I
Jas ornyna kózimizden qan ketip,
Qolymyzdan ata mıras zań ketip.
Húkim sharıǵattyń emes qolda,
Ǵadildikpen halyq bılegen han ketip.
Aıaq asty bolyp qazaq qaldy ǵoı,
Kur ánsheıin rýhy qalyp jan ketip.
Shahbazlar basshy bolǵan mıllátke
Aıaǵyna qan tústi ǵoı mán ketip.
Kim jazaly ózimizden kórmesek,
Tóbemizge shyǵardyq qoı dándetip.
Súlik bolyp qazaq qanyn shaqqan soq,
Aýyzyna salmaı qaıtsin ańdatyp.
Áli de bolsa oıanalyq allalap,
Jalynalyq jaratqan haqqa bánde etip.
Mezgilinde qarý qylmaı qımyldap,
Bul ýaqytta turmyz endi hál ketip.

II
Uıqyda jatyr qazaq, kózin ashpaı,
Kettik ǵoı otqa kúıip órtten qashpaı.
hár halyq aıǵa ketip jatsadaǵy
Bizdiń jurt sheginedi qadam baspaı.
Caxpa, caxpa dep qaldyq nadan
húnerli halyqtarmen aralaspaı.
Basqa jurt altyn, kúmis mysalynda
Prostoı bizdiń qazaq qara tastaı.
Baryna árkim sarań bolyp ketti,
Baı malyn, húnerpazdar ǵylym shashpaı.
Qazaǵym qyryq aýyzdy bola qalar,
Shyqsa eger faıdaly iske bireý bastaı.
Ittıfak júzden biri eter bolsa
Bytyrap toqsan toǵyz keter tastaı.
Hurrıat ınsanıat, haqqa nıet,
Turmaıdy osy úshin sózdi máhkám ustaı.
Baı, myrza, halyq bılegen ulyǵymyz.
Faıdasyz jemisi joq qý aǵashtaı.

III
Ah, dese ishten qaınap shyǵar jalyn,
Halyqtyń kim túzeter múshkil halini
Dalada kóship qonǵan sahraýı
Halyq edi bizdiń qazaq baqqan malyn.
Faıdasyz zararyna jumsaýshy edi
Sarf etip mal men múlik, háılá amalyn.
Aldanyp kózi jetpeı qalǵan joq pa,
Mahurym sybaǵadan jaı qalaryn?
Bıhabar aldaǵy isten ǵafıl bolyp,
Qaqpanyń bilmeýshi edi qurylǵanyn.
Jıyrmanshy ǵasyrǵa qarsy turǵan
Shyqpasa shahbazlar birli jarym.
Talapty húner izdep jastar shyǵyp,
Kóńildiń shyǵarmasa hástálárin.
Evropa ǵylymynan órnek alyp,
Qazaqtyń qýanamyz janasqanyn.
Maqsutqa mýafıqly ǵylym taýyp,
Tuqymyn mállátke ákep shashqaı anyq,
Tumanda munar haýa jol tappaǵan,
Halyqtyń jolǵa salsa adasqanyn.
Bıhabar maǵrıfattan sańyraý qazaq,
Máz bolyp júrgenine saqtap janyn.
Kózinen qan aǵyzyp qoıǵan joq pa,
Qazaq uǵly urany alash baryn?

