Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Týǵan jer altyn - tuǵyrym

Meniń týǵan jerim – Qaraǵandy oblysy, Jańaarqa aýdany, Atasý stansıasy. Týǵan jerim aýylym – Atasý. Men úshin eń erekshe jer. Árıne, barlyǵymyzdyń týǵan jerimiz bir qazaq jeri, onyń ishinde óz aýyl, qalalarymyz. Árkimniń týǵan jeri ystyq, týǵan jerdiń topyraǵyna eshteńe jetpeıdi. Kim bolsa da, óziniń aýylymen, shyqqan jerimen maqtanady. Qaıda júrseń de, óz týǵan jerińe eshteńe teń kelmeıdi. Týǵan aýyldy saǵynbaıtyn jan joq shyǵar. Jas bolsamda, úlkenderden jıi estımin, kárilik shaqta týǵan aýyldyń aýasy men ystyq yqylasy tartyp turady degendi. Sondaıǵa mysal, óz aýylymnyń kóship ketken turǵyndary, sol kisilerdi qaladan kórip qalsam aýylǵa baryp qaıtqandaı boldym ǵoı dep, aýyl jańalyqtaryn qulaq túrip tyńdaıdy. Men ózimde 7-synyptan beri Qaraǵandy qalasynda oqımyn. Biraq, áli kúnge deıin aýyldy ańsap turamyn. Mektepte otyrǵanda terezege kózim tússe kıeli mekenim – Atasýdy ańsaıtynmyn.

Aýylym atyn – besigim. Atasý Jańaarqa aýdanynyń batys bóliginde, Manaqa ózeniniń boıynda ornalasqan. Barlyq balalyq shaǵym osy alaqandaı ǵana aýylda ótti. Meniń aýylym shaǵyn ǵana bolǵanymen ádemi, mal ósirýge jaıly jer. Shirkin, aýylymnyń tańǵy samal jelin aıtsańshy. Qaladaǵy gaz ben shańnyń ortasynana aýylǵa barǵanda uıqyń qanyp uıyqtaısyń. Men qalada oqyp júrgen kezimde kólikterdiń daýysynan qatty sharshaıtynmyn, sol kezde aýylymnyń tynyshtyǵyn, shirkin, taza saf aýasyn, keshki óristen keletin maldardyń kelip jatqan daýysyn saǵynatynmyn. Baǵa jetpes baılyqtarym áke-sheshem, baýyrymnan keıin men úshin kıeli meknim – Atasýdy saǵynamyn. Aýylymnyń tabıǵatyna keler bolsam, aýylymda bıik- bıik taýlar joq biraq taýǵa jeter-jetpes qyrlary bar. Men úshin bul qyrlar Alataýdan da bıik kórinedi. Aýylymnyń jazyq jerleri de, shuraıly shabyndyqtary da, ózenderi de, taza sýy men bulaqtary bar. Bul aýyl men úshin óte oryny erekshe jer, sebebi, men osy jerde týyldym, óstim, ómirimniń eń keremet kezeńderi osy Atasý aýylynda ótýde. Meniń aýyldaǵy eń súıikti isim atqa minip, jylqy aıdaý jáne qansonarda tazymen ańǵa shyǵý. Qalada júrgenimde osy atqa mingen kezimdi qatty ańsaımyn.

Meniń shaǵyn ǵana aýylymnan áıgili adamdar oqydy. Olar: Tóleýbaı Ermekbaev qalamger, jýrnalıs bitirgen, zań ǵylymdarynyń doktory. Maqajanova Qapıza – bıologıa ǵylymdarynyń kandıdaty, Kakenova Táttigúl – pedagogıka ǵylymdarynyń kandıdaty, Tapashev Meıirbek – fılologıa ǵylymynyń kandıdaty. Tizip jaza bersem, biraz adamdar bar. Mende osy aýyldas aǵa-apalarym sekildi qalamy ushtalǵan jýrnalıs bolǵym keledi. Naǵyz maqtan tutar Tóleýbaı Ermekbaev «Qaraǵandy jastary» gazetiniń birinshi redaktory, Qazaqstan jýrnalıster odaǵynyń múshesi. Jaqsylardyń jolyn bersin dep, jýrnalıs bolǵym keledi. Men bala bolsam da, ózime jeter biraz jetistikterim bar. Bul jetistikterimniń barlyǵy osy aýylda ósip, aýyldaǵy áke-sheshemniń bergen tárbıesiniń arqasy.

Aýyl degen kindik qanymyz tamǵan jer. Menińshe, aýyldy esh nársege aıyrbastaýǵa bolmaıdy, aýyldan kóshetin adamdarǵa aıtarym kindigiń qalǵan jerińnen tym alshaq ketýge bolmaıdy. Aýyldan adam kóshkenmen, adamnan aýyl kóshpeıdi deıdi ǵoı, sol sekildi aýyldy umytpaı alǵash qalam ustatqan ustazdardy, týyp ósken jerdi umytpaý kerek. Meılinshe týyp ósken jerdiń atyna kir keltirmeı, aıalaý kerek. Óz atyńmen qosa týǵan aýylyńdy maqtan tuta bilý kerek. Keıbir jandar aýyldan shyqqanyna uıalyp, jasqanady bul durys emes. Aýlym altyn –besigim dep men osyndaı jerden shyqqanmyn dep maqtana alatyndaı bolý kerek. Men óz týǵan jerimmen maqtanamyn. Men osyndaı Atasýdaı aýylymmen maqtanamyn. Men úshin aýyl degen sóz júregimniń túkpirenen úlken oryn alady. Men osy keń baıtaq Qazaqstanymda onyń ishinde osy Atasýdaı aýylda óskenimmen maqtan etemin.

Akparova Jamal


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama