kóshi - qon saıasatynyń qazaq halqynyń demografıasyna tıgizgen áseri jáne onyń zardaptary qandaı boldy?
İİİ. Jańa sabaq.
1. Elden qýýdyń bastalýy.
2. Uly Otan soǵysy kezindegi elden qýý saıasaty.
3. Tyń jáne tyńaıǵan jerlerdi ıgerýdiń demografıaǵa áseri
4. Táýelsiz Qazaqstannyń demografıalyq jaǵdaıy.
5. «Qazaq tili» qoǵamy jáne «Qazaqstan halyqtarynyń Assambleıasy»
1. Elden qýý degen uǵymnyń mánin ashyp kórsetý, sol jóninde maǵulmat berý
Elden qýý degenimiz (deportasıa)— belgili bir adamdar tobyn nemese halyqtardy jaza retinde týǵan jerinen basqa ólkege jer aýdarý. Bul saıasat soǵysqa deıin - aq qoldanyldy. Sóıtip Qazaqstan 30 - jyldary qýylǵan halyqtardyń ólkesine aınaldy. Qazaqstanǵa elinen qýylǵan halyqtardy jappaı qonystandyrý 1937 jyldan bastaldy.
Kartamen jumys. Qazaqstanǵa jer aýdarylǵan halyqtardyń tarıhı Otandary:
- poláktar shekaralyq aımaqtardy
- kárister tazartý úshin
- nemister senimsiz halyqtar qataryna
- estondar, latyshtar, lıtvandar, jatqyzyldy
- moldavandar, kúrdter, túrikter,
- grekter, assırıalyqtar, ırandyqtar
3. Oqýlyqtan osy jer aýdarylǵan halyqtardyń quqyqtary qalaı buzylǵany týraly málimetterdi tapqyzyp, taldatý
- kúshtep jer aýdardy
- keıbir ulttyq memlekettik avtonomıalyq qurylymdardy joıdy
- jeke ulttarǵa qarsy baǵyttaldy
- azamattyq quqyqtaryna shekteý qoıyldy
- shahtalarda, qurylysta, qorǵanys ónerkásipterinde, aǵash daıarlaý oryndarynda, eńbek qonystarynda tutqyndar sıaqty ustaldy.
4. Uly Otan soǵysy kezindegi kóshi - qon saıasatynyń baǵyttary:
1. Soǵys jyldarynda tylǵa zaýyt - 2. 1943 jyly ýaqytsha nemisterdiń qol fabrıkalarmen birge kóshirilgen astynda bolǵan Soltústik Kavkaz ben
adamdar Qyrym aımaǵyndaǵy az ulttardy jappaı jazalaý nátıjesinde kúshtep jer aýdarý: qarashaılar, sheshender, ıngýshtar, balkarlar, kúrdter.
5. Tyń jáne tyńaıǵan jerlerdi ıgerýdiń demografıaǵa áserin anyqtatý
Eldiń túkpir - túkpirinen 600 - myńnan astam adam, 102 ult ókili kelgen.
6. Táýelsiz Qazaqstan Respýblıkasynyń júrgizip jatqan saıasaty týraly málimetter berý.
1992 jyly Joǵarǵy Keńeste qabyldanyp, 1993 jyldan bastap kúshine engen «Kóshi - qon» saıasaty.
«Qazaq tili» qoǵamy
«Qazaqstan halyqtary Assambleıasy»
Qazaqstan halyqtary Assambleıasynyń qandaı jumystar júrgizetindikterin suraý, oqýshylar jaýaptaryn tolyqtyrý. Tirek syzba qoldaný eldegi ulttyq kelisim men saıası turaqtylyqtyń saqtalýyna yqpal etedi; ár túrli ult ókilderi arasyndaǵy dostyq qarym - qatynasty nyǵaıtady;
ár túrli ulttardyń rýhanı - mádenı jaǵynan qaıta órkendeýi men damýyna, azamattardyń demokratıalyq normalarǵa negizdelgen saıası mádenıetin
qalyptastyrýǵa áserin tıgizetin usynystardy ázirleıdi.
7. Óz turǵyńdy bildir.
- Memlekettik tilimizdiń qoǵamdaǵy alatyn orny qandaı dárejede? - degen suraq tóńireginde pikir almasý
Qazaq ultynyń bolashaq damý jolynda memlekettik tildiń – qazaq tiliniń qazirgi tańda eń negizgi másele ekenin naqtylaý.
İV. Sabaqty qorytyndylaý.
- Qazaqstannyń kóp ult ókilderi mekendegen memleket bolýyna qandaı jaǵdaılar sebep boldy?
- Elden qýý degenimiz ne?
- Uly Otan soǵysy kezinde qandaı demografıalyq ahýal qalyptasty?
V. Oqýshylardy baǵalaý.
VI. Úıge tapsyrma. 23. Saıası qýǵyn - súrgin jáne halyqtardy elinen qýý saıasaty týraly qosymsha málimetter jınaqtaý.
Oral qalasy
Keshki aýysymdy jalpy orta bilim beretin mektep
Tarıh pániniń muǵalimi Kıtanov Berik Qýanyshuly
Saıası qýǵyn - súrgin jáne halyqtar deportasıasy júkteý
Maqsaty: 1. Qazaqstannyń kópultty memleket bolýyna áser etken tarıhı jaıly oqýshylar bilimin tereńdetý
2. Oqýshylardyń sol kezeńderdegi júrgizilgen saıasat týraly óz kózqarastaryn, óz pikirlerin aıta bilý daǵdylaryn damytý
3. Elimizdegi ár túrli ult ókilderi arasyndaǵy dostyq qarym - qatynasty qurmetteýge tárbıeleý
Kórnekiligi: QR saıası - ákimshilik kartasy, tirek syzba
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: Shyǵarmashylyq izdenis, oılaýdy damytý, pikirtalas, talqylaý
Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý kezeńi
İİ. Úı tapsyrmasy boıynsha jumys. Úıge berilgen tapsyrma taqyrypqa sáıkes qazaq halqynyń basynan keshken tarıhı oqıǵalarǵa sáıkes kórkem ádebıet, tarıhı qujattardan qazaq halqynyń basynan keshken tarıhı oqıǵalary jóninde málimetter jınaqtaý. Taldaý barysynda mynadaı suraqtar qoıý:
- Qazaqstanda 20 - jyldardaǵy demografıalyq ahýal qandaı boldy?
- Qazaqstan jerine qandaı ulttar, qaı kezeńnen bastap qonystana bastady?
- Qazaqstan lagerlerlder ólkesi dep nelikten ataldy?
- Kóshi - qon saıasatynyń qazaq halqynyń demografıasyna tıgizgen áseri jáne onyń zardaptary qandaı boldy?
İİİ. Jańa sabaq.
1. Elden qýýdyń bastalýy.
2. Uly Otan soǵysy kezindegi elden qýý saıasaty.
3. Tyń jáne tyńaıǵan jerlerdi ıgerýdiń demografıaǵa áseri
4. Táýelsiz Qazaqstannyń demografıalyq jaǵdaıy.
5. «Qazaq tili» qoǵamy jáne «Qazaqstan halyqtarynyń Assambleıasy»
1. Elden qýý degen uǵymnyń mánin ashyp kórsetý, sol jóninde maǵulmat berý
Elden qýý degenimiz (deportasıa)— belgili bir adamdar tobyn nemese halyqtardy jaza retinde týǵan jerinen basqa ólkege jer aýdarý. Bul saıasat soǵysqa deıin - aq qoldanyldy. Sóıtip Qazaqstan 30 - jyldary qýylǵan halyqtardyń ólkesine aınaldy. Qazaqstanǵa elinen qýylǵan halyqtardy jappaı qonystandyrý 1937 jyldan bastaldy.
