InfoHub Logo

Munaı jáne gaz skvajınalaryn paıdalaný
Ashyq sabaq
Taqyryby: Skvajına týraly túsinik
Sabaqtyń túri: Jańa bilimdi meńgerý
Sabaqtyń ádis - tásilderi: Quraldardy kórsetý, suraq - jaýap, shyǵarmashylyq jumys, izdenis oıy, oı shaqyrý.
Sabaqtyń maqsaty: Stýdentterge skvajınanyń munaı ónerkásibinde alatyn rólin túsindirý. Skvajınanyń konstrýksıasymen tanystyrý, olardyń qoldanylýy jaıly maǵlumat berý.
1. Bilimdilik: Stýdentterdiń óz jetistikterin, bilim - bilik daǵdylaryn qalyptastyrý.
2. Tárbıelik: Stýdentterdi oılandyrýǵa, óz oılaryn ashyq aıtýǵa, durys sóıleı bilýge, óz betimen izdenis jumysyn jasaýǵa úıretý.
3. Damytýshylyq: Stýdentterdiń alǵan teorıalyq bilimderin praktıkada qoldana bilý daǵdysyn qalyptastyrý.
Kural-jabdyqtar: Kórneki quraldar: sýretter, vıdeo, slaıd, sqemalar
Sabaqtyń tehnıkalyq quraldary: Kompúter, ıteraktıvti taqta.
Sabaqtyń kórnekilikteri: Qazaqstannyń paıdaly qazbalar kartasy, skvajınanyń tirek syzbasy, sýretter, skvajına týraly beınejazba;
Sabaqtyń pán aralyq baılanystary: «Munaı jáne gaz skvajınalaryn daıyndaý», «Jalpy munaı jáne munaı kásipshilik geologıasy»
Oqytý ádisteri: toptyq, suraq - jaýap, túsindirý, baıandaý;
Paıdalanylǵan ádebıetter:«Munaı jáne gaz skvajınalaryn burǵylaý tehnıkasy men tehnologıasy», Qaraýlov; «Munaı jáne gaz ken oryndaryn paıdalaný»
M. Saqtaǵanova, «Ustazdyq izdenister» jýrnaly

Sabaqtyń barysy: Uıymdastyrý kezeńi:
I. Sálemdesý, stýdentterdiń sabaqqa qatysyn tekserý, olardyń daıyndyǵyna jáne aýdıtorıanyń tazalyǵyna nazar aýdarý.
II. Úı jumysyn tekserý
III. Ótken taqyrypty pysyqtaý maqsatynda «Mıǵa shabýyl» oıyny
IV. Jańa sabaq
V. Sabaqty bekitý.
VI. Úıge tapsyrma.
VII. Stýdentterdi baǵalaý.

Úı tapsyrmasyn tekserý:
1. Munaı kenoryndaryn damytý jáne paıdalaný kezeńderi
2. Munaı jáne gaz ónerkásibiniń damýy /túsinik aıtý, slaıd materıalyn daıyndaý/

2. Stýdentterdiń nazaryn sabaqqa aýdaryp, oı shaqyrý ádisin paıdalana otyryp, «Mıǵa shabýyl» oıynyn oınasaq./Qoıylǵan suraqqa naqty jaýap berý suralady/
1. 1899 jyly Atyraý oblysynyń Jylyoı aýdanyna qarasty alańynda №7 skvajınadan munaı fontany atqylaǵan.
Bul alań qalaı atalady?
2. Kenish degenimiz ne, qandaı túrleri bar?
3. Qabat qysymy dep neni aıtamyz?
4. Munaı – gaz kenoryndarynyń izdeý - barlaý jumystary neshe kezeńnen turady?
5. Qabattyń munaı bergishtik koefısıenti degenimiz ne?
6. Keýektilik degenimiz ne?

I. JAŃA BİLİMDİ MEŃGERÝ.
Jańa taqyrypty baıandaý, maqsatyn qoıý.
Jer qoınaýynda munaı – gaz keniniń bar ekenin anyqtaý, ashý, olardyń qorlarynyń sanyn esepteý jáne ken oryndarynyń ıgerý jobalaryn jasaý maqsatynda júrgiziletin jumystardy izdeý jáne barlaý jumystary dep ataımyz.
İzdestirý – barlaý jumystaryna alańdy geologıalyq, geofızıkalyq jáne geohımıalyq zertteý jatady. Odan keıin ken oryndy túgeldeı barlap, kemerleý úshin skvajına kazý ádisteri belgilenedi.
İzdeý jumystarynyń ózi birneshe kezeńnen turady.
1) Jalpy geologıalyq kórinis kartasy jasalady.
2) Zertteletin alańnyń geologıalyq qurylysyn, negizgi qabattardyń turpaty men pishinin kórsetý maqsatynda qurylymdyq skvajınalar qazylady.
Munaı, gaz ken oryndaryn geologıalyq zertteý, izdeý, barlaý jáne paıdalaný maqsatymen burǵylanatyn barlyq skvajınalar tómendegideı toptarǵa bólinedi.
1. Tirektik skvajınalar
2. Parametrlik skvajınalar
3. Qurylymdyq skvajınalar
4. İzdeý skvajınalary
5. Barlama skvajınalary
6. Paıdalaný skvajınalary: baǵalaý, baqylaý, aıdaý skvajınalary
7. Arnaıy skvajınalar

Qurylymdyq skvajınalar dep, geologıalyq kartalar jasaýǵa kerekti derekter jınaýǵa arnalǵan uńǵylardy aıtady. Keıbir jaǵdaılarda qurylymdyq uńǵylar ken oryndaryn izdeý úshin de burǵylanady. Ondaıda burǵylaý barysynda kezdesken tıimdi gorızonttarǵa zertteýler júrgiziledi. İzdeý skvajınalary geologıalyq izdeme jumystar júrgizilip daıyndalǵan ýchaskelerde jańa ken oryndaryn ashý úshin burǵylanady. Barlama skvajınalar ken orny barlyǵy anyqtalǵan ýchaskelerde, sol ken ornynyń óndiristik sanattaǵy qoryn daıyndaý úshin jáne ony óndirýdiń jobasyn jasaý úshin burǵylanady. Paıdalaný skvajınalary suıyq, gaz tárizdes paıdaly qazba jáne mıneraldyq ken oryndaryn arshý jáne óndirý úshin burǵylanady.

Anyqtama: Burǵy qashaýlarynyń (doloto) kómegimen qazylatyn tereńdigi dıametrinen birneshe ese úlken bolyp keletin taý – ken qurylysyn skvajına dep ataımyz. Burǵylaý uńǵymalary birneshe túrge bólinedi: kartalaý, tirekti, qurylymdylyq, izdestirý, barlaý jáne ónimdik paıdalaný (eksplýatasıonnoe) burǵylaýlary. Burǵylaý uńǵymasynyń jer betinen kórinis berý, ıaǵnı bastalý orny uńǵyma erneýi nemese saǵasy (ýste) dep atalady. Burǵylaý prosesiniń árbir sátinde burǵylanyp ótken uńǵyma oqpany baryp tireletin jazyqtyq uńǵymany túbi (zaboı skvajıny) dep atalady. Uńǵymanyń sılındrli beti uńǵyma oqpany (stvol) dep atalady. Oqpannyń osi arqyly erneýden uńǵyma túbine deıingi qashyqtyq uńǵymanyń uzyndyǵyn, al proeksıanyń tike ólshemi onyń tereńdigin beredi.

Arnaýly pán oqytýshysy: Quspanova Aıymgúl Qambarqyzy
Tolyq nusqasyn júkteý
Slaıdyn júkteý