- 05 naý. 2024 04:42
- 329
Til – halyq qazynasy
Til – halyq qazynasy
«Til – jurttyń jany. Tilinen aıyrylǵan jurt – joıylǵan jurt» - dep Halel Dosmuhameduly atamyz aıtqandaı, Til – halyq qazynasy, ulttyń jany. Al ulttyń bolashaǵy – ana tilinde. Ár ulttyń tili – onyń baqyty men tiregi.
Tildiń mártebesi – eldiń mereıi. Onyń mereıin asqaqtatatyn da, qutyn qashyratyn da myna ózimiz. Til otbasynan bastalyp, Otan aıasynda damıdy.
Qazaq tiliniń mártebesin nyǵaıtý úshin barlyq qazaqstandyqtar men shet eldegi qandastarymyzdyń qazaq tiline degen qurmetin arttyrý, qazaq tiliniń tabıǵı qalpyn saqtaý qajet.
Til – qaı ultta, qaı elde bolmasyn qasterli, qudiretti uǵym. Ol ár adamnyń boıyna ana sútimen daryp, qalyptasady.
Meniń ana tilim – qasıetti qazaq tili. Qazaq tili – túrki tilderiniń ishindegi eń taza, ári baı til.
Qazaqstan Respýblıkasynyń «Til týraly» Zańy 1997 jyly 11 shildede qabyldandy. Osy Zańnyń 4 - shi babynda: Qazaq tili – Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik tili.
«Ana tili – halyq bop jasaǵannan beri jan - dúnıemizdiń aınasy, ósip - ónip túrlene beretin, máńgi qulamaıtyn báıteregi. Júrektiń tereń syrlaryn, basynan keshken dáýirlerin, qysqasy, jannyń barlyq tolqynyn urpaqtan - urpaqqa jetkizip, saqtap, otyratyn qazyna»,- dep Júsipbek Aımaýytov aǵamyz aıtqandaı, elin, jerin súıgen árbir azamattyń ana tiline degen súıispenshiligi bolýy shart.
Til – taýsylmaıtyn baılyq. Qansha til bilseń, ózgeden sonsha kez bıiksiń. Degenmen, aldymen týǵan elińniń memlekettik tilin bilýge, qurmetteý arqyly basqa tildi de, onyń mádenıetinde qadirleımiz. Ótkendi, búgingini, bolashaq qazynany tilmen jetkizemiz. Til arqyly salt - dástúrimizdi, dinimizdi, dilimizdi, qolónerimizdi de saqtap, kelesi urpaqqa bere alamyz.
Búgingi tańda Qazaqstan úshin úsh tuǵyrly til – eldiń básekege qabilettilikke umtylýda birinshi baspaldaǵy. Óıtkeni, birneshe tilde erkin sóıleı de, jaza da biletin qazaqstandyqtar óz elinde de, shetelderde de básekege qabiletti tulǵaǵa aınalady.
Til taǵdyry – el taǵdyry. Árbir adam óz ana tilin bilýge jáne memlekettik tildi meńgerýge mindetti.
Men elimizdiń básekege qabiletti elderdiń qataryna enýi úshin óz úlesimdi qosamyn, aıanbaı eńbek etemin.
Tilimizdiń týyn árqashan joǵary ustaıyq!
Babalardan qalǵan jalǵyz baılyǵym,
Ana tilim bıik týym, aıbynym.
Armanǵa da aıyrbastaı bermeıtin.
Tilisiń sen ishimdegi qaıǵynyń.
Jigit birde kedeılener baıyrda,
Aq atymdy, qanatymdy qaıyrma.
Aıyrsań da, qymbattymnan talaı bir,
O, táńirim, tek tilimnen aıyrma!
(Tumanbaı Moldaǵalıev)