Kartamen jumys. Qazaqstanǵa jer aýdarylǵan halyqtardyń tarıhı Otandary:
- poláktar shekaralyq aımaqtardy
- kárister tazartý úshin
- nemister senimsiz halyqtar qataryna
- estondar, latyshtar, lıtvandar, jatqyzyldy
- moldavandar, kúrdter, túrikter,
- grekter, assırıalyqtar, ırandyqtar
3. Oqýlyqtan osy jer aýdarylǵan halyqtardyń quqyqtary qalaı buzylǵany týraly málimetterdi tapqyzyp, taldatý
- kúshtep jer aýdardy
- keıbir ulttyq memlekettik avtonomıalyq qurylymdardy joıdy
- jeke ulttarǵa qarsy baǵyttaldy
- azamattyq quqyqtaryna shekteý qoıyldy
- shahtalarda, qurylysta, qorǵanys ónerkásipterinde, aǵash daıarlaý oryndarynda, eńbek qonystarynda tutqyndar sıaqty ustaldy.
4. Uly Otan soǵysy kezindegi kóshi - qon saıasatynyń baǵyttary:
1. Soǵys jyldarynda tylǵa zaýyt - 2. 1943 jyly ýaqytsha nemisterdiń qol fabrıkalarmen birge kóshirilgen astynda bolǵan Soltústik Kavkaz ben
adamdar Qyrym aımaǵyndaǵy az ulttardy jappaı jazalaý nátıjesinde kúshtep jer aýdarý: qarashaılar, sheshender, ıngýshtar, balkarlar, kúrdter.
5. Tyń jáne tyńaıǵan jerlerdi ıgerýdiń demografıaǵa áserin anyqtatý
Eldiń túkpir - túkpirinen 600 - myńnan astam adam, 102 ult ókili kelgen.
6. Táýelsiz Qazaqstan Respýblıkasynyń júrgizip jatqan saıasaty týraly málimetter berý.
1992 jyly Joǵarǵy Keńeste qabyldanyp, 1993 jyldan bastap kúshine engen «Kóshi - qon» saıasaty.
«Qazaq tili» qoǵamy
«Qazaqstan halyqtary Assambleıasy»
Qazaqstan halyqtary Assambleıasynyń qandaı jumystar júrgizetindikterin suraý, oqýshylar jaýaptaryn tolyqtyrý. Tirek syzba qoldaný eldegi ulttyq kelisim men saıası turaqtylyqtyń saqtalýyna yqpal etedi; ár túrli ult ókilderi arasyndaǵy dostyq qarym - qatynasty nyǵaıtady;
ár túrli ulttardyń rýhanı - mádenı jaǵynan qaıta órkendeýi men damýyna, azamattardyń demokratıalyq normalarǵa negizdelgen saıası mádenıetin
qalyptastyrýǵa áserin tıgizetin usynystardy ázirleıdi.
7. Óz turǵyńdy bildir.
- Memlekettik tilimizdiń qoǵamdaǵy alatyn orny qandaı dárejede? - degen suraq tóńireginde pikir almasý
Qazaq ultynyń bolashaq damý jolynda memlekettik tildiń – qazaq tiliniń qazirgi tańda eń negizgi másele ekenin naqtylaý.
İV. Sabaqty qorytyndylaý.
- Qazaqstannyń kóp ult ókilderi mekendegen memleket bolýyna qandaı jaǵdaılar sebep boldy?
- Elden qýý degenimiz ne?
- Uly Otan soǵysy kezinde qandaı demografıalyq ahýal qalyptasty?
V. Oqýshylardy baǵalaý.
VI. Úıge tapsyrma. 23. Saıası qýǵyn - súrgin jáne halyqtardy elinen qýý saıasaty týraly qosymsha málimetter jınaqtaý.
Oral qalasy
Keshki aýysymdy jalpy orta bilim beretin mektep
Tarıh pániniń muǵalimi Kıtanov Berik Qýanyshuly
Saıası qýǵyn - súrgin jáne halyqtar deportasıasy júkteý
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby/ Tema ýroka: Operasıalyq júıeler. Operasıalyq júıeniń túrleri
