Tapqyr dostar
Taqyryby: “Tapqyr dostar” /saıys/
Maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardyń ınformatıka páninen alǵan bilimderin sarapqa salý Damytýshylyq: Oqýshylardy tapqyrlyqqa baýlyp, zeıinin, oı – órisin, belsendiligin damytyp, bilimge qushtarlyǵyn arttyrý.
Tárbıelik: Óz bilimderine degen senimdilikterin nyǵaıtý, qıyndyqtardy jeńe bilýge tárbıeleý.
Túri: Aqyl - oı zerdeli oıyny
Jospary:
1. Báıge jarysy
2. «Júırik bolsań, ozyp kór»
3. «Tapqyr bolsań, taýyp kór»
4. «Sen - maǵan, men - saǵan»
5. Jeti jurttyń tilin bil ( polıglot)
6. «Kim epti, erkin oıly?».
7. Kókpar /oı - tolǵaý/
Barysy:
Kirispe sóz: Elbasynyń 2030 joldaýy – egemendiktiń kiltin ustar jastardyń jarqyn bolashaǵyna aparar úlken súrleý. HHİ ǵasyrdyń bilimdi, oıly urpaqtary, osy jospardy bolashaqta iske asyrýshy, elimizdiń ekonomıkasyna úles qosýshy sendersińder dep bilemin. Qazaqstan bolashaǵy – bilimdi urpaǵynda. Endeshe, sender bolashaqqa búgin de óz úlesterińdi qosyp, eńbek etkeli otyrsyńdar. Sol eńbekterińdi, osy ýaqytqa deıin ınformatıka páninen alǵan bilimderińdi ushqyr oılaryńmen, sheshendik tilmen órnektep ortaǵa salasyńdar. Sonymen saıysqa qatysýshylar, búgingi “Informatıka alǵyrlary» atty saıysymyzǵa qosh keldińizder! Saıysta árbir aınalymnan súrinbeı, oılanyp, naqty jaýap bergen top qana “Naǵyz tapqyrlar” atyna ıe bolady. Oıyn 7 aınalymnan turady.
Al, kelińder, kelińder!
Birińe - biriń erińder,
Bilimińdi tekserip,
Oıynǵa qatysyp qórińder.
Toptardy tanystyrý: top basshysyn taǵaıyndaý:
1 top – «Kompúter»
Urany: Tetikti bassań alańsyz,
Jazamyz qalam - qaǵazsyz.
Árqashanda tezdetip,
Esepke sheshim tabamyz!
Búgingi jeńis bizdiki,
Baýyrym prınter umytpa!
2 top - «Prınter»
Urany: Kompútermen enemiz,
Qaǵazǵa basyp beremiz
Báıgege túsip jaryspaı
Júıriktiń baǵy jana ma?
Bul báıge oıdyń báıgesi
Kim júırik oıǵa, sol alda – deı otyryp, Báıge kezeńin bastaımyz.
Oqýshylar berilgen suraqtarǵa tez jaýap berýi kerek, ár durys jaýapqa 1 upaıdan alady. Jaýap joq bolsa, «kelesi» dep aıtýy kerek.
1. Báıge jarysy
1) Lezdik suraqtary
«Prınter» tobyna:
1. Belgili bir atpen saqtalatyn aqparattar jıyny. (faıl)
2. Windows - ta óshirilgen faıldar qaıda jiberiledi? (sebet)
3. Aqparattyq prosesterdi zertteıtin ǵylym (ınformatıka)
4. Kompúterdiń basty bóligi, mıy (prosesor)
5. Algorıtm ataýy kimniń esimimen baılanysty? / arab matematıgi Ál - Horezmı/
6. Monıtor men adamnyń araqashyqtyǵy neshe sm? (60 - 70)
7. 1 Megabaıtta qansha Kılobaıt bar? (1024).
