InfoHub Logo

Páni: Quqyq negizderi
Sabaqtyń taqyryby: Qylmystyq jaýapkershilik
Bilimdilik: Qylmys jáne qylmystyq jaýapkershilik týraly túsinik berý, normatıvti aktilermen tanystyrý;
Damytýshylyq: Quqyqtyq saýattylyǵyn damytý, logıkalyq oılaý qabiletin, óz betinshe shyǵarmashylyq izdenisin arttyrý;
Tárbıelilik: Qylmystyq is - áreketten saqtandyrý.
Kórnekilikter: Interaktıvti taqta, QR Qylmystyq kodeksi, plakattar, beınerolık.
Sabaq túri: Saıys sabaq.
Sabaq ádisi: Suraq - jaýap, taldaý, izdendirý, túsindirý.
Sabaq barysy: 1) Uıymdastyrý kezeńi.
2) Stýdentter 2 topqa bólinedi: «Prokýrorlar», «Sot tóraǵalary»
Jospar:
Qylmys týraly túsinik jáne onyń belgileri.
Kámeletke tolmaǵandardyń qylmystyq jaýapkershiligi.
Qylmys úshin jazalaý.
Qylmystyq jaýapkershilikti jeńildetetin jáne aýyrlatatyn jaǵdaılar.
Qylmys - neden paıda bolady, qylmystyń aldyn alý joldary?
Qylmystyń qoǵamda jasalý sebepteri:
 Kedeıshilik
 Jumyssyzdyq
 Mádenıettiń tómendigi
 Adamgershilikten azǵyndaý
 Otbasylyq tárbıeniń dármensizdigi
 Maskúnemdiktiń etek alýy
 Nashaqorlyq
 Quqyq qorǵaý organdary qyzmetiniń qanaǵatsyzdyǵy t. b. faktorlardy ataýǵa bolady.
Kámeletke tolmaǵandar dep qylmys jasaǵan kezge qaraı 14 ke tolǵan, biraq 18 ge tolmaǵan adamdar tanylady.(78 bap)
Kámeletke tolmaǵandarǵa taǵaıyndalatyn jaza túrleri - 79 bap
 Aıyppul:
 Belgili bir qyzmetpen aınalysý quqyǵynan aıyrý;
 Qoǵamdyq jumystarǵa tartý;
 Túzeý jumystary;
 Bas bostandyǵyn shekteý
 Bas bostandyǵynan aıyrý

Kámeletke tolmaǵandarǵa bas bostandyǵyn shekteý bir jyldan eki jylǵa deıingi merzimge taǵaıyndalady
Azamat 14 jastan bastap qylmystyń – kisi óltirý (96bap)
Densaýlyǵyna zıan keltirý - 103 bap
Áıel zorlaý - 120 bap
Tonaý - 175bap
Urlyq - 178bap
Buzaqylyqtyń aýyr túrin jasaý 179bap
Memlekettik nemese jeke menshiktik joıý - 187bap
Qarýdy, áskerı oq – dárini ustaý - 255bap
Adam urlaý - 125 bap
Terorızm - 233 bap
Amanattyqqa tutqyndaý - 234 bap

Ýlandyrǵysh zattardy urlaý - 260bap t. b túrleri úshin jaýapqa tartylady
Jaza túrleri:
 Aıyp salý
 Quqyqtan aıyrý
 Qoǵamdyq jumysqa tartý
 Eńbekpen túzetý jumysy
 Bas bostandyǵyn shekteý
 Tutqyndaý
 Áskerı tártip bóliminde ustaý
 Bas bostandyǵynan aıyrý
 Sottalýshynyń múlkin tárkileý

QR Qylmystyq Kodeksinde qylmyskerdiń kinásin jeńildetetin jaǵdaılar:
 Kináli istegen qylmysynyń zardabyn ózi joısa
 Adam qylmysqa otbasy aýyrlyǵy jaǵdaıynda, basqa salǵan taýqymet saldarynan barsa
 Qylmys áldekimniń májbúrleýinen – qorqytýynan, materıaldyq jaǵynan táýeldi etýinen jasalsa
 Qylmys qajetti qorǵanys kezinde, qylmyskerdi, qylmyskerdi ustaý, buıryqty oryndaý kezinde jasalsa

QR Qylmystyq kodeksinde qajetine qaraı qylmys jasaýshynyń kinásin aýyrlatatyn jaǵdaılarda qarastyrylǵan:
 Qylmysty buryn qylmys jasaǵan adam qaıtalap jasasa
 Qylmysty adamdar toby uıymdasqan túrde jasasa
 Qylmys jas balaǵa, qart adamǵa qarsy jáne adamnyń dármensiz jaǵdaıynda jasalsa
 Qylmysqa balalar nemese psıhıkalyq kemtar adamdar tartylsa
 Qylmys erekshe qatygezdikpen, jábirlenýshini qorlaý, onyń qadirin, aryn aıaqqa basý áreketterimen jasalsa
 Qylmys kásibı ANT - yn buza otyryp jasalsa
 Qylmys kıim formasyn nemese ókilettilikti kýálandyratyn qujatta paıdalana otyryp jasasa

Saıysymyz 6 kezeńnen turady.
1. Jalǵasyn tap(quqyqqa qatysty maqaldardyń jalǵasyn tabý kerek)
2. Bilgenge marjan(termındermen jumys)
3. Kórinis
4. Bilimińdi kórset
5. Attestasıa
6. Kim jyldam?(kapıtandar saıysy)

1 - kezeń. Jalǵasyn tap.
Bir qazaǵa eki................. joq.(jaza)
Kýásiz isti kúmán tabar, kýáli isti......................... tabar.(kýá)
Bı ekeý bolsa.................... tórteý.(daý)
Ár eldiń.................. basqa, ıtteri qara qasqa.(zańy)
Elshige............. joq.(ólim)
Taqyr jerge sý tókseń júrýge taıǵaq bolar, jamanǵa syryńdy aıtsań..................... bolar.(aıǵaq, aıǵaq)
Ata - anańnyń qadirin balaly bolǵanda bilersiń, anyq dostyń qadirin................. bolǵanda bilersiń.(jalaly)
............ istiń – arty ıgi.(ádil)
Jolǵa shyqsań saılan, bes............. baılan. (qarý)
Ý ishken bir óledi,........................ ishken myń óledi.(ant)

2 - kezeń. Bilgenge marjan (Termındermen jumys).
Konstıtýsıa – eń joǵarǵy zańdy kúshi bar akti.
Dıspozısıa – qylmystyń ataýy, belgilengen minez - qulyq erejelerine baılanysty talap.
Sanksıa – quqyqtyń talaptaryn buzǵany úshin qoldanylatyn shara.
Gıpoteza – normany iske asyrý úshin qoıylatyn talap.
Materıaldyq kepildik – ekonomıkalyq keńistiktiń birtutastyǵy, taýarlardyń, qyzmet jáne qarjy quraldarynyń oryn aýystyrýyna, ekonomıkalyq qyzmetke bostandyq berý, jeke, memlekettik menshiktiń túrin qorǵaý jáne moıyndaý.
Úkimet – atqarýshy organdar júıesin basqaratyn, olardyń qyzmetine basshylyq etetin, atqarýshy bıliktiń joǵary organy.
Veto – memleket basshysynyń zańdy organ qabyldaǵan zań jobasyn áreketke qosýdan bas tartý quqyǵy.
Demokratıa – halyq bıligi, halyqty bıliktiń qaınar kózi dep tanýǵa negizdelgen, qoǵamdaǵy saıası uıym nysany.