Sóz qudireti (kúndelikti sabaq jospary)
Qazaq ádebıeti páni boıynsha jyldyq kúntizbelik jospar, 8 synyp
Kúndelikti sabaq jospary, qazaq ádebıeti 8 synyp.
Taqyryptar:
1. Sóz qudireti
2. Ejelgi dáýir ádebıeti
3. Alyp - Er Tuńǵany joqtaý
4. Orhon eskertkishteri (VIII ǵ.)
5. Eskertkishten úzindiler
Sabaqtyń taqyryby: Sóz qudireti
Sabaqtyń maqsaty:
a) Ádebıettiń túrleri týraly túsinik bere otyryp, oqýshylardyń pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý;
á) tárbıelik máni bar mysaldar keltire otyryp oqýshylardy elin, jerin, Otanyn súıýge tárbıeleý;
b) oqýshylardyń bilimin baqylaý arqyly mánerlep oqýǵa daǵdylandyrý;
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, shyǵarmashylyq izdený
Sabaqtyń kórnekiligi: kitaptar, qosymsha materıaldar
Pánaralyq baılanys: tarıh
Sabaqtyń barysy:
a) Uıymdastyrý kezeńi:
Oqýshylarmen amandasý, túgeldeý, oqý quraldaryn tekserý. Synyptyń tazalyǵyna kóńil bólý. Oqýshylardyń zeıinin sabaqqa aýdarý.
á) Úı tapsyrmasyn pysyqtaý:
Úıge berilgen tapsyrmany suraımyn. Oqýshylarǵa birneshe suraqtar qoıamyn
b) Jańa sabaqty túsindirý.
Qymbatty oqýshylar! Sender 8 - synypqa arnalǵan "Ádebıet" oqýlyǵyn qoldaryńa alyp otyrsyńdar, múmkin, mazmunymen tanysyp ta shyqqan bolarsyńdar. Buǵan deıin, 5 - synyptan beri, senderdi nebir qıal - ǵajaıyp ertegiler álemine, oqıǵasy qyzyqty áńgime - hıkaıattar dúnıesine aparǵan, óleń jattatyp, kóńilderińdi shattandyrǵan ádebıet pánin oqyp - úırenip keldińder.
Endi 8 - synypta oqıtyn "Ádebıet" oqýlyǵynyń 5 — 7 - synyptardaǵy ádebıet oqýlyqtarynan edáýir ózgesheligi bar. Ol ózgeshelik — oqýlyq mazmunynda, taqyryptardyń berilýinde. Olarda osy ýaqytqa deıin oqyǵan shyǵarma - laryńnan alǵan áserlerińdi, ózderine unaǵan keıipkerlerden boılaryńa aýysqan adamdyq, tazalyq, ultjandylyq qasıetterdi, eń bastysy, osy kezge deıin alǵan ádebı bilimderińdi ári qaraı tereńdete túsetin jalpy túrki halyqtaryna ortaq jazba ádebıetimizdiń bastaýy — ejelgi dáýir ádebıetiniń úlgileri berildi. Ras, búl ádebıet senderge alǵashynda osy ýaqytqa deıin oqyǵan týyndylaryńnan tosyndaý kórinýi yqtımal. Sonaý alys ǵasyrlardan jetken asyl muranyń tili de úırenshikti emes, sondyqtan da túsinýge qıyndaý soǵar. Biraq olardy senderdiń shamalaryń kelmeıtindeı qıyndyq deýge bolmaıdy. "Ejelgi dáýirdiń ózinde meniń ata - babamnyń keremet jazba óneri bolǵan eken. Sonda mynadaı asyl oılar aıtylǵan eken, sondaǵy til, maqal - mátelder búginge jetip, ony biz aıtyp, qoldanyp júr ekenbiz" degendi sezinýdiń ózi qanshalyq ǵanıbet deseńdershi! Osy maqtanysh sezim men sana ejelgi ádebıetti oqyp - úırenýge senderdi qulshyndyra túsetinine kúmándanýǵa bola ma!
Ádebıet adamǵa sóz qýaty, kórkem beıne arqyly áser etedi. Jazýshy ótken tarıhty, ondaǵy adamdardyń jan – kúıin, sezimin, qaıǵy – muńyn tebirene jazyp, kúshti áserge bólep, oıǵa shomyldyrady. Keıbir kórkem shyǵarmany oqyp otyryp, oqıǵasyna óziń aralasyp ketkendeı kúı keshesiń, keıipkerdiń túr túsin, qýanǵanyn, renjigenin jan júregińmen qabyldaısyń. Bunyń bári kórkem ádebıettiń, ıaǵnı sóz óneriniń qudireti. Adam balasyna qýanysh syılaıtyn, sezimimizdi tárbıelep, baıytyp, azamattyq tulǵa qalyptastyratyn, jarasymdy ádebı tilde sóıleýge úıretetin ádebıettiń jeke adam ómirinde, qoǵamdyq bolmys tirshilikte alatyn orny erekshe.