8. Býyp - túıilgen faıl (arhıv)
9. Engizý operatory? (read, readln)
10. Ekranda jypylyqtap turatyn tik syzyqsha (kýrsor)
11. Paskaldaǵy aınymaly shama? (var)
12. Sol jaqtan bir sımvoldy óshirý úshin qandaı perne qoldanylady? (Backspace)
13. Qaǵazdaǵy kórinisti ekranǵa túsirýshi? (skaner)
14. Paskal programmasyndaǵy operatorlardyń bastalýy men aıaqtalýyn kórsetin túıindi sózder (begin, end)
15. Integer qandaı san? (bútin san)
2) Lezdik suraqtary
«Kompúter» tobyna:
1. Faıldar jıyny. (papka)
2. Elektrondyq kestelermen jumys isteýge arnalǵan Maıkrosoft ofıstiń quramyna kiretin programma. (Exsel)
3. Vırýstyń keri áserin joıatyn programma. (antıvırýs)
4. Paskal tilin engizgen kim? (Nıklaýs Vırt)
5. Aqparattyq prosesterdi júzege asyratyn negizgi qural? (kompúter)
6. Paskaldaǵy turaqty shama? (const)
7. Windows sóziniń aýdarmasy (tereze)
8. Segiz bıtten turatyn ólshem birlik (baıt)
9. Shyǵarý operatory (write, writeln)
10. Bir - birimen baılanystyrylǵan kompúterler tizbegi, jıyny. (jeli)
11. Oń jaqtan bir sımvoldy óshirý úshin qandaı perne qoldanylady? (Delete)
12. Dúnıejúzilik ǵalamdyq tor. (ınternet)
13. EEM - niń damýy neshe býynnan turady? (5)
14. Algorıtm komandalarynyń bastalýy men aıaqtalýyn kórsetetin túıindi sózder (basy, sońy)
15. Real qandaı san? (naqty san)
2. Júırik bolsań, ozyp kór: - Tor kózdegi suraqtarǵa, jaýap berý, upaı alý.
40 – Kompúterdiń atasy /Charlz Bebbıdj/
40 – Kompúterde ornalastyrylǵan barlyq júıelerdi, programmalardy basqarady jáne kompúter men adam arasyndaǵy baılanysty qamtamasyz etedi. /operasıalyq júıe/
40 – Monıtor ekranyndaǵy bir núkte ne dep atalady? /pıksel/
30 - Planshetti, barabandy, qolmen isteıtin (rýchnye) bolyp úshke bólinedi. Ol ne? /skaner/
30 - Jeli arqyly habarlamalardyń almasý júıesi. /Elektrondyq poshta/
30 – Prınterdiń túrleri /búrikkish, lazerlik, matrısalyq/
20 – DK - diń mınımým tizimin ata /júıelik blok, monıtor, pernetaqta/
20 – CD - R men CD - RW – diń aıyrmashylyǵy qandaı? /1 ret jazý/kóp ret jazý/
20 – Syılyq
3. Tapqyr bolsań, taýyp kór Konvertte jasyrylǵan batyrmalar men qural - saımandardyń qoldanylýyn ataý. Ár durys jaýapqa 5 upaıdan.
4. «Sen - maǵan, men - saǵan»
Toptar bir - birine daıyndap kelgen suraqtaryn qoıyp, jaýap beredi. Ár durys jaýap - 5 upaı.
5. Jeti jurttyń tilin bil: Keldi kezek polıglotty sheshýge
Jaýaptaryn úsh tilinde berýge
Qazaq, orys, aǵylshyndy bilseńiz
40 upaı shákirt saǵan nesibe.
Kelesi kezeń «Polıglot». Bul kezeńniń ereksheligi oqýshylar berilgen suraqtarǵa qazaqsha, oryssha jaýap beredi. Eger tek bir tilde jaýap berse 5 upaı, 2 tilde 10 upaı, 3 tilde aıtsa, 15 upaı alady.
1. Belgili bir nárse (adam, janýar, zat qubylys) týraly tańbalar men sıgnaldar túrinde beriletin málimetter tobyn ne deımiz?
( aqparat, ınformasıa, information)
2. Saqtalǵan qujatty ashý komandasy?
/Faıl – ashý, faıl - otkryt, file - open/
3. Windows – degenimiz ne?
/OJ, operasıonnaıa sıstema, Operation system/
4. negizdelgen qurylǵy
/ Tyshqan, mysh, Mouse/
5. Qajet emes sımvoldy alyp tastaý pernesi -
(óshirý, ýdalıt, delete)
6. Óshirgendi jınaǵan, ýaqytsha saqtaǵan.
(sebet - korzına - basket)
7. Ekrandaǵy tórt buryshty aımaq. Ol ne?
(tereze - okno - windows)
8. Onyń jumysy úshin azdaǵan ǵana jad qajet, óte kishkentaı mátindik redaktor.
(kitapsha - bloknot - notebook)
9. Bir saraıda turady eken,
Bes atanyń balalary.
Qydyrmashy bireýi,
Bir de bar da, bir de joq
(pernetaqta - klavıatýra - keyboard)
10. Bıologıada parazıt,
Kózge zorǵa kóriner.
Informatıkada ólshem birlik,
Aqparattyń ólshener. (bıt - bıt - bit)
6. «Kim epti, erkin oıly?». Sharty: Berilgen sózderdi jumbaqtap, ymmen túsindirý. Ár durys tabylǵan sózge – 1 upaıdan.
İ topqa: modem, veb - kamera, fleshka, tyshqan, prosesor, Enter, ınternet, sebet, pýsk, Word
İİ topqa: kaktýs, skaner, dısk, pernetaqta, kompúter, CapsLock, elektrondyq poshta, kolonka, Paint, monıtor.
7. «Kókpar» Qarama - qarsy pikirler boıynsha oı - tolǵaý: qoldaýshy jáne qarsy pikir.
Taqyryby: 1) “Kompúterdiń paıdasy” 2) “Kompúterdiń zıany”.
Kórermendermen oıyn:
1. K árpinen keletin ınformatıkalyq sózder aıtý: (kompúter, kartrıj, klavıatýra, kaktýs, kseroks, kbaıt, kálkýlátor, kompakt - dısk, kýrsor, kopırovat, kontýr, kýrsıv)
2. «Sóz tapqanǵa qolqa joq».
Sharty: Suraqqa tek qana berilgen áriptermen bastalatyn sózdermen jaýap berý.
1. Seniń atyń kim?
2. Jasyń neshede?
3. Eń jaqsy kóretin tamaǵyń?
4. Seniń mektebiń qalaı atalady?
5. Tańerteń ne jediń?
6. Seniń famılıań qalaı?
7. Neshinshi synypta oqısyń?
8. Mektepke nemen kelesiń?
9. Túnde aspanda ne bolady?
10. Qandaı pándi unatasyń?
Qorytyndylaý: Ádilqazylar qorytyndy shyǵarady.
Qazylar ornyqtyrar ádildikti
Kimderdiń jaýaptary kámil shyqty
Bilim men tapqyrlyqty kórsetken
Jeńiske jeter deımiz naǵyz myqty – dep ádilqazylarǵa sóz beremiz.
“Qazaqstannyń bolashaǵy – bilimdi urpaǵynda” demekshi búgingi alǵan bilimimiz erteńgi baılyǵymyz, elimizge tıgizer úlesimiz. Sondyqtan da, bilim alýdan, oqyp - úırenýden jalyqpaıyq demekpin!
Marapattaý kezeńi. Sóz kezegi ádilqazylarǵa.
Maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardyń ınformatıka páninen alǵan bilimderin sarapqa salý Damytýshylyq: Oqýshylardy tapqyrlyqqa baýlyp, zeıinin, oı – órisin, belsendiligin damytyp, bilimge qushtarlyǵyn arttyrý.
Tárbıelik: Óz bilimderine degen senimdilikterin nyǵaıtý, qıyndyqtardy jeńe bilýge tárbıeleý.
Túri: Aqyl - oı zerdeli oıyny
Jospary:
1. Báıge jarysy
2. «Júırik bolsań, ozyp kór»
3. «Tapqyr bolsań, taýyp kór»
4. «Sen - maǵan, men - saǵan»
5. Jeti jurttyń tilin bil ( polıglot)
6. «Kim epti, erkin oıly?».
7. Kókpar /oı - tolǵaý/
Barysy:
Kirispe sóz: Elbasynyń 2030 joldaýy – egemendiktiń kiltin ustar jastardyń jarqyn bolashaǵyna aparar úlken súrleý. HHİ ǵasyrdyń bilimdi, oıly urpaqtary, osy jospardy bolashaqta iske asyrýshy, elimizdiń ekonomıkasyna úles qosýshy sendersińder dep bilemin. Qazaqstan bolashaǵy – bilimdi urpaǵynda. Endeshe, sender bolashaqqa búgin de óz úlesterińdi qosyp, eńbek etkeli otyrsyńdar. Sol eńbekterińdi, osy ýaqytqa deıin ınformatıka páninen alǵan bilimderińdi ushqyr oılaryńmen, sheshendik tilmen órnektep ortaǵa salasyńdar. Sonymen saıysqa qatysýshylar, búgingi “Informatıka alǵyrlary» atty saıysymyzǵa qosh keldińizder! Saıysta árbir aınalymnan súrinbeı, oılanyp, naqty jaýap bergen top qana “Naǵyz tapqyrlar” atyna ıe bolady. Oıyn 7 aınalymnan turady.
Al, kelińder, kelińder!
Birińe - biriń erińder,
Bilimińdi tekserip,
Oıynǵa qatysyp qórińder.
Toptardy tanystyrý: top basshysyn taǵaıyndaý:
1 top – «Kompúter»
Urany: Tetikti bassań alańsyz,
Jazamyz qalam - qaǵazsyz.
Árqashanda tezdetip,
Esepke sheshim tabamyz!
Búgingi jeńis bizdiki,
Baýyrym prınter umytpa!
2 top - «Prınter»
Urany: Kompútermen enemiz,
Qaǵazǵa basyp beremiz
Báıgege túsip jaryspaı
Júıriktiń baǵy jana ma?
Bul báıge oıdyń báıgesi
Kim júırik oıǵa, sol alda – deı otyryp, Báıge kezeńin bastaımyz.
Oqýshylar berilgen suraqtarǵa tez jaýap berýi kerek, ár durys jaýapqa 1 upaıdan alady. Jaýap joq bolsa, «kelesi» dep aıtýy kerek.
1. Báıge jarysy
1) Lezdik suraqtary
«Prınter» tobyna:
1. Belgili bir atpen saqtalatyn aqparattar jıyny. (faıl)
2. Windows - ta óshirilgen faıldar qaıda jiberiledi? (sebet)
3. Aqparattyq prosesterdi zertteıtin ǵylym (ınformatıka)
4. Kompúterdiń basty bóligi, mıy (prosesor)
5. Algorıtm ataýy kimniń esimimen baılanysty? / arab matematıgi Ál - Horezmı/
6. Monıtor men adamnyń araqashyqtyǵy neshe sm? (60 - 70)
7. 1 Megabaıtta qansha Kılobaıt bar? (1024).
8. Býyp - túıilgen faıl (arhıv)
9. Engizý operatory? (read, readln)
10. Ekranda jypylyqtap turatyn tik syzyqsha (kýrsor)
11. Paskaldaǵy aınymaly shama? (var)
12. Sol jaqtan bir sımvoldy óshirý úshin qandaı perne qoldanylady? (Backspace)
13. Qaǵazdaǵy kórinisti ekranǵa túsirýshi? (skaner)
14. Paskal programmasyndaǵy operatorlardyń bastalýy men aıaqtalýyn kórsetin túıindi sózder (begin, end)
15. Integer qandaı san? (bútin san)
2) Lezdik suraqtary
«Kompúter» tobyna:
1. Faıldar jıyny. (papka)
2. Elektrondyq kestelermen jumys isteýge arnalǵan Maıkrosoft ofıstiń quramyna kiretin programma. (Exsel)
3. Vırýstyń keri áserin joıatyn programma. (antıvırýs)
4. Paskal tilin engizgen kim? (Nıklaýs Vırt)
5. Aqparattyq prosesterdi júzege asyratyn negizgi qural? (kompúter)
6. Paskaldaǵy turaqty shama? (const)
7. Windows sóziniń aýdarmasy (tereze)
8. Segiz bıtten turatyn ólshem birlik (baıt)
9. Shyǵarý operatory (write, writeln)
10. Bir - birimen baılanystyrylǵan kompúterler tizbegi, jıyny. (jeli)
11. Oń jaqtan bir sımvoldy óshirý úshin qandaı perne qoldanylady? (Delete)
12. Dúnıejúzilik ǵalamdyq tor. (ınternet)
13. EEM - niń damýy neshe býynnan turady? (5)
14. Algorıtm komandalarynyń bastalýy men aıaqtalýyn kórsetetin túıindi sózder (basy, sońy)
15. Real qandaı san? (naqty san)
2. Júırik bolsań, ozyp kór: - Tor kózdegi suraqtarǵa, jaýap berý, upaı alý.
40 – Kompúterdiń atasy /Charlz Bebbıdj/
40 – Kompúterde ornalastyrylǵan barlyq júıelerdi, programmalardy basqarady jáne kompúter men adam arasyndaǵy baılanysty qamtamasyz etedi. /operasıalyq júıe/
40 – Monıtor ekranyndaǵy bir núkte ne dep atalady? /pıksel/
30 - Planshetti, barabandy, qolmen isteıtin (rýchnye) bolyp úshke bólinedi. Ol ne? /skaner/
30 - Jeli arqyly habarlamalardyń almasý júıesi. /Elektrondyq poshta/
30 – Prınterdiń túrleri /búrikkish, lazerlik, matrısalyq/
20 – DK - diń mınımým tizimin ata /júıelik blok, monıtor, pernetaqta/
20 – CD - R men CD - RW – diń aıyrmashylyǵy qandaı? /1 ret jazý/kóp ret jazý/
20 – Syılyq
3. Tapqyr bolsań, taýyp kór Konvertte jasyrylǵan batyrmalar men qural - saımandardyń qoldanylýyn ataý. Ár durys jaýapqa 5 upaıdan.
