InfoHub Logo

Stalındik qýǵyn-súrgin zamanynda atý jazasyna kesilgen úsh qazaq áıeliniń biri.

Shonanova (Qarataeva) Shahzada Aronqyzy 1903 jyly Batys Qazaqstan oblysynda dúnıege kelgen. Ákesi Aron Qarataı — Ábilqaıyr hannyń urpaǵy, anasy Husnı-Jamal Nuralyhan — Jáńgir hannyń nemeresi, alǵashqy áıel muǵalim. Shahzada Shonanovanyń joldasy Teljan Shonanulynyń da ózindik orny erekshe. Ol — alashtanýshy, til bilimi salasyn uıymdastyrýshy, ǵalym. «Halyq jaýy» retinde atý jazasyna kesilgen.

Shahzada Shonanova HH ǵasyrdyń basyndaǵy kózi ashyq sanaýly qazaq qyzdarynyń biri bolǵan edi. Orta Azıa memlekettik ýnıversıtetiniń (Tashkent) med.fakúltetine (1920), keıin Almaty med.ınstıtýtyna (1931) túsken Shahzada «tap jaýynyń qyzy» degen aıyp taǵylyp, ekeýinde de oqýdan shyǵarǵan. 1936 j 33 jasynda Shahzada QazMÝ-diń bıologıa fakúltetine oqýǵa túsedi. Biraq ony da aıaqtaı almaıdy. 1937 jyly osy fakúltettiń 3-kýrs stýdenti Shahzada tutqyndalady.

Shahzada 1938 jyly 9 naýryzda Almaty túrmesinde atylǵan.

Shahzadanyń sońǵy kúnderine baılanysty mynadaı derek bar: «Halyq jaýlaryn» úsh saǵat boıy atyp, sodan soń múrdelerin jabyq áskerı mashınalarǵa tıep, qańyrap qalǵan aýylǵa aparǵan. Soldattar kúndiz shuńqyrlar qazatyn da, túnde atylǵan adamdardy sonda kómetin. Birde mashınadan shuńqyrǵa múrdelerdi laqtyra bastaǵanda kenetten olardyń biri tirilip, aıdalaǵa qasha jónelipti. Bul áıel adam edi. Jendetterdiń biri ony sol arada atyp qulatqan. Tizimde jalǵyz áıel adam bolǵandyqtan, bul jerde áńgime QazMÝ stýdenti Shahzada Shonanova jóninde dep joramaldanǵan. Osy oqıǵadan keıin mashınaǵa salarda atylǵan adamdardyń aıaǵynyń sińirin qıyp jiberetin bolǵan.

---