Al naǵyz oqyrman bolý úshin, kórkem shyǵarmalar týraly ǵylymı bilimge ıe bolyp, olardy taldaı bilýge úırený kerek. Kórkem týyndyny taldaý oqýlyqtan alǵan bilimińe ǵana qatysty emes. Oqyǵan shyǵarma mazmunyn tereń túsinip qabyldap, avtordyń oıy men qózqarasyn aıtpaı tanyp, osy shyǵarma týraly óz sózińdi, pikirińdi aıtý – taldaýdyń basy da, negizgisi de osy.
Oqyrman shyǵarmany oqı otyryp, shyn qýanysh sezimin bastan keshirip, estetıkalyq lázzat alý úshin avtordyń óz týyndysyn jasaý ústindegi sezimine jaqyndaı túsý qajet. Oqýlyqta usynylǵan shyǵarmalardy oqyǵanda, sender de sóıtińder. Talantty jazýshynyń talantty oqyrmandary bolýǵa tyrysyńdar.
Sóz óneri – máńgilik mektep, onyń ómiriniń shegi joq.
Bilimdi bekitý: Ótilgen taqyrypqa baılanysty birneshe suraqtar qoıamyn. Túsinbegen suraqtaryna jaýap beremin.
Baǵalaý: Sabaqqa qatysyp otyrǵandaryna qaraı bilimderi baǵalanady.
Úıge tapsyrma: Sóz qudireti týraly oıtolǵaý jazý.
6, 7, 8, 9, 10 sabaqtardy qaraý
11, 12, 13, 14, 15 sabaqtardy qaraý
16, 17, 18, 19, 20 sabaqtardy qaraý
21, 22, 23, 24, 25 sabaqtardy qaraý
26, 27, 28, 29, 30 sabaqtardy qaraý
31, 32, 33, 34, 35 sabaqtardy qaraý
36, 37, 38, 39, 40 sabaqtardy qaraý
41, 42, 43, 44, 45 sabaqtardy qaraý
46, 47, 48, 49, 50 sabaqtardy qaraý
51, 52, 53, 54, 55 sabaqtardy qaraý
56, 57, 58, 59, 60 sabaqtardy qaraý
Kúndelikti sabaq jospary, qazaq ádebıeti 8 synyp.
Taqyryptar:
1. Sóz qudireti
2. Ejelgi dáýir ádebıeti
3. Alyp - Er Tuńǵany joqtaý
4. Orhon eskertkishteri (VIII ǵ.)
5. Eskertkishten úzindiler
Sabaqtyń taqyryby: Sóz qudireti
Sabaqtyń maqsaty:
a) Ádebıettiń túrleri týraly túsinik bere otyryp, oqýshylardyń pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý;
á) tárbıelik máni bar mysaldar keltire otyryp oqýshylardy elin, jerin, Otanyn súıýge tárbıeleý;
b) oqýshylardyń bilimin baqylaý arqyly mánerlep oqýǵa daǵdylandyrý;
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, shyǵarmashylyq izdený
Sabaqtyń kórnekiligi: kitaptar, qosymsha materıaldar
Pánaralyq baılanys: tarıh
Sabaqtyń barysy:
a) Uıymdastyrý kezeńi:
Oqýshylarmen amandasý, túgeldeý, oqý quraldaryn tekserý. Synyptyń tazalyǵyna kóńil bólý. Oqýshylardyń zeıinin sabaqqa aýdarý.
á) Úı tapsyrmasyn pysyqtaý:
Úıge berilgen tapsyrmany suraımyn. Oqýshylarǵa birneshe suraqtar qoıamyn
b) Jańa sabaqty túsindirý.
Qymbatty oqýshylar! Sender 8 - synypqa arnalǵan "Ádebıet" oqýlyǵyn qoldaryńa alyp otyrsyńdar, múmkin, mazmunymen tanysyp ta shyqqan bolarsyńdar. Buǵan deıin, 5 - synyptan beri, senderdi nebir qıal - ǵajaıyp ertegiler álemine, oqıǵasy qyzyqty áńgime - hıkaıattar dúnıesine aparǵan, óleń jattatyp, kóńilderińdi shattandyrǵan ádebıet pánin oqyp - úırenip keldińder.