IV
Qazaqtyń óz tilinde joq matbýǵat,
Jahıllik pen jalqaýlyq kóp, joq áhmıat.
Dártke dármán tabıb qaıdan tabylar -
Kúnnen kúnge aýyrlady maǵıshat.
Kún kóremiz qaıda baryp alashym?
Bilgishteriń hál múshkilin qarasyn.
Súıegi joq, tiske jumsaq bolǵan soń
hár kim jeıdi bizdiń qazaq balasyn.
Az emespiz alty mıllıon halyqpyz,
Álhámdýlılla nadandyqqa ǵaryqpyz.
Jaıymyz joq onan basqa maqtanar,
Sahrada dıkar bolyp qalyppyz.
Bizdiń jurttyń zárrádeı joq namysy.
Ǵaırylardyń húnármenen jarysy.
Maǵrıfli ozyp ketip mıllátlár
Kóz jetpeıtin aramyzdyń alysy.
Nadandyq shárbátine mas boldyq,
Zararǵa dos, faıdamyzǵa qas boldyq.
Úlkenimiz qadımlákqa jazylyp,
Jádıd100 degen partıada jas boldyq.
Munymyz da durys emes oılasaq,
Faıdasy joq halqymyzǵa qoımasaq.
Ózdi ózimiz dushman bolyp júrgende,
Jarar edi basqaǵa jem bolmasaq.
Aıtqan sózdi almaıdy qazaq tyńdap,
Turmas edi bilgishter sózin buldap.
Halyq faıdasy dep bireý sóılese eger,
Ant etseń de nanbastan tarqar shýlap.
Kináni jurtqa aýdaryp aqsynamyz,
hesh nárse kórmegensip tabsynamyz.
Dáreje isimizde ıttıfaq joq,
Jiberip ǵaqyl, nazar halyq synańyz.

V
Birlik joq alty aýyzdy halyqpyz ǵoı
Qatardan sol sebepti qalyppyz ǵoı.
Ǵylym men maǵrıfatty kerek qylmaı
Nadandyq shárbátine qanyppyz ǵoı.
Kóp áli kórgenińnen kórmegeni,
Alynbas iltıfatqa kónbegeniń.
Ý berip bal ornyna qamqoryńyz,
Jaý bolyp shyqqan joq pa el degeniń?
Kórersiń ne bolǵanyn sene berseń,
hár túrli aıtqanyna kóne berseń.
Soqyrdaı eteginen myqtap ustap.
Sońynan «lábbaı!» dep ere berseń.
Molla bolsań ósek kóp ergen artqa,
Hakim bolsań kúńkil kóp jáne halyqta.
húnerliniń dushmany kóp bolady
Sol sebepti shyqpaıdy isi jaryqqa.
Ǵylym úıren, ashylsyn kóziń, jastar,
Tárbıele ózińdi óziń, jastar.
Óziń bilip heshkimge aıtpaı qoıma,
Bilgenińdi tezirek halyqqa shash, bar.
Sonda tıer faıdańyz aımaǵyńa,
Kim oqymas rahmet faıdalyǵa.
hár nárseniń farqyna kóziń jetse,
Aldaýshynyń túspesin qarmaǵyna.
Bilmegenniń zararyn kóp kórdiń ǵoı
Az beretin orynǵa kóp berdiń ǵoı.
Óz malyńdy deı almaı ózimdiki,
Qoryqqan kúni bireýge tek berdi ǵoı.

Sóz asylyn tanıdy fáhımlilar,-
Ahymaqqa aıtqanyń jaıǵa qalar.
Jurttyń bári birdeı dep oılamaımyn
Túsingender bul sózden faıdalanar:

VI
Jumys kóp bizdiń jurtta unamaǵan,
Nashar joq horlyq kórip jylamaǵan
Shortandaı shabaq jutqan jalmaýyzdar'
Tekserip óz ǵaıybyn synamaǵan.
Aıaǵyn faıdaly iske bir baspaǵan
Umtylǵan ólimtikke bir ash taǵan.
Túıeni túgimenen jutsadaǵy
Haramnan náfsi tyıyp bir qashpaǵan.
hár isti dep bilemiz qudaı qylǵan,
Jap-jaqsy adamdardy búlaı qylǵan.
Láqın hár kimge alla berdi yqtıar
Bánde ózi tapsa kerek fıǵylynan.
Shyqsa egár myńnan bireý bilgen bolyp,
Halyqtyń faıdasyna júrgen bolyp.
Qazaqtyń hımmát etken jan bolmady,
Bularǵa járdem kómek bergen bolyp
Mıllátke qyzmet eter húnerpazdar,
Fıda eter shybyn jandy shahbazdar.
Júr ǵoı dep bizdiń úshin mundaı bolyp
Qadirin bile almady ǵaqly azdar.
Mysaly qara halyq úrikken qoıdaı,
Baqpasa ketýshi me edi qasqyr toımaı?
Dármen joq qoldan keler talpynǵanmen
Hafa bop qaıǵyrady bulardy oılaı.
Tánin, bar, mysalynda janyń joq bop,
Syrt bútin, janyp turǵan ishiń shoq bop.
Almaıtyn aıtqan tildi sorly qazaq,
Óz obalyń ózine bolsyn shoq, shoq.