4. «Sen - maǵan, men - saǵan»
Toptar bir - birine daıyndap kelgen suraqtaryn qoıyp, jaýap beredi. Ár durys jaýap - 5 upaı.
5. Jeti jurttyń tilin bil: Keldi kezek polıglotty sheshýge
Jaýaptaryn úsh tilinde berýge
Qazaq, orys, aǵylshyndy bilseńiz
40 upaı shákirt saǵan nesibe.
Kelesi kezeń «Polıglot». Bul kezeńniń ereksheligi oqýshylar berilgen suraqtarǵa qazaqsha, oryssha jaýap beredi. Eger tek bir tilde jaýap berse 5 upaı, 2 tilde 10 upaı, 3 tilde aıtsa, 15 upaı alady.
1. Belgili bir nárse (adam, janýar, zat qubylys) týraly tańbalar men sıgnaldar túrinde beriletin málimetter tobyn ne deımiz?
( aqparat, ınformasıa, information)
2. Saqtalǵan qujatty ashý komandasy?
/Faıl – ashý, faıl - otkryt, file - open/
3. Windows – degenimiz ne?
/OJ, operasıonnaıa sıstema, Operation system/
4. negizdelgen qurylǵy
/ Tyshqan, mysh, Mouse/
5. Qajet emes sımvoldy alyp tastaý pernesi -
(óshirý, ýdalıt, delete)
6. Óshirgendi jınaǵan, ýaqytsha saqtaǵan.
(sebet - korzına - basket)
7. Ekrandaǵy tórt buryshty aımaq. Ol ne?
(tereze - okno - windows)
8. Onyń jumysy úshin azdaǵan ǵana jad qajet, óte kishkentaı mátindik redaktor.
(kitapsha - bloknot - notebook)
9. Bir saraıda turady eken,
Bes atanyń balalary.
Qydyrmashy bireýi,
Bir de bar da, bir de joq
(pernetaqta - klavıatýra - keyboard)
10. Bıologıada parazıt,
Kózge zorǵa kóriner.
Informatıkada ólshem birlik,
Aqparattyń ólshener. (bıt - bıt - bit)
6. «Kim epti, erkin oıly?». Sharty: Berilgen sózderdi jumbaqtap, ymmen túsindirý. Ár durys tabylǵan sózge – 1 upaıdan.
İ topqa: modem, veb - kamera, fleshka, tyshqan, prosesor, Enter, ınternet, sebet, pýsk, Word
İİ topqa: kaktýs, skaner, dısk, pernetaqta, kompúter, CapsLock, elektrondyq poshta, kolonka, Paint, monıtor.
7. «Kókpar» Qarama - qarsy pikirler boıynsha oı - tolǵaý: qoldaýshy jáne qarsy pikir.
Taqyryby: 1) “Kompúterdiń paıdasy” 2) “Kompúterdiń zıany”.
Kórermendermen oıyn:
1. K árpinen keletin ınformatıkalyq sózder aıtý: (kompúter, kartrıj, klavıatýra, kaktýs, kseroks, kbaıt, kálkýlátor, kompakt - dısk, kýrsor, kopırovat, kontýr, kýrsıv)
2. «Sóz tapqanǵa qolqa joq».
Sharty: Suraqqa tek qana berilgen áriptermen bastalatyn sózdermen jaýap berý.
1. Seniń atyń kim?
2. Jasyń neshede?
3. Eń jaqsy kóretin tamaǵyń?
4. Seniń mektebiń qalaı atalady?
5. Tańerteń ne jediń?
6. Seniń famılıań qalaı?
7. Neshinshi synypta oqısyń?
8. Mektepke nemen kelesiń?
9. Túnde aspanda ne bolady?
10. Qandaı pándi unatasyń?
Qorytyndylaý: Ádilqazylar qorytyndy shyǵarady.
Qazylar ornyqtyrar ádildikti
Kimderdiń jaýaptary kámil shyqty
Bilim men tapqyrlyqty kórsetken
Jeńiske jeter deımiz naǵyz myqty – dep ádilqazylarǵa sóz beremiz.
“Qazaqstannyń bolashaǵy – bilimdi urpaǵynda” demekshi búgingi alǵan bilimimiz erteńgi baılyǵymyz, elimizge tıgizer úlesimiz. Sondyqtan da, bilim alýdan, oqyp - úırenýden jalyqpaıyq demekpin!
Marapattaý kezeńi. Sóz kezegi ádilqazylarǵa.
You Might Also Like
-
Aqtóbe oblysy, Shalqar qalasy,