Endi 8 - synypta oqıtyn "Ádebıet" oqýlyǵynyń 5 — 7 - synyptardaǵy ádebıet oqýlyqtarynan edáýir ózgesheligi bar. Ol ózgeshelik — oqýlyq mazmunynda, taqyryptardyń berilýinde. Olarda osy ýaqytqa deıin oqyǵan shyǵarma - laryńnan alǵan áserlerińdi, ózderine unaǵan keıipkerlerden boılaryńa aýysqan adamdyq, tazalyq, ultjandylyq qasıetterdi, eń bastysy, osy kezge deıin alǵan ádebı bilimderińdi ári qaraı tereńdete túsetin jalpy túrki halyqtaryna ortaq jazba ádebıetimizdiń bastaýy — ejelgi dáýir ádebıetiniń úlgileri berildi. Ras, búl ádebıet senderge alǵashynda osy ýaqytqa deıin oqyǵan týyndylaryńnan tosyndaý kórinýi yqtımal. Sonaý alys ǵasyrlardan jetken asyl muranyń tili de úırenshikti emes, sondyqtan da túsinýge qıyndaý soǵar. Biraq olardy senderdiń shamalaryń kelmeıtindeı qıyndyq deýge bolmaıdy. "Ejelgi dáýirdiń ózinde meniń ata - babamnyń keremet jazba óneri bolǵan eken. Sonda mynadaı asyl oılar aıtylǵan eken, sondaǵy til, maqal - mátelder búginge jetip, ony biz aıtyp, qoldanyp júr ekenbiz" degendi sezinýdiń ózi qanshalyq ǵanıbet deseńdershi! Osy maqtanysh sezim men sana ejelgi ádebıetti oqyp - úırenýge senderdi qulshyndyra túsetinine kúmándanýǵa bola ma!
Ádebıet adamǵa sóz qýaty, kórkem beıne arqyly áser etedi. Jazýshy ótken tarıhty, ondaǵy adamdardyń jan – kúıin, sezimin, qaıǵy – muńyn tebirene jazyp, kúshti áserge bólep, oıǵa shomyldyrady. Keıbir kórkem shyǵarmany oqyp otyryp, oqıǵasyna óziń aralasyp ketkendeı kúı keshesiń, keıipkerdiń túr túsin, qýanǵanyn, renjigenin jan júregińmen qabyldaısyń. Bunyń bári kórkem ádebıettiń, ıaǵnı sóz óneriniń qudireti. Adam balasyna qýanysh syılaıtyn, sezimimizdi tárbıelep, baıytyp, azamattyq tulǵa qalyptastyratyn, jarasymdy ádebı tilde sóıleýge úıretetin ádebıettiń jeke adam ómirinde, qoǵamdyq bolmys tirshilikte alatyn orny erekshe.
Al naǵyz oqyrman bolý úshin, kórkem shyǵarmalar týraly ǵylymı bilimge ıe bolyp, olardy taldaı bilýge úırený kerek. Kórkem týyndyny taldaý oqýlyqtan alǵan bilimińe ǵana qatysty emes. Oqyǵan shyǵarma mazmunyn tereń túsinip qabyldap, avtordyń oıy men qózqarasyn aıtpaı tanyp, osy shyǵarma týraly óz sózińdi, pikirińdi aıtý – taldaýdyń basy da, negizgisi de osy.
Oqyrman shyǵarmany oqı otyryp, shyn qýanysh sezimin bastan keshirip, estetıkalyq lázzat alý úshin avtordyń óz týyndysyn jasaý ústindegi sezimine jaqyndaı túsý qajet. Oqýlyqta usynylǵan shyǵarmalardy oqyǵanda, sender de sóıtińder. Talantty jazýshynyń talantty oqyrmandary bolýǵa tyrysyńdar.
Sóz óneri – máńgilik mektep, onyń ómiriniń shegi joq.
Bilimdi bekitý: Ótilgen taqyrypqa baılanysty birneshe suraqtar qoıamyn. Túsinbegen suraqtaryna jaýap beremin.
Baǵalaý: Sabaqqa qatysyp otyrǵandaryna qaraı bilimderi baǵalanady.
Úıge tapsyrma: Sóz qudireti týraly oıtolǵaý jazý.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
6, 7, 8, 9, 10 sabaqtardy qaraý
11, 12, 13, 14, 15 sabaqtardy qaraý
16, 17, 18, 19, 20 sabaqtardy qaraý
21, 22, 23, 24, 25 sabaqtardy qaraý
26, 27, 28, 29, 30 sabaqtardy qaraý
31, 32, 33, 34, 35 sabaqtardy qaraý
36, 37, 38, 39, 40 sabaqtardy qaraý
41, 42, 43, 44, 45 sabaqtardy qaraý
46, 47, 48, 49, 50 sabaqtardy qaraý
51, 52, 53, 54, 55 sabaqtardy qaraý
56, 57, 58, 59, 60 sabaqtardy qaraý