Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Túngi qonaq

Bekádil dálizde turyp, óz bólmelerinde sabaq daıyndap otyrǵan eki balasyna:

— Aý, Álı, Muhtar, saǵat on bop qaldy. Aıaqtaryńdy jýyp, jata berseńder de bolady, — dedi.

— Jat, jatyńdar. Tańerteń turmaı álek qylasyńdar! — dep, Lázzat kúıeýinen góri qattyraq eskertti.

Kishi uly Muhtar kúndegi ádetimen:

— Sender qaıda barasyńdar?

— Qaıda barýshy ek. Alańda biraz seıildep, júrip qaıtamyz.

Úsh bólmeli kem úıde Álı, Muhtar ońasha qaldy. Álı altynshy, Muhtar besinshi oqıdy. Joq, ata-anasyn tyńdamaıtyn nemese júre tyńdap, bir aıtqandy on qaıtara aıtqyzyp, áke menen shesheniń ashý - shamyna tıetin qyńyr-qısyq balalar bular emes. Ár nárseniń shógin biletin tárbıeli balalar ekeýi de. Sabaqty jaqsy oqıdy. Muǵalimderine de, tanys kórshi-qolańǵa da jaǵymdy.

Kitap - qaǵazdaryn jıystyryp, stoldan birinshi bop tura bergen Muhtar kishilik sholjańdaý minezi ustap, Álıdiń qalqıǵan qulaǵyna shertip kelip qaldy. Álı tek osyny

kútip otyrǵandaı saq edi. Zyta jónelmek bolǵan Muhtardy ol eki attatpaı-aq ustap aldy. Ekeýi sol arada, edenge tóselgen qyzyl ala kilemniń ústinde, talasqan ıttershe apyr-topyr boldy...

Stol basynda kóbirek otyryńqyrap qalǵanda, ásirese, úıde áke, sheshe joqta, boıdyń qurys-tyrysyn osylaısha jazyp alý olardyń qashannan bergi ádeti.

* * *

Bólmedegi sham sóngen. Álı men Muhtar aıaqtaryn jýyp kelip, árqaısy óz tósegine uıyqtaýǵa jatqan. Esik ashyq bolǵandyqtan dálizdegi shamnyń jaryǵynan bólme ishi alakóleńke. Tynyshtyq.

Basy tósekke tıisimen Álıdiń qor ete qalatyn ádeti.

Al Muhtar qıaly qıaǵa samǵap, uıyqtaı almaı jatyr. Shirkin, aıda pıoner lageri ashylsa. Jazda demalysqa sonda jiberse. Biraq shomylatyn sý joq-aý...

Dál osy kezde as úıden birdeńeniń tysyr etken dybysy estildi. Muhtardyń zeıini soǵan aýdy. As úıdegi aspa saǵattyń bir qalypty syrt-syrt soqqan úni. Álgi tysyr odan múldem bólek.

Áne, jáne estildi tosyn tysyr. Birdeńe edenge tors etip, qattyraq soǵylǵandaı boldy. Bul ne? Nemene?

Jat dybys jáne qaıtalady, Ústin-ústin jıilep ketti. Bireý as úıge kirip alǵan sekildi. Birinshi etaj. Tereze ashyq. Kipce, kirip alǵandaı.

Álginde keshki gazetten Muhtar qaladaǵy úı tonaýshy urylar jaıly oqyǵan edi, Esine sol keldi.

— Álı! Aý Álı!

Álı shoshyp oıandy:

— Ne?!

— Álı, tyńdashy. Bizdiń as úıde bireý júrgen sekildi.

Birde tysyrlap, birde tors – tors etken jat dybysty Álı de anyq estidi.

— Álı, ne isteımiz?.

— Baryp qarashy.

— Men qorqam. Júr, ekeýmiz baraıyq.

Álı batyl bala.

— Júr! — dep, ornynan ushyp turdy. Ekeýi sham janǵan dálizge shyqty. As úıdegi jańaǵy úreıli tysyr basylar emes. Tereze jaqtaǵy kóshemen gý-gý etip, avtobýs, mashınalar zymyrap ótedi. Ekpindi úlken mashınalar ótken kezde tereze áınegi shyldyrap, dir-dir etkendeı bolady. Joq, qala áli uıyqtamaǵan. Kóshede adamdar júr. Álı menen Muhtardyń jigerine bul jaǵdaı jiger qosqandaı boldy.

Dálizdegi aıaq kıim shkafynyń ústinen Muhtar qolyna uzyn sap balǵa aldy. Uryny sonymen bastan bir qoıyp, jaıratpaqshy tárizdi. Álı de as úıge qarýlanyp barýdy jón kórdi. Shkaf pen esik bosaǵasynyń eki aralyǵynda, qýysta, eden jýatyn salmaqty taıaq turatyn. Ol sony ustady. Qapy qalyp júrmeıin degendeı, vıntovkasha yńǵaılap, nyq ustaǵan.

Ekeýi júrekteri lúp-lúp etip, qarańǵy as úıge qaraı qatarlasyp aıaq basty.

Ac úıdiń esigi jabylmaıtyn, Ashyq turatyn. Biraq onda qarańǵy edi.

Álı shamdy jaǵyp kelip jiberdi. Úı ishi jap-jaryq boldy. Ury, ury qaıda?!

Birine biri taqalyp, eleńdep qarasqan Álı men Muhtar bir qyzyq kóriniske tap boldy. Álgi osy qorada árkimniń qoımasyna bir túsip, maza taptyrmaıtyn sabalaq ury sary mysyq bar emes pe? Sol. Sonyń basyna lıtrlik shyny banki keptelip qalǵan. Qasha jónelýge hali bolmaı, bátshaǵar, bank!» dep basyn shyǵara almaı, jantalasyp jatyr.

Úreımen, qorqynyshpen batyldary áreń jetip kelgen eki bala álgini kórip, shek - silelsri qata kúlsin - aı kep! Kózderinen jas aqqansha kúlip, tyıyla almady.

Álı ury mysyqty bosatyp, terezeden aýlanyń ishine qaraı yzalanyp biraq atty.

Kóp uzamaı balalardyń áke, shesheleri keldi, Bolǵan ýaqıǵany estip, olar da bir-bir kúlisip aldy.

Álgi lıtrlik banki qaımaq quıylǵan banki eken. Suǵanaq mysyqtyń qaımaq jegisi kelgen, Endi qaımaq ıisi bilingen jerge ol, sirá, jolaı.qoımas.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama