- 14 sáý. 2020 00:00
- 335
Toqyldaq
Qulan ıektenip atqan tań japyraǵy seldir ormandy altyn nurǵa malshyndyra bastady. Aınala múlgigen uıqyda. Tym-tyrys. Sálden soń taý basynan kún de syǵalady. Ózen jaǵasyna boı túzegen qalyń aǵash ishinen shyqqan Toqyldaq úni meńireý taý ishin jańǵyryqqa bólep jiberdi.
— Toq, toq… toq, toq, toq… Kún shyqty, endi uıqy joq, — dep
Toqyldaq ushar basy aspanmen tildesken dáý samyrsynnyń qabyǵyn qaqqylap jatty.
— Tań atpaı mazamdy alǵan kim? — dedi samyrsynnyń uńǵylynan shyqqan ún.
— Toqyldaqpyn. Sen kimsiń?
— Tıinmin.
— Tıin, Tıin! Jyldam kıin, moınyńdy bur, ornyńnan tur, toǵaıǵa júr, órik qaq, jıdek tap, jańǵaq shaq!
— Qap, bálem! — dep ashýǵa býlyqqan Tıin dalaǵa shyqty.
Toqyldaq samyrsynnan ushyp baryp, qaraǵaıǵa qonyp, ony da qaqqylaı bastady:
«Toq, toq… toq, toq. Kún shyqty, endi uıqy joq».
— Tań atpaı erigip júrgen qaısyń? — dedi aǵash ishinen shyqqan shańqyldaq daýys.
— Toq, toq… Toqyldaq degen menmin. Óziń kim boldyń?
— Sýsarmyn.
— Sýsar, Sýsar! Kólge jýsar, uıqyńnan tur, moıynyńdy bur, toǵaıǵa júr, órik qaq, jıdek tap, jańǵaq shaq!
— Qap, bálem! — dep kúrek tisterin aqsıtyp, sýsar dalaǵa shyqty. Biraq Toqyldaq kórshi shynardyń butaǵyn qaǵa bastaǵan edi.
— Toq, toq… Toq, toq, toq. Kún shyqty, demek, uıqy joq!
— Áı, bul qaısyń tań atpaı mazalaǵan?
— Toq, toq… Toqyldaq degen men bolam. Óziń kimsiń?
— Kúzenmin!
— Kúzen, Kúzen, sýda júzgen!
Uıqyńnan tur, moıynyńdy bur, toǵaıǵa júr, órik qaq, jıdek tap, jańǵaq shaq!
— Qap, bálem! Myna jaǵyń qarysqyrdyń yzasy-aı! — dep Kúzen dalaǵa shyqqansha, toqyldaq shyrshanyń qabyǵyn qaqqylaı bastady:
— Toq, toq, toq, toq, toq… Kún shyqty, demek, uıqy joq!
— Áı, dúrsildetken qaısyń?
— Toq. toq… Toqyldaq degen men bolam. Óziń kimsiń?
— Kámshatpyn, Kámshat!
— Kámshat, Kámshat, ala monshaq! Uıqyńnan tur, moıynyńdy bur, toǵaıǵa júr, órik qaq, jıdek tap, jańǵaq shaq.
— Qap, bálem! — dep, tisin shaqyldatqan Kámshat dalaǵa júgirgenshe, Toqyldaq terektiń butaǵyn qaqqylaı bastady:
— Toq, toq, toq, toq… Kún shyqty, demek, uıqy joq!
— Bul kim eken? — degen daýys terektiń túp jaǵynan estildi.
— Toq, toq… Toqyldaqpyn. Óziń kim boldyń?
— Menmin ǵoı. Qoıan.
— Qoıan, Qoıan, jyldam oıan! Uıqyńnan tur, moıynyńdy bur, toǵaıǵa júr, órik qaq, jıdek tap, jańǵaq shaq!
— Qap, bálem! Jańa ǵana kózim ilinip edi, — dep Qoıan ininen shyqqansha, Toqyldaq lyp berip emenge qondy.
— Toq, toq, toq, toq, toq… Kún shyqty, endi uıqy joq!
— Bul kim tarsyldatqan? — Gúril emenniń túbinen estildi.
— Toq, toq… Toqyldaqpyn. Óziń kimsiń?
— Men be? Men Maımaq emespin be?
— Maımaq, Maımaq! Taltaq aıaq, uıqyńnan tur, moıynyńdy bur, toǵaıǵa júr, órik qaq, jıdek tap, jańǵaq shaq!
— Áı, myna Toqyldaǵyń ras aıtady. Uıqyǵa áli erte bolar, — dep Maımaq aıý apanynan shyǵyp, sharýasyna kiristi. Toqyldaq basqa aǵashqa ushyp ketti.
Balalar! Toqyldaqqa qaı haıýanattyń ashýlanǵany durys ta, qaısysyniki durys emes?