InfoHub Logo

Páni: Balalar ádebıeti
Sabaqtyń taqyryby: Spandıar Kóbeev shyǵarmashylyǵy. Mysaldary men áńgimeleri
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: avtordyń ómiri men shyǵarmashylyǵyn meńgertý. Qazaq poezıasyna maǵynaly áńgimeler men mysaldardy jazýdy maqsat etken týyndylarynyń ıdeıalyq mazmunyn uǵyndyrý;
Damytýshylyǵy: ár stýdenttiń osy avtor arqyly shyǵarmalar negizinde ózindik oı - qıalyna erik bere otyryp ózinshe oı túıýge baýlý, shyǵarmashylyq jumysqa jumyldyrý arqyly tanym - túsinikterin damytý, sheberlikterin arttyrý.
Tárbıeliligi: aqyn - jazýshynyń qalamynan týǵan mysal, áńgimeler arqyly oqýshylardy adamı qasıetterge baýlý, avtor kótergen taǵylymdar arqyly jazýshynyń azamattyq beınesin asha otyryp, oqýshylardyń adamgershilik qasıetterin arttyrý, úlgi - ónege alýǵa shaqyrý.
Sabaqtyń kórnekiligi: S. Kóbeev týraly slaıd, úlestirme materıaldar.
Sabaqtyń túri: tanymdyq izdený sabaǵy (panoramalyq sabaq)
Sabaqtyń ádisi: STO tehnologıalary, baıandaý, salystyrý, taldaý, suraq - jaýap.
Pánaralyq baılanys: beıneleý óneri, mánerlep oqý.

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý bólimi (2 mın.)
Oqýshylardy sabaqtyń belsendi ótýine yntalandyrý.

İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý (10 mın.)
1) Sh. Qudaıberdiulynyń ómiri jáne shyǵarmashylyǵy jaıly suraqtar qoıý.
2) Shákárimniń balalarǵa arnalǵan óleńderin jattaý jáne maǵynasyn ashý.
Toptyq jumys bolǵandyqtan, oqýshylar berilgen tapsyrmany top bolyp qorǵaıdy.
İ top. Aqynnyń ómirbaıany, qyzmeti.
İİ top. Aqynnyń shyǵarmashylyǵy.
İİİ top. Aqynnyń balalarǵa arnalǵan shyǵarmalaryn jatqa oqý.
İÚ top. Aqynnyń aýdarmalary.

İİİ. Jańa sabaq (10 mın.)
1) Sabaq taqyrybyn, maqsatyn habarlaý.
2) Oqýshylardy topqa bólý.

İİ. Qyzyǵýshylyqty oıatý (5mın.)
Ár topqa suraqtar jazylǵan qıma qaǵazdar taratylyp beriledi.
1. Ybyraı Altynsarın kim? Onyń izin qýǵan kim?
2. Spandıar Kóbeevtiń ómiri týraly ne aıta alasyzdar?
3. Jazýshynyń balalarǵa arnalǵan týyndylary bar?
4. S. Kóbeevtiń qazaq ádebıetiniń tarıhyndaǵy orny.
Stýdentterdiń jaýabyn tekserý barysynda ınterbelsendi taqtadan S. Kóbeev týraly kestege kóńil bólemiz. Hronologıalyq keste arqyly oqýshylar óz bilimderin tekseredi.

Muǵalim sózi: nazarlarymyzdy ınterbelsendi taqtaǵa aýdaramyz. Taqtadan S. Kóbeevke qatysty jyldar men bolǵan oqıǵalar týraly málimet beriledi. (28 mın.)

Spandıar Kóbeevtiń ómiri jáne shyǵarmashylyǵymen tanystyrý.
Spandıar Kóbeev (1878 – 1956)
HH ǵasyrdyń bas kezindegi qazaq mádenıeti men ádebıetiniń tarıhynda Spandıar Kóbeevtiń kórnekti orny bar. Qazaq jerinde ashylǵan alǵashqy orys mektepterinen tárbıe alǵan ol óziniń barlyq sanaly ómirin týǵan halqynyń mádenıet pen bilim jolynda ilgeri umtylýyna járdemdesýge arnady. Jańa úlgidegi qazaq mektepterinde sabaq berip jas urpaqty orystyń tili men ádebıetin, mádenıetin úırenýge baýlydy. Bul saladaǵy qyzmetin Spandıar uly aǵartýshy Ybyraı Altynsarınniń pedagogtik úlgisimen júrgizdi. Bı - bolystardyń qyryna ilingen qyńyr ákeniń kesirinen mektepke ilige almaı qalǵan kedeı balasyn alǵash ornalastyrǵan da Torǵaıdyń oqý ınspektory edi. Uly ustazy aldynda jaýtańdap, onyń meıirimdiligi men keń peıiline rıza bolǵan Spandıar ishinen soǵan uqsaýdy armandaǵandy. Ybyraı sekildi halyqqa paıdaly azamat bolý, óz bilimin elin aǵartýǵa jumsaý Spandıardyń ómir boıǵy arman - tilegi edi.
Spandıar Kóbeev 1878 jylǵy qazan aıynyń 1 kúni Qostanaı oblysy, Borovskıı aýdanynyń Aqsýat aýylynda kedeı sharýa semásynda dúnıege kelgen.
Ybyraı Altynsarın uıymdastyrǵan aýyldyq mektepte saýat ashyp, Qostanaı qalasynda muǵalimder daıarlaıtyn kýrsty 1901 jyly bitirgen. Osy jyldan bastap ómiriniń sońyna deıingi 55 jylyn ustazdyq qyzmetke jumsady. Ol óziniń uzaq ta jemisti ustazdyq eńbek jolyn «Oryndalǵan arman» (1951) atty memýarlyq kitabynda baıandady. Jazýshy shyǵarmasynda bastan keshken dáýirdiń naqty tarıhı derekterin negizge ala otyryp, áleýmettik - qoǵamdyq qubylystardy shynaıy sýrettedi, kóptegen adam obrazdaryn beıneledi.
Kóbeev ustazdyq jumysy men jazýshylyq qyzmetin tyǵyz baılanystyra júrgizdi. Ózi oqytqan shákirtteriniń klastan tys oqýyna arnap orys jazýshylary men aǵartýshylarynyń birqatar shyǵarmalaryn qazaq tiline aýdaryp, «Úlgili tárjime» degen atpen jeke kitap etip bastyrdy.
1912 jyly Spandıardyń «Úlgili bala» atty kitaby shyqty. Bul – bastaýysh mekteptegi qazaq balalaryna arnalǵan oqý kitaby edi. Uly ustazy Ybyraı úlgisin paıdalana otyryp ol bul kitapqa ózi aýdarǵan Krylov mysaldaryn, orys klasıkteriniń balalarǵa arnalǵan shyǵarmalaryn, qazaqtyń aýyz ádebıeti úlgilerin, tabıǵattyń túrli qubylystarymen tanystyratyn, ósimdik, janýarlar álemi týraly bilim beretin ár alýan qyzyqty qysqa áńgimeler kirgizdi.