VII
Bozbala, húner, ǵylym úırenbediń,
El kezip, ósek aıtyp súıreńdediń.
Ár qaısyń hal kadárshe talaptansań
Senderge men nahaqtan búıder me dim?!
Atańa dáýlet bitse bulǵaqtadyń,
Hısapsyz sózder sóılep yrjaqtadyń.
Máz bolyp myrza degen qoshemetke
Býynyp myqynyńnan yrǵaqtadyń.
Boıaýmen syrladyńyz syrttaryńdy,
Kerilip sıpadyńyz murttaryndy.
Qarasam ishińdi ashyp dene dáneme joq,
He desin nadan demeı jurt bárińdi.
Malǵa kedeı bolǵanyń jetilersiń,
Ǵylymǵa kedeı bolǵanyń ókinersiń.
Hazirde qulaǵyńa kirmese de
Faıdasyn ahyrynda bir bilersiń.
Taǵy bar kedeı bolsa bir minezi,
Budaǵy óz qyrsyǵyn bilgizedi.
Qyldy dep kedeı qylsa meni hudaı,
Fátýa moıyndamaı júrgizedi.
Erte jatyp, kesh turyp keriledi,
Kásip qyp mal tabýǵa erinedi.
Erteńgisin oılamaı hudaı urǵan,
Qaıǵy joq, ishpeı, jemeı semiredi.
Jer jyrtyp onandaǵy egin salsa,
Ózine az olja ma jeri qalsa?
Artyǵyn satyp qant, shaı men kıimine
Qatyn, bala asyrarlyq jemin alsa.
Jáne qys mal jeıtuǵyn shóbin shapsa*
Onan soń basqa retpen faıda tapsa.
Hárákáttán bárákát kóringen soń
Bolmaı ma ant urǵanǵa bári de aqsha.
Ene me bul aıtqanym qulaǵyńa?
Bizge aıtqan ǵaqyl ǵoı dep unady ma?
Hor bolyp jelge ketsen, haıran sezim
Ókinbe jetpedim dep muraddaa.

VIII
Darıǵa, jigit qaıda húner tapqan.
Jan qıyp qyzmet etip halyqqa jaqqan.
Ǵaırat pen qyryq kez jerden sý shyǵaryp,
Rahymet izgi duǵa alsa halyqtan.
húnerin halyqqa satyp buldanbasa,
Bilgensip az nárseni sumdanbasa.
Halyqqa haq kóńilden aıt nasıhat
He haılá qala bersin tyńdalmasa.
Jigitti topqa salsań ábden baptap,
Boıynda húner bolsa turmas toqtap.
Jabydan týǵan bolsa mástek bolyp,
Jerinde bas kótermeı qalar ottap.
Úırensin balalaryń húner ǵylym,
Ótkizbeı oıyn oınap beker kúnin.
Jatqanǵa jan jolamas degendeıin
Kórdiń ǵoı zamananyń mine túrin.
Jylamaı jas balaǵa emshek bermes,
hár hájet izdenbeseń ózi kelmes.
«Alma pis, aýzyma tús», - degenge
Halqym-aý, ılansańyz eshkim kónbes.
Patshaǵa kóndir aıtar rıjaımiz,
Berilse bári tegis biz rızamyz.
Ǵadildik nazaratyn jibermese,
Jutaǵan haıýan kibik qyrylamyz.
Kún bar ma hıanattan qutylarǵa?
Teń ustap, bizdi ulyq tutynar ma?
Qoı ústine boztorǵaı jumyrtqalap,
Zorlyqty buryn kórgen umytarǵa.

---